اداره همزمان انجمن‌های علمی و باشگاه پژوهشگران كار دشواری است/ نتایج امیدوارکننده در تولید واکسن کرونا

گروه استان‌های خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، سال 1377 فعالیت خود را به‌طور رسمی آغاز کرد و مهم‌ترین دستاورد این باشگاه نسل جوان تربیت یافته‌ای است كه به‌دور از اپیدمی ناامیدی و بی‌انگیزگی رایج در فضای جامعه و با اتكا به خودباوری خود، مدارج مختلف موفقیت در اكوسیستم علمی-پژوهشی و فناوری را طی كرده‌اند.

باشگاه پژوهشگران جوان از بدو تأسیس درصدد ارائه امتیازات مختلف به جوانان دارای استعداد برتر بوده و امروز مسئله‌ محوری را در دستور کار خود قرار داده است.

باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان پروژه‌های بلندمدت مختلفی مانند تجاری‌سازی تولید بذر هیبرید، تولید مالچ‌رسی دوستدار محیط زیست به‌منظور تثبیت شن‌های روان و مهندسی معكوس ساخت تجهیزات آزمایشگاهی را در کارنامه درخشان خود دارد.

**بیشتر بخوانید:

راهکار تأمين نيازهای علمی پژوهشی دانشجویان در دوره کرونا

5 انجمن علمی در دانشگاه آزاد اسلامی تویسرکان فعال می‌شوند

وقتی توجه به استعداد و مهارت بالقوه دانشجویان نتیجه می‌دهد

خبرنگار آنا برای آگاهی از فعالیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان گفتگویی را با امید خواجه رئیس این باشگاه ترتیب داده است که مشروح این گفتگو در پی می‌آید:

آنا: ابتدا درباره روند راه‌اندازی باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان توضیح دهید.

خواجه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان از نخستین واحدهای سراسر كشور است كه سال 1377 به همت احمدعلی فروغی دفتر باشگاه پژوهشگران جوان را راه‌اندازی کرده است. اردیبهشت 1378 از مجموع 370 عضو باشگاه، 35 نفر عضو باشگاه پژوهشگران جوان واحد اصفهان بوده‌اند كه بیشترین تعداد اعضا بین واحدهای دانشگاهی آن دوران بوده است.

تشریح فعالیت‌های شاخص باشگاه پژوهشگران جوان

آنا: فعالیت‌های شاخص و موفقیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان در گذشته و حال حاضر چه بوده است؟

خواجه: مهم‌ترین دستاورد باشگاه واحد اصفهان نسل جوان و فرهیخته تربیت‌یافته‌ای است كه به‌دور از اپیدمی ناامیدی و بی‌انگیزگی رایج در فضای جامعه و با اتكا به خودباوری خود مدارج مختلف موفقیت در اكوسیستم علمی، پژوهشی و فناوری را طی كرده و امروز به عنوان سكان‌دار آموزشی، پژوهشی و فناوری در دانشگاه‌ها و سایر نهادها ایفای نقش می‌كند.

درخشش در جشنواره‌های معتبری مانند جشنواره فرهیختگان، جشنواره جوان خوارزمی، معرفی به عنوان جوان نمونه كشوری، دانشجوی نمونه كشوری و موفقیت در مسابقات مختلف علمی مانند مسابقات روباتیک، بتن، سازه‌های ماكارونی، كارآفرینی، مهارتی، انتشار مقاله در معتبرترین ژورنال‌های جهانی، حضور فعالانه در معتبرترین كنفرانس‌های علمی ملی و بین‌المللی، اجرای ده‌ها طرح پژوهشی، كسب عنوان كارآفرین برتر و ... سهم اعضای باشگاه در بالندگی باشگاه اصفهان است.

نقطه اوج این دستاوردها، كسب رتبه نخست توسط دفتر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در پنجمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی (1396) به عنوان معتبرترین جشنواره علمی، پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی است.

آنا: آیا فعالیت‌های باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان تأثیرگذار بوده و اثربخشی و اثرگذاری آن را در منطقه و كشور چگونه ارزیابی می‌كنید؟

خواجه: معتقدم اثربخشی و اثرگذاری باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی باید از طریق نهادهای برون‌سازمانی مورد ارزیابی علمی قرار گیرد؛ اما طبق شواهد و قرائن باشگاه پژوهشگران جوان در سطح كلان با بهره‌گیری از استراتژی شناسایی، هدایت و حمایت از استعدادهای جوان كشور در دل جامعه متعارف دانشگاهی توانسته سهم بسزایی در کسب دستاوردهای علمی، پژوهشی و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی و كشور داشته باشد.

پژوهش‌های مسئله‌محور جایگزین رشد كمّی مقالات

امروزه رد پای اعضای باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان در انواع موضوعات تولید علم مانند انتشار مقاله، انتشار كتاب، كارآفرینی، اختراع و اكتشاف، فعالیت‌های دانش‌بنیان و فناورانه مشاهده می‌شود، به‌عنوان مثال در گزارشی كه چندی پیش توسط ستاد مركزی باشگاه پژوهشگران جوان منتشر شد، بیش از 10 درصد مقالات منتشره دانشگاه آزاد اسلامی در مجلات معتبر علمی متعلق به باشگاه پژوهشگران جوان است، این در حالی است كه كمتر از 10 درصد تولیدكنندگان علم دانشگاه آزاد اسلامی در باشگاه حضور دارند.

آنا: مهم‌ترین فعالیت‌های حال حاضر باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان چیست و چه سیاست‌گذاری‌هایی را در راستای تداوم روند پیشرفت این باشگاه در نظر گرفته‌اید؟

خواجه: باشگاه پژوهشگران جوان از بدو تأسیس درصدد ارائه امتیازات مختلف به جوانان دارای استعداد برتر بوده است، به‌طور طبیعی باشگاه نیز مانند هر ساختار دیگری در دوره‌های مختلف حیات خود دچار فراز و فرودهای متعدد شده است، به این معنی كه گاه موضوعی را در اولویت كاری خود قرار داده و موضوع دیگری را از دستور كار اصلی خود خارج كرده است.

به‌عنوان مثال در سال‌های آخر دهه 80 رشد كمّی مقالات از اولویت خاصی برخوردار بود و نوعی بسیج عمومی برای انتشار هرچه بیشتر مقالات به‌ ویژه در مجلات بین‌المللی در فضای عمومی دانشگاه‌ها شكل گرفته بود كه این جو به باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان نیز سرایت كرده و حمایت می‌شد.

اما امروز پژوهش‌های مسئله‌محور مورد توجه است تا مشكلی از جامعه بشری به‌خصوص ایران اسلامی رفع شود. از سوی دیگر باشگاه پژوهشگران جوان درصدد تربیت نیروهای كارآفرین است تا بتوانند پس از مطالعات پژوهشی در مراكز رشد واحدهای دانشگاهی مستقر شده و زمینه‌های اشتغال دانش‌بنیان خود و دیگران را فراهم سازند.

آنا: پیشهاد شما برای ارتقا و توانمندسازی باشگاه پژوهشگران جوان چیست؟

خواجه: با تکیه بر تجربه ۱۹ ساله خود در باشگاه پژوهشگران جوان، معتقدم این باشگاه یكی از مقدس‌ترین شاخه‌های درخت تنومند دانشگاه آزاد اسلامی است كه خدمت در آن بدون عشق، علاقه درونی و البته محرک‌های بیرونی میسر نیست.

پروژه‌های بلندمدت باشگاه پژوهشگران جوان در حال اجراست

خدمت در سازمان‌های آموزشی و پژوهشی به خودی خود امانتداری نسل‌های آتی كشور است و این وظیفه وقتی خطیرتر است كه ستاره‌های این سرزمین را به انسان سپرده باشند؛ بنابراین مسئولیت باشگاه پژوهشگران جوان باید در دست كسانی باشد كه اولویت نخست آنان این باشگاه باشد و اولویت دیگری نداشته باشند، آن زمان است كه می‌توان در رده ستادی و سایر رده‌ها با مخاطب‌شناسی صحیح تدابیری اندیشید كه انگیزه‌های مخاطب برای رفع مشكلات سرزمینی تقویت شود، به‌طوری‌که درد جامعه را درد خود بداند.

آنا: آیا باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان  دستاورد و محصول شاخصی دارد و چه برنامه‌ای برای تولید محصول داشته‌اید؟

خواجه: پروژه‌های بلندمدت مختلفی توسط اعضای باشگاه در حال اجراست كه می‌توان به تجاری‌سازی تولید بذر هیبرید و تعدادی محصولات كشاورزی به‌منظور بی‌نیاز ساختن كشور از واردات این گونه بذور، تجاری‌سازی تولید مالچ‌رسی دوستدار محیط‌زیست برای تثبیت شن‌های روان و مهندسی معكوس ساخت تجهیزات آزمایشگاهی اشاره كرد.

آنا: در دوره كرونا چه عملكردی داشته‌اید و آیا موفق به تولید محصولات ضد كرونایی شده‌اید؟

خواجه: با شیوع كووید ـ 19 تیم‌های كاری مختلفی بر روی بومی‌سازی ساخت دستگاه‌های ضدعفونی‌ دست و بدن، تولید تجاری الكل اتیلیک، تولید كیت‌های تشخیصی بیماری و ساخت دارو و واكسن برای این بیماری آغاز به كار كردند به‌طوری كه نمونه این دستگاه‌ها ساخته شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در زمینه ساخت دارو و واكسن نیز به نتایج امیدواركننده‌ای رسیده‌ایم كه پس از دریافت تأییدیه‌های اولیه نتایج آن را گزارش خواهیم کرد.

آنا: در راستای آخرین سیاست‌ها و برنامه‌های ابلاغی از ستاد مركزی چه برنامه‌هایی پیش‌رو دارید؟

خواجه: آخرین سیاست‌ها و برنامه‌های ابلاغی ستاد مركزی باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی تحت تأثیر اپیدمی كرونا قرار گرفته كه برگزاری دوره‌های آموزش مجازی با عنوان وبینار، برگزاری مسابقات مجازی و تورهای مجازی از نمونه این برنامه‌هاست.

ارزیابی فعالیت انجمن علمی در باشگاه پژوهشگران جوان

باشگاه پژوهشگران جوان در راستای این سیاست‌ها و همپای سایر واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی چند رویداد مجازی در قالب «دوشنبه‌های وبیناری باشگاه» و «مدرسه تابستانه باشگاه» را برگزار کرده كه با استقبال خوبی نیز مواجه شده است به‌ویژه آنكه در شیوه‌های مجازی اعضای باشگاه از سراسر كشور قادر به شركت در دوره‌ها و توان‌افزایی خود هستند. اکنون نیز درصدد برنامه‌ریزی برگزاری یک دوره مهارت‌افزایی در پاییز 99 هستیم كه مراحل پایانی خود را طی می‌كند.

آنا: با توجه به قرار گرفتن انجمن‌های علمی زیر نظر باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان از چه تعداد انجمن علمی و در چه زمینه و گروه‌هایی برخوردار بوده و ارزیابی شما از فعالیت‌های آنان چیست و آیا برنامه‌ای برای پیشرفت‌شان دارید؟

خواجه: این چالشی‌ترین سؤال شماست. در این باره دو دیدگاه وجود دارد: دیدگاه نخست معتقد است که در تركیب جدید، فقط اداره انجمن‌ها به باشگاه سپرده شده و هر انجمن همان ماهیت و ساز و كارهای قبلی خود را دارد.

طبق دیدگاه دوم انجمن‌های علمی عملاً در باشگاه ادغام شده و مانند هسته‌ای تخصصی در باشگاه عمل می‌كنند. معتقدم ابتدا باید مشخص كرد كه كدام دیدگاه درست است و سپس درباره پدیده ایجادشده نظر داد.

اگر قائل به دیدگاه نخست باشیم، اداره همزمان انجمن‌های علمی و باشگاه پژوهشگران جوان كار دشواری است؛ چراکه فعالیت انجمن‌ها به‌طور سنتی دانشجومحور بوده و فعالیت باشگاه تشكیلات‌محور. به این ترتیب اداره مجموعه این دو نهاد نیازمند درایت بسیار و برنامه‌ریزی هوشمندانه و نیروی انسانی كافی است؛ اما اگر قائل به دیدگاه دوم یعنی ادغام كامل انجمن‌ها در باشگاه باشیم، ماهیت مستقل انجمن‌های علمی به عنوان نهادی شناخته شده در آموزش عالی را تضعیف كرده‌ایم.

واحد اصفهان 30 انجمن علمی دارای مجوز دارد

گاه اساسنامه باشگاه و انجمن‌ها در تعارض با یكدیگر قرار می‌گیرد، به‌عنوان مثال از دیرباز عضویت در باشگاه مختص كسانی بوده كه ویژگی‌های برجسته علمی، پژوهشی یا فناوری دارند، حال آنكه عضویت در انجمن‌ها برای همه دانشجویان و اعضای هیئت علمی یک رشته آزاد است.

اگر انجمن متعلق به باشگاه باشد، دیگر دانشجوی معمولی یا مدرس دانشگاه نمی‌تواند به عضویت آن درآید و از خدمات آن بهره‌مند شود؛ چراکه آیین‌نامه باشگاه چنین اجازه‌ای را به فرد نمی‌دهد و اگر انجمن ماهیت مستقل خود را داشته باشد همان ایرادات قبلی به وجود می‌آید.

از این بحث که بگذریم دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان مجموعاً 30 انجمن علمی دارای مجوز دارد كه 19 مورد آن فعال هستند و باقی آنها به‌دلیل نداشتن تعداد كافی دانشجو یا بی‌انگیزگی نهادینه شده فعالیت خاصی ندارند.

به‌ هر حال از زمان ادغام این دو نهاد (چه شكلی و چه ماهوی) برنامه‌های توانمندسازی اعضای انجمن‌ها نیز در دستور كار باشگاه اصفهان قرار گرفته است به ترتیبی که برنامه‌های تخصصی هر رشته را در قالب انجمن علمی آن رشته برای اعضای انجمن متبوع و بالطبع باشگاهیان آن رشته برگزار می‌كنیم و برنامه های عمومی تر را برای عموم مخاطبان باشگاه ارائه می دهیم.

انتهای پیام/4078/4062/