مأموریت ویژه «آیفیلم 2»/ مخاطبان نوجوان غیر ایرانی را دریابیم
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا - محمد پارسا نجفی، كودكان فرشتگانی هستند که هر چه بزرگ میشوند بالهایشان کوچکتر میشود تا زمانی که بالغ شده و دیگر بالی باقی نمیماند. اين عبارتی است در ادبیات انگلیسی در توصيف فرشتهخويی كودكان تا زمانی كه كودک هستند. آیا میتوان فرشتهخویی را برای همیشه سرلوحه زندگی انسانها قرار داد؟ آیا میتوان همان اندازه که به فکر تربیت کودکان خود هستیم و تلاش داریم آیندهای خوب برای آنها بسازیم به فکر خیرخواهی برای کودکان همسایهمان باشيم و به انتقال مفاهيم آموزنده به آنها هم متعهد باشيم؟ این ایده تنها خیرخواهی است یا مزیتی در تبدیل تهدید به فرصت برای ما دارد؟ آیا رسانه میتواند به این موضوع مهم یاری رساند؟
تهدیداتی که امروز باید با آن مقابله کنیم و وقت و انرژی کشور را به خود معطوف میکند؛ محصول اکنون نیست بلکه دهها سال قبل زمینه سازی آن زمان برده تا اکنون به ثمر نشیند. دقیقاً برعکس این روند را میتوان در پیش گرفت. از رسانه بهره برد و فرصتهایی برای فردا ساخت که بتواند زندگی موفق را جایگزین چالشهای گوناگون کند.
با تأسیس شبکه آی فیلم 2 امکان تماشای فیلم و سریالهای ایرانی برای فارسی زبانان غیر ایرانی در خانههایشان فراهم شده اما باید بخشی از فعالیتهای این شبکه به موضوعهای تربیتی و آموزشی برای کودک و نوجوان اختصاص یابد. این گامی بزرگ به آینده است که بسیار با حال حاضر متفاوت خواهد شد.
كانون فرهنگ به جای ضد فرهنگ
شمال شرقی ایران همواره كانون فرهنگ و رشد بزرگانی مانند مولوی، فارابی، جامی، خوارزمی و... بوده است که هر کدام رسانهای برای زمان خود بودهاند و در عین حال هم کانون چالشهای بزرگ حتی برای امپراطوریهای وسیع باستان محسوب میشد.
آن زمان که شبکههای ماهوارهای نبودند، بازهم خطرات از مرزهای شرقی به کشور ما هجوم میآورد. اگرچه ضد فرهنگهای صادره از دولت سعودی بسیار آزار دهنده است اما قرنهای قبل که ایران بود و آل سعود نبود هم باز با مشکلی به نام تهدید از مرزهای شرقی روبهرو بودیم. چه رسد به صدها رسانه مختلف که افکار تاریک تکفیری را بر مغز جوانان افغانستان و آسیای مرکزی میکوبند.
اگر کمونیستها در گذشته و طالبان - داعش در دوران معاصر بر مردم مظلوم افغانستان مسلط شدند يا بيشترين انبار گسيل مواد مخدر به ايران در آن كشور قرار دارد، بیگمان دلیل آن را باید در فقر فرهنگی علاوه بر مشکلات اقتصادی جست و جو کرد. در حال حاضر هم نحلههای ضد فرهنگی بسیاری با فعاليت رسانههای مختلف بر سر این ملت مظلوم میبارد تا باز شاهد فجایعی مانند گذشتههای دردناک باشد.
در مباحث فرهنگی مسائل مربوط به کودکان نیز در دستور کار رسانههای بزرگ جهانی قرار دارند تا سلطهای نرم را بر مخاطبان خود تحمیل کنند.
کانال آی فیلم 2 که چهارمین کانال از خانواده شبکه آی فیلم است، اکنون یکی از مهمترین نمایندگان رسانهای ما است که در کشورهای فارسی زبان شرقی داریم و باید تقویت شود که البته میتواند برای بچههای فارسی زبان کشورهای همسایه نیز برنامه پخش کند، کما این که در جدول پخش این کانال که ویژه فارسی زبانان جهان بهویژه تاجیکستان و افغانستان است، بخشی ویژه پخش سریالهای مختص نوجوانان نیز وجود دارد. این رسانه برون مرزی دارای قابلیت بر عهده گرفتن نقشی مهم در ساخت دنیای بهتر را دارد تا با ایجاد فرصتهای همکاری و هم آوایی میان فارسی زبانان و حتی وابستگان به فرهنگ قدیم از یک حوزه تمدنی، زمینه ساز آیندهای نیک باشد.
اگر به رسانههای غربی نگاه كنيد میبينيد بزرگترين بنگاههای خبرپراكنی کشوری استعمارگر مانند بیبیسی علاوه بر شبكههای کودک در داخل انگلیس به فکر كشورهای دوست خود هم بوده و برای کودکان آمریکایی و کانادایی هم شبكهای مانند BBC Kids را ايجاد كرده است.
این در حالی است که هم آمریکا و هم کانادا رسانههای بسیار بزرگی دارند. و باز هم اين تلاش انگليس در شرايطی است كه يک شبكه ماهوارهای برای هر يک از مناطق انگليسی زبان از كانادا و آمريكا تا سنگاپور و مالزی ايجاد كرده است تا ارتباط میان انگلیسی زبانان از مبدا این زبان همواره حفظ شود. شبکهای برای هر کشور جدای از دیگران.
دیگران به جای ما
سرزمینهای وسیع از فلات ایران تا شبه قاره و آسیای مرکزی بخشهایی از حوزه تمدنی یک فرهنگ بزرگ هستند که هرگز نمیتوان نقش آنها را در توسعه علم و دانش و رشد ارزشهای انسانی نادیده انگاشت. جای بسی تأسف است که افغانستان و تاجیکستان و حتی بخشهایی از کشورهای ازبکستان و ترکمنستان که اعضای این سرزمین غنی از فرهنگ بودند اکنون صامت و ساکتاند و شاید به مشوقی برای فعال شدن در عرصه فرهنگ نیاز داشته باشند.
رسانههایی مانند آیفیلم 2 برای هم زبانان ما نقش آفرینی به مراتب بیشتر از بازنشر تولیدات شبکههای داخلی را بر عهده دارد که تنها یکی از آنها میتواند فعالیت برای کودک و نوجوان باشد. اقدامی کم هزینه و بسیار پر فایده.
شاید در مباحث رسانههای فراملی پرداختن به برنامه کودک پرطمطراق نباشد اما به دلیل اهمیت ماهوی که دارد به مراتب از فعالیت برای بزرگسالان ارزشمندتر و در عین حال کم هزینهتر است.
اگرچه کشورهایی مانند تاجیکستان و افغانستان سالها در فراموشی و بی اعتنایی فرهنگی به سر می بردند و محصول آن غفلت را هم در جنگهایی باید دید که به همسایگانشان آسیب زد، اما شرایط امروز بسیار حساستر شده است. اکنون فعالیت رسانههای کشورها مختلف از اروپایی و امریکایی تا کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی و ترکیه در سرزمینهای فارسی زبان رشد بالایی داشته است.
در گذشته فقدان رسانه مطرح بود و اکنون سردرگمی رسانهای. چه خوب است شبکههای برون مرزی بهویژه آیفیلم 2 علاوه بر فعالیتهای موجود، در اندیشه رشد برنامههایی باشند که به تربیت نسلهای آینده مردم در کشورهای همسایه کمک شایانی رساند.
انتهای پیام/4139/
انتهای پیام/