قانون «سوریه ۲۰۳۰»، دمشق را به کانون انرژی‌های تجدیدپذیر بدل می‌کند؟/ ایران در پی تقویت مشارکت اقتصادی با سوریه

گروه جهان خبرگزاری آنا - مجتبی اسماعیلی، روز دوشنبه بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه قانون شماره ۳۲ سال جاری را صادر کرد که بر مبنای آن، خرید برق تولیدی پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر قابل اتصال به شبکه سراسری انتقال یا توزیع برق در صورت داشتن مشخصات فنی مناسب با توجه به ضوابط و شروط مؤسسه کل انتقال و توزیع برق مجاز است. علاوه بر این، برق تولیدی پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر بر مبنای قیمت‌های تعیین‌شده به‌وسیله مؤسسه عمومی انتقال و توزیع برق که از سوی دولت صادر می‌شود، خریداری خواهد شد.

نخستین واکنش به این دستور را رئیس مرکز ملی تحقیقات انرژی سوریه نشان داد که گفت: طبق راهبرد وزارت برق تا سال ۲۰۳۰، این وزارتخانه قصد دارد پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر بادی و خورشیدی را با ظرفیت ۲ هزار و ۵۰۰ مگاوات اجرا کند.

لزوم گرایش کشورها به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر

با توجه به اینکه سوخت‌های فسیلی به دلیل استفاده بی‌رویه بشر رو به اتمام است، جهان در نقطه عطف بی‌سابقه‌ای قرار دارد که استفاده از منابع انرژی‌های تجدیدپذیر به بخش محوری برنامه‌های کشورها تبدیل شده‌اند تا از سویی انرژی الکتریکی موردنیاز خود را تأمین کنند و از سوی دیگر هزینه‌های آلودگی زیست‌محیطی را کاهش دهند. در این میان سوریه یکی از شاخص‌ترین کشورهای عربی است که به دنبال بهره‌گیری و ادغام این فناوری در برنامه‌های دولت با هدف تولید برق است. با توجه به این موضوع می‌توان به اهمیت قانونی که بشار اسد آن را امضا کرد و دستور اجرایی شدنش را داد، پی برد.

ازجمله نتیجه‌های قانون ۲۰۳۰ کاهش انتشار سالانه حدود ۸ میلیون تن دی‌اکسید کربن و طبعاً کاهش هزینه‌های پزشکی ناشی از شیوع بیماری‌های ریوی است

این قانون بسیار مهم نیازمند مشارکت بخش خصوصی است که می‌تواند به دولت در زمینه اجرای راهبرد بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ کمک کند. به‌موجب این قانون، دولت در صورت نیاز فنی می‌تواند برق تولیدی پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر را که می‌توانند به شبکه انتقال یا توزیع متصل شوند، خریداری کند و قابلیت‌هایی برای آن وجود دارد. همچنین می‌تواند بخش خصوصی را برای اجرای پروژه‌های بزرگ تولید این نوع انرژی که دولت خواهان خریداری آن است، تشویق و کمک کند. این قانون همچنین به مؤسساتی که برق پاک تولید می‌کنند، اجازه می‌دهد مازاد مصرف خود را به دولت بفروشند و به‌این‌ترتیب از کاهش هزینه‌های تولید این مؤسسات اطمینان حاصل شود.

نکات مهم قانون ۲۰۳۰

با توجه به دستور بشار اسد به ارگان‌های دولتی ازجمله وزارت برق، به نظر می‌آید طرح دولت برای انقلاب انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ نخستین مرحله از اقدامات دمشق برای مرحله بازسازی این کشور پس از پیروزی در جنگ با تروریسم باشد. این طرح با هدف دستیابی به سهم دستکم پنج درصد انرژی‌های تجدیدپذیر داخلی از کل انرژی‌های اولیه در سال ۲۰۳۰ تدوین شده است. در حال حاضر دولت سوریه تقسیم‌بندی زیر را برای تأمین منابع انرژی خود در نظر گرفته است.

- یک هزار و ۵۰۰ مگاوات از پنل های فتوولتائیک (Photovoltaics)

- ۹۰۰ مگاوات از فن‌هایی که به‌وسیله باد، برق تولید می‌کنند

- ۱.۲ میلیون مگاوات به‌وسیله انرژی خورشیدی

انتظار می‌رود اقدام اخیر دولت اسد دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی زیادی داشته باشد، ازجمله اینکه حدود هفت درصد برق مورد نیاز که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۸۰ میلیارد کیلووات برسد، تأمین می‌شود. همچنین دمشق می‌تواند سوخت موردنیاز خود را با حدود ۲ میلیون تن فرآورده‌های نفتی به‌طور سالانه و معادل ۷۵۰ میلیون یورو (با توجه به قیمت فعلی نفت) تأمین کند. به این دلیل که حجم سرمایه‌گذاری موردنیاز برای اجرای طرح مذکور حدود ۳ میلیارد یورو است، می‌توان در مدت چهار سال سرمایه‌گذاری اولیه را بازیابی کرد.

ازجمله دیگر نتیجه‌های قانون ۲۰۳۰ که به‌وسیله بشار اسد ابلاغ شد، کاهش انتشار سالانه حدود ۸ میلیون تن دی‌اکسید کربن و طبعاً کاهش هزینه‌های پزشکی ناشی از شیوع بیماری‌های ریوی است. همچنین دولت می‌تواند با درآمدهای ناشی از طرح، دستکم ۵ هزار فرصت شغلی جدید برای جوانان سوی ایجاد کند.

بیشتر بخوانید:

ایران و سوریه در مسیر تامین منافع دو کشور

امکان صادرات محصولات ایران از سوریه به سایر کشورها

این طرح با چندین روش با همکاری گروهی از شرکا در بخش خصوصی، دولتی و نیز به‌طور مشترک اجرا خواهد شد. همچنین نیاز به بازطراحی الگوهای مصرف برق در بخش‌های کشاورزی، منابع آبی، صنعتی، تجاری، خانگی، دولتی، مساجد و عبادتگاه‌ها، مدیریت پسماند و انرژی خورشیدی که به‌وسیله صندوق حمایت از انرژی‌های تجدیدپذیر انجام می‌شود، وجود دارد. دولت سوریه تلاش می‌کند صنایعی را که از این پروژه‌ها حمایت می‌کنند، بومی‌سازی کند؛ به‌ویژه در زمینه تولید پنل های خورشیدی، باتری‌های ذخیره انرژی، فن‌ها و توربین‌ها که به کاهش هزینه‌های واردات و نگهداری دوره‌ای نیز کمک می‌کند.

غفلت ایران از مشارکت در بازسازی سوریه در دولت گذشته

روابط ایران و سوریه در سال‌های گذشته با وجود تلاش‌های فراوان آمریکا و کشورهای غربی، شاهد تحولی چشمگیر در سطوح مختلف بوده است. همکاری‌های نظامی دو کشور ظرفیت بالای خود را اثبات کرد و توانست دستاوردهای بزرگی را نصیب دو طرف کند که اکنون زمینه‌های مشارکت ایران را در پروژه‌های منطقه‌ای ازجمله بازسازی سوریه و حضور در طرح‌های نیروگاهی دمشق فراهم کرده است. اکنون تهران و دمشق برای تکمیل همکاری‌ها در سطوح مختلف سیاسی، امنیتی، دفاعی و مهم‌تر از همه اقتصادی که هسته اصلی پروژه «تحول سوریه» است، تلاش می‌کنند و به دنبال خنثی کردن توطئه منزوی کردن سوریه و ضربه زدن اقتصادی به آن هستند. این موضوع باعث شد تا شاهد هروله اخیر اعراب و هیئت‌های خارجی برای اخذ اعتبارنامه‌های جدید با هدف مشارکت در بازسازی سوریه باشیم؛ حتی از سوی طرف‌هایی که در زمان جنگ سوریه از تحریم دمشق سخن می‌گفتند.

سال‌ها پیش بشار اسد گفته بود، «کسانی که در بازسازی سوریه مشارکت خواهند کرد، کشورهایی هستند که در کنار دمشق ایستاده‌اند و کسانی که سوریه را بازسازی خواهند کرد، خود سوری‌ها هستند». سال ۱۳۹۶ نیز زهیر خربوطلی، وزیر برق سوریه در سفری که به تهران انجام داد، پیشرفت‌های کشورمان را در بخش‌های مختلف برق ازجمله تولید و انتقال با وجود تحریم‌ها و جنگ اقتصادی علیه ایران ستود و ایران را در ردیف کشورهای برتر جهان قرار داد. وی خواستار برقراری ارتباط مستقیم شرکت‌های خصوصی ایرانی در زمینه فعالیت‌های تخصصی و کاری با وزارت برق سوریه شد و عنوان کرد: صادقانه اعلام می‌کنم تمایل دارم تمامی پروژه‌های برقی سوریه به‌وسیله شرکت‌های ایرانی اجرا شود.

ایران نخستین کشوری بود که به درخواست ملت سوریه برای کمک و مقابله با تروریست‌های وهابی و تکفیری پاسخ مثبت داد، ولی دولت گذشته نتوانست از چراغ سبز دمشق برای سرمایه‌گذاری استفاده کند

خربوطلی همچنین از شرکت‌های فعال ایرانی در زمینه تولید انرژی‌های تجدیدپذیر خورشیدی یا بادی دعوت کرد تا در سوریه سرمایه‌گذاری کنند و برق تولیدی را به وزارت برق آن کشور بفروشند. وزیر برق سوریه تصریح کرد: در حملات ناجوانمردانه تروریست‌های تکفیری به سوریه بیش از ۵۰ درصد شبکه برق کشورمان آسیب جدی دید و درصددیم بتوانیم با کمک شرکت‌های خصوصی ایرانی بخش‌های آسیب‌دیده را بازسازی کنیم تا خدمات‌رسانی به مردم سوریه همچون گذشته ازسر گرفته شود.

دولت سیزدهم و تلاش برای ترمیم خطای راهبردی دولت گذشته

با وجود اینکه جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری بود که به درخواست ملت سوریه برای کمک و مقابله با تروریست‌های وهابی و تکفیری پاسخ مثبت داد، ولی دولت گذشته نتوانست از چراغ سبز دمشق به ایران برای سرمایه‌گذاری درست استفاده کند و روحانی که بخش عمده‌ای از تمرکز خود را بر برجام و رابطه با غرب گذاشته بود، توجه چندانی به سرمایه‌گذاری در دمشق نکرد. در دولت سیزدهم، آیت‌الله رئیسی تلاش کرد روابط با دوستان ایران را به جایگاه گذشته خود بازگرداند و پس از شکست تروریسم، ابزارهای همکاری اقتصادی با دمشق را تقویت کند. در این راستا به‌تازگی چندین توافق‌نامه اقتصادی میان دو کشور امضا شده است.

به نظر می‌آید با رفع محدودیت‌های نظام تراکنش مالی میان ایران و کشورهای اروپایی، یک سری پروژه‌های مهم میان دو کشور رنگ اجرایی به خود بگیرد که ازجمله آنها ایجاد مرکز تجاری ایران در سوریه و ایجاد شرکت حمل‌ونقل مشترک میان ایران، عراق و سوریه است؛ شرکتی که می‌تواند برای حمل کالا از تهران به دمشق فعالیت کند. علاوه بر این، دستور اخیر بشار اسد در زمینه لزوم بکارگیری انرژی‌های تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند زمینه‌های توسعه روابط شرکت‌های ایران و سوری را در این حوزه فراهم کند، زیرا از سویی دمشق به فناوری نوین آن نیاز دارد و از سوی دیگر شرکت‌ها و متخصصان ایرانی دانش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر را در اختیار دارند و می‌تواند به همکاری‌های طولانی‌مدت میان دو کشور منجر شود.

انتهای پیام/۴۰۳۳/