تشویق و الزام؛ دو راهکار تحقق خریدهای دولتی از داخل کشور

رضا اسدی فرد، مدیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت و معدن گروه اقتصادی خبرگزاری آنا درباره لزوم عرضه نیازمندی‌های دستگاه‌های دولتی و پاسخ به آن‌ها توسط تولیدکنندگان داخلی، گفت: عرضه نیازمندی‌های دستگاه‌های دولتی حرکت بسیار خوبی است که اخیرا شروع شده است. در این مدل، دستگاه‌های دولتی نیازهای‌شان را طرح می­‌کنند تا تیم­‌های دانشگاهی و شرکت‌های دانش‌­بنیان به آن‌ها پاسخ و موضوعاتی برای کار داشته باشند. اما این فقط آغاز کار است و برای ادامه باید الزاماتی در نظر گرفته شود.

وی در ادامه افزود: اول آنکه سازوکارهایی باشند تا مجموعه­‌ها یکدیگر را بشناسند، نیازها معرفی شوند و برای هر نیازی مجموعه‌­هایی پیدا شوند که بخواهند در جهت رفع آن‌ها کار کنند. در این مسیر به سیستم­‌ها و مکانیسم­‌های حمایتی احتیاج است. زیرا تحقیق و توسعه (R&D) تطبیقی و تکمیلی لازم است تا فناوری با نیازها متناسب شوند. اما اکنون ما چنین نهادهای حمایت­گری نداریم.

اسدی فرد در ادامه تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، مرکز همکاری­های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری و صندوق نوآوری و شکوفایی می‌­توانند این حمایت­‌ها را انجام دهند. همچنین باید سازوکارهای قانونی باشد تا سازمان‌­های متقاضی هم تشویق و هم ملزم شوند.

مدیر کارگروه صنعت و بازار ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در مورد راهکارهای ترغیب دستگاه‌­های دولتی برای عرضه نیازمندی‌ها گفت: مشکل این است که بسیاری از دستگاه‌ها نیاز واقعی به نوآوری ندارند. پیشران اصلی این مساله، رقابت است. سازمان­‌هایی که درگیر رقابت هستند، مشتری اصلی نوآوری به شمار می‌­روند. سازمان‌­هایی که چیزی به اسم رقابت ندارند و در حوزه خود انحصاری هستند عملا انگیزه کمی دارند تا از نوآوری استفاده کنند مگر آنکه دیگر امکان واردات ماده یا محصولی که برایشان حیاتی است را از دست دهند. در این صورت به حوزه داخل توجه می­‌کنند. بنابراین راهکار در ایجاد فضای رقابت است. 

اسدی در خصوص نقش کارگزاران تبادل فناوری ( بروکرها) در بهم‌‌‌رسانی عرضه و تقاضا کننده‌های فناوری، گفت: هر جایی که بخواهید عرضه­‌هایی را به تقاضایی برسانید، به بروکر نیاز است. در شکل­‌های قدیمی این به صورت آژانس املاک و تاکسی‌­های تلفنی قابل مشاهده بود و در اشکال جدید اسنپ و دی جی کالا هستند که کار واسطه­‌گری می‌کنند. مطمئنا در حوزه تکنولوژی به عنوان کالا، نیاز به بروکر است. البته کالاهای عادی راحت­‌تر ارزش­‌گذاری می‌شود و بنابراین می‌­توان درصدی را برای حق­‌الزحمه کارگزاری در نظر گرفت. اما در مورد فناوری این کار سختی است. چرا که هم ارزش­گذاری مشکل است و هم شناخت چنین کارکردی.

وی تاکید کرد: از سویی باید بروکرها آموزش­‌های خاصی ببیند. زمانی که نیاز به واسطه احساس نشود، شاید چندان هم با آن حرفه­ای برخورد نشود. اما لازم به ذکر است که بروکرها نیازمند کسب یکسری توانمندی‌­ها از جمله توانمندی مذاکره، ارزش­‌گذاری، توانمندی فناوری پیکربندی و مباحث حقوقی هستند. کارگاه‌های آموزشی آن‌ها محدود است و باید این مساله توسعه یابد.

اسدی فرد درخصوص توان شرکت­‌های دانش‌­بنیان برای تامین نیازهای وارداتی کشور گفت: با شناختی که بنده از حوزه علم و فناوری دارم، کشور در هیچ حوزه­‌ای بن بست فنی ندارد. مسائل ما از جنس فنی نیست. اگر جنس فنی هم باشد، دلیل آن عدم وجود سازوکاری برای طرح و حل آن است. جنس مشکلات بیشتر انسانی و مدیریتی است. دستگاه‌های دولتی بازار خود را در اختیار تولیدکنندهای داخلی قرار دهند. ظرفیت‌های بالا در دانشگاه و مراکز پژوهشی ایران وجود دارند ولی متاسفانه از آن‌ها استفاده نشده است.

انتهای پیام/4129/