روحانی: مذاکره به معنای بده‌بستان است نه خواندن بیانیه‌ها/ نقد دلسوزانه آزاد است؛ اما اجازه نمی‌دهم کسی به امید مردم برای آینده صدمه بزند

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، حجت‌‌الاسلام حسن روحانی پس از پایان قرائت بیانیه مشترک، در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی که از شبکه‌های مختلف تلویزیونی و رادیویی در حال پخش مستقیم است، سخنان خود را درباره توافق هسته‌ای، با این شعر آغاز کرد: عیدانه فراوان شد/ تا باد چنین بادا.

رئیس‌جمهوری در ادامه با سلام و درود به روان پاک انبیا و ائمه هدی، امام زمان(عج) و امام(ره) و شهیدان و شهدای بزرگوار هسته‌ای، گفت: ماه رمضان همواره ماه خیر و برکت و ماه تقرب مردم به خداوند بوده است. در ماه رمضان امسال آنچه من شنیده‌ام بسیاری از مردم در دعاهایشان در شب‌های قدر برای گروه مذاکره‌کننده و دستیابی به توافق خوب دعا کردند.

وی با بیان اینکه «امروز، دعای مردم در شب‌های قدر مستجاب شده است»، گفت: ما امروز در یک مقطع مهم در تاریخ کشور و انقلاب ما در منطقه قرار داریم، مقطعی که باید بگوییم دوران 12 ساله گذشته که همراه با توهماتی از سوی قدرت‌ها و نشر آن توهمات در میان جامعه و افکار عمومی بود کاملاً ورق خورده و صفحه جدیدی آغاز شده است.

رئیس‌جمهوری تأکید کرد: این صفحه جدید بر این مبنا آغاز می‌شود که راه حل معضلات در جهان مسیر کوتاه‌تر و کم‌هزینه‌تر هم دارد.

روحانی با اشاره به اهمیت برنامه‌ هسته‌ای ایران و این پرونده برای ملت ایران، گفت: موضوع مهم هسته‌ای ایران به یک موضوع سیاسی و بین‌المللی تبدیل شده بود، تا جایی که این موضوع در فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد با قطعنامه‌های متعدد تحریم روبه‌رو شده بود. همچنین تبدیل به یک موضوع ایران‌هراسی شده بود که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است.

رئیس‌جمهوری همچنین گفت: برنامه هسته‌ای از طرف دیگر از نظر علم و فناوری و رشد و توسعه برای کشور ما حائز اهمیت بود و از نظر اجتماعی نیز به یک مسئله غرور و عزت ملی تبدیل شده بود. از نظر اقتصادی هم با فشارهایی که تحریم‌کنندگان ایجاد کردند شرایط سختی در جامعه به وجود آورد؛ گرچه همانطور که قبلاً تأکید کردم تحریم هیچ‌گاه موفق نبود ولی در زندگی مردم تأثیر گذاشته بود.

او اضافه کرد: من خوشحالم که امروز با مذاکرات 23 ماهه جمهوری اسلامی ایران با شش قدرت جهانی توانسته‌ایم به نطقه جدیدی دست پیدا کنیم.

ماه رمضان همواره برای دولت یازدهم ماه سرنوشت و برکت بوده است

رئیس‌جمهوری با اشاره به یمن همیشگی ماه مبارک رمضان برای دولت یازدهم خاطرنشان کرد: ماه رمضان همواره برای دولت یازدهم ماه خیر و برکت و سرنوشت بوده است؛ 25 رمضان سال 92 تنفیذ. روز 26 رمضان تحلیف و روز 27 رمضان، روز توافق هسته‌ای و برنامه جامع اقدام مشترک است.

روحانی تأکید کرد: ما برای حل موضوع و معضل هسته‌ای باید در بخش‌های مختلف قدم‌های لازم را برداریم. از لحاظ سیاسی باید تمهیدات سیاسی لازم را آماده کنیم و از لحاظ افکارعمومی که بدانند مذاکره به مفهوم خواندن بیانیه‌ها نیست، مذاکره به معنای بده‌بستان است، مذاکره بدین معناست که پولی داده می‌شود و خانه مورد نظر خریداری می‌شود.

ما دنبال صدقه نبودیم تا چیزی به ما مجانی بدهند

رئیس‌جمهوری با بیان این مطلب تصریح کرد: ما دنبال صدقه نبودیم تا چیزی به ما مجانی بدهند. ما دنبال مذاکره بودیم، دنبال آن بودیم که بر مبنای منافع و مصالح ملی بده‌بستان منصفانه و عادلانه در پیش بگیریم. ما همواره تأکید کردیم مذاکره برد ـ باخت نخواهد بود. هر مذاکره برد ـ باخت پایدار نخواهد ماند. مذاکره و توافقی مستمر است که برای دو طرف برد ـ برد باشد.

او تأکید کرد: ما از ابتدا تأکید کردیم که این مذاکرات اینگونه نخواهد بود که یک طرف برنده و طرف مقابل بازنده باشد. اگر هر مذاکره‌ای برد - باخت باشد پایدار نخواهد بود. این موضوع را برای جامعه‌مان نیز تشریح کردیم و مذاکره‌کنندگان‌مان از 23 ماه پیش مذاکره خود را طبق آن آغاز کردند.

رئیس‌جمهوری ضمن تأکید بر اینکه «برای دستیابی به توفیق در این خصوص نیاز به اجماع داخلی و ملی داشتیم»، گفت: واضح است که در داخل کشور سیاسیون، جناح‌ها و تشکل‌ها نظر واحد ندارند اما در مسائلی که به منافع ملی، امنیت ملی و توسعه ملی که موضوع هسته‌ای نیز هم به امنیت ملی، هم به توسعه ملی و هم به منافع ملی ما مربوط می‌شد، در فضای آزاد و دموکراتیک جامعه، ما توانستیم به اجماع در این زمینه دست یابیم.

راه مذاکرات قبل از این دولت و از 12 سال پیش آغاز شده بود

او ادامه داد: راه مذاکره قبل از آغاز این دولت و در واقع از 12 سال پیش آغاز شد. طبق نظر مقام معظم رهبری، مسیر مذاکره از روز اول آغاز و ما از سال 82 این مذاکرات را در تهران یا در پایتخت‌های کشورهای همسایه یا در پایتخت‌های اروپایی دیدیم، شاهد بودیم و ادامه دادیم. مردم در انتخابات خرداد 92 در این زمینه اعلام نظر کردند و به صراحت اعلام کردند که ما دولتی را می‌خواهیم که دستاوردهای هسته‌ای را توأم با صلح و حرکت توسعه کشور و رفاه مردم مد نظر قرار دهد؛ این همان مسیر و راهی بود که دولت یازدهم در پیش گرفت.

توافق امروز در تعامل از طرف ایران و تکریم از طرف 1+5 ریشه دارد

رئیس‌جمهوری در ادامه گفت: البته ملت ایران، ملت ادب و منطق و استدالال بوده است. از روز اول در تحلیف گفتم در صورتی غرب می‌تواند با ما تعامل کند که مسیر تهدید را کنار بگذارد و مسیر تکریم را در پیش بگیرد.

روحانی تصریح کرد: ریشه توافق امروز به تعامل از طرف ایران و تکریم از طرف 1+5 برمی‌گردد و اگر این نبود، دستاوری نداشتیم.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: لازم بود برای اینکه در مذاکرات موفق شویم، بتوانیم در شرایط تحریم و رکود تورمی، اقتصاد کشور را سامان دهیم، آن زمانی که در شرایط تحریم مذاکرات را آغاز کردیم، تورم بالای 40 و از لحاظ رشد اقتصادی منفی 6.8 بودیم؛ اما در ضمن مذاکره با ساماندهی اقتصاد، هم تورم را مهار کردیم و هم به رشد مثبت رسیدیم که این قوی‌ترین پیامی بود که از طرف دولت یازدهم به کشورهای 1+5 داده شد.

صوم استقامت مردم با افطار ظفر توأم گشت

رئیس‌جمهوری اضافه کرد: آنچه از همه مهمتر بود استقامت مردم ایران بود. بحمدالله امسال صوم استقامت و مقاومت با افطار فتح و ظفر توأم گشت و این ایستادگی مردم و مقاومت بود که طرف مقابل را پای میز مذاکره آورد.

روحانی، در بخش دیگر سخنان خود، چهار هدف مذاکرات را برشمرد و اظهار کرد: هدف اول آن بود که توانمندی هسته‌ای، فناوری هسته‌ای و حتی فعالیت هسته‌ای را بتوانیم در داخل کشور ادامه دهیم، هدف دوم آن بود که تحریم‌های غلط، ظالمانه و ضد انسانی را لغو کنیم، هدف سوم آن بود که کلیه قطعنامه‌هایی که از دید ما قطعنامه‌های غیرقانونی در شورای امنیت سازمان ملل بود، لغو شود و هدف چهارم هم این بود که پرونده هسته‌ای ایران را از فصل هفتم منشور ملل متحد و اساسا از شورای امنیت خارج کنیم.

رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه «در توافق امروز و در برنامه جامع اقدام مشترک، هر چهار هدف حاصل شده است»، گفت: البته می‌دانید که در این 23 ماه برای اینکه خط قرمزها مراعات شود و ما بتوانیم به اهدافمان دست یابیم، تلاش فوق‌العاده‌ای از طرف دیپلمات‌های ایرانی، حقوق‌دانان ایرانی، اقتصاددانان ایرانی و دانشمندان هسته‌ای ادامه پیدا کرد.

همه سانتریفیوژهای نطنز به غنی‌سازی ادامه خواهند داد

روحانی ادامه داد: روزهای اول مذاکره طرف مقابل به ما گفت در دوران محدودیت ایران تنها 100 سانتریفیوژ خواهد داشت بعد از بحث‌های فراوان به هزار سانتریفیوژ رساند و بعد از مقاومت فراوان در آخرین حرف گفتند چهار هزار سانتریفیوژ. با این وجود امروز با بیش از 6 هزار سانتریفیوژ موافقت کردند که 5 هزار سانتریفیوژ در نطنر و هزار سانتریفیوژ در فردو به کار خود ادامه خواهد داد.

محدودیت‌ها از 25 سال به هشت سال تقلیل پیدا کرده است

رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: آنها می‌گفتند دوران محدودیت 20 سال به اضافه 25 سال و بعد 20 سال به اضافه 10 سال و بعد گفتند حرف آخر ما 20 سال است و دیگر کوتاه نمی‌آییم؛ ولی بعد به 10 سال رسید و در مذاکرات روزهای اخیر به 8 سال تقلیل دادند.

وی اضافه کرد: در زمینه تحقیق و توسعه می‌گفتند که فقط IR1 برای ایران امکان‌پذیر است که حرفی مسخره بود چراکه آن را داشتیم و آن کار می‌کرد و تحقیق و توسعه مفهومی نداشت؛ بعد گفتند IR2 و در نهایت گفتند که از IR8 بیشتر نمی‌شود اما آنچه جمهوری اسلامی ایران به دنبال آن بود IR6 و IR8 بود. ما توافقی می‌خواستیم که در روز اجرای توافق بلافاصله تزریق گاز UF6 در IR8 آغاز شود. ما امروز به همین توافق دست یافته‌ایم.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: درباره اراک می‌گفتند راکتور بماند اما آب‌سنگین به هیچ‌وجه و این خط قرمز قطعی ماست؛ اما امروز در شرایطی توافق انجام شد که در توافق مشترک به صراحت از آب سنگین راکتور اراک یاد شده است و راکتور اراک با همان ماهیت آب سنگین و با پیچیدگی‌هایی که در توافق آمده است، تکمیل خواهد شد.

حسن روحانی درباره فردو نیز گفت: در این‌باره می‌گفتند نام فردو را بردن سخت و شنیدن آن سخت‌تر است، نه شما بگویید و نه ما می‌شنویم. در فردو هیچ سانتریفیوژی نباید باشد و به مراکز ایزوتوپ‌های پایدار تبدیل شود. امروز در فردو بیش از 1000 سانتریفیوژ استقرار خواهد داشت و تحقیق و توسعه ادامه دارد.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: در زمینه لغو تحریم‌ها می‌گفتند که همه یکجا هرگز. باید ماه‌ها بگذرد. اسم لغو را نباید ببرید. تحریم‌ها را لغو نمی‌کنیم اگر اعتماد پیدا کنیم، تعلیق ‌می‌کنیم. بعدها گفتند که اگر آژانس گزارش مثبت داد قدم به قدم تحریم‌ها لغو می‌شود. ولی اکنون توافق شده است که در روز اجرای توافق تمامی تحریم‌های اقتصادی و حتی تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی به صورتی که در قطعنامه بوده، لغو می‌‌شود.

او توضیح داد:‌ تحریم‌های بانکی، مالی، بیمه، حمل‌ونقل و پتروشیمی، فلزات گرانبها و تمام تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق. حتی تحریم‌های تسلیحاتی با نوعی محدودیت پنج ساله، بعد کاملا لغو می‌شود. در زمینه تحریم‌های اشاعه‌ای نیز کالاهای دومنظوره‌ در کمیته‌ای بررسی می‌شود.

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «درباره لغو قطعنامه سازمان ملل متحد گفتند لااقل برای شش ماه این قطعنامه را اجرا کنیم تا زمان لغو برسد»، گفت: می‌گفتند آنچه که هنوز اجرا نکرده‌اید را چگونه لغو کنیم؟ ولی امروز طبق توافق به مرحله‌ای رسیدیم که در روزهای آینده در شورای امنیت سازمان ملل این مسئله تصویب می‌شود و تمام شش قطعنامه قبلی لغو خواهد شد.

وی اضافه کرد: درباره خارج شدن پرونده ایران از شورای امنیت سازمان ملل گفتند باید آژانس گزارش دهد تا ابتدا 20 سال و پس از آن 15 سال بررسی کنیم. ولی امروز بدون در نظر گرفتن گزارش آژانس بعد از 10 سال پرونده ایران در شورای امنیت وجود نخواهد داشت.

رئیس‌جمهوری در ادامه با بیان اینکه «ممکن است برخی بپرسند آیا توافق بر مبنای اعتماد به کشورهای 1+5 بنا گذاشته شده است؟»، گفت: اگر این‌چنین بود 23 ماه و 18 روز در این اواخر مذاکره لاینقطع نیاز نبود. از نظر ما، اجرای این توافق آغاز امتحان است اگر به خوبی اجرا شد، می‌تواند آرام‌آرام خشت‌های دیوار بی‌اعتمادی را بردارد. روشن است که ما امروز بر مبنای دقت و نظارت پیش می‌رویم. بدون اینکه به کشورهایی که سابقه بدی نسبت به ایران داشتند، بخواهیم اعتماد کنیم.

وی اضافه کرد: ما برای اجرای توافق نهایی یکبار توافق را در ژنو محک زدیم. بر آن مبنا در زمینه توافق نهایی گام نهادیم. اگر آنها پایبند باشند ما هم البته پایبندیم. ملت ایران در تاریخ همواره اگر عهد و پیمانی بسته، بر پای آن ایستاده است. ما پای این توافق خواهیم ایستاد منوط بر اینکه طرف مقابل پای پیمان خود بایستد.

امروز روز بیانیه مشترک است؛ بعد از دو ماه به روز توافق می‌رسیم

روحانی با تأکید بر اینکه «البته توافق مراحلی دارد»، گفت: امروز مرحله اول است. همه کشورها بر متن و ضمائم پنج‌گانه اجماع کردند. در مرحله بعد، متن این توافق و متنی که برای شورای امینت ملل تهیه شده، باید به تصویب برسد. ذیل ماده 25، نه در فصل هفتم و در موادی که برای لغو است، طبق ماده 41؛ در روزی که نامش، روز توافق است.

رئیس‌جمهوری با تأکید بر اینکه «امروز روز بیانیه مشترک است»، گفت: پس از آن مراحلی که در کشورهای مختلف است باید ادامه پیدا کند. پس از پایان این مراحل، در روز توافق اجرایی می‌شود. روز اجرا، روز نهایی شدن است. بعد از 2 ماه به روز توافق می‌رسیم.

روحانی توضیح داد: روز توافق، روزی است که اتحادیه اروپا و آمریکا، لغو تحریم‌ها را اعلام می‌کنند. از آن زمان اقدامات ایران آغاز می‌شود. اقدامات ایران همراه خواهد بود با اقدامات اجرایی آنان برای لغو تحریم‌ها، آن هم زمانی به طول خواهد انجامید. ممکن است 2 ماه باشد آن روز، روز اجرای توافق است.

امروز تنها ملت ایران خوشحال نیستند روز خوشحالی مردم لبنان و فلسطین هم هست

او با بیان اینکه «گرچه این مراحل را پیش رو داریم اما این مهمترین روز در 12 سال گذشته است»، گفت: امروز کشورهای جهان فعالیت هسته‌ای ایران را به رسمیت شناخته‌اند. امروز روزی است که قدرت‌های بزرگ اعلام کردند که همه تحریم‌ها لغو می‌شود و شرایط عادی با ایران آغاز می‌شود.

رئیس‌جمهوری ادامه داد: امروز هم پایان است و هم آغاز است. پایانی به اتهامات غلط و نابجا نسبت به ملت ایران و شروع همکاری جدید در جهان. امروز تنها مردم شیراز، اصفهان، تبریز، خراسان، اهواز و تهران و گوشه و کنار کشور که زنجیرهای تحریم در حال گسستن هستند خوشحال نیستند، مردم غزه و لبنان و کرانه باختری نیز خوشحال‌اند چون تلاش‌های رژیم غاصب صهیونیستی به شکست انجامید.

وی افزود: امروز منطقه هم خوشحال‌اند، بسیاری از بهانه‌های واهی برای ستم به منطقه پایان می‌پذیرد. اگر برخی کشورهای 1+5 اعلام کنند ایران را از ساخت بمب اتم بازداشتیم، ساخت بمب اتم به امر رهبری به عنوان امری ضدانسانی و حرام است. ایران هرگز دنبال ساخت بمب اتم نبوده و نخواهد بود. چه توافق بشود یا نشود.

رئیس‌جمهوری تأکید کرد: اگر می‌خواهند از دستاورد واقعی سخن بگویند، دستاورد واقعی این است که فضایی ایجاد شده که همکاری‌ها افزایش پیدا کند. من برای این روز تاریخی تشکر می‌کنم، از ملت ایران به‌خاطر ایستادگی و مقاومت 12 ساله، از رهبری به عنوان راهبری که همواره در شرایط سخت با دستان پرتوان به کشور و نظام و دولت کمک کرد، ایشان با ارشادات و نظارت‌ها بار سنگینی را بر دوش داشتند، از مجلس و رئیس مجلس، از قوه قضائیه و رئیس قوه قضائیه، نیروهای مسلح، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس خبرگان، حوزه‌های علمیه، مراجع‌تقلید، دانشگاه‌ها، فرهیختگان، جوانان، بانوان و از همه مردم که لبخند آنها به ما امید داده و تصمیم آنها به ما قدرت بخشیده است، قدردانی می‌کنم.

روحانی در ادامه خطاب به منتقدان دولت و مذاکرات تأکید کرد: کسی که بخواهد نقد دلسوزانه کند، آزاد است؛ اما اجازه نمی‌دهم کسی به امید مردم برای آینده کشور و رونق اقتصادی و صلح و امینت در کشور و منطقه را با دروغ و اتهام و سخن ناروایی صدمه بزند.

رئیس‌جمهوری در بخش پایانی سخنان خود گفت: امروز روز پایان نیست، روز آغاز است؛آغاز برای حرکت نو و نشاط، برای آینده بهتر برای جوانمان، برای حرکتی سریع‌تر برای رشد و توسعه کشور.

خطاب روحانی به همسایگان و ملت‌های منطقه

وی خطاب به ملت‌های منطقه و کشورهای همسایه گفت: مبادا فریب تبلیغات رژیم صهیونسیتی و بدخواهان این ملت را بخورید. ایران و قدرت ایران همواره قدرت شماست. ما امنیت و ثبات منطقه را امنیت و ثبات خودمان می‌دانیم.

رئیس‌جمهوری اظهار کرد: امروز، علم و فناوری و رشد و توسعه کشورمان به نفع همسایگان و کشورهای منطقه خواهد بود. ایران دنبال سلاح کشتارجمعی نبوده و نخواهد بود. ایران به دنبال فشار به کشورهای منطقه نبوده و نخواهد بود. روابط ما با کشورهای منطقه فصل نو خواهد داشت، نزدیکی و برادری و اتحاد بیشتر. ما توسعه روابط را خواهان هستیم.

روحانی در پایان نیز خطاب به ملت ایران گفت:‌ با همکاری و نشاط شما، مسیر را تا پایان ادامه خواهیم داد.