دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
19 شهريور 1397 - 10:30

محور عبری-عربی پشت‌ صحنه ناآرامی‌های بصره

حمله به کنسولگری ایران در روزی که تهران میزبان نشست سه‌جانبه سه قدرت ضامن امنیت منطقه بود، نشان‌دهنده خشم بازیگرانی است که از نقش تثبیت‌کننده ایران در منطقه ناراحت‌ هستند.
کد خبر : 309890

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، نقطه عطف ناآرامی‌های چند روز اخیر در بصره را شاید بتوان در حمله و به آتش کشیدن کنسولگری کشورمان دانست. حمله به منافع متحد نزدیک عراق و صحبت از مقابله برای نفوذ ادعایی کشورمان در عراق به‌عنوان محور اتحاد گروه‌های مخالف ایران شده است.


نجاح محمدعلی صبح روز حمله با انتشار پیامی در حساب توئیتری خود از داشتن اطلاعات موثقی از تلاش گروهی برای حمله شبانه به کنسولگری ایران در بصره خبر داد. گذشت زمان نشان داد این ادعای تحلیل‌گر مسائل عراق که دیدگاه‌هایی نزدیک به کشورمان دارد، واقعیت داشته است. با این حساب می‌توان گفت که این حمله نه در قالب یک حرکت دفعی و حاصل هیجان مردم، بلکه با برنامه‌ریزی دقیق و برای رسیدن به مقصود مشخصی انجام‌گرفته است.


عراق در چند سال اخیر شاهد چندین دور اعتراض به وضعیت سیاسی، فساد و تبعیض بوده است. اعتراض‌ها در بصره نیز به دلیل شرایط بد اقتصادی و وضعیت آب آشامیدنی بعد از چند روز وارد فاز خشونت‌آمیز خود شده است، به‌طوری‌که بسیاری از مقامات و صاحب‌نظران عراقی همچون آیت‌الله سیستانی و سید عمار حکیم نسبت به آن واکنش نشان داده‌اند.


اما این دور از اعتراضات را می‌توان از دو حیث مورد بررسی قرارداد. از دریچه اول باید به صحبت‌های شاهزاده متکبر و عجول سعودی بازگردیم. جایی که محمد بن‌سلمان از قدرت منطقه‌ای ایران انتقاد و وعده کشاندن جنگ به داخل ایران را داد. بعد از آن بود که وی مقتدی صدر روحانی جاه‌طلب و خام را به عربستان دعوت کرد و تلاش کرد با رنگ ریال‌های سعودی بتواند او را چون ابوموسی اشعری بفریبد.



حالا ائتلاف سعودی-آمریکائی در پس پرده با میدان‌داری مقتدی صدر در تلاش برای ایجاد ناامنی در بصره و تسری آن به سایر مناطق شیعه‌نشین، حس ایران‌ستیزی را علیه کشورمان برافروزند. مقتدی صدر و متحدان وهابی او در این فکر هستند که با ایجاد ناامنی و آشوب، خواهند توانست به سال‌ها نفوذ کشورمان در عراق که محصول تاریخ و فرهنگ مشترک و اتحاد پایدار این دو کشور است، به‌طوری‌که در زمانه‌ای که بغداد توسط گروهک تروریستی داعش در معرض خطر بود، ایران به‌عنوان اولین کشور برای کمک به عراق شتافت، پایان دهند.


حتی می‌توان گفت که محور عربی-عبری در خیال خام تسری این خشونت پس از اعمال موفق آن در منطقه به داخل ایران و استان خوزستان است. نکته‌ای که از گفتار و عملکرد مقامات این کشورها می‌توان بدان پی برد.


اما نکته دیگر ماجرا را باید در ترکیب بازار آشفته اقتصادی ایران و ارتباط آن با عراق دانست. با نگاهی به آمار اقتصادی متوجه می‌شویم که ایران سال گذشته 12 میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش پنج و نیم میلیارد دلار به عراق صادر کرده است که در کل این میزان، 18 درصد از میزان کل صادرات غیرنفتی ایران است؛ اما با نگاهی به شاخص سوددهی صادرات ایران به عراق متوجه می‌شویم، سوددهی صادرات کالا به عراق به‌طور میانگین 1.2 برابر سایر کشورهاست، که از این لحاظ می‌توان به اهمیت بازار عراق برای کشورمان پی برد.


بسیاری از کارشناسان اقتصادی در این روزها از وابستگی ارزی به عراق برای کمک به ورود ارز و دور زدن تحریم‌ها در مقابل تحریم‌های آمریکا سخن گفته‌اند. همچنین بسیاری از این کارشناسان از نقش پررنگ عراق در مقابل تحریم‌های آمریکا برای ایران در آینده سخن به میان می‌آورند. از همین رو است که عربستان و آمریکا سعی در جذب دولت عراق و تأثیرگذاری در این کشور با حربه اقتصادی هستند. فعالیت پس پرده‌نشینان را شاید بتوان در راستای اعمال فشار بیشتر بر ایران در ماه‌های آتی دانست.


حمله به کنسولگری ایران در حالی صورت می‌گیرد که تنها چند ساعت پیش از آن، نشست سه‌جانبه تهران درباره اوضاع سوریه با حضور رؤسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه برگزار شد. شاید بتوان این حمله را حاصل خشم بازیگرانی دانست که در تلاش هستند نقش مثبت منطقه‌ای ایران را در منطقه حذف نمایند.


یکی دیگر از دلایلی که اثبات می‌کند حمله به کنسولگری ایران با برنامه‌ریزی قبلی انجام‌ شده است، تدابیر شدید امنیتی پیرامون کنسولگری آمریکا است. محدوده منع آمدوشد به طول سه کیلومتر و ایجاد موانع امنیتی نشان از آمادگی برخی در دولت عراق برای مواجهه با چنین خطراتی در این شهر داشت؛ اقدامی که به‌هیچ‌وجه برای اماکن دیپلماتیک ایران صورت نگرفت. شاید بتوان اتخاذ موضع تند وزارت امور خارجه کشورمان در قبال دولت عراق و خاطرنشان کردن مسئولیت این کشور در حفظ سلامتی دیپلمات‌های کشورمان را در این راستا دانست.


ائتلاف عربستان سعودی، امارات متحده عربی، رژیم صهیونیستی و آمریکا حلقه فشاری تشکیل می‌دهند که می‌توان بر آن نام «مربع نکبت» نامید. این مربع نکبت در راستای تلاش محور عربی-عبری برای ضربه زدن به منافع ژئوپلیتیکی و اقتصادی تلاشی را شروع کرده‌اند و مقتدی صدر را عروسک خیمه‌شب‌بازی خود نموده‌اند؛ اما غافل از این موضوع هستند در حضور مرجعیت عراق در نجف اشرف، این صحنه‌گردانان مرد این کارزار نخواهند بود.


انتهای پیام/4077/پ


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب