«صیانت از نخبگان» با مدیران نخبهپرور ممکن میشود/ احساس اثربخشی مانعی برای مهاجرت
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا؛ جامعه نخبگانی ایران در طول تاریخ پرپیچوتاب خود و حرکتهای آگاهانه و ناآگاهانه درست و غلط مدیران خود، امروز به یک فهم مناسب از شرایط علمی مراکز آموزشی، پژوهشی و حکمت آفرین کشور رسیده است. نخبه ما در چند سال گذشته جرئت ایراد نظر در مقابل آموزشهای غرب و شرق را نداشت، امروز با هدایت و حمایت مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) و ایجاد انگیزه و روحیه در نخبگان و بهخصوص در جوانان توسط ایشان، میوههای ۴۰ ساله انقلاب پربرکت ایران را شاهد هستیم.
البته حوزه نخبگی همواره از حوزههای مورد تأکید رهبر انقلاب اسلامی است و توجه رهبری در سالهای اخیر بر بومیسازی دانش و استفاده از وجود نخبگان و اندیشمندان جوان در بخشهای گوناگون علمی کشور، باعث شده تا یکی از مخاطبان اصلی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که سندی برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان است، جوانان و نخبگان دانشگاهی باشند.
در این میان رؤسا و اساتید دانشگاه بهعنوان ارکان اصلی نظام آموزش عالی کشور و نیز مدیران دستگاهها باید برای تقویت نهضت نخبگی و ضرورت ادامه و تقویت آن با تشویق نخبگان به فعالیت انقلابی و جهادی در میدانهای علمی، حل مسائل کشور و ممانعت از مهاجرت این قشر تأثیرگذار، برنامهریزی و تلاش کنند؛ اما اینکه چگونه این امر ممکن خواهد شد نیاز به بررسی دارد.
نخبگان باید در عرصههای مختلف حل مسائل کشور را انجام دهند
مقام معظم رهبری در دیدار اخیرشان با نخبگان بر احساس مسئولیت توسط این قشر تأکید میفرمایند، «هم مسئولان باید به وظایف خود درباره نخبگان عمل کنند، هم جوان نخبه باید در قبال مسائل کشور احساس مسئولیت کند و ضمن مبارزه با موانع و پذیرش برخی سختیهای گاه اجتنابناپذیر، اجازه ندهد نامهربانیهایی که در برخی دستگاهها به نخبگان میشود، او را از ادامه راه و تلاش و احساس مسئولیت بازدارد.»
اگر نخبگان احساس اثربخشی داشته باشند، هیچگاه کشور را ترک نمیکنند
مهرداد ویسکرمی، عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه یکی از تأکیدات مقام معظم رهبری در سخنرانی اخیر ایشان، پیدا کردن راههای میانبر برای جبران عقبماندگیهای دوران ستمشاهی و استفاده از ظرفیت نخبگانی است، میگوید «بزرگترین سرمایه هر کشور ازجمله کشور ما بحث سرمایه انسانی است و نخبگان سرمایه انسانی ارزشمند با جایگاه ویژهای هستند و میتوانند با سرعت بیشتری کشور را بهعنوان مرز علم و دانش برسانند.»
به گفته وی، اصلاح نقشه جامع علمی کشور با توجه به سرعت تغییر و تحول در جهان، ضروری است و هر ده سال یکبار باید این نقشه تغییر کند و در اینجا نقش نخبگان کشور را بسیار مهم عنوان کرده، چراکه «مشکلات کشور متنوع و متعدد است. بهطور طبیعی نیز نخبگان در عرصههای مختلف میتوانند گرهگشایی و حل مسائل کشور را انجام دهند و راه میانبر مدنظر رهبری را پیدا کنند و کشور را به مرزهای دانش برسانند.»
توجه ویژه به مدیران نخبهپرور ضرورت دارد
عدم شناسایی نخبگان توسط مدیران در داخل کشور در پارهای از موارد آنها ناچار به مهاجرت میکند، محسن خیرمند پاریزی، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب دراینباره معتقد است «متأسفانه نخبگان در زمانی که باید شناسایی شوند از سوی مدیران شناخته نمیشوند اما کشورهای مهاجرپذیر بهراحتی نخبگان کشور اعم دانشمندان و پژوهشگران را رصد و با پیشنهادهای فریبنده آنها را جذب میکنند.»
نخبگان در عرصههای مختلف میتوانند راه میانبر مدنظر رهبری را پیدا کنند
به گفته وی «شخص نخبه قبل از اینکه حس کند در داخل کشور میتواند مؤثر باشد و کارهای خوبی انجام دهد بدون مشورت پیشنهادهای کشورهای دیگر را میپذیرد و جلای وطن میکند.»
فرهاد دانشجو، رئیس دانشگاه تربیت مدرس، اهمیت دادن به مدیران بهکارگیری نخبهها و مدیرانی را که مسائل کشور را متوجه میشوند و قادر به برقراری ارتباط بین نخبگان و صنایع هستند، مهم میداند و میگوید «توجه به مدیران نخبهپرور ارتباط مستقیم با رشد کشور دارد.»
«حرکت نیروهای ماهر و غنی انسانی، تأثیرات روشنی را بر کشورهای فرستنده و کشورهای گیرنده خواهد گذاشت. مهمترین اثری که پدیده فرار نخبگان بر کشورهای مبدأ میگذارد، اتلاف هزینههای تعلیم و تربیت نیروهای ماهر و تحصیل کرده، است در نتیجه فرار مغزها، صدمههای مالی قابل توجهی حادث میشود بنابراین، کشورهای مقصد، از دانش و تخصص نخبگان مهاجر سراسر جهان به صورت رایگان، بهرهبرداری میکنند.» طیّبه چراغی، پژوهشگر و محقق در مقالهای با عنوان فرار نخبگان (ریشهها، راههای پیشگیری) به این امر اشاره میکند.
بیشتر بخوانید:
نیروی انسانی نخبه و مستعد برتر بزرگترین داشته و ظرفیت کشور است و تسهیل مسیر نخبگان برای ورود به عرصههای جدی خاصه در حوزهٔ کارآفرینی از ملزومات امروز کشور برای پیشرفت است. حمایت از این افراد، کارآفرینان و سرمایهگذاران باید بهعنوان اولویت در دستور کار نهادهای ذیربط قرار بگیرد. محمدحسین یادگاری، دانشیار دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس حمایتهای مسئولان برای ایجاد بسترهای مناسب برای جذب نخبگان را مهم ارزیابی کرد و گفت «دستگاههای اجرایی باید زمینه قرارگیری نخبگان در جایگاه خودشان برای جذب بهتر را فراهم کنند.»
نخبگان برای ماندن به احساس اثربخشی نیاز دارند
در بسیاری از اوقات خروج نخبه به دلیل نبود بستر اثربخشی برای نخبگان صورت میگیرد. محمدعلی زلفیگل، وزیر علوم تحقیقات و فناوری عنوان میکند «اگر نخبگان احساس اثربخشی داشته باشند، هیچگاه کشور را ترک نمیکنند لذا باید به دستاوردهای پژوهشی نخبگان بها دهیم.»
اثربخشی آموزشی شکوفایی بر مؤلفههای شکوفایی شامل هیجانهای مثبت، روابط، معنا، مجذوبیت و پیشرفت پژوهشگران جوان و نخبگان است. پرویز میرزاخانی، دانشآموخته دکتری روانشناسی تربیتی میگوید «استفاده از مداخله شکوفایی باهدف ارتقای شکوفایی نخبگان توصیه میشود، این برنامه میتواند در بهبود مؤلفههای شکوفایی (هیجان مثبت، مجذوبیت، روابط، معنا و پیشرفت) مؤثر واقع شود. جامعهای میتواند به بالندگی و خودکفایی برسد که با ایجاد شرایط و امکانات لازم، زمینه پرورش و شکوفایی توانمندیها و استعدادهای برتر را آماده کند.»
واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی توجه ویژهای به افراد نخبه دارند
دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان بزرگترین دانشگاه کشور و در زمره دانشگاههای رتبه اول جهان و با حضور بیش از یکمیلیون دانشجو، توانسته است دانشگاه مولد علم باشد و به علوم غیربومی، شکل بومی ایرانی اسلامی دهد. تجربه این دانشگاه نشان داد که در هرکجا نیروهای انقلابی، فضای فعالیت و کار داشتند موجب خیر و برکات بوده و باعث تقویت جامعه نخبگانی شده است.
در دولتهای قبلی و کنونی برای استفاده از جوانان نخبه در مدیریتهای میانی و حتی سطح بالا به مسئولان سفارش کردهام
طراحی، برنامهریزی و پشتیبانی از فعالیتهای دانشبنیان، کارآفرینی و صنایع خلاق با مشارکت نخبگان یکی از این موفقیتها است. معصومه طباطبایی، رئیس مرکز سنجش و آموزش دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است «واحدهای این دانشگاه توجه ویژهای به افراد نخبه دارد و بر اساس همین رویکرد، سراهای نوآوری و مراکز رشد برای ایده پردازیهای نخبگان فراهمشده تا بتوانند با آرامش خاطر ایده را به محصول تبدیل کنند.»
به گزارش آنا، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی اخیرشان نخبگان را آیندهسازان و نور چشمان کشور خواندند و فرمودند «من در دولتهای قبلی و کنونی برای استفاده از جوانان نخبه در مدیریتهای میانی و حتی سطح بالا به مسئولان سفارش کردهام.» لذا در راستای تقویت نهضت نخبگی توجه به نخبگان از سوی مدیران و مسئولان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بیشازپیش احساس میشود.
انتهای پیام/۴۱۶۷/پ
انتهای پیام/