روایت بخش‌هایی از دوران دفاع مقدس مغفول مانده است / 40 سال پس از آغاز جنگ تحمیلی 40 اثر برجسته نداریم

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در آخرین روز تابستان سال ۱۳۵۹ این مرز و بوم درگیر یکی از طولانی‌ترین جنگ‌های قرن بیستم شد. جنگی تحمیلی که هشت سال به طول انجامید و در سال ۱۳۶۷ به پایان رسید.

گنجینه پرگوهر دفاع مقدس با انبوهی از مصادیق ایثار و از جان گذشتگی و بالاترین مراحل سلوک عرفانی و قرب حق، در سنگرها و خاکریزهای مرزهای غربی و جنوبی ایران در طول هشت سال دفاع مقدس هنوز می‌تواند ریشه آفرینش‌های ادبی باشد.

بسیاری از نوجوانان دوره جنگ در جبهه‌های دفاع مقدس حضور پیدا کردند، نوجوانان امروز با خواندن آثار مستند و داستانی کودک و نوجوان می‌توانند با رزمندگان نوجوانان دوران جنگ آشنا شوند.

ابراهیم حسن‌بیگی، نویسنده در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا، گفت: ضرورت پرداختن به ادبیات دفاع مقدس در حوزه کودک و نوجوان شاید در دهه اولی که ما درگیر جنگ بودیم خیلی احساس نمی‌شد و عمدتاً هم نویسنده‌هایی که در آن دوران کار کردند، در حوزه بزرگسال داستان و رمان خلق کردند. بعد از جنگ، این ضرورت واقعاً ‌احساس می‌شد؛ هر چه زمان بیشتر می‌گذشت، ضرورت روایت دفاع مقدس برای کودکان و نوجوانان بیشتر شد.

وی اضافه کرد: نکته مهم دیگر این است که برادر، خواهر، پدر و مادران این سرزمین دوران پرمشقت هشت سال جنگ را چگونه گذراندند و چه ایثارها و از خودگذشتگی‌هایی داشتند تا اجازه ندادند دشمن یک وجب از خاک کشورمان را اشغال کند. هر جای دنیا اگر این اتفاق می‌افتاد قطعاً به عنوان یک حماسه بزرگ، هم مورد توجه نویسندگان قرار می‌گرفت و هم فیلم‌سازها به آن می‌پرداختند. کمااینکه امروز که 70، 80 سال از جنگ دوم جهانی می‌گذرد، باز عده‌ای می‌نویسند و فیلم‌هایی راجع به آن می‌سازند تا بتوانند بحث دفاع را در کشور خودشان در مقابل تهاجم نازی‌ها برجسته کنند.

این نویسنده با اشاره به اینکه آثار ماندگاری نتوانستیم برای کودکان و نوجوانان خلق کنیم، عنوان کرد: نمی‌توان گفت برای بخش کودک و نوجوان به لحاظ کمّی و کیفی آثار درخشانی خلق کرده‌ایم و حتی مجموعه معدل آثار کودک و نوجوان را در این 40 سالی که از آغاز جنگ گذشته اگر بررسی کنیم، 40 اثر برجسته در این حوزه نداریم.

حسن‌بیگی در تشریح دلایل نبود آثار ماندگار در این حوزه بیان کرد: کم‌کاری و کم‌توجهی در این زمینه وجود دارد که بخششی از آن مربوط به نویسنده‌ها به‌خصوص نویسندگان دفاع مقدس است که دفاع مقدس را درک کرده‌اند و خودشان رزمنده بودند.

وی افزود: ارگان‌ها و نهادهایی که برای حفظ ارزش‌های دفاع مقدس تأسیس شدند و کارشان این است تا آثار و ارزش‌های جنگ تحمیلی حفظ شود هم دچار همین کم‌کاری و بی‌برنامگی و بحث همیشگی نداشتن پول و بودجه شده‌اند، همه این موارد باعث شد که به نظر من خروجی خوبی تا امروز نداشتیم و قطعاً نمی‌توان احساس رضایت کرد و گفت روند مثبت و رو به رشد خوبی داشته‌ایم.

این نویسنده با اشاره به اینکه در خلق آثار مربوط به دفاع مقدس و جنگ که یک اتفاق برای بزرگسالان است، ظرافت‌هایی بین آثار کودک و نوجوان و بزرگسال وجود دارد، گفت: در بحث داستان کودک و نوجوان، باید از مسئله خشونت در جنگ پرهیز کرد. ما این خشونت‌ها و کشتارها و ویرانی‌های وحشتناک آن دوران را نبایست برای کودکان برجسته کنیم. لازمه ادبیات کودک هرگز این نیست که وارد این مباحث شویم اما همه جنگ واقعاً اینها نبود. جنگ در خط مقدم و در جنگ شهرها، بمباران‌ها و موشک‌ها این خشونت‌ها را داشتیم اما در کنار آن لطافت‌هایی وجود داشت، به خصوص در ارتباط با پشت جبهه، آن تعاونی که بین مردم بود، آن نشستن‌های دور هم مادران و دخترانی که می‌آمدند لباس، کلاه، جوراب و ... می‌بافتند و برای رزمنده‌ها می‌فرستادند.

حسن‌بیگی خاطرنشان کرد: بخش بسیار زیبای جنگ که حتی در آثار بزرگسالان هم مغفول مانده، بحث حمایت‌های پشت جنگ و جبهه است. مردم واقعاً در وضعیت اقتصادی که در آن دوران بود؛ ارزاقی که به سختی و با کوپن به دست‌شان می‌رسید، یک بخشی از آن را به جبهه و جنگ اختصاص می‌دادند.

وی ادامه داد: می‌توان برای بچه‌های امروز بخش‌های زیبا و قشنگ ایثارگرانه‌ای که در میان مردم بود را روایت کرد، ضمن اینکه داستان دفاع مقدسی و جنگی است؛ پشت صحنه‌های جنگ را نشان داد و گفت که چرا دارد این کارها صورت می‌گیرد. می‌شود با پرهیز از بخش‌های مضر و جنبه‌های بزرگسالانه جنگ تحمیلی خیلی از نکاتی را که در جنگ داشتیم را نشان داد که هنوز این اتفاق نیفتاده است.

انتهای پیام/4028/پ