دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
09 خرداد 1400 - 00:15
آنا گزارش می‌دهد؛

چالش برگزاری نمایشگاه کتاب تهران پیش‌روی دولت آینده/ کتاب‌دوستان فعلاً به طرح‌های فصلی امید دارند

در حالی‌که هنوز زمان و چگونگی برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مشخص نیست طرح بهارانه خرید از هفته بعد برگزار خواهد شد.
کد خبر : 584696
نمایشگاه کتاب

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ خبرگزاری آنا  در سال۹۹ و سه ماهه اول سال ۱۴۰۰، شیوع ویروس کرونا همه فعالیت‌های فرهنگی و هنری را با چالش‌های جدی مواجه کرد. رویدادها و فعالیت‌های جاری فرهنگی لغو شده و یا به تعویق افتاد. یکی از این رویدادهای فرهنگی که به خاطر ویروس ناخوانده کرونا چاره‌ای جز تعویق و تغییر شکل برگزاری نداشت، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود.


سی و سومین دوره این رویداد فرهنگی باید به روال هرساله در بهار سال ۹۹ برگزار می‌شد که این‌گونه نشد. پس از آن اعلام شد که نمایشگاه در مردادماه به صورت فیزیکی برگزار خواهد شد که با توجه به تداوم شرایط کرونایی آن گزینه نیز منتفی شد. سرانجام متولیان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران اعلام کردند که این نمایشگاه امسال به صورت مجازی در هفته اول بهمن ماه برگزار خواهد شد.


نمایشگاهی که این بار مجازی شد


این نمایشگاه با مشارکت هزار و ۷۳۲ ناشر داخلی و ۱۸۰ ناشر خارجی با عرضه بیش از ۱۲۰ هزار عنوان کتاب از سوی ناشران، از اول بهمن ۱۳۹۹ آغاز به کار کرد. ساعت بازدید و خرید در این نمایشگاه مجازی به صورت ۲۴ ساعته بود و کتاب‌های ناشران داخلی با تخفیف ۲۰درصدی و کتاب‌های ناشران خارجی با تخفیف ۵۰درصدی ارائه شد.



چالش برگزاری نمایشگاه کتاب تهران پیش‌روی دولت آینده/ کتاب‌دوستان فعلاً به طرح‌های فصلی امید دارند


نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار بود تا ششم بهمن ادامه داشته باشد. با توجه به استقبال علاقه‌مندان کتاب و البته مشکلاتی که در روند خرید اینترنتی کتاب‌ها پیش آمد، اول برای دو روز و تاپایان چهارشنبه و در مرتبه دوم تا ساعت ۲۴ روز جمعه دهم بهمن ماه ادامه پیدا کرد.


با  این حال از همان روزهای اول برگزاری نمایشگاه، بسیاری از کاربران با کندی سایت و روند انتقال به صفحات پرداخت مواجه شدند.این موضوع بسیاری از خریداران را آشفته و سردرگم کرد چرا که برای خرید کتاب موردنظرشان باید زمان زیادی را صرف می‌کردند.


در این رویداد فرهنگی متقاضیان با مراجعه به سایتی که در آن ناشران غرفه های مجازی داشتند کتاب خود را انتخاب کرده و پس از ثبت‌نام، واریز مبلغ کتاب و درج نشانی، محصولات خریداری‌شده از سوی ناشران برای آنها به صورت رایگان ارسال می‌شد. این ارسال رایگان هم با توافق معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت.


تجربه‌ای که موفقیت‌آمیز بود


در پایان برگزاری این نمایشگاه و طبق آمار«خانه کتاب و ادبیات ایران» یک میلیون و ۲۵۴هزار و ۵۹۹ نسخه کتاب به ارزش ۶۴۰ میلیارد و ۲۵۸میلیون و ۷۷هزار و ۵۶۸ ریال در این نمایشگاه به فروش رفت.


برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت مجازی تجربه جدیدی بود که شاید باید سال‌ها پیش به موازات برگزاری نمایشگاه فیزیکی اتفاق می‌افتاد. برگزاری نمایشگاه به این شکل شاید شلوغی و شور و اشتیاق  برگزاری  فیزیکی را نداشت، اما فرصت‌های جدیدی را پیش‌ روی اهالی فرهنگ و فعالان صنعت نشر باز کرد.


علاوه بر صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌های برگزاری و حل مشکل رفت و آمد اهالی تهران و سایر نقاط کشور به محل برگزاری نمایشگاه، شفافیت در کیفیت و تعداد ناشران و کتاب‌های ارائه شده نیز می‌تواند یکی از امتیازات این نمایشگاه باشد.


برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب در کنار همه ضعف و قوت‌های احتمالی یکی از مشکلات همیشگی ادوار گذشته این رویداد را حل کرد و آن هم محدودیت فضای نمایشگاهی و حواشی مربوط به غرفه‌چینی است. به این ترتیب ناشری که در چهار سال اخیر دارای پروانه نشر فعال بوده و حتی یک اثر را منتشر کرده بود، امکان درخواست غرفه مجازی را داشت.


با آغاز سال جدید  چگونگی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران باز هم به پرسش اصلی فعالان صنعت نشر و علاقه‌مندان و اصحاب قلم تبدیل شد. با توجه به  شرایط نامطلوب ناشی از اوج گیری دوباره ویرس کرونا و افزایش آمار مبتلایان و فوتی‌ها در  دو ماه اخیر، بسیار بعید است که این نمایشگاه تاپایان فعالیت دولت مستقر فعلی برگزار شود.


طرح‌های فصلی؛ راهکارهایی موقت اما موثر برای پویایی بازار کتاب


طرح‌های فصلی با تمام فراز و فرودها از جمله طرح‌هایی است که کتاب‌فروشی‌ها از آن استقبال می‌کنند. هر چند به گفته برخی اهالی صنعت نشر و کتاب‌فروشان در دوره‌های اخیر این طرح‌ها کمی کارآیی لازم را نداشتند؛ اما طرح‌های اجراشده در سال ۹۹ با توجه به شرایط کرونایی به بازار کتاب رونق نسبی داد. وزارت ارشاد در تلاش است با اجرای طرح‌های فصلی به رونق کتاب‌فروشی‌ها و ترغیب مردم به تهیه کتاب‌های با صرف هزینه کمتر کمک کند.


چالش برگزاری نمایشگاه کتاب تهران پیش‌روی دولت آینده/ کتاب‌دوستان فعلاً به طرح‌های فصلی امید دارند


طرح‌ فصلی فروش کتاب که از سال ۱۳۹۴ کلید خورد نیز از جمله عوامل پویایی نسبی بازار کتاب در سال‌های اخیر بود. طرح‌هایی که کتاب‌فروشی‌ها هم از آن استقبال می‌کنند. هر چند به گفته برخی اهالی صنعت نشر و کتاب‌فروشان در دوره‌های اخیر این طرح‌ها کمی کارآیی لازم را نداشتند وزارت ارشاد در تلاش است با اجرای طرح‌های فصلی به رونق کتاب‌فروشی‌ها و ترغیب مردم به تهیه کتاب‌های با صرف هزینه کمتر کمک کند.


سال گذشته نیز با وجود شیوع ویروس کرونا، این طرح در هر چهار فصل سال اجرا و با استقبال مخاطبان مواجه شد. این طرح‌ها در کنار برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران در بهمن ماه باعث شد که کتابفروشان در سال عجیب و غریب کرونایی، مجالی هر چند اندک برای تنفس و کورسویی برای ادامه فعالیت داشته باشند.


آغاز بهارانه کتاب از هفدهم خردادماه


آن گونه‌که علیرضا اسماعیلی مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرده است، هفدهمین طرح فصلی فروش کتاب از ۱۷ خرداد در کتابفروشی‌‎های سراسر کشور آغاز می‌‎شود و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت.


بنا بر اعلام، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور رونق بخشیدن به بازار کتاب و ترویج کتابخوانی، تسهیلاتی را در قالب یارانه خرید کتاب از طریق کتابفروشی‌های سراسر کشور به طور مستقیم به خریداران کتاب پرداخت می‎‌کند. در این طرح کتابفروشی‌‎هایی که شرایط لازم را دارا باشند، پس از ثبت نام می‎‌توانند کتاب‌‎های خود را که با شرایط تعیین‌شده مطابقت داشته باشند به خریداران بفروشند.


چالش برگزاری نمایشگاه کتاب تهران پیش‌روی دولت آینده/ کتاب‌دوستان فعلاً به طرح‌های فصلی امید دارند


با اندکی اغماض می‌توان گفت  این طرح‌های فصلی تا حد زیادی سایه شوم کرونا را از سر کتابفروشی‌ها دور کرد. این در حالی است که در مقایسه با این بخش از حوزه فرهنگ، سالن‌های سینما، تئاتر و اجراهای کنسرت با  خسارت‌های مالی بیشتری مواجه شده‌اند.


طرح‌های فصلی فروش کتاب اگرچه جانی دوباره به بازار نشر کتاب در شرایط کرونایی می دهد اما نباید فراموش کرد که از لحاظ تعداد مخاطب و جریان سازی نمی‌تواند جایگزین نمایشگاه کتاب تهران شود.


گرانی کاغذ، افزایش قیمت کتاب، ضررهای مالی ناشران، تولید اندک کتاب، تلنبار شدن کتب نویسندگان، عدم پذیرش آنان از سمت ناشر و کاهش توان خرید مخاطب چاره‌ای جز اجرای طرح‌های حمایتی در بازار نشر نمی‌گذارد که یکی از مصادیق آن تغییر چهره «نمایشگاه کتاب تهران» است تا بلکه با ارائه تخفیف و خریدهای سازمانی، کمک‌حال فعالین نشر شود و وعده‌های مکرر وزارت ارشاد را جبران کند.


حال باید منتظر ماند و دید که آیا برگزاری دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران به عمر این دولت قد می‌دهد یا این که فقط باید به برگزاری طرح‌های فصلی دلخوش بود.


انتهای پیام/۴۱۰۴/

انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب