خانواده دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال پاسخگویی به مسائل کشور/ مدیریت دانش نظام پایش آزاد در حوزه بیماری کرونا

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا-محدثه حسینی؛ دانشگاه‌ها در دنیا بر اساس مأموریت‌هایی که برای خود تعریف می‌کنند، به چند نسل آموزش‌محور، آموزش و پژوهش محور و دانشگاه کارآفرین یا دانشگاه اجتماعی تقسیم‌بندی می‌شوند. عمده دانشگاه‌های ما «آموزش‌محور» هستند که مأموریت اصلی این دانشگاه‌ها ارائه آموزش عالی به متقاضیان است. دانشگاه‌های نسل دوم یا همان دانشگاه‌های پژوهش‌محور به انجام تحقیق و پژوهش در کنار آموزش می‌پردازند.

هم‌چنین پژوهش‌های دانشگاه‌های نسل سوم (دانشگاه کارآفرین) کاربردی هستند و باید به ایجاد کار و اشتغال منجر شوند. در این دانشگاه‌ها آموزش ارائه‌شده به‌نحوی است که منجر به انجام پژوهش‌های کاربردی می‌شود و نهایتاً محصولی ساخته شده و به این ترتیب امکان تولید و خلق کار و تولید ثروت فراهم می‌شود؛ اما متأسفانه تعداد کمی از دانشگاه‌های کشورمان در این نسل قرار می‌گیرند.

فراتر از نسل سوم دانشگاه‌ها

دانشگاه «حل مسئله» دانشگاهی است که مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی درصدد رسیدن به آن هستند.. توانایی حل مسئله به‌مراتب فراتر از آموختن علم و فرآیند تحقیق و تولید ثروت از پژوهش‌های کاربردی و حتی فراتر از شناخت مسئله است. برای تحقق دانشگاه حل مسئله باید افراد توانایی حل مشکلات و مسائل مختلف را داشته باشند. در این رویکرد جدید افراد باید مهارت شناسایی مشکلات جامعه را پیدا کنند و برای چنین مشکلاتی راه‌حل‌های علمی و کاربردی ارائه دهند. برای رسیدن به این نقطه لازم است نه‌تنها نگرش تمام افراد (مسئولان، اساتید و دانشجویان) دانشگاه نسبت به مأموریت دانشگاه عوض شود.

پایان‌نامه‌های دانشگاه آزاد چگونه به نیازهای جامعه پاسخ می‌دهند؟

طرح پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای (پایش) در دانشگاه آزاد اسلامی در راستای اجرای سند دانشگاه اسلامی است و بر اساس راهبردهای «ساماندهی نظام موضوعات پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و فرآیند راهنمایی کارآمد جهت رفع نیازهای مادی و معنوی جامعه اسلامی با تأکید بر پیوستگی آموزش و پژوهش» و با رویکرد احصای چالش‌ها و اولویت‌های پژوهشی تراز اول کشور اجرایی شده است که این طرح به‌صورت مستدام در حال به روز رسانی است.

در نظام پایش دانشجویان در کنار اینکه بر اساس علاقه خود موضوعی را مورد مطالعه قرار دهند، در رفع مسائل کشور نیز سهیم می‌شوند، در این شرایط است که دانشجو احساس مفید واقع شدن پژوهش و مطالعه خود را دارد. این می‌تواند مبنایی باشد تا در مقطع دکتری موضوع رساله خود را با دقت بیشتری انتخاب کند و پژوهشی اثرگذار انجام دهد. 

فرهنگ پاسخگویی به نیاز کشور در دانشگاه آزاد اسلامی

به گفته «محمد علی‌اکبری»، رئیس دبیرخانه پایش آزاد دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد انگیزه در افراد مختلف متناسب با روحیات آنها متفاوت است و نمی‌توان در همه انسان‌ها یک‌شکل ایجاد انگیزه کرد. مثل ایجاد انگیزه «ورزش کردن» در بین مردم است. چه کاری می‌توان برای تشویق همه مردم جامعه به ورزش کردن انجام داد؟ به هر حال هر کاری هم بکنیم همه مردم به ورزش روی نمی‌آورند. ولی شما می‌توانید از مزیت‌های ورزش مدام تعریف کنید تا مثل کشورهای پیشرفته جزئی از فرهنگ مردم شود و مردم ورزش کنند و برای سلامتی خود وقت بگذارند. تحقق چنین امری نیازمند «فرهنگ‌سازی» است، یعنی باید خوب فرهنگ‌سازی انجام شود تا افراد را به ورزش کردن ترغیب کنیم.

وی معتقد است که اتفاقی که در دانشگاه‌های ما باید بیفتد، این است که فرهنگ نوشتن مقاله خوب و مسئله‌محور باید از اساتید و اعضای هیئت علمی به دانشجویان منتقل شود. مقاله‌ای باید نوشته شود که مشکل صنعت و کشور را حل کند، به ساختن محیط زندگی بهتر کمک کند و در یک کلام گره‌ای از مشکلات جامعه و کشور بگشاید.

از آبان سال 98 با ابلاغ رسمی دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، 50 درصد ظرفیت اساتید برای راهنمایی و مشاوره در پایان نامه‌ها و رساله‌ها محدود به برنامه‌های علمی با رویکرد حل مسئله‌ای شد و باقی مانده ظرفیت به صورت آزاد به عناوین دلخواه دانشجویان و اساتید تخصیص یافت.

رصد و مدیریت حوزه‌های تحقیقاتی دانشجویان در نظام پایش

با نگاه فرصت در ایام به ظاهر تعطیلی دانشگاه در شیوع ویروس منحوس کرونا، با رصد اجمالی در سامانه پژوهش‌یار و جستجوی کلید واژه کرونا، گستره تحقیقات در سطح دانشگاه آزاد نشان می‌دهد که تحقیقات تعطیل نیست و با پویایی ادامه دارد.

با رصد کلیدواژه‌ها و گزارش‌گیری از سامانه پژوهش‌یار بر مبنای عناوین تحقیقاتی که بر مبنای ظرفیت آزاد اساتید، تعریف‌شده است، می‌توان به چالش‌های مهم کشور رسید و با مدیریت دانش و بررسی دقیق نتایج حاصله، خلأهای تحقیقاتی پی برد و با تکمیل این خلأها و تحقیقات در آن حوزه به روش دیگری نگاه حل مسئله‌ای و چالش محور را توسعه و ارتقا داد.

با رویکرد جدید دبیرخانه پایش آزاد برای رصد حوزه‌های تحقیقاتی دانشجویان و مدیریت دانش، این بار درصدد است با یک مهندسی معکوس و با جستجوی کلیدواژه‌های پرتکرار در عناوین آزاد پایان‌‌نامه‌ها و رساله‌ها، نقشه علمی را ترسیم و خلأهای آن را بیابد و تکمیل کند.

با جستجو در سامانه پژوهش‌یار با رصد عناوین مهم و پرتکرار به‌طور نمونه کلیدواژه کرونا مشخص نمود، این کلیدواژه مانند یک برنامه علمی مصوب، تحقیقات را ساماندهی و جهت‌دار کرده است به‌طوری‌که در دسته‌بندی ذیل تنوع و پراکندگی موضوعی در شهرهای مختلف مانند قم، مشهد، اصفهان، شیراز و ...به شرح ذیل است:

با محور مدیریت، بیش از 21 عنوان پایان‌نامه/رساله تعریف‌شده است

در حوزه‌های مدیری خدمات درمانی، مدیریت شهری، مدیریت آموزشی، مدیریت مالی و کسب‌وکار، مدیریت ورزش از اهم منظرهای موردنظر محققان بوده است.

 در حوزه اقتصاد و اثرات کرونا بر اقتصاد و تأثیر کرونا بر قیمت سهام صنایع نیز عناوین تحقیقاتی تعریف‌شده است.

از منظر حقوق و روابط بین‌الملل و علوم سیاسی بیش از 27 عنوان تحقیقاتی در حال انجام است و به‌عنوان نمونه:

• بررسی حقوق نسل‌های آینده و نقض آن با گسترش بیماری‌های فراگیر با تأکید بر بیماری کرونا


• مسئولیت کیفری ناقلان ویروس کرونا


• مسئولیت دولت‌ها در مقابله با ویروس کرونا


• مسئولیت بین‌المللی ناشی از تحریم‌های یک‌جانبه ایالات‌متحده آمریکا در تشدید بحران و خسارت ناشی از کرونا ویروس از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه


• بررسی قانونی قرنطینه بیماران کرونایی با توجه به اصل 33 قانون جمهوری اسلامی ایران و شرایط اضطراری مندرج در اصل 79 قانون جمهوری اسلامی ایران


• موانع و چالش‌ها و راهکارهای حقوقی سازمان بهداشت جهانی در مبارزه با ویروس کرونا


• بررسی مسئولیت مدنی عاملین انتشار ویروس میکروبی کووید-19 (کرونا) ازلحاظ فقهی و حقوقی


• تحلیل و بررسی موانع، چالش‌ها و سازوکارهای سازمان بهداشت جهانی در مبارزه با ویروس کرونا در گستره‌ حقوق بین‌الملل


• مسئولیت مدنی دولت در قبال پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا از منظر فقه و حقوق ایران


• الزامات حقوقی بین‌المللی دولت‌ها در مدیریت و کنترل بحران کرونا


• سازوکارهای حقوقی داخلی و بین‌المللی ایران در مقابله با ویروس کرونا


• مسئولیت مدنی دولت در ورود، شیوع و آلودگی به ویروس کرونا


• تأثیر شیوع بیماری کووید-19 (کرونا) بر مکانیسم اجرایی قراردادها با نگاهی بر خسارات عدم انجام تعهدات قراردادی


• سیاست جنایی تقنینی در خصوص بیماری‌های واگیردار (با تأکید بر ویروس کرونا) با نگاهی به رویه قضایی


• نسبت بحران کرونا و شاخص‌های حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر شفافیت و مسئولیت‌پذیری


• مباشرت در ورود صدمات ناشی از انتقال ویروس کرونا

در حوزه سلامت (با محوریت دانشکده‌های علوم پزشکی) بیش از 23 کار تحقیقاتی در منظرهای ذیل انجام‌شده است:

• بارداری-پرستاری، ژنتیک، دندانپزشکی، پزشکی، چشم‌پزشکی و دامپزشکی

در حوزه فضای مجازی، رسانه و علوم ارتباطات اجتماعی بیش از 15 کار تحقیقاتی در کشور در حال انجام است.

بیشترین جهت تحقیقاتی در حوزه سبک زندگی و روانشناسی و علوم شناختی با محوریت کرونا، با بیش از 35 کار تحقیقاتی است.

• مؤلفه‌های مهم مورد بررسی تاب‌آوری و کاهش استرس، اضطراب مرگ، پیامدهای روحی، روانی و سلامت روان

همچنین در حوزه آموزش و فناورانه نیز بیش از 15 کار تحقیقاتی در حال انجام است که عناوین منتخب به شرح ذیل است:

• روش انتشار کرونا ویروس در جامعه انسانی با استفاده از مدل‌های ریاضی


• تأثیر جهانی کرونا ویروس (کووید 19) بر صنعت ساختمان


• تشخیص بیماری کرونا به کمک پردازش تصاویر سی‌تی‌اسکن بیماران و الگوریتم شبکه‌های عصبی مصنوعی


• استفاده از تکنیک‌های داده‌کاوی در متدولوژی شش سیگما به‌منظور افزایش رضایتمندی مشتریان در زمان شیوع ویروس کرونا


• تشخیص بیماری کرونا از روی گرافی رادیولوژی


• بررسی میزان اثربخشی آموزش از راه دور در زمان شیوع بیماری کرونا در استان فارس


• بررسی آموزش و یادگیری در فضای مجازی در ایام کرونا بر ابعاد تربیتی، اخلاقی و عاطفی دبیران و دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان میبد


• چالش‌های نوپدید آموزش و تدریس در ایام کرونا و پساکرونا از دیدگاه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر اصفهان

انتهای پیام/4084/پ