عدم تخصیص حقابه از سوی وزارت نیرو تالاب گاوخونی را به 96 درصد خشکی رسانده است

حسین اکبری در گفتگو با خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با وضعیت تالاب گاوخونی اظهار کرد: نکته‌‌ای که در بحث تالاب‌ها و رودخانه‌ها مطرح است، این است که سازمان محیط‌ زیست متولی تأمین حقابه زیست‌محیطی نیست و ما خود نیز به‌شدت به‌ دنبال آن هستیم.

وی افزود: موضوع تالاب‌ها چندوجهی است و رسانه‌ها باید این موضوع را از دستگاه‌های اجرایی و ذی‌نفعان آن، که مرتبط با زاینده‌رود هستند نیز پیگیری کنند؛ موضوعی که باعث می‌شود نتیجه درستی از گزارش‌ها استخراج شود.

سیلاب‌ها تنها 7 درصد بر حیات تالاب گاوخونی تأثیر دارد

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان در خصوص تأمین حقابه تالاب عنوان کرد: به‌دلیل این‌که حیات تالاب به وجود جریان‌های دائمی آب و رسیدن حقابه از رودخانه زاینده‌رود بستگی دارد و این مهم تأمین نشده، تالاب با خطر خشکی کامل مواجه شده است.

وی ادامه داد: علی‌رغم همه پیگیری‌های انجام شده اداره کل محیط زیست استان اصفهان و تلاش‌ها در راستای مطالبه حقابه قانونی تالاب و در جدول منابع و مصارف سال آتی 176 میلیون متر مکعب حقابه ذکر شده بود ولی متأسفانه حتی بخشی از آن نیز میزان نیز تأمین نشده است.

اکبری تصریح کرد: حال که این اصل جاری نشده و پیگیری‌ها هم جواب نداده پیشنهاد دادیم که حداقل به‌صورت حجمی و سیلابی را در فصل غیرکشاورزی داشته باشیم تا با توجه به طولانی بودن مسیر برداشت غیرمجاز هم از آن صورت نگیرد.

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان با بیان این‌که براساس جدول منابع مصرف 99-98 برآورد شده بود که 62 میلیون مترمکعب در فروردین، اردیبهشت و خرداد تأمین شود، گفت: این مهم محقق نشد و عملاً در هشت‌ماهه اخیر هیچ آبی به سمت تالاب گاوخونی رهاسازی نشده است.

رهاسازی آب تا سد رودشتین حقابه تالاب گاوخونی نیست

وی ادامه داد: در مواردی ممکن است وقتی شما از وزارت نیرو در ارتباط با تأمین حقابه تالاب سؤال می‌کنید، عنوان کنند که آن را تأمین کرده‌اند و آب تا سد روشتین جاری باشد ولی از سد تا تالاب فاصله‌ای 85 کیلومتری است و عملاً این آب به تالاب نمی‌رسد.

اکبری تصریح کرد: حقابه‌های زیست‌محیطی چیزی است که به‌صورت دائم از سرآب تا پایاب، از سرشاخه‌ها تا خود تالاب جاری باشد. درست است که آب رهاسازی می‌شود و به سد روشتین می‌رسد ولی این آب به مصارف کشاورزی تخصیص یافته و چیزی به تالاب نمی‌رسد که این موضوع یک بی‌انصافی کامل در حق تالاب است.

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان اذعان کرد: متأسفانه جریان زاینده‌رود هم از ابتدای 6 ماه دوم سال و اول مهر ماه دوباره قطع شد و خود رودخانه زاینده‌رود هم شرایط کاملاً خشکی پیدا کرده و اصلاً شرایطش مناسب نیست؛ مجموع این موارد باعث شده تا حدود 96 درصد تالاب گاوخونی خشک شده و تنها لایه‌های زیرین در بخش‌های شمالی تالاب مرطوب مانده است.

وی در خصوص آسیب‌های خشک شدن تالاب گاوخونی نیز گفت: درصورتی‌که تالاب به نقطه  بازگشت‌ناپذیر برسد و به‌طور کامل خشک شود منطقه به کانون واقعی گردوغبار تبدیل خواهد شد.

اکبری در ارتباط با برخی صحبت‌های مطرح شده مبنی بر این‌که درصورتی‌که سیلابی به تالاب برسد می‌توان به احیای تالاب امید داشت نیز گفت: اولاً که سیلاب هر چند سال یکبار جاری می‌شود ولی درصورتی‌که آن را روندی نرمال در نظر بگیریم که بارانی اتفاق بیفتد و این باران منجر به سیل شود تنها می‌تواند 7 درصد روی حیات تالاب تأثیر داشته باشد.

تالاب گاوخونی اکوسیستمی منحصربه‌فرد در فلات مرکزی است

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان درباره اقدامات این اداره کل در راستای احیای تالاب عنوان کرد: علاوه بر پیگیری‌های مختلفی که در سطوح ملی و استانی برای حقابه‌ها داشتیم، مشارکت فعال در تدوین نقشه راه احیای زاینده‌رود و تالاب گاوخونی صورت گرفته است. در این نقشه راه اهداف، اقدامات و وظایف دستگاه‌های مختلف مشخص شده و بر حقابه‌های زیست‌محیطی به تفکیک پافشاری شده است.

وی ادامه داد: در این نقشه راه حداقل 313 میلیون متر مکعب به تفکیک 137 میلیون متر مکعب برای رودخانه و 176 میلیون متر مکعب برای تالاب در نظر گرفته شده که این موضوع به صورت مجزا دیده شده است.

اکبری تصریح کرد: در این نقشه راه زاینده‌رود و حقابه‌های زیست‌محیطی به‌عنوان یک اقدام اساسی در حوزه زاینده‌رود دیده شده است. با توجه به این‌که تالاب گاوخونی سطح وسیعی دارد و دارای اکوسیستم منحصربه‌فردی در فلات مرکزی است باید نسبت به مطالبه حقابه آن در قالب یک سند بالادستی اقدام شود.

کارگروه ملی احیای زاینده‌رود تشکیل شده است

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان در ادامه با اشاره به تشکیل کارگروه ملی احیای زاینده‌رود، گفت: این اقدام نقطه عطفی در این حوزه محسوب می‌شود و امیدواریم اقدامات ما ذیل این کارگروه به احیای زاینده‌رود بزرگ منتهی شود. تالاب گاوخونی در حال حاضر به‌عنوان یک زیستگاه حساس محسوب شده و پیگیری‌های جدی در دستور کار است و همچنین ردیف‌های بودجه‌ای نیز برای آن در نظر گرفته شده است.

وی در ارتباط با این‌که چقدر فرصت وجود دارد تا تالاب گاوخونی به نقطه بازگشت‌ناپذیر نرسد، اظهار کرد: واقعیت این است که درصورتی‌که قدمی برای احیای زیستگاه‌های تالابی برداشته شود خود طبیعت با آن لطفی که دارد، دوباره این امید را به ما می‌دهد. ما تأکید داریم که با علم به محدودیت منابع آبی حداقل حقابه 176 میلیون مترمکعبی برای تالاب گاوخونی تأمین شود تا تالاب در مسیر احیا قرار گیرد.

اکبری با اشاره به این‌که خشک شدن تالاب باعث می‌شود کارکردهای ده‌گانه آن از بین برود، گفت: از بین رفتن ذخایر ژنتیکی، بروز مشکلات مربوط به سلامت  و بهداشت عمومی و خیزش گرد و غبار و تبدیل شدن پهنه‌ای که حداقل 47 هزار هکتار وسعت دارد و در سال‌های پرآبی وسعت آن تا 63 هزار هکتار هم می‌رسد، باعث می‌شود نتوان از نابودی این پهنه طبیعی چشم‌پوشی کرد.

احیای تالاب گاوخونی نیازمند هماهنگی بین‌بخشی است

سرپرست معاونت نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان اصفهان در ادامه در خصوص راهکارهای حفاظت از تالاب گاوخونی و زاینده‌رود بزرگ اظهار کرد: راهش این است که در بحث حفاظت از تالاب و احیای رودخانه‌ها و تأمین حقابه‌ها مشارکت تمام دستگاه‌های ذی‌ربط فراهم شود. در این‌خصوص می‌بایست تمام ذی‌نفعان و تمام آنهایی که به نوعی از این آب استفاده می‌‌کنند در سایه یک همدلی، هم‌افزایی و یک احساس مسئولیت شرایط لازم برای حفظ این عرصه طبیعی فراهم کنند.

وی ادامه داد: علاوه بر موارد فوق سه طرح لایروبی از سد رودشتین تا تالاب گاوخونی به مساحت 85 کیلومتر انجام شده است. همچنین پوشش گیاهی گسترده‌ای هم در منطقه رشد کرده که می‌بایست از آن در برابر دست‌اندازی‌ها محافظت کرد.

انتهای پیام/4105/پ