«صبح جمعه با شما» چگونه شناسنامه طنز رادیو شد/ 3 دهه خندیدن با شخصیت‌های شنیدنی +فیلم

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، در دورانی که به نظر می‌رسد شبکه‌های اجتماعی و بستر بی‌پایان اینترنت، سلطان بلامنازع قلمرو رسانه و ارتباطات شده‌اند، رادیو در کنار مخاطبان وفادارش، همچنان  پرقوت به حیات خود ادامه می‌دهد.

در هشت دهه‌ای که از آغاز به کار رادیو در ایران گذشته است، برنامه‌های پرشنونده و خاطره‌ساز فراوانی به رادیو آمده‌اند. این برنامه‌ها بعد از مدتی به بخشی از خاطره جمعی ایرانیان تبدیل شده و در ذهن آنان ماندگار شده‌اند.

سیاست احیا و تقویت برنامه‌های خاطره‌انگیز

در سال‌های دهه شصت برخی برنامه‌های رادیویی همچون «قصه ظهر جمعه»، «صبح جمعه با شما» و «سلام صبح به خیر» به دایره برنامه‌های پرمخاطب رادیو اضافه شد. این برنامه‌ها با فراز و فرود و شدت و ضعف در طول چهار دهه اخیر به کار خود ادامه داده‌اند و مخاطبان خاص خود را نیز داشته‌اند.

چند سالی است که روند احیا و یا تقویت این برنامه‌ها در دستور کار رادیو و به‌ویژه مدیران رادیو ایران به‌عنوان قدیمی‌ترین شبکه رادیویی قرار گرفته است. شاید برنامه‌های رادیویی از حیث کمیّت مخاطبان به دوران طلایی دهه پنجاه و شصت نرسد، اما از لحاظ کیفی تقویت و احیای این برنامه‌ها می‌تواند رادیو را همچنان در جایگاه همنشین قدیمی مخاطبان حفظ کند.

یکی از برنامه‌های خاطره انگیز و جذابی که از نیمه دوم دهه شصت تا اواخر دهه هفتاد از رادیو ایران پخش می‌شد «صبح جمعه با شما» بود.

 از رادیو دریا تا «صبح جمعه با شما»

تولید این برنامه به سال‌های پیش از انقلاب و راه‌اندازی «رادیو دریا» در سال 1351 بازمی‌گردد. هدف از راه‌اندازی این رادیوی فصلی، راهنمایی مسافران تابستانی شمال ایران و ارائه اطلاعات آب و هوایی، وضعیت جاده، نشانی مراکز اقامتی، تفریحی و درمانی برای ایشان و همچنین پخش موسیقی و برنامه‌های تفریحی برای آنها بود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برنامه‌های این رادیو متوقف شد و پس از چند سال و در تابستان سال 1364 تیمی با سرپرستی احمد شیشه‌گران دوباره «رادیو دریا» را راه‌اندازی کردند. این گروه وظیفه داشتند با تولید برنامه‌های شاد، فضای مفرحی را برای مسافران شمال کشور فراهم کنند.

موفقیت برنامه تولیدشده توسط این گروه برنامه‌ساز و استقبال مخاطبان باعث شد تا در اواخر این سال و با تشکیل گروه ورزش و تفریحات در رادیو ایران، به صورت جدی‌تری به چنین برنامه‌هایی توجه شود.در نتیجه، از بهار سال 1365 نطفه برنامه «صبح جمعه با رادیو» بسته شد و در سال‌های طولانی با تهیه‌کنندگی سعید توکل و سردبیری احمد شیشه‌گران فعالیت کرد؛ برنامه‌ای که مدتی بعد به «صبح جمعه با شما» تغییر نام داد.

در طول سال‌های فعالیت «صبح جمعه با شما» که با نقش محوری زنده‌یاد منوچهر نوذری، احمد شیشه‌گران، سعید توکل و زنده‌یاد صادق عبداللهی همراه بود، اگرچه مخاطب رادیو به واسطه گسترش سایر ابزارهای ارتباطی کاهش یافت؛ اما این برنامه همچنان مخاطب وفادارش را داشت و به همین دلیل سرمایه‌گذاری بر روی این برنامه رادیویی ادامه یافت.

در سال‌های پخش این برنامه، چهره‌های پیشکسوتی نظیر زنده‌یادها منوچهر نوذری، رضا عبدی، کنعان کیانی، فرهنگ مهرپرور، مهین بزرگی، حسین عرفانی، مهین دیهیم، اصغر افضلی و همچنین هنرمندانی همچون عباس محبی، منوچهر آذری، علیرضا جاویدنیا، تورج نصر، بیوک میرزایی، اصغر سمسارزاده، شهلا ناظریان، داود منفرد، مهران امامیه، فرانک رفیعی، حسین هاشمی، مرتضی تبریزی، شوکت حجت و... شخصیت‌های ماندگاری را خلق کردند.

نقش‌هایی چون کاراکترهای معروفی نظیر آمیز عبدالطمع، ملوّن، دست و دلباز، زرگنده، کارمند کوچولو، اوس عباس آقا، شنگول، جانعلی، سق سیاه ... به ستاره‌های ماندگار این برنامه تبدیل شدند و حتی برخی از این کاراکترها به برنامه‌های کمدی تلویزیون نیز راه یافتند. در آن سال‌ها «صبح جمعه با شما» با زبان طنز و نافذ خود بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و تنگناهای اقتصادی را به گوش مسئولان می‌رساند.

تغییر نام و تعطیلی‌های مکرر 

با این حال این برنامه نیز در سال 1378 تعطیل شده و گروه تولید آن نیز در سایر برنامه‌های نمایشی پراکنده شدند.

چهارسال بعد و از سال 1382 این بار این برنامه با عنوان «جمعه ایرانی» پخش خود را آغاز کرد. در این شروع دوباره، در کنار هنرمندان پیشکسوت، جوان‌های با استعداد نیز حضور مؤثری داشتند و توانستند مخاطبان را پس از یک سکته طولانی بازگردانند.
بااین‌‌حال «جمعه ایرانی» هم از تابستان سال 1394 تعطیل شد. البته مخاطبان این برنامه می‌توانستند ساختار کلی و هنرمندان «صبح جمعه باشما» و «جمعه ایرانی» را در سایر برنامه‌های طنز نمایشی رادیو از جمله قند و نمک، کوی نشاط و رادیو جمعه بشنوند.

 وقتی صبح‌های جمعه  رادیو دوباره پرشور و خنده شد!

با پیگیری مدیران رادیو، از اردیبهشت‌ماه سال 1397 هنرمندان برنامه «صبح جمعه با شما» باردیگر دور هم جمع شدند تا این بار با کارگردانی علیرضا جاویدنیا و تهیه‌کنندگی ساجد قدوسیان، این برنامه را احیاء کنند.

یکی از تفاوت‌های دور جدید برنامه «صبح جمعه با شما» استفاده از ظرفیت طنازان سایر استان‌ها است. روندی که با هماهنگی با معاون امور استان‌های معاونت صدا صورت گرفت.

در زمان راه‌اندازی دوباره این برنامه خاطره‌انگیز، حمید شاه‌آبادی، معاون صدای سازمان صداوسیما «صبح جمعه با شما» را شناسنامه طنز رادیو نامید و مطالبه مخاطبان مبنی بر ادامه تولید و پخش مجدد آن را مهم‌ترین انگیزه رادیو برای احیای این برنامه معرفی کرد.

این‌گونه بود که شنوندگان رادیو باز هم ساعت 9 صبح روزهای جمعه موج رادیو خود را روی دستگاه رادیو ایران تنظیم کردند تا شنونده از قدیمی‌ترین و خاطره‌انگیزترین برنامه‌های رادیویی شوند. 

مدیر شبکه رادیویی ایران هم در گفتگویی با خبرنگار خبرگزاری آنا دراین‌باره گفت: از همان ابتدای حضورم در رادیو ایران به دنبال احیای برنامه صبح جمعه با شما بودم. الان پیشکسوت و صاحب‌صدایی وجود ندارد که خودش علاقه‌مند باشد و توانایی کار داشته باشد و در این مجموعه نباشد. صبح جمعه با شما یک برنامه خاطره‌انگیز با حدود ۴۰ سال قدمت است. همه مردم آن را به عنوان یک برنامه شاخص می‌شناسند.

محمدجعفر محمدزاده افزود: خدا را شکر همه پیشکسوتان در این برنامه هستند مگر آنهایی که به رحمت خدا رفته‌اند یا کسانی که توانایی نداشته باشند و گرنه همه هستند. برنامه کوی نشاط ما همین‌جوری است، برنامه راه شب ما همین‌گونه است. ما برنامه‌هایی که برای مردم خاطره‌انگیز است را حفظ کرده‌ایم. جوان‌ها در کنار پیشکسوت‌ها دارند پیش می‌روند و الحمدلله خوب هم هستند.

در پایان می‌توان گفت استفاده از تجربه برنامه‌سازان حوزه طنز، مجریان، هنرمندان قدیمی (چه آنان که در قید حیات هستند و چه با مراجعه به بایگاین صبح جمعه با شما) و ترکیب آنان با نوآوری، و جسارت و جوانان می‌تواند این روند را پربار سازد.

از سوی دیگر ارائه روشمند این برنامه‌های آرشیوی در قالب‌های جدید رسانه‌ای و فضای مجازی نیز می‌تواند بر شمار مخاطبان این برنامه طنز رادیو بیفزاید.

 انتهای پیام/4104/پ