ظرفیتشناسی اقتصادی- تجاری ایران و لبنان با نگاه به گردشگری دینی و سلامت
گروه جهان خبرگزاری آنا- مجتبی اسماعیلی، لبنان یکی از کشورهای عربی غرب آسیا، مساحت آن ۱۰ هزار و ۴۵۲ کیلومتر مربع، پایتخت آن بیروت، نوع حکومتش جمهوری است و حدود ۴ میلیون نفر جمعیت دارد (البته حدود ۱۴ میلیون نفر از اتباع این کشور در خارج از لبنان اقامت دارند). این کشور از شمال و غرب با سوریه و از جنوب با رژیم اشغالگر قدس همسایه و از سمت شرق دارای مرزهای آبی در دریای مدیترانه است.
پیشینه روابط ایران و لبنان
از زمانی که نخستین کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در لبنان در سال ۱۲۹۱ یعنی بیش از یک قرن گذشته افتتاح شد، تاکنون روابط دو کشور با فراز و فرودهای مختلفی مواجه بوده است، ولی بهطور کلی دو کشور روابط دوستانه، تاریخی و بر مبنای احترام متقابل دارند. کشورمان در سال ۱۳۲۳ لبنان و سوریه را بهرسمیت شناخت و نمایندگی سیاسی در آنها تأسیس کرد و از سال ۱۳۳۴ سطح نمایندگی به درجه سفارت ارتقا یافته است.
در دوره ریاست جمهوری کمیل شمعون روابط ایران و لبنان به اوج خود رسید و نگاههای مشترک او و محمدرضا شاه پهلوی باعث نزدیکی بیشتر دو کشور شد. شاه ایران در آن دوره در کنار جریانات راستگرای لبنان علیه ناسیونالیستهای عرب ایستاد.
عهدنامه مودت میان ایران و لبنان در سال ۱۳۳۲ و پس از آن موافقتنامه فرهنگی میان دو کشور در سال ۱۳۳۵ امضا شد که این دو را میتوان نقاط عطف در روابط دو کشور دانست. موافقتنامه فرهنگی ایران و لبنان که در ۱۳ بند و در زمینههای مختلف علمی، فرهنگی، هنری، ورزشی، گردشگری و گسترش زبان فارسی و حتی اعزام رایزن است، همچنان وجود دارد.
در بُعد فرهنگی، با تلاشهای زندهیاد امام موسی صدر و همچنین فعالیتهای انجامشده بعد از انقلاب اسلامی، لبنان دچار تغییرات محسوسی در زمینه گسترش فرهنگ اسلامی شد؛ زمانی بیروت غرق در امور غیر اسلامی بود (به علت وضعیت خاص در آن دوره به عروس غرب آسیا شهرت داشت)، ولی امروز با تلاشهای انجامشده، چهرهای متفاوت پیدا کرده و شهر کاملاً مذهبی و اسلامی به نظر میآید.
مساجد رونق گرفته است و دختران محجبه و جوانان با چهرههای حزباللهی در شهر تردد میکنند. نماز جمعه نه تنها در بیروت، بلکه در دیگر شهرهای لبنان هم اقامه میشود. حوزههای علمیه در نقاط مختلف لبنان مشغول خدماترسانی هستند و اینها مدیون زحمات امام موسی صدر و حمایتهای جمهوری اسلامی ایران است.
کمک ایران به لبنان در بحبوحه پیروزی انقلاب اسلامی
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران با جنگ داخلی لبنان همزمان شده بود، ولی این موضوع باعث نشد تا تهران روابط خود را با بیروت قطع کند و از برقراری صلح و ثبات در این کشور و حفظ تمامیت ارضی لبنان در مقابل رژیم صهیونیستی دفاع کرد.
علاوه بر پیوندهای تاریخی بهویژه میان علمای دینی دو کشور، همسایگی با فلسطین اشغالی، پذیرش آوارگان فلسطینی و قرار گرفتن در معرض مداوم حملات نظامی رژیم صهیونیستی، وجود حزبالله و جنبش امل بهعنوان جریانهای اسلامی مقاوم و همسو با اهداف انقلاب اسلامی در منطقه، ازجمله ویژگیهایی است که موجب افزایش اهمیت لبنان در سیاست خارجی کشورمان شده است.
ربایش چهار دیپلمات ایرانی در لبنان را میتوان از مقاطع حساس روابط میان دو کشور ارزیابی کرد. چهاردهم تیر ۱۳۶۱ چهار دیپلمات ایرانی به نامهای سیدمحسن موسوی کاردار سفارت، حاج احمد متوسلیان وابسته نظامی، تقی رستگار مقدم کارمند سفارت و کاظم اخوان خبرنگار درحالیکه در حمایت پلیس دیپلماتیک لبنان از شهر طرابلس به بیروت بازمیگشتند، در منطقه برباره بهوسیله مزدوران مسلح تحت امر رژیم صهیونیستی ربوده و به زندانهای سرزمینهای اشغالی منتقل شدند.
شکوفایی روابط بعد از توافق طائف
درحالیکه جنگ داخلی لبنان و جنگ تحمیلی رژیم دیکتاتور صدام علیه ایران پایان یافته بود، توافقنامه طائف امضا شد و روابط رسمی ایران و لبنان شاهد پیشرفت بود و بهتدریج با تثبیت اوضاع سیاسی لبنان، روابط اقتصادی نیز رو به شکوفایی نهاد. در فاصله سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۸ بالغ بر ۳۰ سند همکاری در بخشهای مختلف میان دو کشور و در سال ۱۳۸۹ درخلال سفر تاریخی رئیسجمهور کشورمان به بیروت، سفر نخستوزیر لبنان به تهران و سفرهای متعدد هیئتهای دو کشور نیز بیش از ۳۰ سند همکاری در حوزههای گوناگون میان مقامهای دو کشور امضا شد.
میزان روابط اقتصادی ایران و لبنان
گرچه فعالیتهای فرهنگی ایران در کشور لبنان بهویژه مناطق شیعهنشین مؤثر واقع شده، اما سهم بخش بازرگانی ایران و نفوذ اقتصادی ما بر آن کشور بسیار ناچیز و همگام با فعالیتهای فرهنگی پیشرفت نکرده است، زیرا گسترش فعالیتهای اقتصادی ایران و فروش کالاهای ایرانی در فروشگاههای این کشور بر میزان نفوذ ایران در این کشور میافزاید.
طبق آمار، میزان صادرات ایران به لبنان از روند منظمی برخوردار نیست و حجم روابط تجاری ایران و لبنان در سال ۱۳۸۹ رقم ۱۴۷ میلیون دلار را نشان میدهد. صادرات ایران گاهی رشد داشته و گاهی نسبت به سال گذشته خود کاهش پیدا کرده است. علاوه بر این، ارزش صادرات غیر نفتی ایران به لبنان ۷۰ میلیون دلار است و شامل اقلامی نظیر فرش، پسته، میگو، مخمرها، شیر خشک، کشمش، خرما، کتاب، انباره های برقی، لولههای مسی، توتون و تنباکو میشود. ارزش واردات ایران از لبنان نیز ۷۷ میلیون دلار و شامل اقلامی کود شیمیایی (سوپر فسفات ها)، گندم سخت (مصارف ماکارونی)، کتاب، علف کشها، تخم سبزیجات، پودر کاکائو و موتورهای پیستونی میشود.
ظرفیتهای مغفول مانده لبنان
با وجود بستر نسبی مساعد برای فعالیتهای فرهنگی ایران در لبنان، به نظر میآید دو چالش در این زمینه وجود دارد؛ نخست، اینکه روابط فرهنگی دو کشور بیشتر روی جامعه شیعه لبنان متمرکز است که البته این موضوع گرچه قابل فهم است، اما باعث شده نسبت به دیگر طوایف ازجمله مسیحیان و اهل تسنن توجه کمتری شود و حضور فرهنگی ایران در لبنان آنطور که انتظار میرود، فراگیر نباشد.
ایران میتواند در زمره نخستین کشورهایی باشد که از نظر انسانی و بشردوستانه قادر است نیازهای مادی مردم لبنان را در زمینه دارو، مواد غذایی، سوخت و انرژی تأمین کند
دوم، اینکه اتکای بسیار زیادی بر نهادهای رسمی در عرصه مناسبات فرهنگی وجود دارد و فعالیتهای فرهنگی ایران در لبنان بیش از پیش متکی بر حضور و فعالیت نهادهای رسمی و دیپلماتیک ایرانی است و فعالیت نهادها و شخصیتهای غیردولتی کمتر دیده میشود.
از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران در سالهای اخیر تلاش خود را بر توافق هستهای با چند کشور غربی و آمریکا گذاشت و دولت روحانی در این راستا از ظرفیت عمده کشورهای منطقه ازجمله لبنان غافل شد؛ کشورهایی که هر کدام میتوانند در تعامل با جمهوری اسلامی ایران بخشی از مشکلات داخلی ناشی از تحریمها را رفع کنند و حتی نقش مؤثری در دور زدن تحریمهای غرب داشته باشند.
بهعنوان نمونه، کشور لبنان دارای ذخایر نفت و گاز است که میتوان از آنها در تعامل با بیروت بهرهبرداری کرد یا در حوزه اقتصادی وارد تعامل با بخش عمومی شد و به دولت بیروت در زمینه اصلاحات مالی و کاهش هزینههای عمومی و در نتیجه حل بحران داخلی کمک کرد.
در زیر بخشی از مهمترین ظرفیتهای مغفول مانده دولت لبنان در تعامل با جمهوری اسلامی ایران بیان میشود؛
-
استخراج نفت و گاز بعد از ترسیم مرزها با رژیم صهیونیستی
اواخر سال ۹۹ بود که لبنان در واکنش به شرط و شروط رژیم صهیونیستی، به شرکتهای نفتی طرف قرارداد با بیروت برای آغاز استخراج نفت از منطقه مورد مناقشه با سرزمینهای اشغالی فراخوان داد. نبیه بری، رئیس مجلس لبنان از نجاة رشدی، معاون نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد در امور لبنان خواست شرکتهای نفتی طرف قرارداد با لبنان را تشویق کند که هرچه سریعتر کار خود را آغاز کنند تا رژیم صهیونیستی را برای ازسرگیری مذاکرات زیرفشار قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
فعالسازی کریدور شمال-جنوب کلید طلایی دولت سیزدهم برای ورود به قفقاز و آسیای میانه
علت درخواست لبنان از شرکتهای طرف قرارداد این است که در این کشور ساختار صنعتی قوی وجود ندارد و در کل صنایع مادر در لبنان بسیار ضعیف و ناتوان هستند. بهطور کلی صنایع این کشور بیشتر در حوزه تولید مواد غذایی، دارویی و صنایع سبک است و در زمینه معادن و نفت و گاز بسیار ضعیف هستند؛ بنابراین با توجه به موضوع ترسیم مرزها آن هم در نقطهای از لبنان که ازلحاظ منابع نفت و گاز غنی است، لزوم توجه سرمایهگذاران حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ایران به این منطقه و همکاری با دولت لبنان در زمینه استحصال محصولات پتروشیمی بسیار لازم به نظر میآید. با توجه به روابط دوستانه میان دو کشور، تهران و بیروت میتوانند در زمینه چگونگی استحصال نفت و گاز از مناطق ترسیم مرز شده با توجه به منافع ملی دو کشور به توافق دست یابند.
-
ایجاد کمیته اضطراری با اختیارات لازم برای مدیریت اقتصادی
جمهوری اسلامی ایران میتواند در زمره نخستین کشورهایی باشد که از نظر انسانی و بشردوستانه قادر است نیازهای مادی مردم لبنان را در زمینه دارو، مواد غذایی و در مراحل بعد سوخت و انرژی تأمین کند. با توجه به این موضوع تشکیل کمیته اضطراری با هدف بررسی ابعاد مدیریت اقتصادی بحران داخلی لبنان موضوعی بدیهی و لازم به نظر میآید. دوستان لبنان در محور مقاومت ازجمله ایران میتوانند از نظر اقتصادی و در بحبوحه تحریم از سوی غرب به بهانه تسلیح حزبالله، بیروت را در زمینه عبور از بحران یاری کنند.
-
کمک به تعامل با بدهکاران بخش عمومی بعد از آنکه دولت لبنان به هر دلیلی منابع مالی آنها را بلوکه کرد.
قریب یک سال پیش رسانههای لبنانی گزارش کردند، مالکان پنج بانک خصوصی حدود ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار از محل سپردههای مردم را به خارج از این کشور منتقل کردند و این تنها بخشی از انتقال سرمایههای عمومی از لبنان به دیگر کشورهاست که مورد اعتراض شدید مردم این کشور قرار گرفت. مقامهای لبنانی اعلام کردهاند که مالکان پنج بانک خصوصی این مبالغ را ظرف سه ماه و در بحبوحه تظاهرات سال ۹۸ به حسابهای بانکی در سوئیس منتقل کرده بودند.
در این میان بانک مرکزی لبنان اکتبر سال گذشته در اقدامی قابل تأمل محدودیتهایی را برای برداشت پول و سپردههای بانکی اعمال کرد که باعث شد شهروندان این کشور با مشکلاتی مواجه شوند. این محدودیتها شامل محدودیت در برداشت دلار از بانکها و حواله نکردن به خارج کشور بود که موجب خشم و اعتراض مردم شد. صدها مرد و زن معترض لبنانی در ماههای اخیر به خیابانهای طرابلس و بیروت ریختند و با آتش زدن چندین بانک به بحران اقتصادی و سقوط فاجعهبار پول ملی این کشور اعتراض کردند.
بیروت برای حل مشکل بودجه خود نیازمند استقراض خارجی، اعتماد به شرکتهای حسابرسی مالی بینالمللی و بازنگری در سیاستهای پولی و ارزی است؛ در این میان شرکتهای ایرانی میتوانند با جلب اعتماد طرف لبنانی در این روند مشارکت داشته باشند
علاوه بر موارد مذکور جمهوری اسلامی ایران در زمینههای دیگری نیز میتواند از ظرفیتهای مغفول مانده لبنان استفاده کند که عبارتند از؛
-
آغاز روند اصلاحات مالی برای کاهش هزینههای عمومی
-
اصلاحات گسترده در بخش درآمدی دولت
-
یافتن راهحل برای پرداخت بدهی بخش خصوصی
-
احیای مجدد کشاورزی و صنعت
-
کمک به بازگشت سلامت به بخش بانکی بهعنوان پیششرط احیای فعالیتهای اقتصادی
-
اصلاح بخش برق
-
توسعه حملونقل عمومی
-
احیای زمینهای کشاورزی
-
استفاده از ظرفیت گردشگری پزشکی
-
تشویق و بکارگیری ظرفیت صنایع تولیدی
-
بهرهمندی از اقتصاد دانشبنیان (بخش نرمافزار و رایانه)
بیروت برای حل مشکل بودجه خود نیازمند استقراض خارجی، اعتماد به شرکتهای حسابرسی مالی بینالمللی و بازنگری در سیاستهای پولی و ارزی است. در این میان شرکتهای ایرانی میتوانند با جلب اعتماد طرف لبنانی در این روند مشارکت داشته باشند.
از بُعد اجتماعی نیز لبنان نیازمند حفظ آرامش با تمرکز بر عدالت اجتماعی است و کشورهای دوست بیروت در عبور از پیچ خطرناکی که لبنانیها در آن قرار دارند، میتوانند مشاورانی امین و کشورهای مورد اطمینان لبنان برای اتکا در زمینه حل آسیبهای اجتماعی باشد. علت این موضوع آن است که بهعنوان نمونه، جمهوری اسلامی ایران در بیش از ۴۰ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی بحرانهای مختلفی را پشت سر گذاشته است و آنچه در لبنان جریان دارد و با آن دست به گریبان هستند، برای ایرانیها تجربهای گرانبها از درسهای سالهای گذشته است که میتوان با صبر، تدبیر و امید آن را پشت سر گذاشت.
افزون بر این، جمهوری اسلامی ایران میتواند به لبنان در زمینه تأسیس صندوق اعتباری و اصلاحات ساختاری در بخشهای کشاورزی، صنعت، گردشگری و خدمات کمک کند. بودجه این بخش بهوسیله فروش برخی اوراق قرضه دولتی به دولت لبنان و درآمدهایی که انتظار میرود تهران از بخشهای نفت و گاز بهدست آورد، تأمین میشود.
تهران و بیروت میتوانند در زمینههای مختلفی علاوه بر موارد مذکور با یکدیگر همکاری و از ظرفیتهای دو کشور استفاده کنند، ولی نکته مهم در این زمینه تأکید بر اهمیت حکمرانی احسن، شفافیت و پاسخگویی و نیز متوقف کردن فعالیتهایی است که باعث هدر رفتن امور مالی میشود.
راهکارهای ارتقای روابط دوجانبه در سطوح فرهنگی، کنسولی و اجتماعی
صنعت گردشگری در توسعه اقتصادی کشورها نقش مهمی دارد و در این راستا وجود گردشگران فراوان ایرانی و لبنانی را میتوان عاملی برای معرفی فرهنگها و تمدن دو کشور ارزیابی کرد. ایران میتواند در نمایشگاههای گردشگری خود زمینه حضور لبنان را بهعنوان مهمان ویژه برای معرفی فرهنگ، تاریخ و مکانهای گردشگری دینی و تاریخی این کشور فراهم کند و در مقابل، چنین فرصتی در لبنان برای معرفی فرهنگ، تمدن و مکانهای سیاحتی و تاریخی ایران فراهم شود.
این ظرفیت در ایران و لبنان وجود دارد که بتوان با تأسیس شرکت گردشگری لبنانی-ایرانی با سرمایه مشترک، هدفی مهم همچون توسعه حجم مبادلات گردشگری میان دو کشور را محقق کرد
عباس خامه یار، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان که در سالهای اخیر تلاش زیادی برای ارتقای روابط فرهنگی و اجتماعی دو ملت دوست و برادر کرده است، دراینباره به خبرنگار حوزه غرب آسیای گروه جهان خبرگزاری آنا گفت: در زمینه فرهنگی میتوان توافقنامههای گردشگری و فرهنگی امضا شده میان دو کشور را فعالتر و عملیاتی کرد. علاوه بر این، امضای توافقنامه چند ساله در زمینه اجرای برنامههای گردشگری، فرهنگی و هنری که بتواند زمینههای برپایی نمایشگاههای گردشگری و فرهنگی را در هر دو کشور فراهم کند، ازجمله راهکارهای توسعه روابط میان تهران و بیروت است.
وی افزود: این ظرفیت در ایران و لبنان وجود دارد که بتوان با تأسیس شرکت گردشگری لبنانی-ایرانی با سرمایه مشترک، هدفی مهم همچون توسعه حجم مبادلات گردشگری میان دو کشور را محقق کرد. علاوه بر این، تصویب سازوکار تجارت کالا یا تجارت کالا به کالا (سوخت در برابر میوهجات از قبیل سیب، روغن زیتون، مرکبات و سبزیجات لبنانی) راهکاری است که میتوان در زمینه تسهیل معاملات تجاری بکار برد.
خامه یار گشایش بازار دارویی ایران در بازارهای لبنان در بازه زمانی کوتاهمدت و در ادامه، فعال کردن فعالیت کمیته دوستی لبنان و ایران در زمینههای فرهنگ، اقتصاد، تجارت و… را از دیگر عرصههای ارتقای روابط دوجانبه ارزیابی کرد و گفت: میتوان با افتتاح دفتر بازاریابی دانشگاهی در لبنان برای پذیرش انبوه دانشجویان لبنانی مایل به تحصیل در حوزههای پزشکی و مهندسی در ایران با قیمت مناسب اقدام کرد. همچنین با فضای مناسب ایجاد شده بهخاطر لغو روادید میان دو کشور و رونق یافتن تبادل گردشگر میتوان به سمت گردشگری دینی، گردشگری سلامت و افزایش جاذبههای سرمایهگذاری در کشورها برای سرمایهگذاران ایرانی و لبنانی گام برداشت.
رایزن فرهنگی ایران افزود: فرهنگ در لبنان، سیاسی است. مردم هم در گروگان طوایف و احزاب سیاسی هستند و همین باعث شده فرهنگ در لبنان به پدیده و پروژه سیاسی و امنیتی تبدیل شود و این باعث پیچیدگی فعالیت فرهنگی در لبنان میشود. باید روی موضوع اقتصادی بیشتر توجه کرد؛ روابط اقتصادی پیشبرنده و هموار کننده روابط فرهنگی است، هرچند که اقتصاد هم تحت تأثیر مافیا، احزاب، سیاست و امنیت است.
به گزارش آنا، جمهوری اسلامی ایران اکنون در زمره کشورهایی است که بهدلیل تولید واکسن کرونا میتواند در حوزه گردشگری سلامت فعالیتهای ارزشمندی انجام دهد و در این راستا لغو روادید با هدف گردشگری سلامت بهدلیل شرایط شیوع کرونا لازم به نظر میآید. لبنانیها علاقه زیادی به سفر به مکانهای مذهبی ایران ازجمله قم، کاشان و مشهد دارند و میتوان در این زمینه شاهد توسعه گردشگری دینی و جذب لبنانیها در ایران بود که در درازمدت باعث اعتماد متقابل و جذب سرمایهگذاران در دو کشور میشود.
کمکهای خیرخواهانه حزبالله به مردم لبنان
نکته قابل توجه این است که در حال حاضر شرکتهای شیعه در حال واردات مواد غذایی از ایران به لبنان هستند و حزبالله واردات بسیاری از اقلام غذایی را با قیمتهای یارانهای برای مردم لبنان سازماندهی میکند. درواقع حزبالله فروشگاههای زنجیرهای را در لبنان تأسیس کرده است که محصولات تولید سوریه، عراق و ایران را با تخفیف به مشتریان دارای کارتهای ویژه، موسوم به کارت امام سجاد(ع) میفروشد. این اقدام ابتکاری در کشوری است که با بحران مالی و کمبود مواد غذایی دست و پنجه نرم میکند.
بهدلیل فشارهای سیاسی- اقتصادی، ارزش پول لبنان (لیره لبنانی) در مقابل دلار روز به روز در حال کاهش است و این موضوع باعث تورم بالا، کمبود کالا و خشم مردم شده است. حزبالله با هدف فرونشاندن این خشم و کمک به وضع معیشتی مردم چند فروشگاه را در مناطق مختلفی ازجمله جنوب بیروت، ناحیه بقاع و جنوب این کشور افتتاح کرده است.
چندی پیش نیز سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله برای برونرفت از بحران اقتصادی و سوخت، به دولت لبنان برای واردات نفت از ایران با لیر لبنانی پیشنهاد داد. سید مقاومت لبنان گفت: پیشنهاد ایران برای ارسال سوخت به لبنان بر پایه لیر همچنان پابرجاست. اگر ببینیم دولت برای حل بحران سوخت راهحلی ندارد، نمیتوانیم صحنههای تلخ صفوف طولانی مردم مقابل پمپ بنزینها را تحمل کنیم، به ایران میرویم، کشتی کشتی بنزین و گازوئیل میخریم و از بندر بیروت برای مردم سوخت وارد میکنیم. دولت لبنان اگر میتواند جلوی تخلیه بنزین و گازوئیل برای ملت لبنان را بگیرد!
رایزن فرهنگی کشورمان در لبنان، در ادامه پیشنهادات ویژهای برای خطمشی دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی و ارتباط با بیروت مطرح کرد و گفت: لزوم گشودن افقهای جدید در روابط دو ملت ایران و لبنان بر مبنای اصل احترام به خصوصیات کشورهای عربی بدون هیچگونه تعصبی در موضوع فلسطین بیش از پیش حس میشود و باید پلهای اعتماد در حوزههای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را با هدف تقویت روابط برادرانه میان ملت ایران و سایر ملتهای عربی، ازجمله لبنان گشود.
وی تصریح کرد: دولت سیزدهم نباید از افتتاح دفاتر نمایندگی ایران در کشورهای عربی (دفاتر تجاری - جهانگردی، علمی و آموزشی و …) غافل شود، زیرا در اختیار گرفتن ابتکارهای سیاسی، فرهنگی و گفتوگو با مقامهای دولتی در کشورهای منطقه (به جز رژیم جعلی صهیونیستی) با هدف به نمایش گذاشتن برنامههای حیاتی ایران در زمینه امنیت منطقهای، همکاریهای اقتصادی و توسعه پروژههای انرژیهای جایگزین و ایمن لازم و ضروری است.
رایزن فرهنگی کشورمان زیرساخت فعالیت فرهنگی در لبنان را ساخت مدارس و و دانشگاه دانست و گفت: ضعف اساسی ایران در تأسیس دانشگاه در لبنان بوده است که در این زمینه باید فعالیت بیشتری انجام دهیم. چندین سال پیش قرار بود شعبهای از دانشگاه تهران در بیروت تأسیس شود، اما متأسفانه با وجود هماهنگیها و اختصاص بودجه و منابع انسانی، به دلایل مختلف این کار انجام نشد.
خامه یار همچنین بر لزوم بازاریابی برای پروژههای برنامه هستهای صلحآمیز ایران، جلب اعتماد در زمینه اهداف صلحآمیز آن و مشارکت دادن کشورهای منطقه در بهرهبرداری از این پروژههای حیاتی تأکید و عنوان کرد: در این راستا میتوان کنفرانسهای منطقهای در غرب آسیا برگزار کرد که به استقلال اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشورهای پیرامونی کمک کند.
به گزارش آنا، نباید از نظر دور داشت ارائه مدلی ایدهآل از چندگانگی مذهبی، قومی و ملی در ایران بهعنوان کشوری با تنوع فرهنگی و مذهبی بهوسیله ابتکارات و سفرهای هیئتهای خارجی به کشورمان، تبیین سیاست خارجی ایران که هدفش تقویت پیوندهای دوستی و همکاری و دستیابی همه مردم منطقه به الگوهایی برای برقراری صلح و مقاومت در برابر اشغالگری است و نیز اقدام در راستای افتتاح کنسولگری ها و مراکز فرهنگی، گردشگری و تجاری در شهرهایی که ایران با دولتهای مقصد روابط دیپلماتیک و دوستانه دارد، ازجمله طلایی ترین اقداماتی است که دولت آیتالله رئیسی در حوزه لبنان میتواند انجام دهد.
کارشناسان حوزه سیاسی معتقدند در روابط دوجانبه نباید فقط به پایتخت کشورها راضی بود و تنها جنبههای سیاسی روابط دوجانبه را تقویت کرد، بلکه شهرهای با قابلیت سرمایهگذاری در کشورهای مقصد ازجمله اهدافی است که میتوان بر روی آن برای توسعه روابط حساب ویژهای باز کرد.
انتهای پیام/۴۰۳۳/
انتهای پیام/