باید چه نگاهی به نخبگان کشور داشت؟/ تأکیدات رهبر انقلاب بر استفاده از ظرفیت نخبگان در مسائل راهبردی کشور

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سید حمید جمال‌الدینی، عضو شورای عالی جمعیت هلال‌احمر و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی در یادداشتی نوشت؛ «در آخرین دیدار مقام معظم رهبری با نخبگان کشور، نکات مهمی اعلام شد که می‌توان ۳ موضوع مهم از صحبت‌های مقام معظم رهبری را می‌توان در موضوعات زیر تقسیم‌بندی کرد.»

‌۱- مقوله نخبگی در نگاه رهبری جایگاه متفاوتی دارد

در مقایسه با نگاه غرب به مسئله نخبه و نخبگی در نگاه رهبر معظم انقلاب، اندیشه و نگاه حکمت محور بودن به بنیاد نخبگان و نگاه «حکیم» بودن به «نخبه» جایگاه خاصی دارد. در این نگاه برتری چرایی (whyness) بر چگونگی (whoness) وجود دارد و رفاه اقتصادی و اجتماعی، هدف و اوج خواسته‌ها نیست، بلکه در این نگاه کمال معنوی، اولوالالباب و اولوالابصار جایگاه ویژه پیدا می‌کند. در یک کلام تنها کسب قدرت و ثروت هدف محسوب نمی‌شود، بلکه ارزش‌های دیگر هم در این‌گونه نگاه معنی و نقش پیدا می‌کنند.

در نگاه مقام معظم رهبری تعهد و تخصص، وظیفه، مسئولیت، برادری و برابری، تعلیم و تزکیه، قناعت، جهاد، شهادت، ایثار، ذات و تربیت، امید، تقوا و ایمان معنادار می‌شوند و در این تفکر، نوآوری در بستر خلاقیت با هدف حل مسائل و با اولویت ملی و بین‌المللی معنی پیدا می‌کند و علم نافع، جایگاه خاص خود را دارد.

امروزه همه می‌دانیم که در دانشگاه‌های تراز اول کشورها به موضوع حکمت و حکیم توجه بسیار خاصی شده و استفاده از این عنوان در برنامه راهبردی دانشگاه‌ها به چشم قابل مشاهده است. به عبارتی دانشگاه‌ها از نظام نسل‌بندی، خارج شده و هدف کلی یا همان کمال را مبنا قرار داده‌اند و ارزش‌ها را به سمت آن سوق می‌دهند. همان‌طور که گفته شده، در این‌گونه نگاه حکیم فردی است که در هر علمی نگاه حکمت محور به موضوع داشته باشد.

‌۲- باز یادآوری تعهدات و تکالیف مسئولان در همه رده‌ها به‌صورت عام نسبت به نخبگان

در دیدار رهبر انقلاب با نخبگان نکته قابل‌تأمل دیگری مبنی بر برگزاری جلسات با نخبگان و استفاده از ظرفیت آن‌ها در کشور مطرح شد و هر سال شاهد هستیم که رهبر معظم انقلاب با نخبگان نشست سالانه برگزار می‌کنند. این نشست‌های رهبری نشان از توجه ویژه به این حوزه و این موضوع دارد.

استفاده از نیروی جوان، ازجمله محورهای مطرحی است که در دیدار مقام معظم رهبری با نخبگان ذکر شده و رهبر انقلاب در جمع مدیران ارشد دولت هم بر این موضوع یا همان استفاده از ظرفیت جوانان تأکید داشته‌اند تا از ظرفیت نخبگان با سلایق مختلف استفاده شود. این بیانات رهبر انقلاب نشان از نگاه عمیق رهبری به نخبگان دارد و ترویج این نگاه به نخبگان و رفع موانع کاری آن‌ها موضوعی است که مقام معظم رهبری نگاه مسئولان و مدیران را به سمت آن هدایت می‌کنند.

۳- عدم سوءاستفاده از کلیدواژه‌های تخصصی

رهبری در دیداری که داشتند فرمودند یک مقدار در مورد مفهوم دانش‌بنیان باید نگاه سخت‌گیرانه‌ای داشته باشیم، به نظر می‌رسد آنچه با دقت در فرمان ایشان مورد توجه قرار گرفته، این است که یکی از آسیب‌های جدی در کلیدواژه‌های تخصصی در طول چند دهه اخیر در کشور سوءاستفاده از این مفاهیم است.

درواقع به این علت است که به دلیل عملکرد اشتباه ما بعضی از کلیدواژه‌ها علی‌رغم پشتوانه مناسب علمی و قوانین و نگاه بسط دهنده فرهنگ آن کلیدواژه همچون مفهوم دانش‌بنیان در شیوه عمل وارد مسیری می‌شود که مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد و در بعضی فضاها استفاده تسهیلات بی‌دلیل یا رانت وجود دارد که ایشان در این باره تذکر دادند تا این کلیدواژه به سرنوشت دیگر کلیدواژه‌ها تبدیل نشود.

به عنوان مثال کلمه تعاونی در افکارسنجی که چندین سال قبل انجام شده بود در ذهن مردم یک کلمه منفی جای گرفته بود و در افکارسنجی در مورد سرمایه اجتماعی انجام داده بودند. علی‌رغم اینکه مفهوم تعاونی هم پشتوانه دینی دارد و هم‌اکنون در کشورهای غربی جذب سرمایه‌های خرد به‌عنوان یک مدل الگوی اقتصادی است و تصمیم‌گیری مشترک و تصمیم‌گیری با وزن آرای مشابه، در حال حاضر در دنیا یک الگویی از جذب سرمایه است و ما این مفهوم را بسیار قبل آغاز کردیم. اما چون در بستر تعاونی‌ها برخی بدقولی‌ها و پیمان‌شکنی‌ها و برخی از دور زدن‌ها با فرمول قانونی شکل گرفت، در ذهن مردم کلمه تعاون واژه‌ای است که خوش‌نامی خود را از دست داده، علی‌رغم اینکه در دوره‌های مختلف به آن به‌شدت توجه شده بود.

انتهای پیام/۴۰۴۰/پ