والدین چه نقشی در پرخاشگری کودکان دارند؟

گروه جامعه خبرگزاری آنا- حمیدرضا فتحی؛ امروزه رفتار والدین تأثیر مستقیمی در شکل‌گیری شخصیت کودکان دارد. به همین دلیل برخی از رفتارهای ناهنجار در کودکان ریشه در نحوه برخورد والدین آن‌ها دارد. یکی از رفتارهای ناهنجار در کودکان که می‌تواند ریشه در رفتار والدین داشته باشد، پرخاشگری فرزندان است. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با تأثیر رفتار والدین در ایجاد پرخاشگری فرزندان، بیشتر آشنا کنیم. از آنجایی که شخصیت کودکان به طور کامل شکل نگرفته است، دلیل اصلی پرخاشگری فرزندان می‌تواند رفتار والدین آن‌ها باشد. معمولا رفتارهای پرخاشگرانه والدین می‌تواند الگویی برای فرزندان باشد و موجب پرخاشگری آن‌ها شود.

همچنین در مواقعی که والدین فرزند خود را تحقیر و یا مسخره می‌کنند؛ ممکن است موجب کاهش عزت نفس آن‌ها شود، که در نهایت می‌تواند موجب پرخاشگری فرزندان شود. ایجاد استرس و اضطراب در کودکان می‌تواند ابتدایی‌ترین عوامل ایجاد پرخاشگری در آن‌ها باشد. بسیاری از والدین پس از مشاهده رفتار پرخاشگرانه فرزندان خود، به دنبال راه‌حلی برای درمان و کنترل این رفتارها هستند. در صورتی که در اکثر مواقع پرخاشگری فرزندان ناشی از رفتار نادرست والدین است. بنابراین بهترین راه‌حل برای کنترل این پرخاشگری، اصلاح رفتار خود است.

در همین خصوص، ژیلا آهنگرزاده، روانشناس حوزه کودک در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، در خصوص نقش والدین در پرخاشگری کودکان می‌گوید: «والدین هرگز فکر نکنند که با مشورت با افراد غیرمتخصص می‌توانند به جواب مناسب برسند، والدین باید با متخصص سلامت روان کودکان و نوجوانان مشورت کنند؛ روانشناسان، مشاوران و روانپزشکان بسیاری هستند که در این حوزه فعالیت دارند.»

وی در ادامه نکاتی را در رابطه با این موضوع بیان می‌کند: «کودکان با یکدیگر فرق می‌کنند، به عنوان مثال یک بچه بچه طلاق است، شرایط این فرزند زمین تا آسمان با شرایط کودکی که در خانه با پدر و مادر زندگی می‌کند، متفاوت است؛ سنین مختلف واکنش‌های مختلف والدین را می‌طلبد. والدین باید از صحبت کردن با خشونت، الفاظ نادرست و تُن صدای بلند پرهیز و سعی کنند هنگام صحبت با یکدیگر، آرامش خودشان را حفظ کنند و در مکالمه یکدیگر دخالت نکنند، به این دلیل که این کار باعث ایجاد تشویش و اظطراب در کودکان می‌شود؛ زیرا کودکان از قبل این موضوع را در ذهن خود تداعی یا مرور می‌کنند. والدین به‌خصوص الآن که در شرایط کرونا هستیم و سطح استرس و اضطراب در جامعه و در میان مردم بسیار بالا است، از بحث کردن‌های بی‌جا و غیر مفید و مرور مسائلی که در گذشته رخ داده است، در مقابل کودکان پرهیز کنند. به عنوان مثال وقتی از کودکی که دچار پرخاشگری است صحبت می‌کنند، ناخودآگاه به این فکر می‌کنیم که احتمالا والدین این کودک برای متولد شدن این کودک با هم توافق نداشتند و اصطلاحا این کودک بدون برنامه‌ریزی قبلی متولد شده است.»

بیشتر بخوانید:

والدین چگونه باید با فرزند نوجوان رفتار کنند؟
رفتارهای غلطی که آینده کودکان را تهدید می‌کند
«پرخاشگری»کلیدواژه‌ای که آینده کودکان را بحرانی می‌کند

کودکان هم به احترام نیاز دارند

این روانشناس کودک در خصوص احترام والدین به کودکان بیان می‌کند: «منظور از احترام به کودکان در سنین پایین این است که در مقابل همبازیانش ناراحت و سرافکنده و ناعادلانه قضاوت نکنیم، به اصطلاح کودک را کِنِف نکنیم. این موضوع در سالمندان هم به همین شکل است که نباید جلوی بقیه افراد سالمند آن‌ها را ناراحت کنیم و باید به آن‌ها احترام بگذاریم. بنابراین نتیجه می‌گیریم که همه به احترام احتیاج دارند.»

آهنگرزاده در ادامه می‌افزاید: «بعضی از افراد تفکرات اشتباهی دارند و تصور می‌کنند این کودک معنی محبت را از کجا متوجه می‌شود یا چه می‌داند که محبت چیست، یا می‌گویند بگذار کمی بزرگتر شود تا این چیزها را متوجه شود، این موضوع در جامعه گاهی به دلیل نداشتن اطلاعات کافی، به خصوص در فضای مجازی انتشار پیدا و تصور می‌شود که او به دلیل کودکی و سن و سال کم، متوجه مسائل نمی‌شود. این یک تفکر نادرست است.»

کودکان هم حق انتخاب دارند

وی در خصوص اینکه کودکان هم حق انتخاب دارند تصریح می‌کند: «به عنوان مثال والدین می‌خواهند برای فرزند خود یک لیف یا چیز دیگری بخرند، به چه دلیل به والدین اجازه نمی‌دهید که کودک با نظر خود آن شیء را انتخاب کند؟ بعضی از والدین اصرار دارند برای بچه‌ها انتخاب کنند. اصلاً یکی از دلایل ناکامی و پرخاشگری بچه‌ها این است که والدین برای آنها انتخاب می‌کنند. انسان حق انتخاب دارد. از لحظه‌ای که انسان به خواست خدا موجود می‌شود، حق انتخاب دارد. این حق انتخاب را می‌توانیم در اسباب‌بازی‌ها به کودکان بدهیم، یک وقت است که اسباب‌بازی متناسب با سن بچه نیست. ما باید با زبانی که متوجه می‌شود برای کودک توضیح دهیم و به او امیدواری دهیم. مثلا به او بگوییم شما الآن نمی‌توانید این اسباب‌بازی را انتخاب کنید، چون روانشناسان می‌گویند برای شما مناسب نیست، اما بعداً که بزرگتر شدی، می‌توانی آن اسباب‌بازی را خریده و از آن استفاده کنی. وقتی این امیدواری را به کودک می‌دهید، باید این امیدواری به نتیجه رسیدن آن قول را به همراه داشته باشد.»

این روانشناس حوزه کودک در پایان سخنانش می‌گوید: «اگر نزاع‌های والدین به هر میزان کاهش پیدا کند، از آن سمت به همان میزان و چه‌ بسا چند برابر، سلامت روان کودک ارتقاء پیدا می‌کند. به عنوان مثال اگر یک لقمه نان و پنیر را با دلخوشی و روی خوش و لب خندان به کودک بدهیم، مانند این است که برای کودک بهترین غذا سرو شده است و اثری که این روی خوش و رفتار خوب روی کودکان می‌گذارد، با خود سلامتی روح و روان کودک را به همراه دارد.»

انتهای پیام/۴۰۷۶/پ