مرکز تحقیقات واحد چابهار در توسعه پایدار سواحل مکران نقش‌آفرینی می‌کند/ تبادل تحقیقاتی و اجرایی با هند و عمان

محمود سینایی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا اظهار کرد: «فرآیند تشکیل مرکز تحقیقات زیست محیطی آب‌های آزاد ایران واحد چابهار از اواخر سال 93 و ابتدای سال 94 آغاز شد. این مرکز اواخر سال 94 با اخذ مجوز از سوی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی شد. البته پیش از راه‌اندازی این مرکز و اخذ مجوز، تحقیقات محیط زیستی، اجرای طرح‌های برون دانشگاهی، ارائه خدمات مشاوره‌ای در حوزه محیط زیست به سازمان‌ها و ارگان‌ها در واحد چابهار ارائه می‌شد اما با تشکیل این مرکز همه این فعالیت‌ها شکل منسجمی یافت.»

سینایی افزود: «مرکز تحقیقات چابهار در سال‌های اخیر در حوزه‌های پژوهشی، تحقیقاتی، آموزشی و خدماتی ورود داشته است. از مهمترین طرح‌هایی که در این مدت انجام شده می‌توان احیا و بازسازی زیستگاه‌های لاک پشت دریایی در سواحل استان سیستان و بلوچستان را نام برد که کارفرمای این طرح، معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست بوده است.»

وی گفت: «طرح مطالعات پیوست سلامت مجتمع پتروشیمی مکران که کارفرمای آن نیز خود مجتمع پتروشیمی مکران بود از پروه‌های مهم این مرکز تحقیقات در سال‌های گذشته محسوب می‌شود؛ البته در کنار اینها برگزاری کارگاه‌های آموزشی که یکی از نمونه‌های آن، کارگاه‌های آموزشی تخصصی در زمینه محیط زیست برای کارکنان مناطق آزاد بود نیز قابل بیان است.»

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به پرسش آنــا درباره برنامه‌ها و اولویت‌های سال 97 مرکز تحقیقات علوم زیست محیطی آب‌های آزاد ایران واحد چابهار خاطرنشان کرد: «در برنامه ششم توسعه نگاه ویژه‌ای از سوی مقام معظم رهبری به سواحل مکران شده و توسعه این سواحل با حضور پتروشیمی، فولاد، توسعه ارتباطات و بنادر و حضور نیروی دریایی ارتش در نظر گرفته شده است.»

رئیس مرکز تحقیقات زیست محیطی آب‌های آزاد ایران واحد چابهار ادامه داد: «بنابراین در افق 1404 توسعه مکران بسیار برجسته است. این مهم نیاز به توسعه پایدار دارد؛ یعنی توسعه‌ای که همگام با صیانت از محیط زیست و حفظ اکوسیستم باشد که با توجه به ساحلی بودن منطقه، توجه به این وپژگی‌ها حائز اهمیت است.»

استاد واحد چابهار اظهار کرد: «مرکز تحقیقات واحد چابهار برای اینکه در این شرایط نقش آفرین و اثرگذار باشد، به دنبال تعریف و اجرای طرح‌های مسأله محور و نیازمحور و ارتباط با صنایع موجود در منطقه است. رویکرد ما شناخت نیازهای تحقیقاتی صنایع است تا بتوان با بومی‌گرایی و استفاده از نیروهای محلی و منطقه‌ای به سمت رفع این نیازها برویم؛ در همین زمینه در حال انعقاد تفاهم‌نامه‌ با محیط زیست و پتروشیمی و مناطق آزاد هستیم.»

سینایی بیان کرد: «برنامه اصلی سال 97 تبادلات علمی محیط زیستی با نهادهای داخلی و خارجی است. با توجه به موقعیت استراتژیک و ژئوپولتیک چابهار برنامه‌هایی با کشورهای همسایه بویژه پاکستان و عمان در دست بررسی است تا بتوان با نمایندگان محیط زیستی این کشورها ارتباط برقرار کرد و پروژه‌های بین‌المللی را اجرا کرد. زیرا بخشی از نیازهای چابهار از طریق داخل کشور قابل پیگیری است، اما بخشی از آن نیاز به ارتباطات بین‌المللی دارد.»

وی ادامه داد: «برای مثال کشور هند سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در چابهار و بویژه در بخش راه‌آهن و توسعه بنادر در دست اجرا دارد و ما به دنبال این هستیم تا به کمک معاونت بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی دبیرخانه مشترک زیست محیطی با محوریت چابهار را تشکیل دهیم تا هم بتوانیم مراودات علمی داشته باشیم و از علم سایر کشورها استفاده کنیم و هم نیازهای منطقه را برطرف کنیم.»

رئیس مرکز تحقیقات واحد چابهار با توجه به نامگذاری سال 97 به عنوان حمایت از کالای ایرانی، گفت: «اکنون دو مشکل وجود دارد؛ یکی ورود کالاهای خارجی و دومی استفاده بی حد و حصر از منابع داخلی؛ مرکز تحقیقات واحد چابهار هم می‌تواند به معرفی منابع تجدیدپذیر بپردازد و از سوی دیگر به آموزش روش استفاده صحیح از منابع توجه کند؛ در همین زمینه برنامه گسترده‌ای برای مدیریت پسماندها داریم؛ متأسفانه کشور ما با وجود عدم توسعه یافتگی صنعتی در زمینه تولید گازهای گلخانه‌ای در جایگاه هفتم قرار دارد. پس باید مصرف گرایی را کاهش داد.»

این کارشناس و متخصص بیولوژی دریا افزود: «در حال انعقاد تفاهم‌نامه با یکی از مراکز تحقیقاتی در بخش گیاهان دارویی و علوم دریایی هستیم تا از منابع تجدیدپذیر دریا که می‌تواند استفاده دارویی و بهداشتی داشته باشد، استفاده کنیم.»

گفت‌وگو از فرهاد وفایی‌فرد