آیا وزارت علوم بر تکمیل ظرفیت غیرانتفاعی‌ها نظارتی دارد؟/ جایگاه مبهم موسسات غیرانتفاعی در نظام آموزش‌عالی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، بررسی دفترچه راهنمای انتخاب رشته دوره کارشناسی بدون‌آزمون دانشگاه‌های زیرمجموعه وزارت علوم نشان می‌دهد که اکثر ظرفیت‌های در نظر گرفته شده در موسسات غیرانتفاعی بیش از 50 نفر است در حالیکه این موسسات در زمان ثبت‌نام اصلی هم همین ظرفیت‌ها اعلام کرده‌ بودند، گویی این موسسات موفق به جذب دانشجو در مرحله نخست نشده اند یا بدین وسیله قصد دارند تا بیش از ظرفیت تعیین شده خود دانشجو پذیرش نمایند!

باید توجه داشت که شرایط ثبت‌نام در مرحله تکمیل ظرفیت دوره کارشناسی بدون‌آزمون با ثبت‌نام اصلی آن در شهریور 98 تفاوت تعیین کننده ای دارد زیرا در این مرحله دیگر سازمان سنجش واسطه ثبت نام نیست و داوطلبان می‌توانند با مراجعه حضوری به دانشگاه‌ها در رشته‌های مورد علاقه خود ثبت‌نام کنند.

افزایش ظرفیت بیش از 400 درصدی موسسه مهد علم کاشان!

از این میان یک موسسه غیرانتفاعی که در حال حاضر به طور کلی 120 نفر دانشجو دارد در مرحله تکمیل ظرفیت به تعداد 580 نفر برای جذب دانشجو اعلام ظرفیت کرده است.  این در حالی است که مصطفی عباسی‌مقدم، رئیس این موسسه پیش از این به خبرنگار آنا اعلام کرده بود: «موسسه مهدعلم پویای کاشان عضو هیئت علمی تمام وقت ندارد و استادانی که در این موسسه مشغول به تدریس هستند از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی هستند.»

به گفته وی؛ «با شرایط موجود امکان جذب هیئت‌علمی را نداریم. واحدهای بزرگ‌تر که بیش از هزار دانشجو دارند نیز عضو هیئت‌علمی تمام‌وقت ندارند اگر هم داشته باشند دو یا سه نفر بیشتر نیست.»

موسسه دیگری که در سال 97 تنها مجوز پذیرش دانشجو در 5 رشته را داشت؛ موفق شده علیرغم  نداشتن استانداردهای لازم، رشته‌های خود را در سال 98 به 18 رشته در زمان ثبت‌نام اصلی برساند و اکنون هم در مرحله تکمیل ظرفیت در 20 رشته برای جذب دانشجو اعلام آمادگی کرده است!  این در حالی است که تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت این موسسه مشخص نیست و براساس اطلاعات وب‌سایت این موسسه، 15 استاد معرفی‌شده این موسسه، عضو هیئت علمی تمام وقت دانشگاه‌های دیگر کشور هستند. براساس آیین نامه استخدامی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، اعضای هیئت علمی تمام وقت دانشگاه‌ها نمی‌توانند به صورت تمام در موسسات آموزشی غیرانتفاعی فعالیت داشته باشند و در صورت فعالیت تمام وقت در موسسات غیرانتفاعی، در دانشگاه‌های دولتی به حالت نیمه‌وقت تغییر وضعیت پیدا می‌کنند.

وضعیت سوال‌برانگیز موسسه صدرا

موسسه صدرالمتالهین هم امسال در مرحله تکمیل ظرفیت یک کدرشته را ارائه داده است، این موسسه نیز شرایط جالبی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. پذیرش دانشجو در سال 97 در این دانشگاه به صفر رسید چراکه این موسسه کیفیت لازم را برای جذب دانشجو نداشت و دانشجویان این دانشگاه عنوان کرده بودند: «کلاس‌ها در ساختمان نیمه‌کاره برگذار می شود!» البته گزارش‌های جدید نیز حاکی از این است که همچنان ساختمان این دانشگاه نیمه‌کاره مانده است. جالب است که این موسسه در پذیرش نوبت اصلی سال جاری توانست مجوز 6 رشته جدید را دریافت کند که شامل رشته‌های باآزمون و بدون آزمون بود!

موسسه غیرانتفاعی لیان بوشهر هم از جمله موسسات غیرانتفاعی مساله‌دار در کشور است که دانشجویان این موسسه بارها و بارها از خبرگزاری آنا خواسته‌اند از این موسسه گزارشی تهیه شود چراکه کیفیت آموزشی دراین موسسه با مشکلات جدی مواجه است.

آنگونه که در دفترچه‌های راهنمای انتخاب رشته مشاهده می‌شود این موسسه مجوز جذب دانشجو در 5 رشته در دوره کارشناسی بدون آزمون دارد که ظرفیت جذب دانشجوی این موسسه در هریک از  این رشته‌ها 60 نفر است اما ظرفیت‌های خالی‌مانده یا همان ظرفیت اعلام شده برای تکمیل ظرفیت، نشان می‌دهد که این موسسه غیرانتفاعی از 300 نفر ظرفیت موجود پذیرش دانشجو در مرحله نخست تنها موفق به پذیرش  37 نفر شده است. برای مثال در کدرشته حسابداری 2 نفر، در رشته عمران 7 نفر ، در رشته‌های برق و کامپیوتر 12 نفر و در رشته معماری 11 نفر پذیرفته شده‌اند و بیش از 250 صندلی این موسسه خالی مانده است.

پذیرش تنها 15 دانشجو در موسسه غیرانتفاعی پیروزان

همچنین بررسی‌ها از دفترچه‌ تکمیل ظرفیت نشان می‌دهد که در موسسه پیروزان فردوس استان خراسان جنوبی نیز از 340 ظرفیت 325 صندلی خالی مانده است و فقط 15 دانشجو در این دانشگاه پذیرش شده اند. یعنی در سه رشته از 5 رشته این موسسه تنها سه دانشجو پذیرش شده، در یک رشته 6 دانشجو، در یک کدرشته هم هیچ دانشجویی پذیرفته نشده است!

در موسسه غيرانتفاعی ابن یمین سبزوار نیز از 780 ظرفیت پذیرش 18 نفر دانشجو پذیرفته شده و 762 ظرفیت خالی مانده اما با این وجود در کمال تعجب مشاهده می شود که 260 نفر ظرفیت جدید در سه کدرشته جدید برای مرحله تکمیل ظرفیت در نظر گرفته شده است.

ابهامات کیفی‌سازی در موسسات غیرانتفاعی

از این دست موسسات غیرانتفاعی در دفترچه راهنمای انتخاب رشته بسیار به چشم می‌خورد و سوال مهم این است که چه زمانی این موسسات در مسیر کیفی‌سازی قرار می‌گیرند؟ آیا عدم استقبال متقاضیان در انتخاب رشته از کدرشته های این موسسات هیچ پیام خاصی را به وزارت علوم منتقل نمی کند؟ چرا راهکار تجمیع و ارتقا کیفیت در مورد این موسسات اجرایی نمی شود؟ 

دانشگاههایی که ثبت رسمی نشده اند!

بررسی‌ها درباره موسسات آموزش عالی غیر انتفاعی نشان می‌دهد که بسیاری از این موسسات حتی روند کامل قانونی برای ثبت و فعالیت را طی نکرده‌اند و  هنوز ثبت شرکت نشده‌اند! در حالی که براساس قانون، موسسات غیرانتفاعی آموزش عالی بعد از دریافت مجوز از وزارت علوم باید ثبت شرکت شوند.

حال اینکه چطور این موسسات با نداشتن حداقل‌های قانونی می‌توانند مجوز کدرشته‌های جدید را دریافت کنند؟ خود یک سوال و ابهام بزرگ است.

ایراد ساختاری و قانونی موسسات غیرانتفاعی در جذب هیات علمی

موضوع دیگری که درباره موسسات غیرانتفاعی بسیار مورد توجه است مساله حضور اعضای هیئت علمی در این موسسات است. این موسسات اگر از سایر دانشگاه‌ها عضو هیئت علمی بگیرند نمی‌توانند به صورت تمام وقت آنها را جذب کنند. چنان که قبلا نیز اشاره شد در صورت جذب اعضای هیات علمی دانشگاههای دولتی در این موسسات به صورت تمام وقت، همکاری آنها در دانشگاههای دولتی به حالت نیمه وقت تقلیل می یابد و طبیعی است که این مساله انگیزه اساتید دانشگاه‌ را برای جذب تمام وقت در موسسات غیر انتفاعی از بین می برد و نوعی مانع قانونی و ساختاری برای جذب هیات علمی این موسسات ایجاد می نماید.

به نظر می‌رسد که وزارت علوم باید یکبار برای همیشه جایگاه موسسات غیرانتفاعی را در نظام آموزش عالی کشور مشخص کند و متناسب با آن جایگاه نسبت به رفع مشکلات این موسسات و تعیین ظرفیت پذیرش و تعداد کدرشته‌ها اقدام نماید تا ابهامات در این باره برطرف شود و متقاضیان این دانشگاه‌ها هم تکلیف خود را برای پذیرش در آنها بدانند.

*گزارش از پروین طالبیان

انتهای پیام/4040/4138/