مسابقات بین‌المللی قرآن کریم در ایران باید مردمی شود/ افزایش حضور مردم در مسابقات قرآنی/ بودجه‌های قرآنی هرسال کمتر می‌شود

حجت‌الاسلام و المسلمین سید مصطفی حسینی در حاشیه بازدید از خبرگزاری آنا، به تشریح ضرورت‌های توجه به مسابقات بین‌المللی قرآن کریم پرداخت و گفت: تاکنون 34 دوره از این مسابقات برگزار شده و این در حالی است که در اولین دوره این مسابقات تنها 11 کشور حضور داشتند و اکنون چند دوره‌ای می‌شود که فعالان ممتاز قرآنی از بیش از 80 کشور جهان در این مسابقات حضور دارند.

وی با تاکید بر اینکه مسابقات قرآن جمهوری اسلامی ایران در طول این سال‌ها رشد کمی و کیفی زیادی را شاهد بوده است، تاکید کرد: در گذشته مسابقات تنها منحصر به رشته‌های حفظ و قرآئت آقایان بود اما چند سالی می‌شود که بخش‌های متنوع دیگری نظیر بخش طلاب حوزه‌های علمیه، بخش دانشجویان و بخش نابینایان نیز به مسابقات افزوده شده است؛ این در حالی است که مسابقات قرآن در مالزی که بیش از 6 دهه قدمت دارد، همچنان در همان دو رشته حفظ و قرائت برگزار می‌شود و از این منظر، می‌توان ادعا کرد که مسابقات جمهوری اسلامی ایران، جزء مسابقات برتر قرآنی در جهان محسوب می‌شود.

وی با اشاره به برگزاری کارگاه‌ها و همایش‌های مختلف در کنار برگزاری مسابقات را یکی از ویژگی‌های مهم مسابقات ایران دانست و افزود: همایش پژوهش‌های قرآنی و همایش تجلیل از بانوان قرآنی، دو بخش جنبی مسابقات است که تلاش شده تا در کنار برگزاری مسابقات، یک بهره‌برداری محتوایی هم از قرآن داشته باشیم.

حسینی خاطرنشان کرد: دغدغه اصلی ما این است که مسابقات به فرصتی تبدیل شود تا اهالی قرآن و حوزه از آن بهره‌مند شوند؛ بنابرین باید تحولاتی در این عرصه ایجاد کنیم.

وی تاکید کرد: باید مردم از این رویداد بین المللی بهره‌برداری داشته باشند زیرا شعار انقلاب اسلامی، حاکمیت قرآن است و امام(ره) نیز بر اینکه مقصد ما قرآن است، تاکید داشتند.

مسابقات قرآن باید مردمی‌تر باشد

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در ادامه به مسابقات قرآنی در کشورهای بزرگی چون مالزی، روسیه و ترکیه اشاره کرد و گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که مسابقات قرآن در کشورهای دیگر، بسیار مردمی‌تر برگزار می‌شود و مشارکت مردم هم برای برگزاری مسابقات و هم حضور در مسابقات بسیار بیشتر است.

وی اشاره به اینکه در دهه 60 تعداد افرادی که برای دیدن مسابقات قرآنی به حسینیه مراجعه می‌کردند زیاد بود، ادامه داد: در آن دهه هنوز فعالیت‌های قرآنی به رشد و بلوغ نرسیده بود بنابراین دیدن یک قاری مصری از نزدیک برای مردم جذاب بود اما در حال حاضر مردم با مقایسه دو قاری ایرانی و خارجی، به طرف قاری ایرانی می‌آیند و امروز در جایگاهی هستیم که نماینده ایران در مسابقات بین‌المللی مالزی یا عربستان، رتبه‌های اول را کسب کرده است.

حسینی به برگزاری 100مسابقه ملی قرآنی از سوی وزارت نفت، صدا و سیما و آموزش و پرورش و سایر ارگان‌ها در کشور اشاره کرد و گفت: با وجود این حجم از فعالیت‌ها، اما شاهدیم که انعکاس زیادی در جامعه ندارد.

رئیس مرکز قرآنی اوقاف اضافه کرد: از رسانه ها در خواست داریم که در این زمینه به کمک ما بیایند تا بتوانیم فرهنگ قرآنی رانهادینه کنیم.

حسینی به موضوع استقبال مردم از جشنواره فجر اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر تعداد افرادی که جشنواره فجر را دنبال می‌کردند، هرساله در حال افزایش است؛ اما در خصوص مسابقات قرآن چنین روندی را شاهد نیستیم، بنابراین باید مسیری را پیدا کنیم که جوانان ارتباط خوبی با این رویداد برقرار کنند.

وی گفت: به گفته مقام معظم رهبری باید 10 میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم، بنابراین برنامه ریزی‌ها هم باید به این سمت سوق پیدا کند.

حسینی با بیان اینکه تربیت نخبه قرآنی تاثیر خوبی در فرهنگسازی قرآنی دارد، بیان کرد: در سال‌های اخیر نقشی که نخبگان قرآنی در گسترش فرهنگ قرآنی داشتند، بیشتر از برگزاری هزاران نمایشگاه است بنابراین باید تمرکز بیشتری برای تربیت این افراد داشته باشیم.

وی به انتشار کلیپی کوتاه از قرائت خاص یک قاری در خارج از کشور و دست به دست شدن این کلیپ در فضای مجازی اشاره کرد و گفت: این چنین نخبگانی می‌توانند فعالیت قرآنی را در جامعه تعمیم دهند، البته باید فرهنگ قرآنی هم در جامعه ایجاد شود.

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه سلبریتی سازی در حوزه قرآن را ضروری دانست و گفت: اگر شهید حسنی کارگر در حادثه منا شهید نمی‌شد، شاید هرگز معروف نمی‌شد و همچنان کسی آن شهید بزرگوار را نمی‌شناخت. در حالیکه ما قاریان برجسته‌ای داریم که باید به جامعه معرفی شوند و مردم و رسانه‌ها به سراغ آنها بروند.

همگرایی در فعالیت‌های قرآنی

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در پاسخ به سوالی در خصوص اعتبارات قرآنی در کشور توضیح داد: در زمان دولت دهم، مصوب شد که نیم درصد بودجه کشور به فعالیت‌های قرآنی اختصاص پیدا کند؛ این بودجه در سال 90 حدود 3500 میلیارد تومان می‌شد اما گفتند زیاد است و قرار شد که نیمی از آن که معادل 1750 میلیارد تومان بود اختصاص پیدا کند. با همه رفت و آمدها و کش و قوس‌ها، آنچه که در سال 90 تخصیص واقعی داده شد، حدود 200 میلیارد تومان بود.

وی ادامه داد: آن 200 میلیارد تومان در سال 90 نه تنها افزایش نیافت، بلکه آنچه که در بودجه سال 97 مصوب شده، حدود 40 میلیارد تومان است که مشخص هم نیست چقدر از آن تخصیص داده شود.

حسینی البته تاکید کرد که بر اساس منشور قرآنی که در سال 88 تصویب شده و به تبع آن، شورای توسعه فرهنگ قرآنی شکل گرفته است.

وی اضافه کرد: شورای توسعه فرهنگ قرآنی زیر مجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و مصوبات آن، از اعتبار مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی برخوردار است. وجود این شورا باعث شده تا در سال‌های اخیر یک همگرایی بین وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه ایجاد شود و موازی‌کاری‌ها کمتر شود. هرچند که هنوز هم موازی‌کاری وجود دارد و گاهی شاهد ناهماهنگی در برخی بخش‌ها هستیم.

ریشه مشکلات فرهنگی و اجتماعی عدم توجه به قرآن است

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در خصوص عدم ترویج سبک زندگی قرآنی در کشور گفت: اینکه گاهی مشاهده می‌شود یک مارکسیست اروپایی لذت بیشتری از زندگی می‌برد تا یک مسلمان معتقد به خدا، اشکال از عدم توجه به توحید در زندگی این فرد است. اگر معتقدیم که خدا رزاق است، بنابراین دیگر حب دنیا، حب کار، حب پست، حب مقام، و حب مادیات زندگی بی‌معناست. وقتی چنین نگاهی بود، می‌توان به راحتی از زندگی لذت برد.

این مقام مسئول با اشاره به اینکه به گفته مقام معظم رهبری حوزه‌های علمیه اهل سنت به موضوع قرآن توجه بیشتری دارند، بیان کرد: در همین نگاه، رسانه‌ها، حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های آنان نیز به موضوع قرآن بیشتر توجه دارند؛ البته فارغ از اینکه برداشت اینها از قرآن چیست ولی امروز شاهدیم که در لیبی با هفت میلیون جمعیت، یک میلیون حافظ قرآن داریم. در سومالی، سه میلیون حافظ قرآن داریم. در مصر 7 میلیون حافظ قرآن داریم و همین طور در سایر کشورهای اسلامی، تعداد زیادی حافظ قرآن داریم. باید قرآن به زندگی مردم برگردد.

حسینی با انتقاد از نگاه برخی رسانه‌ها به موضوعات قرآنی تصریح کرد: در مورد موضوعات اجتماعی و فرهنگی به حاشیه رفته‌ایم؛ آنقدر که برای بستن کمربند ایمنی و داداش سیا، تبلیغ کردیم، هرگز برای قرآن و نگاه توحیدی در جامعه تبلیغ نکرده‌ایم و همین مساله، بسیاری از مشکلات را در جامعه ما رقم زده است.

امور قرآنی باید بیشتر به مردم واگذار شود

حسینی در ادامه در خصوص استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردمی در توسعه فرهنگ قرآنی گفت: قریب 5 هزار موسسه قرآنی در کشور مجوز دارند؛ حدود 7 هزار خانه قرآن و انجمن‌های قرآنی هم در کشور مجوز گرفته‌اند. بنابراین از نظر تشکل‌سازی در حوزه قرآنی مشکلی وجود ندارد.

وی در خصوص برون‌سپاری برگزاری مسابقات قرآن در راستای مردمی کردن این مسابقات هم گفت: برون سپاری بخشی از فعالیت‌ها آغاز شده است اما چون در سال‌های گذشته کمتر اعتماد کرده‌ایم، اکنون تشکل قوی و منسجمی نداریم که بتواند این مسابقات را با کیفیت برگزار کند؛ البته به این سمت حرکت شده و امیدواریم در سال‌های آینده به نقطه‌ای برسیم که کل مسابقات توسط تشکل‌های قرآنی برگزار شود.

حسینی تغییر محل برگزاری مسابقات از سالن اجلاس سران در شمال تهران به مصلی امام خمینی(ره) را یکی از مصادیق تلاش برای مردمی کردن مسابقات قرآن دانست و گفت: در نظر سنجی صورت گرفته در سال 94 که مسابقات در سالن اجلاس سران برگزار شد، نشان داد تنها 5 درصد افراد برای اولین بار به دیدن مسابقات آمده بودند اما در سال 95 که مسابقات در مصلی برگزار شد، تعداد افرادی که برای اولین بار به دیدن مسابقات آمده بودند، به حدود 50 درصد افزایش یافته بود. این مساله نشان داد که انتخاب یک مکان عمومی، چقدر در گرایش مردم می‌تواند موثر باشد.

رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه در پایان اعلام کرد: سی‌وپنجمین دوره مسابقات بین المللی قرآن کریم جمهوری اسلامی ایران از 30 فروردین‌ماه تا ششم اردیبهشت‌ماه در پنج بخش آقایان، بانوان، طلاب، دانشجویان و نابینایان و با حضور 285 شرکت‌کننده از 84 کشور جهان در مصلی امام خمینی(ره) تهران برگزار می‌شود.