باروت در ابوظبی، شلیک در خارطوم/لقب «ویروس عربی» به امارات رسید

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- محمدعلی حسن‌نیا؛ تحولات سودان جرقه‌ای دوباره برای ایجاد «بیداری اسلامی» در منطقه غرب‌آسیا و شمال آفریقا بود. مردم این کشور بعد از دو سال تظاهرات متمادی در مقابل مقر نیروهای مسلح سودان تجمع کرده و بعد از چند ماه توانستند عمرالبشیر دیکتاتور این کشور را ساقط کنند. البته سقوط نهایی بشیر توسط شورای نظامی و ارتش سودان صورت گرفت.

عبدالفتاح برهان، رئیس شورای نظامی سودان و محمد حمدان‌ دقلو، فرمانده نیروهای واکنش سریع دو تن از نیروهای کودتاگر سودان هستند که نقش اساسی و کلیدی در ساقط کردن عمرالبشیر داشتند. گفتنی است آنها از نیروهای وابسته به دیکتاتور سودان و چندین سال متمادی از ارتشیان وابسته وی بودند.

(بن عوف وزیر سابق دفاع سودان)

در 22 فروردین سال جاری ارتشی‌ها وارد کاخ ریاست‌جمهوری سودان شده و بشیر را خلع کردند. البته پوشش اصلی کودتا در سودان ابتدا توسط ارتشبد «عوض بن عوف» وزیر دفاع وقت سودان صورت گرفت، ولی او بعد از یک‌روز از این سمت استعفا داد.

فرد در سایه کودتای سودان

نکته اصلی کودتای سودان یک روز بعد از این ماجرا در خارطوم خود را نشان داد. بن‌عوف وزیر دفاع سودان که رهبر کودتای نظامی را برعهده داشت یک روز بعد از کودتا از سمت خود استعفا داد. این کناره‌گیری وزیر دفاع وقت سودان بر اساس تحلیل بسیاری از کارشناسان منطقه به دلیل اختلاف وی با دولت‌های امارات و عربستان سعودی عنوان شده است.

بعد از این کناره‌گیری فرد در سایه کودتای سودان ظاهر می‌شود. «محمد حمدان» فرمانده نیروهای واکنش سریع و  نیروی‌های اعزامی سودان به جنگ یمن تمام کارهای شورای نظامی سودان را برعهده می‌گیرد.  ریاست شورای نظامی هم به عبدالفتاح برهان رسید. او در یک نشست خبری ظاهر شده و اعلام کرد که شورای نظامی ارتش سودان اداره کشور را به مدت دو سال برعهده خواهد داشت. مردم و جریان مدنی در سودان به این امر اعتراض می‌کنند و چند دوره مذاکره هم به سرانجامی نرسید.

(دیدار بن سلمان با حمدان نایب رئیس شورای نظامی سودان)

نکته اینجاست که دخالت‌های کشورهای مانند امارات و عربستان سعودی در کشورهای شمال آفریقا به‌ویژه سودان وجود داشته و همچنان ادامه دارد. بر همین اساس سفرهای جداگانه‌ای توسط برهان و حمدان به این دو کشور انجام گرفت. آخرین سفر حمدان مربوط به نشست مکه است. وی در سفرش به عربستان سعودی با ولیعهد عربستان و امارات دیدار کرد و بعد از این سفر بود که ارتش سودان به مردم و نیروهای مدنی متحصن در سودان حمله کرد.

امارات ویروس خرابکاری در منطقه است

دخالت‌های امارات در کشورهای تونس، الجزایر، لیبی و مصر هم همواره وجود داشته و سبب انتقادهای زیادی از حکام این کشور شده است. در همین راستا، المنصف المرزوقی، رئیس جمهور سابق و نامزد فعلی ریاست‌جمهوری تونس در انتقادی شدید علیه امارات و نقش آن در خاورمیانه گفت که با توجه به اقدامات خرابکارانه امارات در کشورهای مختلف عربی و خصومت با خواستههای مشروع ملت‌ها، بهترین تشبیه برای امارات و نقش آن استفاده از کلمه «ویروس» است.

بسیاری از کارشناسان  حوزه بین‌الملل معتقدند که امارات بعد از سرنگونی عمر البشیر دخالت زیادی در امور داخلی سودان کرده است؛ زیرا به دستور عربستان میزبان گفتگو با نیروهای مسلح بوده است. همچنین تظاهرکنندگان الجزایری پیشتر در جریان اعتراضات خود پلاکاردهای اعتراضآمیزی را علیه امارات به خاطر دخالت این کشور جهت تضمین پنجمین دور ریاست جمهوری عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس جمهور معزول الجزایر حمل کردند؛ اما امارات این اعتراض الجزایری‌ها را با استقبال از احمد قائد صالح رئیس ستاد مشترک ارتش الجزایر پاسخ داد.

شبکه خبری الجزیره هم در گزارش‌های متعددی تصاویری از حمایت مالی، سیاسی و تسلیحاتی امارات و عربستان از خلیفه حفتر ژنرال بازنشسته ارتش لیبی نشان داده بود که هم اکنون درحال نبرد با نیروهای وابسته به دولت وفاق ملی لیبی برای سیطره بر شهر طرابلس است.

مدل سیسی مصر در سودان پیاده می‌شود؟

حمایت‌های آشکار امارات از نظامیان ریشه در گذشته هم دارد. آنها در کودتای نظامی عبدالفتاح السیسی در مصر هم نقش بسیار تعیین کننده‌ای داشتند و بعد از کودتا علیه محمد مُرسی، رئیس‌جمهور منتخب و قانونی مصر حمایت‌های بی‌بدیل تدارکاتی و مالی از حکومت کودتا انجام دادند. بعد از کودتا در سودان هم  سعودی و امارات، وعده منتقل کردن 500 میلیون دلار به بانک مرکزی سودان به منظور جبران کمبود ذخایر ارز خارجی این کشور را داده و کمک‌هایی نیز به ارزش 3 میلیارد دلار در قالب مواد غذایی، دارو و محصولات پتروشیمی به سودان خواهند فرستاد.

(انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه امارات)

این موارد در صورتی مطرح می‌شود که امارات هم‌اکنون در چند کشور عربی و آفریقایی به‌صورت مستقیم دخالت نظامی و مالی دارد. اماراتی‌ها به سرکردگی محمد بن زاید، ولیعهد این کشور در یمن، الجزایر، لیبی، مصر و سودان نقش مخربی دارند و در تمام این کشورها هم از نظامیان حمایت می‌کنند.

این حمایت‌های امارات و عربستان از نظامیان کودتاگر در شمال آفریقا تنها به تأمین تسلیحات ختم نشده است؛ بلکه آنها چراغ سبز کشتار و جنایت در دولت‌های متحد خودشان را هم صادر کردند. یکی از این جنایت‌های مورد حمایت امارات در مصر و میدان رابعه قاهره رخ داد که بر اثر حمله نظامیان این کشور به جنبش مردمی اخوان‌المسلمین مصر هزاران نفر از مردم به قتل رسیدند.

تحصن سودانی‌ها علیه مداخلات امارات

گفتنی است؛ مردم سودان به دلیل همین دخالت‌های امارات دست به تحصن علیه نظامیان سودانی زدند.  بر همین اساس کمیته مرکزی پزشکان سودان اعلام کرد که تعداد کشته‌شدگان ناآرامی‌های اخیر سودان که با فراخوان نافرمانی مدنی آغاز شده، تاکنون به بیش از 100 نفر افزایش یافت و نیروهای وابسته به شورای نظامی انتقالی همچنان به قلع و قمع انقلابیون ادامه می‌دهند. جمعیت «المهنيين السودان» اعلام کرد که با صدور دستور تیراندازی مستقیم به مردم از سوی نیروهای واکنش سریع سودان به رهبری «محمد حمدان دقلو» رئیس شورای نظامی، تعداد کشته‌شدگان حوادث اخیر افزایش یافته است.

یکی از زوایای کشتار مردم سودان توسط ارتشیان این کشور که مورد حمایت امارات و عربستان سعودی هستند، پشتیبانی آشکار کشورهای غربی است. با این حال، شورای امنیت سازمان ملل متحد در جلسه هفته گذشته خود نتوانست قطعنامه‌ای علیه انقلابیون سودان صادر کند. در متن پیش‌نویس قطعنامه بندهایی در محکومیت اقدام انقلابیون در تظاهرات مقابل مقر ستاد کل نیروهای مسلح سودان در خارطوم مطرح شده بود که با مخالفت چین و حمایت روسیه همراه شد.

انگلستان و آلمان در نشست غیرعلنی شورای امنیت متن بیانیه‌ای را توزیع کردند که در آن از دو طرف درگیری در سودان خواسته شده بود تا به توافق بر سر حل بحران دست یابند. چین به متن این بیانیه اعتراض و روسیه نیز تأکید کرد که شورای امنیت باید منتظر واکنش اتحادیه آفریقا بماند. «دیمیتری پولیانسکی»، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل متحد با «نامتوازن» توصیف کردن این بیانیه گفت: باید در اوضاع کنونی از وخیم‌تر شدن بحران سودان جلوگیری کرد. ما نمی‌خواهیم بیانیه‌ای نامتوازن را برای رسانه‌ها قرائت کنیم.

واکنش ایران به تحولات سودان

در همین رابطه، حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه بین‌الملل رئیس مجلس شورای اسلامی و دیپلمات برجسته ایران با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: مداخلات آمریکایی، سعودی، اماراتی و حمایت آشکارشان از کشتار مردم متمدن سودان، قویاً محکوم است. وی افزود: حمایت از مطالبات مردم و تشکیل حکومت مدنی برآمده از صندوق رأی ملاک اصلی است. تاریخ مصرف توسل به زور، برادرکشی، مداخله خارجی و تجزیه کشور سودان پایان یافته است.

سید جعفر قنادباشی، دیپلمات سابق ایران در لیبی نیز درباره حمایت‌های امارات از نظامیان و کودتاگران در سودان در گفتگو با خبرنگار آنا، با تأکید بر اینکه سفارتخانه‌های آمریکا، فرانسه و انگلیس به شورای نظامی ارتش سودان چراغ‌ سبز نشان داده‌اند، یادآور شد: «کشورهای غربی و عربی از ارتش سودان می‌خواهند که قدرت را به مردم واگذار نکند؛ آن هم به دلیل این است که این انقلاب می‌تواند الگوی خوبی برای سایر کشورهای تحت ستم در آفریقا باشد».

وی احتمال کشتار بزرگتر از سوی شورای نظامی را محتمل دانست و اضافه کرد: «حمدان اعلام کرده که حکومت را به مردم واگذار نمی‌کند و گفته که حکومت نظامی قصد برقراری امنیت را دارد».

کارشناس مسائل آفریقا  با اعلام اینکه سیسی ۳۰ هزار نفر را در مصر کشت و جماعت اخوان‌المسلمین این کشور را هم منحل کرد، افزود: «در سودان هم چنین موضوعی در حال شکل‌گیری است و شخص پشت صحنه اتفاقات سودان حمدان دقلو، نایب‌رئیس شورای نظامی این کشور یا سیسی سودان است».

در ادامه مقابله با دخالت‌های امارات و عربستان در سودان، ائتلاف دموکراتیک وکلای مدافع سودان که بخشی از اتحادیه مشاغل سودان است اعلام کرد: از برخی کشورهای عربی می خواهیم که دست از سر سودان بردارند و حمایت از شورای نظامی و تقویت آن برای حکومت کردن بر سودان به منظور حفظ و حمایت از آن برای تأمین منافع مخصوص به خود که به زیان سودان و شهروندانش است را متوقف کنند.»

این در حالی است که برخی رسانه‌ها از حضور هیئت سعودی-اماراتی شامل خالد بن سلمان، انور قرقاش و محمد دحلان مشاور ولیعهد ابوظبی در سودان و دیدار این هیئت با عبدالفتاح البرهان خبر داده بودند. در واقع عربستان و امارات میخواهند تا از روابط خوبی كه با طه عثمان الحسین رئیس سابق دفتر ریاست جمهوری عمر البشیر دارند، به نفع خود سوءاستفاده كنند.

(کاریکاتوریست عرب حمایت امارات از ارتشی‌های سودان را به سخره گرفت)

این دخالت‌ها به حدی شدید و عیان است که «عمر دفع الله» کاریکاتوریست سودانی علیه امارات و عربستان، کاریکاتوری را به تصویر کشید. در این کاریکاتور البرهان در پاسخ به خبرنگاری درباره تشکیل دولت مدنی می گوید: به خدا من قانع شده‌ام که دولت مدنی تشکیل شود ولی چه کسی می تواند عربستان و امارات را قانع کند؟

افزون بر این، بعد از کشتار مردم سودان حمایت‌های امارات برجسته شد.  «انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه امارات در صفحه توئیتر خود نوشت: «کشورهای عربی حق دارند به طور کامل از انتقال سازماندهی‌شده و باثبات قدرت در سودان حمایت کنند اما این انتقال باید با عنایت به خواسته‌های مردمی و ثبات نهادها صورت گیرد».

روز گذشته نیز عمق دخالت‌های نظامی امارات در سودان توسط روزنامه‌نگار نیویورک تایمز آمریکا افشا شد. «کریستین تریبرت» در توئیتر خود با انتشار تصاویری از دخالت نظامی مستقیم امارات در جنایت اخیر سودان خبر داد. وی نوشت که سه زره‌پوش اماراتی در خیابان‌های خارطوم برای کشتار مردم رژه می‌روند و افزود: تصویر واضح‌تری از یکی از خودروهای زرهی امارات را ببینید که در خیابان بشیر النفیدی خارطوم به سمت شمال در حرکت است.

تمام این مسائل نشان می‌دهد که امارات نقش مخربی در مسائل منطقه ایفا می‌کند. جدول مداخلات امارات در کشورهای عربی و اسلامی به شرح ذیل است.

انتهای پیام/4106/4082/