رئیس‌جمهور آینده ایران و حساس‌ترین دولت پس از جنگ تحمیلی

گروه استان‌های خبرگزاری آنا رئیس‌جمهور آینده ایران و دولتی که در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ تشکیل خواهد شد، یکی از حساس‌ترین دولت‌های کشور در سه دهه گذشته خواهد بود. چرا؟ زیرا کشور با کم‌سابقه‌ترین نرخ‌های تورمی سال‌های پس از جنگ تحمیلی مواجه است. کنترل، کاهش تورم و قرار گرفتن آن حداقل در محدوده نرخ بلندمدت یک چالش اساسی پیش روی دولت جدید خواهد بود.

اقتصاد ایران دهه ۱۳۹۰ را با میانگین نرخ رشد اقتصادی نزدیک صفر سپری کرده و کشور به لحاظ ظرفیت موجودی سرمایه فیزیکی برای بازگشت رشد اقتصادی به روند بلندمدت به علت افت شدید سرمایه‌گذاری داخلی در این دهه با چالش اساسی در کوتاه‌مدت مواجه خواهد بود.

کشور در پایان دهه ۱۳۹۰ با پیچیده‌ترین نوع بیکاری مواجه شده است. ناهمگنی بیکاری در چهار لایه جنسیتی، سنی، سواد و منطقه‌ای، سیاست‌گذاری برای مقابله با یکی از مخرب‌ترین پدیده‌های اقتصاد و اجتماعی ایران در سال‌های پیش رو را با دشواری‌های زیادی مواجه خواهد کرد.

پیچیده‌ترین سکانس بحران کرونا در کشور، یعنی عبور از مرحله کوتاه‌مدت بحران به مرحله تحولات دائمی عصر پسا کرونا در دولت جدید رخ خواهد داد. تغییر ذهنیت دولتمردان از مدیریت بحران‌های اقتصادی ناشی از کرونا به ذهنیت خلاقانه تطبیق با مسیرهای دائمی، چالش اساسی برای رئیس‌جمهور آینده ایران خواهد بود.

در 40 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاخص‌های سنجش فاصله طبقاتی در ایران در مقایسه با بسیار از کشورهای منطقه و دنیا وضع بهتری داشته و از سال ۱۲۹۲ تا ۱۳۹۸ فاصله طبقاتی به‌طور مستمر و نگران‌کننده در کشور افزایش‌یافته است. کنترل افزایش فاصله طبقاتی نیز یکی دیگر از چالش‌های اساسی دولت بعد خواهد بود.

مطالعات جمعیت‌شناسان نشان می‌دهد ایران از سال ۱۳۸۰ وارد فاز پنجره فرصت جمعیتی شده و حدود سال ۱۴۳۰ از آن خارج می‌شود. رئیس‌جمهور و دولت آینده از یک‌سو لازم است بتوانند با جهش در رشد و توسعه کشور، دهه سوخته شده ۱۳۹۰ را جبران کنند و از سوی دیگر در دوره چهار یا هشت‌ساله پیش رو از این فرصت محدود به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.

 عباس علوی‌راد عضو انجمن اقتصاددانان ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد