واکنش تند ظریف به اظهارات جدید وزیرامورخارجه عربستان/ جامعه بینالمللی در میانمار بار دیگر شکست خورد
به گزارش گروه رسانههای دیگر آنا، بیش از چهار سال از آن روزی که حسن روحانی رییس جمهوری او را به عنوان وزیرامورخارجه برگزید، میگذرد. دیپلمات کارکشتهای که در این 4 سال به عنوان یکی از محبوبترین چهرههای سیاسی کشور به حساب میآید. دو سال و نیم مذاکره با طرف غربی از او یک چهره نامآشنا ساخت و محبوبیت او در بین مردم بیش از گذشته شد و امروز از او به عنوان مرد شماره یک دستگاه دیپلماسی یاد میکنند. حضور 4 ساله ظریف در مسند وزیرامورخارجه برای او محبویت ایجاد کرد هرچند که در این بین از نیش تند منتقدان در امان نبود اما همواره سعی کرد با دیپلماسی لبخند پاسخ آنها را دهد و همگان را به رعایت انصاف دعوت کند. به آینده حوزه سیاست خارجی و توافق هستهای امیدوار است زیرا برهم زدن برجام را در انزوای ایالات متحده آمریکا میبیند و همچنین معتقد است، تغییر انقلابی در ساختار وزارتامورخارجه در حوزه معاونت اقتصادی ایجاد خواهد شد. در این 4 سال از کمک به سایر کشورها دریغ نکرد و در همه دیدارها از ملت مظلوم یمن دفاع و خواستار پایان دادن به بحران در این کشور و به ویژه اختلافات در منطقه شد. همچنین در بزنگاههای سیاسی دست یاری کشورها به سوی ایران و اخیرا قطر را به گرمیفشرد و همواره او و معاونینش به دنبال راه حل برای بحران در سوریه و کمک به ملت و دولت این کشور هستند.
در هفتههای نخستین آغاز به کار دولت دوازدهم فرصت دست داد تا پای صحبت «محمد جواد ظریف» وزیرامورخارجه که چندی پیش رییس جمهوری از او به عنوان «برند جهانی» یاد کرد، بنشینیم. روز چهارشنبه 15 شهریورماه تقریبا دو ساعت قبل از آغاز مصاحبه بود که راهی وزارت امور خارجه شدیم. فرصت مصاحبه کوتاه بود اما با ارزش. دوربینها نیم ساعت قبل از آغاز مصاحبه آماده و همه چیز مهیای حضور وزیرامورخارجه بود. عقربه ساعت 17:15 دقیقه را نشان میداد که ظریف به همراه سه تن از همکاران وزارت امور خارجه پا به تالار اینه گذاشت. خسته بود اما لبخند همیشگی بر لب داشت. با همان لبخند همیشگی از ما استقبال کرد و درصندلی خود نشست و از ما خواهش کرد تا مصاحبه سر ساعت معین پایان یابد زیرا برای دیدار بعدی باید سالن مصاحبه را ترک کند.
در ابتدا از او خواستیم کلیپی که به مدت دو دقیقه آماده شد بود را ببنید. مردم عادی جامعه از او خواستههایی داشتند، یکی از او میخواست برجام را نافرجام نگذارد و دیگری هم میخواست سایه جنگ را از سر کشور به دور کند. اما بیشتر آنها از او تشکیل معاونت اقتصادی میخواستند تا اقتصاد فلج کشور وضعیت بهتری پیدا کند و خواستار استفاه از ظرفیت جوانان بودند. لبحند همیشگی را در زمان دیدن این کلیپ بر لب داشت و پس از دیدن این کلیپ تاکید کرد: «آدم باید سپاسگذار نعمت الهی و لطف مردم باشد. اولین اینکه از بنده نوازی مردم ایران ممنونم و امیدوارم خداوند عاقبت ما را بخیر کند که وقتی رفتار ما را در سیاست خارجی میسنجند به این نتیجه برسند که هر کاری در توان ما بوده، انجام داده ایم.»
بعد از گذشت دو سال ناگفتههای وزیرامورخارجه ایران از مذاکرات هسته ای پایانی ندارد. در این مصاحبه پیرامون بداخلاقیهای سیاسی، برجام، وضعیت مسلمانان میانمار، رابط ایران و عربستان، تنش در شبه جزیره کره، معاونت اقتصادی و استفاده از ظرفیت جوانان در وزارت امور خارجه صحبت شد. مصاحبه تفصیلی خبرگزاری برنا با «محمد جواد ظریف» وزیرامورخارجه کشورمان به شرح زیر است:
آقای دکتر ظریف، مذاکرات هسته ای یک متن داشت و یک حاشیه. متن آن توافق برجام و حاشیه آن ترجمههای غلط، بداخلاقیهای سیاسی و اواخر هم گزارشی علیه شما بود که یکی از روزنامهها نوشت و سپس عذرخواهی کرد. چقدر این اتفاقات شما را میرنجاند؟
گاهی تلقی میشود هر تفسیری که طرف مقابل انجام میدهد، درست است
حتما آدم ناراحت میشود. متاسفانه دوستان ما حرف برادر خود را کنار میگذارند و حرف یک آدم دیگر که دروغ میگوید را آن قدر مطمئن میگیرند که نمیروند، فرهنگ لغت را نگاه کنند و ببینند آن حرفی که زده شده درست است یا نه؟
کس دیگری گفته ما هر چه به ایرانیان دادیم تایید کرده اند، اگر این طور بود چرا مذاکرات دو سال طول کشید، پس ما دو سال داشتیم تایید میکردیم. هی آنها کاغذ به ما میدادند هی ما تایید میکردیم. بعضی وقتها آدم تعجب میکند که نه تنها آموزههای صریح قرآنی فراموش میشود بلکه منطق عادی هم فراموش میشود و نتیجه آن میشود که هر کاری طرف مقابل میکند، درست است، یعنی ما داریم این زمینه را درست میکنیم! این یک توافق بود، دیدم تیتر زدند «برجام درست نوشته شده آقای ظریف به نفع ما یا طرف مقابل.» خب من گفتم دقیق نوشته شده پس منظورم این بوده که حتما به نفع ما دقیق نوشته شده است. متاسفانه یعنی هر تفسیری که طرف مقابل انجام میدهد آن درست است.
آیا این گرا دادن به دشمنان نیست؟
اینهاست که آدم را نگران میکند. آنجا که به من توهین کردند و گفتند انگلیسی بلد نبودم خب حالا بلد نبودم (میخندد) دنیا به آخر نمیرسد اما آنجا که به منافع ملی ضربه میزند، خیلی خوب نیست.
شاید اگر حمایت مقام معظم رهبری نبود این جماعت اقدامات دیگری انجام میدادند؟
خدا را شاکریم و از مقام معظم رهبری سپاسگزاریم که در بزنگاههایی که ایشان احساس میکردند که پیام غلطی به طرف مقابل داده میشود، این محبت و بزرگواری را میکردند. من و همکارانم وامدار حمایتهای ایشان هستیم.
آقای وزیر در دولت دوازدهم وظیفه دشوارتری بر دوش شماست بحث ارتباطات اقتصادی. معاونت اقتصادی راهاندازی خواهید کرد، قرار است چه کارهایی انجام دهید؟
تغییر بنیادی در ساختار وزارت امور خارجه ایجاد خواهد شد
وظیفه ما تصدی نیست. ما در برجام موانع را رفع کردیم و هنوز هم موظفیم و تلاش میکنیم برجام منافع خود را از دست ندهد. در حوزه اقتصادی هم وظیفه ما تسهیل است. در دوره قبل تلاش کردیم با برداشتن موانع راه را تسهیل کنیم و با ایجاد یک چهره مناسب از جمهوری اسلامیایران، کار کردن با کشورمان به قول آنها برایشان هزینه حیثیتی نداشته باشد. خوشحالیم که تا حد قابل توجهی این اتفاق افتاده است. در 9 ماه گذشته که دولت جدید ایالات متحده سرکار آمده، علیرغم شعارهایشان تاکنون نتوانستند برجام را زیرپا بگذارند. این یک واقعیت بوده و این تغییر چهره هم نتیجه یک تلاش است که قسمت عمده آن را مردم با حضورشان در صحنه و انتخابات انجام داده اند و مقام معظم رهبری هم هدایتهای مدبرانه داشتند. در حوزه دیپلماسی اقتصادی هم قرار نیست روابط اقتصادی کشور را متحول کنیم، ما قرار است روابط را تسهیل کنیم تا از شرایط اقتصادی بین المللی استفاده کنیم اما نیازمند یکسری پیش نیاز هستیم. ما ظرفیتهای عظیمیداریم، هفته گذشته به پارک فناوری پردیس رفتم البته از فعالیت آنها بی اطلاع نبودم زیرا در سفرها از شرکتهای دانش بنیان همراه خود میبردم. ظرفیت ما عظیم و افتخار آفرین است باید این قبیل ظرفیتها را در داخل داشته باشیم تا زمینه رقابت آنها را در خارج فراهم کنیم. ما همه تلاش خود را میکنیم. در ابتدا باید ساختار را تثبیت کردیم تا اینکه اجرایی شود و تغییری انقلابی در ساختار وزارت امور خارجه ایجاد خواهد شد که در تمام طول عمر ساختار وزارت امور خارجه، این تغییر بی سابقه است. نوع تعامل در سیستم عمودی وزارتخانه را همزمان افقی خواهیم کرد و ظرف یکی دو ماه آینده اجرایی خواهد شد که چند ماهی زمان میبرد اما وقتی آغاز شد یک سیستم قوی خواهد بود.
آقای دکتر ظریف اخیرا شاهد دلالی در صدور ویزا هستیم و دفاتر برخی سفارتخانهها به پالادیومها منتقل شده و برای صدور ویزا از مردم هزینههای زیادی دریافت میکنند، برنامه وزارت امور خارجه در این خصوص چیست؟
در فرآیند روند صدور ویزا برخی هموطنان ما به هموطنان خود خسارت میزنند
مجموعه وزارت خارجه، معاونت کنسولی، معاونت اروپا، اداره تشریفات و سفارتخانههایی که در این زمینه فعال بودند، مسئولیت مستقیم دارند. متأسفانه یک روابط غیرشفاف در گرفتن ویزا به وجود آمده است. برای ثبت نام اینترنتی برخی ورود پیدا کرده و سیستم را هک میکردند و همچنین افرادی را در داخل سفارتخانهها داشتند که وقتها را از قبل میگرفتند و یا برخی نیمه شب وارد میشدند و تمام وقتها را رزرو میکردند و سیستم به شکلی بود که امکان رزرو وقت برای افراد عادی وجود نداشت که باعث تأسف است. خیلی از هموطنان خودمان هم هستند که این خسارت را به هموطنان خود میزنند. ما باید از چند طریق اقدام کنیم یکی از طریق تماس با سفارتخانههای خارجی که این کار را انجام دادیم. بعد از خبری که در خصوص دفتر صدور ویزا و جمع کردن اسناد برای ویزا منتشر شد، یکی از سفارتخانههای خارجی بیانیه داد که این دفتر فقط وظیفه اش جمع کردن اسناد است نه میتواند ویزا بدهد و نه نوبت میدهد و کسی بیش از حد هزینه پرداخت نکند و رقم مشخصی میتوانند بگیرند و این مسئله غیرمعمول نیست. برخی هم در دفتر حفاظت منافع مان در واشنگتن هستند که این خدمات را به افرادی که میخواهند اسناد کنسولی خود را به آنجا ببرند، ارائه میدهند. نمایندگی نمیتواند ادعا کند که این روش زمینه ای برای تسهیل صدور ویزا است. ما باید درباره دلالی ویزا به هموطنانمان تذکر دهیم و وارد حوزه انتظامیشویم. از حوزه انتظامیدر قوه قضاییه خواهش میکنیم که در برابر اقدامات غیرقانونی که نسبت به هموطنانمان صورت میگیرد، اقدام کنند. اگر ما و مجموعه دستگاه دولت به این نتیجه برسیم که این اقدامات نقض قوانین کشور و سودجویی فسادآلود است، قطعا ضابطین قوه قضاییه با همکاری این قوه وارد عمل میشوند.
متاسفانه شاهد افزیش درگیری در شبه جزیره کره به خصوص پس از روی کار آمدن آقای ترامپ هستیم. تحلیل شما از افزایش این تنشها چیست و فکر میکنید چه تبعات منطقه ای و بین المللی خواهد داشت؟
تهدید علیه کره شمالی راه حل پایان دادن به بحران نیست
شرایط بسیار خطرناکی است. بیش از 50 سال از بحران موشکی کوبا و همچنین بیش از 70 سال از فاجعه جنایت استفاده از سلاح هسته ای جماهیر شوروی در افغانستان میگذرد و یک بار دیگر و یا برای اولین بار بحث استفاده از سلاح هسته ای مطرح میشود. من به یاد نمیآورم که در 40 سال گذشته که با سیاست سروکار داشتم، هیچگاه چنین بحثی در جامعه بین المللی مطرح شده باشد. این درگیری فی نفسه خطر است و نباید در این حد مطرح شود. نظام عدم اشاعه با مشکل روبروست و برخی لفاظیها هم که دولت آمریکا از زمان به کار آمدن آقای ترامپ درباره برجام کرده، اعتبار مذاکره با آمریکا را زیر سوال برده و بقیه هم احساس میکنند این دولت دیگر برای مذاکره قابل اعتماد نیست و این حرف را خود متحدین آمریکا در اروپا میزنند. من فکر میکنم آمریکاییها به زودی در خواهند یافت که روش آنها منجر به انزوای آمریکا در سطح بین المللی خواهد شد و چه بسا خطراتی از این قبیل هم به همراه داشته باشد. جمهوری اسلامیایران به عنوان کشوری که همواره مخالف سلاح هستهای بوده و همچنین به عنوان یک اصل، مخالف آزمایش هسته ای بوده، بارها دیدگاه خود را صراحتا اعلام کرده است. ما معتقدیم تنها راه آزاد کردن جهان از این کابوس این است که همه سلاحهای هسته ای نابود شوند و تا زمانی که به این هدف میرسیم باید از اشاعه هسته ای جلوگیری شود. لذا سیاست اصولی خود را در این زمینه داریم و معتقد به حل و فصل صلح آمیز اختلافات هستیم. ما معتقدیم وضعیت در شبه جزیره کره بسیار پیچیده و خطرناک است و نیاز به مذاکره دارد. برای رسیدن به راه حل باید از روش مسالمت آمیز استفاده شود و از تحمیل تهدید و فشار که هیچ گاه نتیجه نخواهد داد، جلوگیری شود.
به بحت برجام اشاره کردید و اینکه وزارت امور خارجه سناریوهای لازم را در صورت بر هم خوردن برجام پیش بینی کرده است؟ مشخصاً بفرمایید این سناریوها چیست؟
تلاش ما حفظ برجام است
جمهوری اسلامیایران انتخابهای گسترده ای دارد. تلاش کردیم حتی در زمان مذاکرات انتخابهای ما محدود نباشد. علیرغم خواست غربیها ما تحقیق و توسعه را متوقف نکردیم لذا از زمان اجرایی شدن برجام تحقیق و توسعه ادامه دارد، یعنی صنعت مان پیشرفت کرده است. اگر روزی گرچه انتخاب ما نیست به این نتیجه برسیم که برجام دیگر منافع ما را تأمین نمیکند، امکان بازگشت به شرایط اولیه را داریم و در برجام از نظر فنی و سیاسی انتخابهایی را برای خود پیش بینی کرده ایم. یکی از انتخابها این است که با رفتار عقلانی، شرایطی را ایجاد کنیم که خروج آمریکا از برجام یا نقض برجام منجر به انزوای ایالات متحده شود. اگر شما به بحثهایی که در 9 ماه گذشته در آمریکا در جریان است نگاه کنید دولتی که با شعار نابودی برجام بر سر کار آمده تاکنون دو بار تحریمها را تعلیق کرده است زیرا میدانستند اگر این کار را نکنند، منزوی خواهند شد. این شرایط را با قبل از مذاکرات مقایسه کنید که هر وقت میخواستند تحریمیرا علیه ما اعمال کنند همه دنیا با آنها همراهی و همکاری میکرد و آنها هیچ وقت به این موضوع فکر نمیکردند. اگر شما به مصوبه کنگره نگاه کنید در جهت خلاف برجام حرکت کرده و اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران محدودتر شده است. تلاش میکنیم برجام را حفظ کنیم و بیشترین منافع را از توافق هسته ای نصیب کشور و مردم در حوزه سیاسی و اقتصادی کنیم. تلاش میکنیم به وضعیت بهتری از قبل در صنعت هسته ای بازگردیم.
متاسفانه شاهد کشتار مسلمانان در میانمار هستیم. در چند روز گذشته شما نامه ای به دبیرکل سازمان ملل متحد نوشتید و به صورت تلفنی با چند تن از همتایان خود تماس داشتید. برنامه وزارت امور خارجه برای کمک به مسلمانان میانمار چیست؟
جامعه بین المللی در میانمار بار دیگر شکست خورد
شرایط در میانمار فجیع است. جامعه بین المللی بار دیگر در این که بتواند از حقوق محرومین و افرادی که در بدترین شرایط تحت شکنجه، آزار، فشار و حتی نسل کشی قرار گرفته اند، شکست خورد. تقریبا در دی و بهمن ماه سال گذشته در اجلاس سازمان همکاریهای اسلامیکه در مالزی برگزار شد در سطح بنده شرکت کردیم و لازمه همکاری جامعه بین المللی از سوی جمهوری اسلامیایران مطرح شد. من نامه نگاری با دبیرکل سازمان ملل متحد انجام دادم و تماسهایی با کشورهایی که به صورت مشخص مسئولیت دارند، داشتم. برای مثال با اندونزی و مالزی به عنوان دو کشور منطقه ای تماس گرفتم. در زمان تماس من وزیر خارجه اندونزی در میانمار بود و موضوع را پیگیری میکرد و همین طور ترکیه که هم اکنون ریاست سازمان همکاریهای اسلامیرا بر عهده دارد، موضوع را بررسی کردم. تلاش میکنیم در اولین فرصت در حاشیه اجلاس سران در علوم تکنولوژی که در قزاقستان برگزار میشود و یا حاشیه اجلاس مجمع عمومیسازمان ملل در بالاترین سطح جلسه تبادل نظر داشته باشیم و موضوع را در آنجا مطرح کنیم. در گفتگویی که با دبیرکل سازمان ملل خواهم داشت این موضوع را پیگیری خواهم کرد. آقای رییس جمهوری هم در جلسه هیأت دولت موضع گیری محکمیداشتند. هدف ما بهبود شرایط مردم مسلمان گرفتار این وضعیت در میانمار است و هدفمان فشار بر روی هیچ دولتی نیست. بیشترین هدف ما این است که راهکاری پیدا کنیم که وضعیت بهبود یابد.
اجازه دهید گریزی بزنیم به موضوعات جوانان؛ دانشجویان علوم سیاسی سایر دانشگاهها انتقاد دارند که وزارت امور خارجه فقط استخدامهای خود را از طریق دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه انجام میدهد و دانشجویان سایر دانشگاهها از موهبت حضور و خدمت در وزارت امور خارجه محروم هستند؟ چقدر شما این انتقاد را قبول دارید؟
از دانشجویان سایر دانشگاهها در حوزه علوم سیاسی در وزارت خارجه استفاده میکنیم
البته این مسأله تماما درست نیست. ما هر سال بیش از نیمیاز استخدامهای جدیدمان از طریق سازمان امور اداری و استخدامیانجام میشود و اتفاقا این انتخابها از بین دانشجویان غیر از دانشکده بین المللی وزارت امور خارجه است. لذا دانشجویان دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه کمتر از نصف ورودیهایمان را تشکیل میدهند. همچنین آنها در دو آزمون شرکت میکنند یکی آزمون ورودی که همان آزمون سراسری است و بعد باید در مصاحبه ویژه شرکت کنند و به جای دو سال سه سال کارشناسی ارشد بگذرانند. ما پس از فارغ التحصیلی تعهدی به استخدام آنها نداریم و یک بار دیگر از آنها آزمون میگیریم و تنها در صورتی که آزمون دوم را هم قبول شوند و در دوران تحصیل سابقه خوبی از خود به جای گذاشته باشند، استخدام میشوند. لذا این طور نیست که از فارغ التحصیلان خوب سایر دانشگاهها استفاده نکنیم، حتما استفاده میکنیم. امیدوارم در آینده دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه که به دلیل ضرورتهای بعد از انقلاب ایجاد شده به شکل خوبی متحول شود تا بتوانیم از ظرفیت جوانان بیشتر استفاده کنیم.
آقای وزیر، آیا برنامه ای برای استفاده بیشتر از جوانان در وزارت امور خارجه دارید؟
سیستم وزارت امور خارجه شبیه ارتش است
وزارت امور خارجه سیستمیدارد مثل ارتش. شما باید طبق قانون قبل از اینکه به جایگاهی برسید، سلسله مراتبی را طی کنید که با کارآموز آغاز میشود؛ لذا یک محدودیتی در این حوزه داریم. اما استفاده از کارشناسان جوان و به کارگیری آنها در وزارت خارجه یکی از اهداف بنده است زیرا من خودم یکی از جوان ترین سفرای جمهوری اسلامیایران بودم. در 28 سالگی سفیر شدم و در 31 سالگی معاون وزیر بودم. من برنامههای متعددی برای استفاده از جوانان در وزارتخانه دارم. الان در جیبم فلشی دارم و همه کارشناسان واجد شرایط وزارت خارجه را با سن برای من نوشته اند تا سوابق آنها را در تعطیلات مرور کنم. امیدوارم به بقیه خوش بگذرد چون من باید این کار را انجام بدهم.
حجاج پس از بازگشت به ایران از رفتار عربستان بسیار راضی بودند و اعلام میکردند برای اولین بار احساس امنیت کردند. چقدر رفتار عربستان سعودی منجر به از سرگیری روابط میان دو کشور خواهد شد؟
امیدواریم عربستان به درک واقعی از شرایط منطقه برسد/ 600 هزار کیس وبا در قرن بیست و یکم در یمن فاجعه است
برای رعایت انصاف میگویم این زحمت بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت بود که باید از آنها برای سفر حجاج تشکر کنیم. کار بسیار خوبی انجام دادند. خوشحالم که زمینه حج خوب و امن و با سربلندی برای حجاج فراهم شد. ما همواره حج را از روابط سیاسی جدا میکنیم. امیدوارم دولت عربستان به درک واقعی از شرایط منطقه و سیاستی که تا این لحظه داشته در سوریه، عراق، بحرین و به ویژه یمن که با فاجعه انسانی مواجه هستیم، برسد. در نزدیک خانه خودمان در یمن 600 هزار کیس وبا در قرن بیست و یکم فاجعه بار است. دولت عربستان هیچ نفعی از این اقدامات نبرده است. امیدوارم هرچه سریعتر این کشور به درک واقعی از شرایط برسد و آن وقت خواهد دید که جمهوری اسلامیایران برای تعامل مثبت آمادگی دارد.
برای سوال پایانی واکنش شما به اظهارات اخیر «عادل الجبیر» وزیرامورخارجه عربستان مبنی بر تمسخرآمیز خواندن روابط ایران و عربستان چیست؟
من معمولا به اظهاراتی که مبتنی بر عقل و منطق نیست، پاسخ نمیدهم.
آقای دکتر ظریف ما بسیار فکر کردیم که چه هدیه ای به شما بدهیم. بیش از 100 عکس در مذاکرات از شما بود که مردم دیدند، یک عکس در مذاکرات لوزان معروف شد. این عکس را دبیر سرویس عکس خبرگزاری برنا «سید علی صالح» از شما در لوزان گرفتند که بسیار خاطره انگیز است.
دکتر ظریف پس از دیدن این عکس با لبخند همیشگی گفت: چه روزهایی سختی بود خداوند نصیب هیچ کس نکند. این همان مرحله ای بود که آمریکایی هی به ما کاغذ میدادند و هی ما میپذیرفتیم و عمیق میپذیرفتیم.
وزیرامورخارجه در پایان تشکر کرد و از دبیر سرویس عکس برنا خواست تا عکس را برای ایشان امضا کند.
منبع:برنا
انتهای پیام/