پاسخ ملک‌زاده به اظهارات نمکی؛
واقعیات امروز کرونا همان پیش‌بینی‌های ماست، آن‌ها را جدی گرفتید؟
در پی اظهارات اخیر وزیر بهداشت که تحقیقات علوم پزشکی ایران را هدف انتقادات تند قرار داده، معاون تحقیقات وزارت بهداشت، سخنان وی را خلاف واقع و فرار رو به جلو در پذیرش مسئولیت دانست.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، در پی اظهارات اخیر وزیر بهداشت که تحقیقات علوم پزشکی ایران را هدف انتقادات تند قرار داده، معاون تحقیقات وزارت بهداشت، سخنان وی را خلاف واقع و فرار رو به جلو در پذیرش مسئولیت دانست.
رضا ملک‌زاده در جوابیه‌ای که در صفحه شخصی خود در اینستاگرام منتشر کرده است، سخنان وزیر بهداشت را ناشی از نداشتن شناخت کافی از عرصه تحقیقات و فرار رو به جلو در پذیرش مسئولیت افزایش آمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها دانست.
متن کامل پاسخ معاون تحقیقات وزیر بهداشت بدین شرح است:
«اظهارات اخیر جناب عالی درباره تحقیقات علوم پزشکی ایران با ادعاهایی همچون: «۹۸ درصد تحقیقات علوم پزشکی صرف انتشار مقالات در فلان مجله می‌شود» و طرح سؤالاتی «مانند تحقیقات علوم پزشکی چه قدر پا به عرصه پر مشکل نظام سلامت گذاشته است؟»، چنان بی پایه و اساس است که حتی بیگانگان ایران ستیز در فراسوی مرزهای کشور که در قالب پروژه‌های کلان و صرف میلیاردها بودجه، درصدد اثبات ناکارآمدی تحقیقات علوم پزشکی در ایران بوده‌اند، چنین نتیجه عجیب و کاملاً مردودی نگرفته‌اند؛ چرا که همان گروه‌های متخاصم هم پس از تحقیقات پرشمار و تعطیل ناپذیر خود، علی رغم اشاره به برخی اشکالات موجود در سیاست‌های تحقیقاتی ایران که به اعتقاد ما ریشه در سیاست‌گذاری‌های خارج از حیطه وزارت بهداشت و در مرجعی فراتر دارد، نهایتاً به پیشرفته‌ای کیفی تحقیقات علوم پزشکی ایران و افزایش چشمگیر استناد به مقالات محققان ایرانی در کنار رشد کمی اذعان کرده‌اند و اسناد آن‌ها موجود و منتشر شده است.
کسانی می‌توانند تحقیقات پزشکی را به نقد و چالش بکشند که یک تحقیق موثر در عمر خود کرده باشند!
اصولاً کسانی می‌توانند حیطه تحقیقات پزشکی ایران را به نقد و چالش بکشند که خود محقق ملی یا بین‌المللی بوده، ارکان و نظام تحقیقات را به‌خوبی بشناسند و با وجود دشواری‌ها و چالش‌های سخت این عرصه مهم و تأثیرگذار، همپای تحقیقات پیشرفته دنیا حرکت کرده، عمر خویش را صرف تحقیقات کرده یا دست کم یک تحقیق مهم و اثرگذار بین‌المللی انجام داده باشند.
در خوش‌بینانه ترین تصور ممکن، می‌توان گفت اظهارات و هجمه شما به تحقیقات علوم پزشکی و تلاش‌های شبانه‌روزی شمار زیادی از محققان بی‌ادعا و سخت‌کوش این عرصه که در سخت‌ترین شرایط تحریم و فشارهای بین‌المللی و با وجود سهم ناچیز بودجه تحقیقات پزشکی - کمتر از نیم درصد بودجه ناخالص ملی! – دستاوردهای بسیار موثر و کاربردی را ارائه کرده‌اند می‌تواند ناشی از عدم شناخت شما از عرصه تحقیقات به طور کلی و پیشرفته‌ای علوم پزشکی در ایران به طور خاص باشد.
از درس دادن «مدیریت بحران کرونا به جهان تا «معرکه‌گیری برای ساخت واکسن کووید -۱۹»!
در شرایطی که جهان با بحران یک اپیدمی وحشتناک و بی سابقه بیماری عفونی مواجه است و تحقیقات گسترده برای یافتن دارویی موثر و تولید واکسن ایمن پاسخگو به تمام جمعیت‌ها پس از یک سال از آغاز شیوع ویروس تاکنون ادامه دارد و هیچ کشوری حتی پیشرفته ترینهای علمی جهان مدعی یافتن داروی موثر و قطعی کرونا نشده‌اند و در حالی که سازمان بهداشت جهانی با توان و تجربه مدیریت اپیدمی‌های گذشته و فراخوان همبستگی تحقیقاتی برای درمان کرونا همه جهان را به هشیاری، رعایت موارد بهداشتی و صبر تا زمان تولید دارو و واکسن فراخوانده شما، هر زمان آمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها افزایش یافته، از پذیرش مسئولیت شانه خالی کرده و هر گاه، آمارها اندکی فروکش کرده، مدعی درس دادن «مدیریت بحران کرونا» به جهان شده و همین اواخر از برپا کردن معرکه «تولید واکسن در ایران» سخن گفته‌اید - واکسنی که اگر هم تولید شود به مدد تلاش همین محققان علوم پزشکی ایران خواهد بود که آن‌ها را فاقد دستاوردهای موثر و کاربردی خوانده‌اید- اما باید بدانید دنیای علم با چنین ادبیات و معرکه‌گیری‌هایی بیگانه است و پیشرفته‌ترین کشورهای علمی و دانشگاه‌های مهم و مراکز تحقیقاتی معتبر جهان که دارای زیرساخت‌های تحقیقاتی کافی تولید واکسن هستند، هنوز در اعلام ارائه نهایی واکسن کاملاً موثر با احتیاط سخن می‌گویند!
هرچند که به عنوان معاون تحقیقات از نزدیک در جریان تلاش فراوان محققان ایرانی برای تولید واکسن کووید -۱۹ و سایر واکسن‌های مورد نیاز برای بیماری‌ها هستم که در آینده و در زمان مناسب، اخبار آن نیز به اطلاع مردم خواهد رسید اما در عین اعتقاد به لزوم ایجاد زیرساخت‌های کافی برای تولید واکسن و امیدواری به نتایج واکسن کووید -۱۹ در ایران، اعتقادی به راه انداختن معرکه در عرصه تحقیقات واکسن ندارم و چنین هیجاناتی را مغایر با اسلوب تحقیق و شیوه‌های کار علمی می‌دانم.
آنچه امروز به عنوان واقعیات کرونا مشاهده می‌کنید همان پیش بینی‌های مطالعات اپیدمیولوژی کووید -۱۹ در ایران است! آن‌ها را جدی گرفتید؟
اما در خصوص مطالعات اپیدمیولوژی کووید -۱۹ نیز درحالی توان پژوهشگران ایران در این حیطه را زیر سوال برده‌اید که ایران سابقه مطالعات کوهورت آینده‌نگر وسیع را داشته و به مطالعات ملی اپیدمیولوژی آینده‌نگر در جهان شناخته شده است و تلاش‌های علمی ایران در این نوع مطالعات به همکاری‌های علمی بی‌شمار و دستاوردها و افتخارات ملی و بین‌المللی ماندگار انجامیده است. مطالعات اپیدمیولوژیک کووید -۱۹ به پشتوانه تجارب در چنین مطالعاتی در حال انجام است.
گفت‌وگوی شما در یک جلسه با یک محقق و یک متخصص و اعلام نظر وی در مورد کرونا مبنی بر «پایان کووید -۱۹ با پایان فصل گرما» هر چند که در قالب گزارش بوده باشد را نمی‌توانید به پای تحقیقات رسمی و دارای پشتوانه کار علمی در حال انجام برای اپیدمی کووید -۱۹ که تحت نظارت معاونت تحقیقات و دانشگاه‌های علوم پزشکی در حال انجام است، بگذارید.
کسانی که با مطالعات اپیدمیولوژی کمترین آشنایی داشته باشند واقفند که این مطالعات - حتی در پیشرفته‌ترین کشورهای علمی که این گونه تحقیقات را در سطح جهانی و با همکاری‌های بین‌المللی در کشورهای سراسر جهان و با حضور میلیون‌ها مشارکت‌کننده انجام می‌دهند - پس از بررسی جمعیت‌های مشخص درگیر بیماری، نهایتاً با تخمین‌هایی همراه است و سپس مدل‌ها و سیاست‌های پیشنهادی بر اساس این تخمین‌ها ارائه می‌شوند.
اپیدمی کووید -۱۹ در تاریخ تمدن معاصر بشر به عنوان یک مشکل عظیم بهداشتی جهانی، بی سابقه بوده است. در چنین شرایطی، مطالعات اپیدمیولوژی انجام گرفته در ایران درباره کووید -۱۹ ضمن ارائه پیش بینی‌هایی که امروز واقعیت‌هایی از آن‌ها را شاهد هستیم و هشدارهای لازم مبنی بر افزایش آمار مبتلایان و شمار مرگ‌ومیرها در صورت ضعف در کنترل بحران، مدیریت اجتماعات و فقدان نظارت کافی و بدون تعارفات در اجرای مقررات بهداشتی مقابله با کرونا، ابتلای ۳۰ میلیون ایرانی به ویروس کرونا تاکنون که عمده این جمعیت بدون علامت و نیاز به بستری بوده‌اند را تخمین زده و همچنین هشدار داده بودند که حداقل ۳۰ میلیون ایرانی دیگر در صورت تداوم این روند، در معرض ابتلا هستند مطالعات اپیدمیولوژی کووید -۱۹ در ایران، تمام مدل‌های کنترل بحران را بررسی، ارائه و در نهاییت قاطعانه اعلام کرده‌اند که این اپیدمی در جهان، با واکسن خاموش خواهد شد و تا آن زمان تنها راه تمام کشورها، نظارت دقیق و بدون تعارفات بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی است.
به عنوان وزیر بهداشت گزارش دهید که کدام اجتماعات بزرگ ذیل نظر کدام دستگاه‌ها از اجرای کامل مقررات بهداشتی سرپیچی کرده‌اند؟
با وجود آنکه امروز بر همگان آشکار است تا زمانی که یک مبتلا به کرونا در هر نقطه از جهان باشد، کل جهان در معرض تهدید است اما یک واقعیت تلخ آن است که هنوز مدیران ارشد اجرایی در برخی کشورها و از جمله در کشور ما این واقعیت تلخ را قبول نکرده‌اند که خطر کرونا جدی‌تر و وسیع‌تر از چیزی است که تصور می‌کنند و به دنبال یک راه حل میانبر و کوتاه مدت هستند.
علاوه بر نادیده گرفتن مقررات پروتکل‌های بهداشتی، امروز به پشتوانه همان مطالعات اپیدمیولوژی آینده‌نگر ملی ایران که پیش از پیدایش کرونا سابقه انجام داشته‌اند و آن‌ها را نادیده انگاشته‌اید، مشخص شده است که در ایران به دلیل شیوع بالای فشارخون، چربی خون، چاقی و اضافه وزن و دیابت، شانس مرگ‌ومیر بر اثر ابتلا به کووید -۱۹ مانند بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارد و این مراقبت جدی و خستگی‌ناپذیر از افراد در معرض خطر را می‌طلبد.
مطالعات اپیدمیولوژی درباره کووید -۱۹ عوامل خطر افزایش روزافزون شیوع کرونا، نقاط پرخطر ایران، افراد پرخطر و آستانه خطر هر یک از مناطق را به طور دائم رصد و منتشر کرده و به روشنی برای شما و اعضای ستاد ملی مقابله با کرونا معرفی کرده است. باید دید دستگاه‌ها چه اندازه در برخورد با افراد خاطی در مسافرت‌ها، اجتماعات و نادیده گرفتن مقررات که بر شمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها افزوده است، موفق بوده‌اند.
پیش از معرکه ساخت واکسن و درس مدیریت بحران کرونا به جهان، به عنوان وزیر بهداشت گزارش دهید که کدام اجتماعات بزرگ ذیل نظر کدام دستگاه‌ها از اجرای کامل مقررات بهداشتی سرپیچی کرده‌اند؟
مردم و دولت‌ها در کشورهای انگشت‌شماری که موفقیتی در کنترل اپیدمی حاصل کرده‌اند، کووید -۱۹ را نه به مثابه یک بیماری مانند آنفلوانزای فصلی بلکه به عنوان یک بیماری جدی و بی سابقه پذیرفته‌اند. در کشور ما هنوز هر تعطیلاتی، دلهره سفرها و افزایش آمار شمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها را به دنبال می‌آورد و تصمیمات در مواقع عمل، به‌درستی و به طور کافی اجرا نمی‌شوند.
عوام‌فریبی است اگر درمان کرونا را به شبه علم مورد علاقه برخی متصل کنیم که هیچ گاه زحمت تحقیق به خود نداده‌اند
در زمینه تحقیقات دارویی درمان دارویی کووید ۱۹ هم باید گفت ایران یکی از پرتلاش‌ترین و موفق‌ترین کشورهای تحقیقاتی در سطح جهانی و همکار مطالعه کار آزمایی بالینی سازمان بهداشت جهانی بوده است که علاوه بر آن، بیش از ۱۷۰ مطالعه کار آزمایی کوچک و متوسط در داخل را نیز در حال انجام دارد.
عوام‌فریبی است اگر در زمینه این ویروس پیچیده، موذی و بسیار ناشناخته که دنیا علم پزشکی مدرن را چالشی عظیم فراخواند، ما مردم را به درمان‌هایی امیدوار کنیم که هیچ پیشتوانه تحقیقاتی در سطح مطالعات وسیع و بسیار بزرگ کار آزمایی بالینی ندارند. در همین‌جا بار دیگر اعلام می‌کنم که مطالعات کار آزمایی کوچک و متوسط نمی‌توانند به درمان دارویی قطعی کووید -۱۹ بینجامند و این بیماری نیازمند مطالعات وسیع جهانی است. نتایج اولین بازوهای درمانی مطالعه سازمان بهداشت جهانی، مشخص و به طور شفاف و صادقانه اعلام شده است و سایر بازوهای درمانی وارد مطالعه خواهند شد.
ویروس کرونا آن قدر ناشناخته است که آمریکا با توانمندترین زیرساخت‌های تحقیقاتی پزشکی از کشورهایی با بیشترین شمار مبتلایان و مرگ‌ومیر مبتلایان به کروناست و برخی دیگر از کشورهای پیشرفته اروپایی در حیطه علوم پزشکی هم، شرایط مناسبی در شمار مبتلایان و مرگ‌ومیرها ندارند؛ اما مسلم آن است که تمام کشورهای پیشرفته دستیابی به داروی این بیماری را به مطالعات کار آزمایی بالینی بزرگ متصل کرده‌اند و ایران نمی‌تواند در این زمینه به درمان‌های پیشنهادی حامیان شبه علم دل‌خوش کند که هیچ آگاهی از تحولات علم پزشکی مدرن و جوانب پیچیده ویروس کرونا ندارند و به خود زحمت تحقیقات در هیچ موضوع علمی را نمی‌دهند.
تمام دولت‌ها در ایران پژوهش را یک تجمل دیده‌اند نه یک ضرورت
عجیب است که در کسوت وزیر بهداشت هنوز مطلع نیستید که اگر تمام دنیا منابع عظیم مالی به تحقیقات پزشکی اختصاص داده‌اند و انتظار گره‌گشایی از مشکلات نظام سلامت خود داشته‌اند، تمام دولت‌ها در ایران با دید تجملی بودن پژوهش، هرگز بیش از نیم درصد بودجه ناخالص ملی را به بخش تحقیقات اختصاص نداده‌اند. در این بین، تحقیقات علوم پزشکی با وجود سهم ۳۰ درصدی در تولید علم و سهم ۲۸ درصدی در تولید مقالات پر استناد ایران، تنها سه صدم درصد بودجه تحقیقات کشور را از آن خود کرده است.
علی رغم این بی مهری‌ها و ناآگاهی‌ها از اهمیت پژوهش و تمام تنگناهای سخت بودجه‌ای و تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی طی بیش از چهل سال علیه ملت ایران، تحقیقات علوم پزشکی به‌ویژه طی نزدیک به ۸ سال گذشته، شاهد پیشرفته‌ای بسیار بزرگ و توسعه بی سابقه زیرساخت‌های تحقیقاتی بوده است که گزارش کامل آن‌ها بارها منتشر شده است و خوب بود که در آن‌ها مداقه‌ای می‌کردید.
تحقیقات علوم پزشکی به بسیاری از عرصه‌های پر مشکل نظام سلامت ورود کرده است؛ مساله‌ای مهمتر از مرگهای زودرس داریم؟
در پاسخ به ادعا و انتقاد «تحقیقات علوم پزشکی به کدام عرصه پر مشکل نظام سلامت پاگذاشته است؟» باید گفت: «مرگهای زودرس» به علل بیماری‌های قلبی – عروقی، سکته‌های قلبی و مغزی، سرطان‌ها، دیابت، بیماری‌های تنفسی و …، یکی از مهم‌ترین مساله‌های نظام سلامت ایران است. مرگهای زودرس و خیلی زودرس سبب شده نیمی از جمعیت ایران ۷۰ سالگی را نبینند.
ورود به این عرصه پر مشکل نظام سلامت، نیازمند وجود زیرساخت‌های تحقیقاتی قدرتمند و تولید داروی موثر پیشگیری بوده است. ایران هر چند با وجود سهم ناچیز تحقیقات، راه طولانی تا هدف و مقصد اصلی پیش رو دارد اما خوشبختانه و با افتخار می‌توان اعلام کرد که هم اکنون به نخستین بیوبانکهای مدرن و پیشرفته پزشکی با هزاران نمونه بیولوژیکی که از اهم ضروریات برای تحقیقات آینده‌نگر و شناسایی علل بیماری‌های مزمن غیر واگیر و مرگهای زودرس به شمار می‌رود، دست یافته است. برای ایجاد چنین بیوبانکهایی که در فرایند مطالعات وسیع اپیدمیولوژیک، هم‌گروهی، آینده‌نگر و کاربردی تشکیل شده‌اند، محققان پرشماری، بیست سال خون‌دل خورده و زحمات شبانه‌روزی کشیده‌اند تا بتوانند ضمن ارائه عالی‌ترین دستاوردهای موثر و کاربردی برای پیشگیری از مرگهای زودرس که بر خلاف شما، محققان و عموم مردم از آن مطلع هستند، زمینه را برای توسعه تحقیقات علوم پزشکی نسل آینده و همکاری‌های بین‌المللی علمی بیش از گذشته فراهم کنند. این بیوبانکها گنجینه‌های عظیم تحقیقات علوم پزشکی در حال و آینده و یکی از بهترین نمادهای تحقیقات کاربردی در علوم پزشکی ایران هستند.
اجرای مطالعه ملی کوهورت پرشین از مطالعات کاربردی است که آینده بسیار روشن و امیدوارکننده‌ای را پیش روی تحقیقات علوم پزشکی ایران برای پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر مزمن قرار داده است. مطالعه کوهورت گلستان، امروز مفتخر به ثبت سرطان‌زایی تریاک به عنوان مونوگراف سازمان بهداشت جهانی پس از بیست سال تلاش است. مطالعات کوهورت دیگر همچون قلب و عروق علوم پزشکی اصفهان، قند خون و دیابت علوم پزشکی تهران و بسیاری از مطالعات دیگر به کوشش محققان عزیز ایران، ایجاد نظام پیشرفته و مدرن ثبت سرطان و ورود به جمع کشورهای پیشرفته در این حیطه، اجرای برنامه مهم ثبت بیماری‌ها، ایجاد تحقیقات ملی بار بیماری‌ها که تولید دایره المعارف ارزشمندی از بار بیماری‌های غیر واگیر در ایران را رقم زده است، ایجاد پایگاه بسیار مهم داده‌های ژنوم ایرانیان که یکی از چشم‌اندازهای روشن و افتخارآمیز ایران برای کنترل بیماری‌های ژنتیکی و شروع تحولی بزرگ در علم پزشکی شخص محور است، پیشرفت فوق‌العاده ایران در دانش پیوند اعضا، قرارگیری شیراز - قطب پیوند کبد ایران - بر بام جهانی پیوند کبد، نایب‌قهرمانی ایران در پیوند سلول‌های بنیادی مغز استخوان جهان، دستاوردهای عظیم «رویان» به عنوان گنجینه عظیم علمی ایران در درمان ناباروری و پژوهش در حوزه سلول‌های بنیادی، جنبش بزرگ ایران در تحقیقات دارویی و توان تولید در ۵۵ درصد مواد اولیه دارویی و ورود به تولید داروهای زیست‌فناوری، و قرارگیری در جمع ۱۰ کشور برتر زیست‌فناوری دنیا، تولید داروهای موثر ملی برای درمان قطعی ویروس پرخطر هپاتیت سی و صدها دستاورد بزرگ دیگر محققان پرتلاش علوم پزشکی ایران، همگی گواهی روشن و خط بطلان بر ادعای جناب عالی در کاربردی نبودن و مساله محور نبودن تحقیقات علوم پزشکی ایران است.
عجیب است که از نتایج مطالعه ملی سلامت روان که در اختیار جناب عالی قرار گرفته بی اطلاعید
شگفت‌آور است که به عنوان وزیر بهداشت، مدعی بی‌توجهی تحقیقات علوم پزشکی به‌سلامت روان ایرانیان شده‌اید درحالی که مهم‌ترین و جامع‌ترین مطالعه ملی سلامت روان در ایران سالهاست که انجام و نتایج آن منتشر و حتی به شخص جنابعالی ارائه شده است.
شایسته است به جای زیر سوال بردن دستاوردهای کاربردی تحقیقات علوم پزشکی ایران، در حالی که نظام سلامت جهان در مواجهه با یک اپیدمی وحشتناک و بی سابقه، تمام توان خویش را برای غلبه بر ویروس کرونا به کار گرفته، حامی محققان علوم پزشکی ایران باشید که در شرایط تحریم‌های سخت و طاقت‌فرسا، با تلاش بی وقفه، در کنار کادر درمان به شکست کرونا می‌اندیشند!
انتهای پیام/4129/
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
