باید در مورد عضویت اسرائیل در ان.پی.تی بحث شود/ ایران در خصوص برنامه هستهای خود پنهانکاری نمیکند
به گزارش گروه جهان خبرگزاری آنا، رافائل گروسی دبیر کل آژانش بینالمللی انرژی اتمی در گفتگو با «زوددویچه تسایتونگ» المان گفت: نمیتوانم بگویم برنامه اتمی ایران ازآنچه اعلام کرده گستردهتر بوده یا ایران چیزی را پنهان میکند، پنج قدرت اتمی باید بیشتر به تعهدات خود در خصوص کاهش سلاحهای هستهای، عمل کنند. مشروح این مصاحبه به شرح ذیل است:
شما بهتازگی در تهران بودید و با این کشور به یک توافق «فنی» رسیدید. چقدر طول خواهد کشید تا آژانس تخلفات احتمالی ایران یا تلاش این کشور برای فراهم کردن سلاحهای اتمی را کشف کند؟
آن چیزی که ما اکنون به دست آوردهایم قابلتأمل است. تلاش ما این بود که راهکاری ابداع شود که مغایر مصوبه پارلمان ایران - که دولت این کشور قصد دارد آن را موبهمو اجرا کند- نباشد. آن چیزی که به دست آوردهایم قابلتوجه است؛ این توافق به ما اجازه میدهد وضعیت موجود را بازسازی کنیم.
معنی آن دقیقاً چیست؟
کماکان میتوانیم بر تأسیسات اتمی ایران نظارت و اطلاعات آن را ضبط کنیم. اگر یک توافق سیاسی درباره بازگشت به توافق اتمی وجود داشته باشد، ما به اطلاعات دستیابی خواهیم داشت. آن موقع میتوانیم نقضهای احتمالی را کشف کنیم. البته اگر توافقی وجود نداشته باشد، قادر به این کار نخواهیم بود. بااینحال به کنترلهای روتین شامل بازرسیهای اعلامنشده را ادامه خواهیم داد. اگر خردمندانه از این توافق استفاده کنیم، میتوانیم تا حدی قابلقبول به برنامه هستهای ایران نظارت کنیم.
وزیر امور خارجه ایران اخیراً گفته اگر طرفین سریعاً به توافق نرسند، به خاطر انتخابات ریاست جمهوری در این کشور عملاً تا ماه سپتامبر امکان فعالیتی جدید موجود نخواهد بود.
ما در مورد یک بازه زمانی سه ماه به توافق رسیدهایم. البته ایران توافقی کوتاهمدتتر را میخواست اما سرانجام به توافق سهماهه متقاعد شد، زیرا در غیر این صورت بهسرعت دوباره به همین نقطه میرسیدیم.
اگر طرفین موفق نشوند به توافق برسند چه میشود؟
اگر تمدید آن چیزی که تنظیمشده است لازم شود، شاید مجبور شویم دوباره مذاکرات فنی را انجام دهیم. اما همزمان ایران فعالیتهای خود را توسعه میدهد. بله، اینطور است. اما این فقط یک راهحل اضطراری در وضعیتی نامطلوب است. ایران آن را میداند. آنها این کار را میکنند تا غرب را تحتفشار قرار دهند.
بازرسان شما اجزاء اورانیوم را در محلهایی پیدا کردهاند که ایران آنها را بهعنوان بخشی از برنامه اتمی خود اعلام نکرده بود. ایران همیشه ادعا کرده که هرگز در زمینه ساخت سلاحهای اتمی کارنکرده است. کشف این اجزاء برای اعتبار این ادعا چه معنی دارد؟
ایران قول داده که همکاری خواهد کرد. ایران باید توضیحاتی برای واقعیات ثابتشده از طریق علمی ارائه دهد. اوضاع پیچیده است. باید آن را در مذاکره با ایران روشن کنیم.
به نظر شما برنامه ایران ازآنچه رسماً اعلامشده است گستردهتر است؟
سؤالهایی در این خصوص وجود دارند. اما نمیتوانم بگویم برنامه اتمی ایران ازآنچه اعلام کرده گستردهتر بوده یا ایران چیزی را پنهان میکند. ما میگوییم مدارک دقیق برای (فعالیتهای) خاص داریم و ایران باید توضیحات فنی معتبر در این خصوص را ارائه دهد. ارائه توضیحات فنی برای مسائل فنی نباید سخت باشد. در این خصوص با شما اتفاقنظر دارم.
چقدر وقت به ایران میدهید؟
ما در ماه آوریل یک تیم به ایران میفرستیم. در ماه ژوئن، شورای حکام جلسه دارد. جامعه بینالمللی آن موقع سؤال خواهد کرد به کجا رسیدهایم. همزمان ممکن است که یک فرایند در ارتباط به بازگشت به توافق اتمی شروع شود. امیدوارم از فرصتی که فراهمشده است بهخوبی استفاده شود.
قرارداد NPT به مدت طولانی موفقیتآمیز محسوب شد. اما کره شمالی سلاحهای اتمی تولید میکند و نخستوزیر انگلیس اعلام کرده که قصد دارد تعداد کلاهکهای اتمی را افزایش دهد. آیا NPT بعد از گذشت 50 سال در بحران قرار دارد؟
NPT همواره فراز و نشیب داشته است. این بخشی از تحولات روابط بینالمللی است. NPT ابزار ضروری ما است. اگر بگوییم این قرارداد دیگر مفید نیست، گزافهگویی کردهایم.
یعنی در وضعیت بحرانی قرار نداریم؟
همه نکاتی که شما ذکر کردهاید وجود دارند. اما قطعاً بدون NPT در وضعیت بسیار بدتری بودیم. به نظر من این قرارداد در بحران قرار ندارد و کماکان وسیلهای است که به ما کمک میکند تا با شرایط پیچیده جهان برخورد کنیم. در زمانهای بحرانی بیشتر از هر زمان دیگر به NPT نیاز داریم.
با NPT به کجا میتوانیم برسیم؟ کره شمالی سلاحهای هستهای تولید میکند.
قطعاً NPT در مورد کره شمالی شکستخورده است. کره شمالی از خط قرمز رد شده است. با وجود همه مشکلات NPT را کماکان بسیار موفقیتآمیز میدانم.
آیا پنج قدرت اتمی بهاندازه کافی تلاش میکنند به تعهدات خود در خصوص کاهش سلاحهای هستهای، عمل کنند؟
آنها در این خصوص باید بهتر عمل کنند.
آیا اعلامیه انگلیس با NPT مغایرت دارد؟
اصل ششم NPT بهصراحت اعلام کرده همه کشورها باید تلاش کنند که تسلیحات اتمی را کاهش دهند، این موضوع در مورد همه کشورها صادق است.
به نظر میرسد خاورمیانه که خودبهخود یک منطقه بحرانی است، در خصوص اشاعه سلاحهای اتمی بسیار آسیبپذیر باشد. مدتهاست درباره منطقه بدون سلاحهای هستهای در خاورمیانه بحث میشود، کشورهای عربی بدینوسیله سعی میکنند درباره سلاحهای اتمی اسرائیل بحث کنند. آیا لازم نیست که درباره این موضوع بحث شود؟
بله. مجمع عمومی آژانس اسرائیل، پاکستان و هند را مکرراً دعوت کرده که عضو NPT شوند. معلوم نیست آیا این پیشنهاد موفقیتآمیز باشد، اما روشن است که درباره این موضوع باید بحث شود.
در قرارداد NPT مقررشده که کشورها در استفاده غیرنظامی از انرژی اتمی همکاری کنند. معنی رنسانس هستهای از دیدگاه آژانس چیست؟
ما به توافقات بیشتر درباره کنترل و به بازرسیها نیاز داریم. انرژی اتمی برای کاهش مصرف سوختهای فسیلی مهم است. اگر ما بخواهیم با تغییر آبوهوا مقابله کنیم باید از همه آلترناتیوهای موجود استفاده کنیم.
علاوه بر تأملات اقتصادی، چه دلایل دیگری علیه عدم استفاده از انرژی اتمی وجود دارد؟
به ژاپن نگاه کنید: تولید CO2 در این کشور پس از کاهش تولید انرژی اتمی بیشتر شده چون آنها مجبور شدند انرژی اتمی را با سوخت فسیلی جایگزین کنند. تصور کنید که چنین سناریو در اروپا ایجاد شود. ما به یک بحث واقعبینانه درباره امکانات موجود نیاز داریم، نه به بحثهای ایدئولوژیک.
*بخش رسانهای سفارت جمهوری اسلامی ایران – برلین
انتهای پیام/4106/
انتهای پیام/