حواشی مذاکرات هسته‌ای؛ از تشریفات هالیوودی جان کری تا بی‌توجهی آمانو به رسانه‌ها

مذاکرات در بسته ترین حالت خود به پیش می رود و خبرنگاران تنها ناظران ورود و خروج وزیران و مشاوران و معاونان هستند. نقشی که اینک خبرنگاران تمام رسانه ها در حال ایفای آن هستند چیزی بیشتر از ماشین های ثبت ورود و خروج مذاکره کنندگان نیست اما از آنجایی که باید این حضور چند صد نفره خبرنگاران و احتمالا بنا به روایت نشریه اتریشی در روزی که خبرنگاران مهمان وی بودند، 250 نفره خبرنگاران دستاوردی بیش از ماشین ثبت ورود و خروج داشته باشد بد نیست در این نوشته کوتاه نگاهی داشته باشیم به آنچه که در حاشیه مذاکرات می گذرد:

فاز مثبت یا منفی، مساله این است

اول همه بد نیست از آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی شروع کنیم و جام «نادیده گرفتن» رسانه ها را حتی به قیمت شنیدن صدای اعتراض ( و شما بخوانید چیزی شبیه همان «هوی» خودمان) را به ایشان بدهیم. آمانو نه تنها خیلی کم در جمع خبرنگاران حاضر شده است بلکه اصرار هم دارد که نحوه خروجش از ماشین به نحوی باشد که به کل پشت به رسانه ها از ماشین خارج شود. پیغام آمانو واضح است: رسانه اساسا برای من مهم نیست.

جام خوشرویی و علاقه قابل توصیف به رسانه ها متعلق به فدریکا موگرینی است که برعکس آمانو دوربین و خبرنگار را دوست دارد و همیشه در مقابل دوربین ها با روی خوش و گشاده حتی شده برای چند دقیقه کوتاه حاضر می‌شود و به سوالات معدودی نیز پاسخ می دهد. البته گفته می شود علاقه وی به حضور در مقابل دوربین ها دو دلیل عمده دارد: اول اینکه او در مجموع دوربین دوست دارد دوم اینکه وی می خواهد هرچه زودتر از زیر سایه کاترین اشتون خارج شود.

جام گوشت تلخی با کمی فاصله از آمانو به فابیوس اعطا می شود وی اگر اول بسم الله کمی تا قسمتی فضای منفی ایجاد نکند که این منفی سازی هم در میمیک صورت وی واضح است و هم در ادبیاتش، با دل راضی از خدمتِ خبرنگاران مرخص نمی شود.

اما اینک نوبت به اشتاین مایر است. مردی که هم خبرنگاران را دوست دارد و هم ورزش را و به ویژه کوهنوری. او هم معمولا در ورود و خروج هایش، خبرنگاران را مشمول الطاف خود می کند و به چند سوال پاسخ می دهد ولی ابتدای هر پاسخی، فضای مذاکرات را توصیف می کند. در واقع او خیلی آلمانی وار با رسانه ها وارد گفتگو می شود؛ نظریه پردازی و کمی تا قسمتی پرداخت ِ فلسفی.

نفر بعدی که حضورش به شدت پرحاشیه است جان کری، مردِ عصا به دست ایالات متحده امریکا است که همچنان لنگ لنگان در مذاکرات حضور می یابد. وی تاکنون دو بار در جمع خبرنگارن حاضر شده است. حضور کری در مقابل هتل کوبورگ برای گفتگو با رسانه ها توام با تشریفات بسیاری است که در این نحوه تشریفات هزار نکته نهفته است که عاقلان دانند. قبل از ورود کری همراهانِ وی بساطِ ورود او را با سر و صدای زیاد و آمد و رفت بسیار فراهم می کنند. دیگر وزیران امورخارجه برای حضور در جمع خبرنگاران تشریفات خاصی ندارند. آنها فقط از ماشین پیاده می شوند یا به سمت میکروفون ها می آیند و یا نمی آیند و تمام. اما نوبت که به آمریکا می رسد داستان تا حدودی شکل تگزاسی به خود می گیرد. تعداد تک تیراندازها در ساختمان های مشرف به محوطه کوبورگ زیاد می شود. تجهیزات صوتی جدا از بساط خبرنگاران پهن می شود. میز مخصوصی که آرم وزارت امورخارجه آمریکا برجلوی آن نصب شده در وسط محوطه گذاشته می شود و میز کوچکی برای تکیه دادن عصای کری در کنار آن قرار می گیرد. هیاتی از ژورنالیست‌ها و مشاوران و محافظان و ... در جلوی هتل کوبورگ صف کشی می کنند بعد کری وارد می شود دو دقیقه ای صحبت می کند و بعد تمام.

هاموند وزیر امور خارجه انگلیس آنقدر کوتاه حرف می زند که فقط می توان گفت آن مرد آمد آن مرد رفت. اما وی در همین حضور کوتاه خود در یک جمله همواره منفی ترین حس را منتشر می کند و می رود.

لاوروف مردِ روسی که سعی می کند تا حدودی با سر و صدا وارد شود؛ یک در میان در جمع خبرنگاران حاضر می‌شود و معمولا حرف های خوبی دارد.

وزیر امور خارجه چین هم که به مانند هاموند حضوری کوتاه دارد آنقدر کوتاه دیده شده که حرف خاصی نمی توان زد فقط می توان گفت همواره امیدوارانه حرف می زند. اما جواد ظریف. او در هتل مستقر است و نیاز به ورود و خروج از هتل ندارد و همیشه در محل مذاکرات حاضر است. برای همین فقط یکبار از بالای تراسِ هتل برای خبرنگاران دست تکان داه است و به همین خاطر جزو آن گروه از وزرای نشسته بر سر میز مذاکرات هسته‌ای است که خبرنگاران زیادی تمایل دارند سوال‌هایشان را از این مرد همیشه خندان، بپرسند.