گلیم کرمان، کلاش مریوان و سفال سیستان‌وبلوچستان ثبت جهانی شد
گلیم کرمان، کلاش مریوان استان کردستان و سفال روستای کلپورگان سیستان‌وبلوچستان ثبت جهانی شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، پس از ثبت جهانی «شهر جهانی گوهرسنگ‌ها»، لالجین به‌عنوان «شهر جهانی سفال»، اصفهان به‌عنوان «شهر جهانی صنایع‌دستی» و تبریز «به‌عنوان شهر جهانی فرش دست‌باف»، شهرهای صنایع دستی، گلیم سیرجان استان کرمان و کلاش مریوان استان کردستان و سفال روستای کلپورگان استان سیستان‌وبلوچستان به عنوان میراث جهانی شناخته شد.
با توجه به این‌که اقدام برای ثبت جهانی صنایع دستی گلیم کرمان، کلاش مریوان و سفال کلپورگان، دوسالی است که انجام شده است، با مراجعه شورای جهانی صنایع دستی طی خردادماه به استان‌های تولیدکننده این صنایع دستی، کارگاه‌ها و فعالیت تولیدکنندگان، آموزش و حتی فروش آنها مورد بررسی قرار گرفت.
ثبت‌جهانی یک شهر یا روستا بدین صورت است که در نخست پرونده تهیه و به شورای جهانی صنایع‌دستی ارسال می‌شود، و سپس ارزیاب‌ها به شهرهای نامزدشده سفر می‌کنند و این مکان‌ها مورد رأی‌گیری برای ثبت‌جهانی قرار می گیرند.
با گذشت سه ماه از مراجعه کارشناسان شورای جهانی صنایع دستی روز گذشته 25 شهریورماه رزی گرین لیز رئیس شورای جهانی صنایع‌دستی با ارسال نامه‌ای به سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری از جهانی شدنِ شهرهای مریوان و سیرجان در رشته‌های کلاش (گیوه) و گلیم شیرکی پیچ و روستای کلپورگان به‌عنوان دهکده جهانی سفال خبر داده است.
طبیعی است که ثبت صنایع دستی خاص هر استان زمینه حفظ و زنده نگاه داشتن نوع بافت و حتی طراحی‌های آن را بر صنعتگران ضروری می‌کند و همین امر باعث می‌شود تا مسئولان فکر احیا و زنده کردن هنرهای منسوخ شده بیشتر را در ذهن بپرورانند، یا با ترویج آن و حتی استفاده از رسانه برای ممانعت از فراموش‌شدنشان زمینه تولید و کاربردی شدن آنها را فراهم آورند.
کلاش
در مناطق کردنشین نوعی گیوه به نام «کلاش» تولید می شود که هماهنگ با زیبابندی لباسهای زیبای کردی است. رویه این کفش از نخ پنبه ای بافته شده و زیره آن از پارچه فشرده است به همین دلیل کلاش کفش سبک ، نرم ، قابل انعطاف و مناسب با محیط کوهستانی است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این پاپوش یکسان بودن لنگه ی راست و چپ آن است.
گلیم سیرجان
گلیم شیریکی پیچ مهمترین صنعت دستی سیرجان دراستان کرمان است که از دور حالتـی شبیه به قالی دارد.
در این نوع گلیم برخلاف انواع دیگرزیراندازهای بافتنی که در آنها پود موجب شکل‌گیری نهایی محصول می‌شود، تار و نخ خامه نقش اصلی را دارند و پود تنها موجب استحکام درگیری نخ خامه با تارها می‌شود.
«شیریکی پیچ» نامی است که بافندگان عشایر و روستایی کرمان بر نوعی از گلیم گذاشته اند، در اصـطلاح بومـی، شیریکی پیچ، بیشتر به گلیم سوزنی معروف است. نام شیریکی پیچ به قولــی از شریکی پیچیدن 2 تار با هم و به نقل قول دیگری از شریکی کار کردن 2 یا چند بافنده آمده است. بافت این نوع گلیـم به اندازه قالی مشکل و وقت گیر است. وسیلة بافت دار گلیم بافی افقی و یا عمودی است. گره زدن در شیریکی پیچ بر دو نوع است: گره متن و گره آب دوزی. اساس کار بافندگان شیریکی پیچ «دار » است که شامل دو تیر چوبی یا فلزی موازی با هم است و 2 تیر دیگر بطور عمودی به ابتدا و انتهـای آن متصل شده و روی هم چهارچوبـی مستطیل شکل بوجود می آورند و چله ها قسمت سر دار و زیر دار را دور می زنند؛ در میان چله‌هـا و عمود بر آنها دو چوب یکی بنام «گُرد» و دیگری به نام «پس گرد» قرار می گیرند، قیچـی، چاقو و دفتیـن از دیگر ابزار بافت است.
این گلیم خوش نقش و نگار برای تولید کیف، تابلو، رویه صندلـی و چیزهای دیگر استفـاده می شود.
سفال کلپورگان
کلپورگان روستایی است از توابع شهرستان سراوان واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان است. تنها موزه زنده سفال جهان در روستای گردشگری «کلپورگان» شهرستان سراوان محلی است که زنان بلوچ هزاران سال است با استفاده از سنت‌ها، ابزارها و طرح‌های باستانی سفالی تولید می‌کنند که شیوه تولید آن از 7 هزار سال پیش تاکنون بدون تغییر باقی مانده است.
از ویژگی‌های سفال کلپورگان شباهت زیاد آن به سفال‌های ماقبل تاریخ است. در حقیقت برای صنعتگران استان روستای کلپورگان برای تزیین سفالینه‌ها از هیچگونه لعابی استفاده نمی‌شود و زینت‌بخش آنها طرح‌هایی هندسی شامل ترکیب دایره‌هایی خالی و توپر و همچنین نیم‌دایره‌ها و خطوط است که این نقوش یادآور نقش‌های باستانی است.
برای تزیین و نقاشی سفال از سنگ تیتوک« استفاده می‌کنند. این سنگ نوعی سنگ منگنز دارای رنگی قهوه‌ای یا سیاه است. با ساییدن سنگ تیتوک بر روی تخته سنگی بزرگ که مقداری آب روی آن ریخته شده، دوغابی تهیه می‌شود که رنگ مورد نیاز برای نقاشی سفالینه‌ها را فراهم می‌کند.
انتهای پیام/
