3 مولفه اساسی در دیپلماسی رسانه‌ای/ قدرت سایبری چگونه شکل حکمرانی و قدرت سنتی را تغییر داده است؟

به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، دیپلماسی رسانه‌ای یکی از شاخه‌های دیپلماسی نوین به شمار می‌رود و از جمله موضوعات مهمی است که بخش مهمی از آن در گرو عملکرد رسانه‌های برون مرزی هر کشوری نهفته است. در همین زمینه گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا سراغ یکی از اساتید علوم سیاسی دانشگاه تهران را رفته تا درباره علمکرد رسانه‌های برون مرزی ایران و دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی گفت‌وگویی داشته باشد.

محمدجعفر جوادی ارجمند دانشیار دانشكده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به خبرنگار آنا گفت: در جهان امروز جامعه اطلاعات و ارتباطات جایگزین جامعه صنعتی شده و قدرت سایبری مفهومی متفاوت از قدرت سنتی را پدید آورده است. بنابراین قدرت از طریق شبكه‌ای از رسانه‌ها منتقل می‌شود و حمكرانی خوب و مفید جایگزین حكمرانی‌های سابق شده است. در بحث رسانه‌ای ضروری است كه مخاطب را بشناسیم سپس نیازهای مخاطبان را بسنجیم.

تشریح 3 مولفه اساسی دیپلماسی رسانه‌ای

وی سه مولفه اساسی در دیپلماسی رسانه‌ای را گفتمان، تصویرسازی سپس اقناع‌سازی مخاطب برشمرد و تاكید كرد: در بخش اول نوع گفتمانی كه توسط شبكه‌های برون مرزی ما همچون پرس تی وی، هیسپان تی وی و ... ارائه می‌شود، مورد توجه است كه طیف وسیعی از رویکردها از تضاد و ستیز تا صلح و آشتی را دربرمی گیرد.

جوادی ارجمند درباره مولفه دوم اظهار کرد: باید بدانیم كه فعالیت رسانه‌های ما چه تصویری از ایران در ذهن مخاطبان ایجاد می‌كند و در یك گام مهم تر ضروری است كه بدانیم دیگران چه تصویری از ایران در فكر خود ساخته‌اند سپس به اصلاح آن پیش زمینه اقدام کنیم.

سه مولفه اساسی در دیپلماسی رسانه‌ای «گفتمان، تصویرسازی سپس اقناع‌سازی مخاطب» است.

این تحلیلگر سیاست خارجی در خصوص مولفه سوم گفت: سیاست‌های رسانه‌ای باید به بر اساس اقناع سازی انجام شود تا مخاطب بدون هیچ تهدید یا فشاری به این نتیجه برسد كه مفاهیم مورد نظر ما را خودش برداشت کرده است. به بیان دیگر خودش به مفاهیمی برسد که در نتیجه تحلیل رسانه‌های ما در فکر وی القا می‌شود.[در نتیجه با کشور ما همراهی کند.]

اولویت غرب آسیا، خانه ماست

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران، پرداختن به مسائل منطقه غرب آسیا در رادیو و تلویزیون‌های برون مرزی ایران را دارای اولویت دانست و گفت: از آنجا که این منطقه خانه ما محسوب می‌شود باید در مرتبه اول توجه قرار گیرد چرا که کشورهای همسایه به صورت مستقیم بر امنیت ما تاثیرگذار هستند.

جوادی ارجمند در خصوص فرصت‌هایی که ایران در منطقه دارد، افزود: پانزده کشور در همسایگی ایران قرار دارند که باید از ظرفیت‌های متنوع آنها استفاده کنیم و در این خصوص نقش رسانه‌های برون مرزی صداوسیما در ایجاد تصویر صحیح از انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی تاثیر به سزایی دارد.

این کارشناس مسائل سیاسی اقناع ملت‌ها و دولت‌ها در خصوص سیاست خارجی ایران را یکی از کارکردهای رسانه‌های برون مرزی اعلام كرد و ادامه داد: رسانه‌های برون مرزی مهم ترین بخش در دیپلماسی عمومی كشورها به شمار می‌روند.

رسانه‌های ایرانی باید به این موضوع مهم بپردازند که اتحادیه‌ها میان کشورهای منطقه به این دلیل ضعیف هستند که رهبران بسیاری از کشورهای همسایه ایران به غرب وابسته‌اند.

نقشه راه رسانه‌های ایرانی برای مخاطبان منطقه

وی در خصوص مهم ترین محورهایی كه این رسانه‌ها باید بر آنها تمركز داشته باشند، تاکید کرد: آنها باید سوالاتی مانند چگونگی رابطه بین دولت‌ها با مردم، روابط میان نهادهای مدنی و رسانه‌های آن کشورها و نیز فشارهای سیستماتیکی را که از سوی غرب بر کشورهای منطقه اعمال می‌شود‌، بررسی کنند.

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد: همچنین این رسانه باید به این موضوع مهم بپردازند که اتحادیه‌ها میان کشورهای منطقه به این دلیل ضعیف هستند که رهبران بسیاری از کشورهای همسایه ایران به غرب وابسته‌اند. از سوی دیگر وجود منابع غنی نفت و گاز و نیز مداخلات دولت‌های استکباری، باعث شده غرب آسیا منطقه‌ای در بحران باشد. بنابراین ما برای فعالیت در جامعه ارتباطات غرب آسیا نیازمند یک دیپلماسی عمومی و در اصل شفاف سازی اطلاعات هستیم.

جوادی ارجمند تاکید کرد: در حال حاضر محور مقاومت یک ائتلاف در راستای همگرایی در غرب آسیاست و طبعا یکی از رهیافت‌هایی که رسانه‌های برون مرزی باید دنبال کنند، معرفی و تبیین راهبردها و تاکتیک‌های این محور مقاومت است. به بیان بهتر رسانه‌های ما محور مقاومت را در بستر تحولات سیاسی منطقه دنبال کنند.

توفیق رادیو و تلویزیون ایران در دیپلماسی رسانه‌ای در گرو حمایت دولت

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: یکی از اقدامات بسیار خوب صداوسیما، راه اندازی شبکه انگلیسی زبان پرس تی وی است که بُرد جهانی دارد. به شخصه پرس تی وی را رسانه‌ای موفق می‌دانم و اخبار، و برخی موارد گزارش‌ها و برنامه‌های مستند و حتی بازخوردهای آن شبکه را در رسانه‌های دیگر پیگیری می‌کنم.

جوادی ارجمند تاکید کرد: برای آنکه رادیو و تلویزیون‌های برون مرزی جمهوری اسلامی ایران بتوانند در دیپلماسی رسانه‌ای موفق شوند، باید مورد حمایت دولت باشند که ردیف بودجه مستقل برای شبكه‌های برون مرزی كاملا منطقی و قابل قبول است اما باید دولت شرایطی را هم برای این رسانه‌ها فراهم كند كه علاوه بر تقویت تامین مالی، آنها بتوانند مسیرهای بیشتری برای قوی شدن داشته باشند و در اصل پایدار بودن فعالیت آنها را تضمین کند.

لازم است دانشكده‌های علوم سیاسی با شبكه‌های برون مرزی هم‌افزایی داشته باشند که این رویکرد می‌تواند از نظر علمی، ایده و پژوهش به شبکه‌های برون مرزی غنا ببخشد.

واکنش با موج رسانه‌ای دشمن باید هوشمندانه باشد

این کارشناس سیاسی گفت: شبكه‌های برون مرزی ایران باید با داشتن اتاق‌های فكر به ویژه با بهره مندی از نظرات استادان دانشگاه در رشته‌های علوم سیاسی و ارتباطات بهترین واكنش‌ها و ایده پردازی‌ها را آماده داشته باشند تا در هر موضوعی به ویژه مواردی كه دشمنان ایران طراحی می‌كنند، بهترین واكنش را در زمان مناسب در پیش گیرند. این مسئله باید موجب شود که ما ابزار خلاقیت را در اختیار داشته باشیم و یک گام جلوتر از رقبا فعالیت کنیم.

وی ادامه داد: یكی از مواردی كه در مقابله با دستگاه پروپاگاندای غرب باید مورد توجه باشد، این است كه در پروژه‌های رسانه‌ای غرب، نه تنها فریب نخوریم بلكه آگاه سازی هم انجام دهیم. برای مثال در ماجرای توهین نشریه فرانسوی شارلی ابدو به ساحت پیامبر اسلام(ص)، قطعا باید واكنش نشان بدهیم و هرگز نباید منفعل بود؛ اما این واكنش باید به گونه‌ای باشد كه نقشه طراحان این دسیسه را خنثی كند، نه آنچه كه دشمن را به اهداف موج سواری شان برساند.

لزوم هم‌افزایی دانشکده‌های علوم سیاسی با شبکه‌های برون مرزی

به اعتقاد استاد دانشکده علوم سیاسی، راهكار داشتن این واكنش، ایده پردازی و مشاركت جمعی است. ازاین رو لازم است دانشكده‌های علوم سیاسی با شبكه‌های برون مرزی هم‌افزایی داشته باشند که این رویکرد می‌تواند از نظر علمی، ایده و پژوهش به شبکه‌های برون مرزی غنا ببخشد. طبعا کارایی این رسانه‌ها به مراتب افزایش می‌یابد.

جوادی ارجمند در خاتمه گریزی به رسانه‌های غربی زد و خاطرنشان کرد: رادیو و تلویزیون‌های غربی خاصه رسانه‌های آمریکا و انگلیس نقش اساسی در پیشبرد برنامه‌های آنها دارند. روش هایی که در جذب مخاطب، بزرگنمایی اخبار و نحوه تحلیل مسائل بر اساس منافع خود به کار می‌گیرند، به گونه‌ای است که اثبات می‌کند آنها بی طرف نیستند بلکه بر اساس فعالیت در مسیر غرب گام برمی دارند تا زمینه نفوذ و تامین منافع دولت‌های غربی فراهم شود.
انتهای پیام/4139/