کتاب و کتابخوانی مظلوم واقع شده‌است/ مردم از خرید و مطالعه کتاب گریزانند

محمد مروی شهری، خبرنگار خبرگزاری آنا- در هفته کتاب و کتابخوانی به سراغ تنها کارمند کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد گناباد که از کارکنان موفق و نمونه واحد گناباد است رفتم.

همیشه شاغلان در مجموعه کتابخانه‌ها را افرادی منضبط، جدی و همانند بچه درسخوان‌ها که همیشه سرشان در کتاب و مطالعه است تصور می‌کنم حتی محیط کاری آنان هم شرایط خاص خودش را دارد نباید بلند صحبت کنی و باید مراقب رفتارت باشی تا مزاحمتی برای دیگران که مطالعه می‌کنند ایجاد نکنی با همین تفکرات وارد کتابخانه که در طبقه همکف ساختمان اداری دانشگاه واقع شده است شدم.

نعیمی مثل همیشه جدی، مصمم، آرام و البته همانند یار مهربان (کتاب) بسیار مهربان، خونگرم و خوش برخورد پشت میز کارش نشسته بود، پس از سلام و احوال پرسی گفت وگویمان آغاز شد مثل هر مصاحبه دیگری خواستم از خودش بگوید.

جمیله نعیمی متولد 1354 در تاریخ 81/10/10 با پست سازمانی کارشناس کتابدار در دانشگاه استخدام شده است مدرک لیسانس وی کتابداری از دانشگاه الزهرا (س) تهران و کارشناسی ارشد رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی از واحد علوم و تحقیقات تهران است. در دوران تحصیل در مقطع فوق لیسانس از دانشجویان نمونه بوده که با معدل 19/75 فارغ التحصیل شده است.

او می گوید که در دوره دکتری مدیریت اطلاعات واحد علوم و تحقیقات تهران نیز پذیرفته شده است اما به دلیل دوری راه و تا حدودی به دلیل هزینه و شهریه امکان ادامه تحصیل برایش میسور نیست.

پرسیدم خودتان با توجه به شغل کتابداری چقدر اهل مطالعه هستید و آخرین کتابی که مطالعه کرده‌اید در چه زمینه‌ای بوده است؟ در پاسخ می‌گوید متاسفانه اکنون بیشتر در زمینه درسی مطالعه می‌کنم و کتاب اولویت‌های پژوهشی و انتخاب موضوع در علم اطلاعات آخرین کتابی است که دست گرفته‌ام و اکنون بیشتر در زمینه علم اطلاعات و مدیریت دانش مطالعه می‌کنم.

از مطالعه دانشجویان و استقبال آنان از کتاب پرسیدم می‌گوید: متاسفانه تعداد افراد کمی اهل مطالعه هستند و بسیاری از دانشجویان نیز جز کتاب درسی، مطالعه دیگری ندارند البته نه تنها در بین دانشجویان بلکه در بین اقشار جامعه، فرهنگ کتاب و کتابخوانی جایگاه واقعی خود را به دست نیاورده است و بررسی‌ها نشان می‌دهد مطالعه و کتابخوانی وضعیت مطلوبی ندارد و عمدتا مردم ایران از خرید و یا مطالعه کتاب گریزانند و باید اقدامات لازم و جدی برای ترویج و اشاعه فرهنگ مطالعه صورت بگیرد.

از وضعیت استقبال کتاب در استادان و کارکنان هم پرسیدم که نعیمی پاسخ داد: در این میان می‌توان گفت کارکنان تا حدودی نسبت به استادان بیشتر به کتابخانه آمده و کتاب به امانت می‌گیرند و یکی از اقداماتی که در راستای نهادینه کردن فرهنگ کتاب و کتابخوانی در 24 آبان صورت گرفت تقدیر از فعالان عرصه کتاب با اهدای کتاب به چند نفر از کارمندان و دانشجویان و بخشش دیرکرد کتب بود.

از نعیمی پرسیدم در هفته کتاب از سوی مسئولان دانشگاه، اساتید و یا دانشجویان مورد تقدیر قرار گرفته است؟ گفت: برخی از همکاران مثل مدیر امور دانشجویی، مدیر روابط عمومی و چند تن از همکاران خانم نسبت به من لطف داشته اند.

نعیمی تنها کارمند کتابخانه واحد گناباد است سوال کردم برایش سخت نیست تنهایی کارکردن در کتابخانه؟ که جواب داد: کار در کتابخانه سخت است و اینکه نیروی دیگری نباشد و تنها بخواهی همه امور را به پیش ببری اما وقتی به ارزش و هدفی که در پیش داری می‌اندیشی و عشق و علاقه به کار داشته باشی سختی‌ها و مشکلات آنچنان خود را نشان نمی‌دهند و از طرفی خدمت به قشر کتابخوان لذتبخش است و خداوند را شاکرم که چنین نعمت بزرگی را به من عطا فرمود برای همین است که سختی‌هایی اگر وجود داشته باشد مهم نیستند و از نظر من بهترین و با نشاط‌ترین و از نظر بهداشتی سالم‌ترین محیط کاری، کتابخانه است.

این کتابدار درباره تعامل و همکاری کتابخانه دانشگاه با کتابخانه‌های شهرستان هم گفت: خوشبختانه در این زمینه تعامل سازنده‌ای با کتابخانه‌های عمومی شهرستان و کتابخانه و مرکز عرضه اطلاعات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی داریم و به دلیل منابع قوی که در زمینه رشته‌های برق داریم دانشجویان مجتمع آموزش عالی شهرستان نیز از کتابخانه واحد استفاده می‌کنند.

تعداد عنوان کتب کتابخانه و اطلاعاتی در این زمینه از دیگر پرسش هایم بود که نعیمی اظهار کرد: بیش از 47 هزار عنوان کتاب در کتابخانه داشگاه آزاد گناباد موجود است. ضمن اینکه کتابخانه‌های مرکز مشاوره، دفتر فرهنگ اسلامی، گروه معارف و کتابخانه دانشکده پرستاری و مامایی را هم داریم که همه زیر نظر کتابخانه مرکزی دانشگاه اداره می‌شوند.

نعیمی در پاسخ به اینکه ویژگی‌های یک کتابدار خوب چیست؟ گفت: یک کتابدار خوب باید خواننده‌ای آزمند باشد؛ خود اهل تحقیق باشد و باید همیشه اعتقاد به کارش را حفظ کند و برای کتابخانه اش مفید باشد و روان‌شناس و جامعه‌شناس خوبی هم باشد تا راهنمای خوبی برای کتابخوان باشد. در کنار این موارد احترام گذاشتن به حقوق مراجعه‌کنندگان، احساس مسئولیت کردن، داشتن نظم و انضباط و تلاش در جهت افزایش مهارت و دانش خود.

از وی پرسیدم آیا از کارش خسته نشده است و در صورتی که کتابدار نمی‌شد دوست داشت به چه کاری روی آورد؟ نعیمس پاسخ داد که خیر به هیچ عنوان از کارم خسته نشده‌ام و روز به روز بیشتر به آن عشق می‌روزم با کتاب حرف می‌زنم و از آن بهره می‌گیرم چرا باید خسته شوم. من از دوران دبستان تا پایان دبیرستان در کتابخانه‌های مدرسه فعالیت می‌‌کردم. البته پس از پایان دوره متوسطه دوست داشتم که دندانپزشک شوم و یا دبیر شیمی که هر دو را بسیار دوست داشتم با وجود این با انتخاب رشته‌‌ای که یکی از اقوام و آشنایان برایم انجام داد، سرنوشت به این صورت رقم خورد که کتابدار شوم و الان بسیار راضی هستم. در ضمن هم‌زمان با رشته کتابداری در رشته پرستاری دانشگاه آزاد گناباد با رتبه اول و در رشته مهندسی علوم و صنایع غذایی واحد سبزوار نیز پذیرفته شدم که در نهایت و آگاهانه رشته کتابداری را برای ادامه تحصیل انتخاب کردم.

از مسئول کتابخانه واحد گناباد پرسیدم در هفته کتابخوانی از وی برای سخنرانی در یک از کتابخانه‌های عمومی شهرستان دعوت شد در این باره بگوید و پاسخ داد: بله به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی در نشستی که با حضور تعدادی از مسئولان، کتابداران و کتابخوان‌ها با محوریت علم اطلاعات و دانش‌شناسی در محل کتابخانه شهید ابدی شهرستان برگزار شد با توجه به دعوت و درخواستی که صورت گرفته بود ضمن معرفی کتاب اولویت‌های پژوهشی و انتخاب موضوع در علم اطلاعات و دانش‌شناسی، مطالبی را عنوان کردم و در مجموع نشست خوبی بود.

سوالات دیگری هم از نعیمی داشتم اما با توجه به اینکه ارباب رجوع زیادی داشت و باید جوابگوی آنان هم باشد از وی تشکر کردم که وقتش را برای انجام این گفت‌وگو در اختیارم گذاشت. از او خواستم صحبت پایانی اش را هم بگوید. نعیمی با ابراز خرسندی از انجام این مصاحبه گفت: اینکه گفته می‌شود کتاب بهترین دوست و یاور انسان است و در ضمن غذای روح بشریت است کاملا" بجا و درست است.

او اضافه کرد: کتابخانه‌ها حداقل در شهرستان کم نیستند و به نظر من کمبودی در این زمینه نداریم فقط کتاب و کتابخوانی مظلوم واقع شده است و بیشتر به آن باید توجه کرد و تلاش شود تا فرهنگ کتابخوانی در بین مردم و بویژه جوانان و دانشجویان بیشتر نهادینه شود از همکاران هم می‌خواهم از این فرصتی که در اختیارشان است بخوبی و بیش از پیش استفاده کنند.