بحران مدیریت در دولت 7 ساله روحانی/ شباهت سبک مدیریتی پاستور با مدل تصمیم برگزاری کنکور!

به گزارش خبرنگار حوزه دولت گروه سیاسی خبرگزاری آنا، حسن روحانی در 22 خرداد سال 1392 با شعار «چرخیدن چرخ تولید» با بیش از 18 میلیون رأی به‌عنوان رئیس‌جمهور اسلامی ایران انتخاب شد.

دولت روحانی در هفت سال گذشته تصمیم‌هایی داشته که به عقیده بسیاری از مردم و تحلیل‌گران سیاسی و اقتصادی دارای نوسان‌های بسیاری زیادی بوده است. از ماجرای اهدای سبد کالا به مردم در اسفند سال 92 تا ماجرای امضای برجام، سهمیه‌بندی بنزین و مهار شیوع کرونا تا برگزاری کنکور.

وعده‌های بسیار متنوع روحانی و طرفدارانش در زمان رقابت‌های انتخاباتی در سال 92 و 96 همچنان در ذهن مردم ایران حک شده است. زمانی که روحانی در گفتگوهای انتخاباتی سال 92 کلیدی به مردم نشان داد و آن را کلید تدبیر و امید برای حل مشکلات معرفی کرد.

از نخستین روز انتخاب حسن روحانی به‌عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی کشور تاکنون ۷ سال می‌گذرد و او در حالی هشتمین سال ریاست جمهوری خود را آغاز کرده که دولت او با مشکلات متعددی ازجمله؛ تحریم، تورم، رکود تورمی، افزایش سطح فقر و وضعیت نه‌چندان مساعد سیاست خارجی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

حالا دولت او در شرایطی آخرین سال دولتش را پشت سر می‌گذارد که به عقیده سرسخت‌ترین حامیان سیاسی وی هم میان پروژه دولت در سیاست خارجی، اقتصاد و فرهنگ شکاف عمیقی وجود دارد؛ شکافی که این روزها او و دولتش را مجبور به تکرار رویکردهایی کرده است که روزی خود در خط مقدم منتقدان آن قرار داشت.

بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که دولت حسن روحانی فاقد یک معیار واحد برای تصمیم‌گیری بوده است و کابینه روحانی که بیشتر وزرایش را ژنرال و برندهای دولت در عرصه جهانی معرفی می‌کرد، خود مجمع‌الجزایری است که قدرت تصمیم‌گیری مشترکی برای رسیدن به حل مشکلات مردم ندارد.

نخستین تصمیم بسیار عجیب دولت به ماجرای دادن سبد کالا به مردم در اسفند سال 92 بازمی‌گردد که بی‌نظمی و نبود تصمیم‌گیری مناسب سبب شد که چند نفر در صف سبد کالا جان خود را از دست بدهند!

یکی از وعده‌هایی که در انتخابات اردیبهشت ماه ۹۶ و در قالب بیانیه اقتصادی از سوی روحانی منتشر شد، تحقق عدالت درآمدی و زدودن چهره فقر از کشور بود که در برنامه وی برای دولت دوازدهم پیش روی مردم ایران قرار گرفت.

در این بند از برنامه روحانی آمده بود: «دولت دوازدهم برنامه‌ای به‌منظور بهبود وضعیت رفاهی 8 تا 10 میلیون نفر از خانوارهایی که در پایین‌ترین سطح زندگی می‌کنند دارد. ما برای تحقق این امر طرح سه مرحله‌ای را پیش‌بینی کرده‌ایم که با اجرای آنکه برای اولین بار در کشور خواهد بود مفهومی به‌عنوان استاندارد زندگی یا حداقل سطح رفاه را تعریف می‌کنیم و درآمد هر کس را که پایین‌تر از آن بود به سطح استاندارد تعریف شده می‌رسانیم».

حسن روحانی روزی شعار مبارزه با فقر سر داد و وعده داده بود که چنان رونق اقتصادی ایجاد می‌کند که مردم دیگر احتیاجی به 45 هزار تومان یارانه نداشته باشند، ولی کارهای دولت او سبب شد که مردم در فشار اقتصادی بسیار شدیدی قرار بگیرند و سرانه درآمدی مردم به‌شدت کاهش یافته است.

بحران دیگر تصمیم‌گیری دولت به موضوع برجام بازمی‌گردد. زمانی دولت حسن روحانی به سراغ مذاکره با طرف‌های غربی جهت گشایش اقتصادی رفت، ولی بعد از چند سال که از توافق هسته‌ای گذشت هیچ گشایش اقتصادی از طرف کشورهای غربی برای ایران انجام نشد و برعکس دولت ترامپ با خروج از برجام عملاً تمام تحریم‌ها را با شدت بیشتری علیه ایران فعال کرد. نکته اصلی در برجام این بود که دولت مردم را در فرآیند تصمیم‌گیری نادیده گرفته و موضوعی به این مهمی به رأی مردم گذاشته نشد.

شاید یکی از بدترین تصمیم‌های دیگر دولت روحانی به موضوع ارز دولتی مربوط می‌شود. زمانی که دولت در فروردین سال 96 اعلام کرد که نرخ دلار از امروز به‌صورت دستوری 4 هزار و 200 تومان می‌شود. این موضوع توسط اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور گفته شد.

فرآیند تصمیم‌گیری دولت درباره ارز به افزایش بیشتر نرخ دلار و ... در کشور منجر شد و بعدازآن فساد چند میلیارد دلاری در بازار ارز ایجاد کرد. از اواخر نیمه اول سال گذشته سیر صعودی نرخ ارز آغاز شد و از دامنه 3 هزار و 700 تومان به بیش از 6 هزار رسید و هم‌اکنون دلار در مرز قیمتی 25 هزار تومان قرار دارد، این در صورتی بود که روحانی در انتخابات سال 96 گفته بود که در دولت قبل نمی‌دانستیم قیمت دلار این ساعت با ساعت بعدی چقدر فرق کرده است!

شاید مدل تصمیم‌گیری دولت روحانی در کلام او که سال 92 گفته شده بسیار واضح‌تر باشد. زمانی که روحانی گفته بود: «مشکل کجاست؟ مشکل عدم مشورت، مشکل خودشیفتگی، مشکل عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور، مشکل بی‌ثباتی است. این ثباتی چگونه به مردم اطمینان و آرامش خواهد داد؟ مردم مدیریت کارآمد، ثبات، آرامش و آینده‌نگری می‌خواهند».

به عقیده کارشناسان مهم‌ترین مشکل دولت در چند سال اخیر تصمیم‌گیری و سوءمدیریت بوده. همان‌طوری که در قضیه سهمیه‌بندی بنزین این ماجرا به‌روشنی و کامل دیده شد. دولت به‌یک‌باره بدون اطلاع مردم و زمینه‌سازی قیمت بنزین را در روز جمعه سه برابر کرد. این شوک عجیبی به مردم وارد کرد و همه از تصمیم دولت فارغ از کار کارشناسی آن انتقاد کردند.

بدتر از این تصمیم‌گیری نحوه برخورد شخص حسن روحانی با این ماجرا بود. رئیس‌جمهور با بیان اینکه اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین را به وزیر کشور و شورای امنیت واگذار کرده بودم،‌ گفت: «من هم مثل همه مردم صبح روز جمعه دیدم که قیمت بنزین تغییر کرده است»!

ماجرای افزایش قیمت بنزین و تصمیم دولت در این موضوع چنان مردم را شوکه کرد که کشور چند روز در آتش آشوب سوخت و بسیاری کشته و زخمی شدند و کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا سوءاستفاده زیادی از این موضوع کردند.

موضوع بعدی در مدل حکمرانی دولت در چند سال اخیر به موضوع شیوع کرونا اختصاص دارد. دولت در زمان شیوع کرونا پروازهای ورود از چین را مسدود نکرد. همچنین شخص حسن روحانی با تعطیلی بیشتر مراکز برای مقابله شیوع کرونا مخالفت کرد که بعد از افزایش میزان ابتلا بیماران این موضوع در روزهای از عید نوروز اتفاق افتاد.

خیلی از مردم نمره مردودی به مدیریت دولت در کرونا می‌دهند که آخرین آن درخواست واعظی از وزیر بهداشت برای استعفا بود آن هم به دلیل عدم تعریف و تملق از حسن روحانی! یا در جای رئیس‌جمهور گفته بود باید از شنبه تمام ادارات و فعالیت به حالت عادی بازگردد درصورتی‌که وضعیت شیوع کرونا وخیم بود.

نبود تصمیم واحد در زمان شیوع کرونا و تعلل دولت در ایجاد محدودیت‌ها بسیار برای کشور گران تمام شد و چند هزار نفر جان خود را از دست دادند. روحانی در اقدامی عجیب گفته بود باید شنبه همه‌چیز به حالت عادی بازگردد که همین مورد نشان از عدم تصمیم‌گیری کارشناسی و واحد در دولت داشت.

وزیر بهداشت اعلام می‌کرد که باید محدودیت‌ها سفت‌وسخت انجام شود، ولی از سوی دیگر رئیس‌جمهور با یک کلام و جمله تمام نقشه‌های وزیر برای ایجاد محدودیت را نقش بر آب می‌کرد.

همین مشکل در زمان برگزاری کنکور هم وجود داشت. اکثر داوطلبان، نمایندگان مجلس و وزارت بهداشت خواستار تعویق کنکور بودند ولی گفته شده که رئیس‌جمهور با توبیخ وزیر بهداشت و وزیر علوم خواستار برگزاری کنکور شده بود. همین موضوع سبب شد که خیلی از داوطلبان سر جلسه آزمون حاضر نشوند و انتقادهای زیادی نسبت به برگزاری کنکور داشتند.

این موارد نشان می‌دهد که دولت حسن روحانی بیشتر دولت فقدان تصمیم‌گیری‌های مهم بوده است؛ که مدیریت کنکوری دولت در زمان شیوع کرونا نمونه بارز این موضوع است. دولتی که ضعف تصمیم‌گیری در آن بسیار نمایان است.

انتهای پیام/4082/پ