حزب ملل اسلامی به رهبری بجنوردی که داعیه‌دار سقوط مسلحانه شاه بود

به گزارش خبرنگار حوزه احزاب گروه سیاسی خبرگزاری آنا، بررسی احزاب و گروه‌های سیاسی قبل از انقلاب اسلامی و کنکاش در اینکه این گروه‌ها چه میزان در فعالیت‌های انقلاب حضور داشتند، برای شناخت دقیق‌تر آن بسیار می‌تواند، حائز اهمیت باشد.

حزب ملل اسلامی، یکی از تشکل‌های مذهبی بود که در آستانه دهه 40 در ایران تشکیل شد. این حزب در فاصله کوتاهی توانست، 55 نفر از نیروهای جوان مذهبی را جمع کند. رهبر این حزب برعهده سید محمدکاظم‌ موسوی بجنوردی متولد نجف و فرزند آیت‌الله میرزاحسن بجنوردی بود.

هدف اصلی این حزب سرنگونی نظام سلطنتی و ایجاد دولت اسلامی بود. از افراد مؤثر در این حزب می‌توان به افرادی همچون؛ حسن عزیزی، طباطبایی‌قمی، محمد محمودی، شهبازی و آیت‌الله‌زاده اصفهانی اشاره کرد. بعدها افرادی همچون، سرحدی‌زاده و قریشی هم به این حزب وارد شدند.

دیگر فعال برجسته این حزب و بعدها در سمت مسئول عملیات آن حاضر شد، عباس آقازمانی معروف به ابوشریف بود. وی بعدها جزو نخستین فرماندهان سپاه لقب گرفت.

این حزب یک برنامه 65 ماده‌ای را برای ایجاد دو مجلس در حکومت اسلامی بعدی قبل از انقلاب پیشنهاد داده بود. نشریه مرکزی این حزب «خلق» نام داشت. ملل اسلامی در پاییز 1344 توسط افرادی نفوذی لو رفت و اعضای آن دستگیر شدند. حزب ملل اسلامی رویکردی مبارزه مسلحانه برای براندازی رژیم پهلوی و برپایی جمهوری اسلامی داشت.

حمایت علما و مراجع تقلید از آنها سبب شد که از اعدام نجات پیدا کنند و بجنوردی به حبس اعدام محکوم شد. بجنوردی بعدها اعلام کرد، آنها در سه گام خود مرحله نوین اسلامی بودن حکومت بعد از شاه را تئوریزه کرده بودند و طرح ولایت‌فقیه را هم در آن قرار داده بودند. بزرگ‌ترین هدف آنها احیای دولت اسلامی بود.

کاظم بجنوردی پس از انقلاب اسلامی عهده‌دار مسئولیت‌های مختلفی شد. او عضو کمیته مرکزی حزب جمهوری اسلامی و استاندار اصفهان شد و پس از آن، نماینده اولین دوره مجلس شورای اسلامی از تهران شد. در سال 1362 او با اینکه هنوز عضو مجلس بود از مسئولیت‌های سیاسی و اجرایی به‌تدریج کناره گرفت و مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی) را تأسیس کرد.

انتهای پیام/4082/پ