آب هم به کالاهای وارداتی اضافه شد/مشکل خشک‌سالی با واردات آب حل می‌شود؟

به گزارش خبرنگار حوزه نفت و انرژی گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، کم‌آبی در کشور وارد مرحله تازه‌ای شده و بیش از ۳۰۰ نقطه در کشور را وارد تنش آبی کرده است،‌ به همین منظور اقداماتی در راستای تأمین آب در این مناطق از سوی وزارت نیرو در دست اجرا قرار گرفته است، واردات آب از همسایگان شرقی در دست بررسی قرار دارد. البته با توجه به اختلافات آبی میان همسایگان شرقی با ایران در خصوصص حقابه، راه دشواری برای توافق پیش رو است.

واردات آب صرفه اقتصادی دارد

حمیدرضا صالحی، نائب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی با اشاره به طرح واردات آب می‌گوید «واردات آب صرفه اقتصادی دارد. اکنون ما آب را از خلیج‌فارس انتقال می‌دهیم و شیرین می‌کنیم که بسیار هزینه‌بر است. این هزینه به‌راحتی با هزینه‌های واردات آب قابل‌مقایسه است. برآوردها نشانگر آن است که هزینه‌های شیرین سازی آب به ازای هر مترمکعب حدود یک دلار است و هزینه واردات نیز بیش از این نخواهد بود. ضمن اینکه اکنون صنایع و سایر بخش‌ها هم نیازمند آب هستند. فراتر از آن بخش شرب کشور نباید به‌هیچ‌عنوان دچار مشکل شود».

وی ادامه می‌دهد «این موضوع می‌تواند به‌منظور رفع مشکلات خشک‌سالی مورد توجه جدی تصمیم گیران قرار گیرد، به‌ویژه آنکه در شمال ایران کشوری مانند تاجیکستان است که ۸۰ درصد آن را رودخانه و کوه تشکیل داده و وضعیت آب خوبی دارد. این کشور می‌تواند به‌عنوان پتانسیل این برنامه مدنظر قرار گیرد».

بیشتر بخوانید:

ماجرای قرارداد وزارت نیرو برای واردات آب از آمودریا

صالحی ادامه می‌دهد«عجیب است که در میان کشورهای موردنظر برای واردات آب نامی از تاجیکستان نیست در حالی‌که بین کشورهای اطراف وضع آب تاجیکستان از همه بهتر است! ضمن اینکه به نظر ارزان‌تر هم هست. البته ما با تاجیکستان مرز مشترک نداریم اما از طریق افغانستان می‌توانیم واردات آب از این کشور را دنبال کنیم. این نیاز به گفت‌وگو با افغانستان دارد».

حل مشکل آب در کشور یک راه‌حل واحد ندارد

داوود رضا عرب عضو هیئت‌علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا با اشاره به شکل‌های متفاوت واردات آب اظهار می‌کند«دو نوع واردات آب وجود دارد یک نوع واردات مجازی و یک نوع واردات فیزیکی، در واردات مجازی محصولات آب بر مانند برنج، ذرت را به کشور وارد کنیم، یا اینکه با استفاده از کشت فراسرزمینی، اقدام به کشت محصولات در کشورهایی که زمین مناسب کشت و آب‌ دارند، کنیم و پس از تولید محصول به کشور وارد شود، در جریان این فرایند کشور مبدأ علاوه بر اینکه استفاده از تکنولوژی و مدیریت بومی می‌تواند از نیروی انسانی خود نیز برای توسعه تولید استفاده کند، استفاده از کشت سرزمینی می‌تواند بر مناسبات سیاسی کشور تأثیرگذار باشد».

این کارشناس حوزه آب با اشاره به ظرفیت تولید آب در کشور ادامه می‌دهد« افغانستان، ترکیه و آذربایجان توان صادرات آب به کشور را دارند،‌ علاوه بر این از همسایگان شرقی نیز می‌توان با قراردادی نسبت به افزایش حقابه دریافتی اقدام کرد».

عرب با بیان اینکه در واردات آب تنها نمی‌توان به عوامل اقتصادی توجه کرد، بیان می‌کند«با توجه به هزینه ایجاد لوله و مرکز فشار برای انتقال آب،‌ برای واردات باید در گام اول مشخص کرد که این آب برای چه بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین ارزش آب بسته به اینکه در کجا مصرف می‌شود متفاوت خواهد بود».

این استاد دانشگاه با بیان اینکه با توجه به اهمیت و اولویت آب شرب در کشور، در بحث واردات برای تأمین آب شرب نمی‌توان تنها به عوامل اقتصادی اکتفا کرد، اظهار می‌کند«قیمت آب تابعی از نوع و محل مصرف است، آب کالای اساسی است و به دلیل وابستگی حیات مردم به آن از اهمیت بالایی برخوردار است اما در بحث واردات باید اولویت را بر محیط‌زیست قرارداد اما متأسفانه آب شرب و بعضاً کشاورزی در اولویت قرار دارد».

واردات آب وابستگی سیاسی به دنبال دارد

عرب واردات آب را باعث افزایش وابستگی سیاسی به کشور مبدأ می‌داند، معتقد است واردات آب به کشور می‌تواند تغییرات زیست‌محیطی و اجتماعی را نیز به دنبال داشته باشد به‌طور مثال جامعه‌ای که خود را با خشک‌سالی تطبیق داده است با واردات آب روند فعالیت خود را تغییر می‌دهد و در صورت قطع واردات آب جامعه مقصد با مشکلات متعددی مواجه خواهد شد».

عرب با بیان اینکه وسعت جغرافیایی و اقلیم متفاوت در ایران نیازمند تصمیم‌گیری‌های متفاوتی در خصوص آب است، عنوان کرد «استفاده روش‌هایی مانند آب‌شیرین‌کن‌ها، انتقال آب بین‌حوزه‌ای و واردات آب می‌تواند بسته به نوع مصرف و محل مصرف آب متفاوت باشد در مواقعی لازم است با استفاده از کشت فراسرزمینی اقدام کرد و در شرایط دیگر نسبت به ایجاد آب‌شیرین‌کن‌ها اقدام کرد اصولاً یک راهکار ثابت برای حل مشکلات آبی کشور وجود ندارد».

وی با بیان اینکه ایجاد مناطق پایدار برای همزیستی صحیح مردم با طبیعت و کاهش صنایع آب بر می‌تواند این جریان را تسهیل کند، ادامه می‌دهد «رعایت الگوی مدیریت مصرف نیازمند تلاش‌های شبانه‌روزی از سوی مدیران ذی‌ربط است، متأسفانه در کشور به دلیل اینکه مدیریت سازه‌ای به‌مراتب راحت‌تر است از اقدامات اجتماعی و فرهنگی است، شاهد عقب‌ماندگی در بخش فرهنگ‌سازی مصرف آب هستیم».

این استاد دانشگاه بیان می‌کند«پیش از هر تصمیم‌گیری باید اولویت‌ها مشخص شود با توجه به اثرات همه‌جانبه محیط‌زیست و در اولویت‌بندی آب باید بیش از هر اقدامی محیط‌زیست مقدم بر شرب و کشاورزی در اولویت قرار گیرد در صورتی‌که مسئله محیط‌زیست مورد توجه قرار نگیرد اثرات منفی آن به بخش‌های شرب و کشاورزی آسیب خواهد زد».

انتهای پیام/