توسط متخصصان یک شرکت دانشبنیان؛
بهاروند در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی:
ایران در چارچوب برجام از حقوق جبران کننده خود استفاده می‌کند
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین پایتخت اتریش به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص برجام پرداخت.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، محسن بهاروند معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین پایتخت اتریش به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص برجام پرداخت.
محسن بهاروند در این سخنرانی تأکید کرد که حتی در شرایط کرونا هم فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس بدون هیچ مانعی انجام شده و بدون اخلال ادامه دارند.
وی دوام برجام و فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس را بستگی به جامعه بین‌المللی و طرف‌های کنونی برجام دانست. این مقام کشورمان با اشاره به اینکه رویکرد آمریکا نسبت به ایران رویکرد ستیزه‌جویانه است، تأکید کرد که آمریکا روحیه و توان خود برای ارائه راه‌حل‌های منصفانه برای حل مشکلات بین‌المللی را از دست داده است.
بهاروند افزود که ریشه همه این مخاصمات که آژانس نیز در بخش فنی و تخصصی آن به نحوی درگیر شده، در یک‌جانبه‌گرایی و ناکارآمدی مدیریت جهانی فعلی است.
متن کامل این سخنرانی به شرح زیر است:
سرکار خانم رئیس
آقای مدیرکل
عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان
گزارش مدیرکل بار دیگر نشان داد که سطح همکاری میان ایران و آژانس در همان سطحی که تاکنون بوده، است. حتی در شرایط دشوار ناشی از همه‌گیری کرونا، فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس بدون هیچ مانعی انجام شده‌اند و بدون اخلال ادامه دارند. گزارش مدیرکل مجدداً حاکی از این است که آژانس به انجام مأموریت خود در رابطه با فعالیت‌های راستی آزمایی تحت برجام، ادامه می‌دهد.
جمهوری اسلامی ایران به همکاری با آژانس ادامه می‌دهد، اما یک سؤال مهم در این میان مطرح است: اینکه آیا برجام و فعالیت‌های راستی آزمایی مطابق با آن می‌توانند باوجود فشارهای اعمالی آمریکا و موقعیت دشواری که در مورد آن ایجاد کرده است، دوام بیاورند یا خیر؟ پاسخ من به این سؤال، بله و خیر خواهد بود. همه‌چیز بستگی به جامعه بین‌المللی و طرف‌های کنونی برجام دارد.
ایالات‌متحده آمریکا از هیچ تلاشی برای باطل نمودن این توافق دریغ نمی‌کند. اینکه آمریکا چرا و چه سودی از تخریب یک چنین توافق چندجانبه می‌برد و اینکه در نبود برجام چه چیزی را می‌تواند پیشنهاد کند، خودشان باید توضیح دهند. بااین‌حال، برداشت من این است که رویکرد آمریکا نسبت به ایران یک رویکرد ستیزه‌جویانه ایدئولوژیک است؛ هیچ توجیه دیگری نمی‌تواند این حجم از دشمنی آمریکا علیه کشور من را توجیه کند. برجام و توافق هسته‌ای تنها گوشه‌ای از این نمایش هستند.
به‌هرحال، ما می‌توانیم اطمینان داشته باشیم که آمریکا نمی‌تواند هیچ جایگزینی نه برای برجام و نه دیگر سازوکار‌های چندجانبه‌ای که از آن خارج شده است، معرفی نماید؛ دلیل این ادعا نیز روشن است. دیپلماسی آمریکا صرفاً مبتنی بر یک‌جانبه‌گرایی و زورگویی است، نه چندجانبه گرایی و همکاری. آمریکا روحیه و توان خود برای ارائه راه‌حل‌های منصفانه برای حل مشکلات بین‌المللی را از دست داده است. زمانی که آمریکا فقط یاد گرفته تا خواسته‌های خود را بر دیگران به دلیل برداشت غلط از قدرت سخت خود دیکته کند، چگونه قادر خواهد بود تا به نگرانی‌های دیگران احترام بگذارد، یا با دیگران بر مبنای برابر مذاکره کند، و رایزنی‌های قابل‌قبول را برای همه طرفین ارائه کند؟ فراموش نکنید که زمانی سازمان ملل و چندجانبه گرایی نتیجه دیپلماسی آمریکا بود. آن روحیه سال‌ها قبل از بین رفته است.
رویکرد به‌اصطلاح "فشار حداکثری"، خسارات زیادی را به کشور من و مردم ایران وارد کرده است. ایالات‌متحده بایستی برای اقدامات اشتباه بین‌المللی خود پاسخگو باشد و متعهد شود خسارات علیه ایران را جبران نماید.
قبل از اینکه دولت کنونی آمریکا به قدرت برسد و در طول کمپین انتخاباتی، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا وعده خروج از توافق هسته‌ای را داد. جای تأسف است که توافق‌نامه‌های بین‌المللی موضوع رقابت‌های سیاسی در ایالات‌متحده می‌شوند. در چنین مواردی، تنها مسئله مهم انجام اقدامی علیه حزب مخالف است.
آمریکا در ماه می ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و از تعهدات خود شانه خالی کرد، در حالی که مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ متعهد به پایبندی به تعهدات خود ذیل برجام بود.
برای توجیه این اقدام، دلایل سیاسی داخلی آورده شد و قوانین داخلی ایالات‌متحده مورد استناد قرار گرفت. مطابق حقوق بین‌الملل، قابل‌قبول نیست که با مطرح کردن موضوعات سیاسی داخلی، از زیر بار تعهدات بین‌المللی شانه خالی کرد. اما ایالات‌متحده چنین اقدامی را بدون توجه به تعهداتش انجام داد.
ایالات‌متحده اجازه ندارد به هر روشی قوانین و مقررات ملی خود را در سطح بین‌المللی با نادیده گرفتن مقررات حقوق بین‌الملل، اعمال کند. در صورت پذیرش استدلال ایالات‌متحده، هیچ توافق‌نامه بین‌المللی از جمله منشور سازمان ملل امکان حفظ شدن نخواهد داشت.
دولت آمریکا در ابتدا امیدوار بود که با خروجش از برجام و اعمال فشار حداکثری، برجام از بین می‌رود و ایران تسلیم خواهد شد. ولی همه این تلاش‌های یک‌جانبه و مذبوحانه، شکست خورد.
دولت ایالات‌متحده اخیراً وارد فاز دیگری از خراب کاری شده که به نوعی با یک بحث حقوقی منحرف شده است. آن‌ها موضوع به‌اصطلاح اسنپ بک را بر اساس یک تفسیر عجیب و غیرحرفه‌ای و قرائتی خودسرانه از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت مطرح کردند. آن‌ها قصد داشتند تا از این قطعنامه استفاده کنند، بطوریکه وانمود نمایند که از مشارکت کنندگان در برجامهستند.
چنین سوء تعبیر از یک سند بین‌المللی می‌تواند فقط از سوی کسی مطرح شود که نه کوچکترین فهمی از حقوق بین‌الملل و نه قواعد تفسیر آن دارد، و یا فردی که دارای نیت شیطانی علیه یک ملت و یا جامعه بین‌المللی به عنوان یک کل است.
تا آنجا که ما می‌دانیم، ایالات‌متحده آمریکا از منابع انسانی بسیار خوبی برخوردار است و بنابراین مورد اول نمی‌تواند باشد. اما سیاستمدارانی کوته بین و بی ملاحظه از جمله در منطقه ما وجود دارند که از این دیدگاه بی پایه آمریکا حمایت می‌کنند. آنگونه که ما آن‌ها را می‌شناسیم، آن‌ها احتمالا از هر دو خصوصیت ذکر شده فوق بهره می‌برند.
خانم رئیس
حقیقت ساده است، ایالات‌متحده عضو برجام نیست که بخواهد از به‌اصطلاح اسنپ بک استفاده کند و اگر برای تخریب برجام به قطعنامه ۲۲۳۱ استناد می‌کند، راه را اشتباه رفته است؛ زیرا اولا، هدف اصلی قطعنامه ۲۲۳۱ حفظ توافق و ارتقای اجرای برجام است، نه تبدیل آن به ابزاری برای تخریب برجام؛ و ثانیا، انجام اسنپ بک دارای رویه‌ای مشخص است که از طریقکمیسیون مشترک اعضای برجام می‌گذرد و برای این کار، طرف آغازگر باید عضو کمیسیون مشترک باشد تا بتواند آن کار را انجام دهد. حتی اگر آمریکا عضو برجام هم بود، بدون اجرای تعهدات برجامی توأم با حسن نیت خود، نمی‌توانست به اسنپ بک استناد کند.
خانم رئیس
ریشه همه این مخاصمات که آژانس نیز در بخش فنی و تخصصی آن به نحوی درگیر شده است، در یک‌جانبه‌گرایی و ناکارآمدی مدیریت جهانی فعلی است. این به این دلیل است که یکی از قدرتمندترین اعضای مدیریت جهانی بجای تقویت نظم فعلی، ارزش‌ها و قواعد آن، بصورت روزمره در حال تخریب مبانی آن است.
ما فقط ایالات‌متحده را مقصر این وضعیت در جهان نمی‌دانیم. بلکه اعتقاد داریم کشور‌هایی که در حرف وانمود می‌کنند مخالف یک‌جانبه‌گرایی هستند، اما آن‌ها را در عمل حمایت می‌کنند، به همان اندازه مسئول چنین بی ثباتی و آشوب در روابط بین‌المللی هستند. من این پدیده را یک‌جانبه‌گرایی منفعل می‌نامم. اگر یک عضو جامعه بین‌المللی که در برابر تدابیر یک‌جانبه غیرقانونی برای منافع کوته بینانه خود تسلیم شده، و منافع، ارزش ها، و حقوق جامعه بین‌المللی را رها نماید، این یک اقدام یک‌جانبه‌گرایی منفعل است. باید مد نظر داشت که نصیحت و توصیه به کشورهای یک‌جانبه گرا برای کنار گذاشتن چنین اقداماتی فایده ندارد، بلکه اعضای جامعه بین‌المللی نیاز دارند تا بصورت جمعی در مقابل یک‌جانبه‌گرایی مقاومت نموده تا قواعد و نظم بین‌المللی ارتقاء یابد؛ در غیر اینصورت، باید آماده پریدن به عقب و به دوران پیش از جنگ جهانی دوم باشیم.
متأسفانه، یک‌جانبه‌گرایی منفعل در وضعیت فعلی روابط بین‌الملل فراگیر شده است. ما روزانه شاهد این امر هستیم، از جمله در برخی اظهارات ارائه شده در این نشست درخصوص این موضوع.
برخی در این نشست به عمد یا ناخواسته در تلاشند تا مکان قربانی و جانی را تغییر دهند. حتی برخی تمایلی ندارند که از ایالات‌متحده به عنوان کسی که از توافق خارج شده و وضعیت فعلی نتیجه اقدامات آن است، نام ببرند. با چنین روشی در سازمان‌های بین‌المللی، باور اینکه چند جانبه گرایی می‌تواند زنده بماند، دشوار است.
همکاران محترم
اگر به واقعیت‌های موجود اهمیت ندهید، اظهار نظر در مجامع بین‌المللی آسان است. شما با تحریم‌ها و فشار حداکثری ایالات‌متحده روبرو نیستید. بیماران سرطانی شما بدون دارو نمی‌مانند. فرزندان شما با بیماری EB با درد کشنده‌ای که ماه‌ها و ماه‌ها برای دارو انتظار می‌کشند، زندگی نمی‌کنند. میلیارد‌ها دلار از دارایی‌های شما بطور غیرقانونی توقیف نمی‌شود. اما شما وظیفه اخلاقی دارید که این لیست و لیست طولانی را تا حد زیادی بخاطر بسپارید تا بتوانید نظرات واقع بینانه بدهید.
خانم رئیس
ایران بار‌ها تمایل خود را برای اجرای کامل و موثر توافق نشان داده است و ما باید کمی واقع بین باشیم. ایالات‌متحده از توافق هسته‌ای خارج شده و تحریم‌های حداکثری علیه کشور من اعمال کرده است. ما به تعهدات خود در توافق پایبند هستیم، اما در عین حال برخورداری از حقوق مندرج در آن تقریباً غیرممکن است. بنابراین، ایران در چارچوب توافق از حقوق جبران کننده خود استفاده می‌کند. بااین‌حال، ما آماده هستیم تا اقدامات جبرانی را به محض اینکه بتوانیم از حقوق مندرج در توافق بطور آزادانه برخوردار شویم، برگردانیم.
با این همه، ما نبایستی امید خود را از دست بدهیم و باید همکاری‌ها را با شرکایمان در برجام تقویت کنیم. ایستادگی اخیر نشان داده شده توسط اعضای شورای امنیت در مقابل اقدامات یک‌جانبه آمریکا علیه برجام، نمونه خوب تقویت چندجانبه گرایی است. چنین اقدامی، قابل تقدیر است و می‌تواند تجربه‌ای برای سایر عرصه‌های بین‌المللی باشد.
خانم رئیس
در پایان، اجازه می‌خواهم به سوالی که در ابتدا مطرح کردم، دوباره مطرح کنم. آیا برجام و بازرسی‌های مرتبط با آن که توسط آژانس انجام می‌شود، می‌تواند کماکان باقی بماند؟ تا زمانی که اعضای جامعه بین‌المللی به طور محکم در مقابل سیاست‌های یک‌جانبه گرایی آمریکا ایستادگی کنند و ارزش ها، هنجار‌ها و حقوق جامعه را ارتقاء دهند، جواب بله خواهد بود. اگر ما بتوانیم تعادل بین حقوق و تعهدات ایران را که توسط برجام مقرر شده است، برقرار کنیم، دوباره پاسخ مثبت خواهد بود. نمی‌توان از کشور من انتظار داشت که همه تکالیف برجام را رعایت نماید، بدون آنکه از حقوق تعیین شده آن برخوردار نباشد. هیچ توافق بین‌المللی بدون تناسب بین اجرای حق و تکلیف، نمی‌تواند برای مدت خیلی طولانی پایدار باشد. برجام نیز از این قاعده مستثنی نیست.
در همین رابطه، نباید فراموش کرد تا تعهدات اتحادیه اروپا و سه عضو اروپایی برجام را یادآوری کنم. آن‌ها باید تعهدات خود را به طور کامل و موثر ذیل برجام اجرا نمایند؛ و البته پاسخ سؤال مطرح شده منفی خواهد بود اگر ایران نتواند از حقوق خود طبق برجام و قوانین بین‌المللی به طور کلی بهره‌مند شود. در صورت عدم توازن بین حقوق و تعهدات ایران بر اساس توافق‌نامه و تضعیف چند جانبه گرایی و تداوم حاکمیت یک‌جانبه‌گرایی به صورت فعال یا منفعل، باز هم پاسخ منفی است.
انتهای پیام/4129/
انتهای پیام/
آنا گزارش می دهد؛
