فناوری و دولت آینده (۱۱)؛
امیردژاکام:
«نیلوفر و نفت» سرگذشت جوامعی است که دچار سرخوردگی و افسردگی شده‌اند
امیردژاکام نمایش «نیلوفر و نفت» را با موضوع جوامع افسرده از اول مردادماه سال جاری در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه می‌برد.
ناهید منصوری، گروه فرهنگی- امیردژاکام که سالها در حوزه آموزش، کارگردانی، نمایشنامه‌نویسی و بازیگری تئاتر فعالیت کرده، آثار مذهبی و اعتقادی، تاریخی و اجتماعی زیادی را روی صحنه برده که از این دست می توان به نمایش «ساقی» در خصوص شناخت بیشتر مخاطب درباره حضرت علی (ع) و یا «رویای خلیج فارس» درباره استعمار 260 سال پیش جزایر خارک و هرمز توسط کشور هلند اشاره دارد. وی که از جمله کارگردانانی است که آثارش با مخاطبان زیادی روبه‌رو می‌وشد، این‌بار با اجرای «نیلوفر و نفت» به معضلی اجتماعی پرداخته است.
*در اجرای «نیلوفر و نفت» به کدام معضل اجتماعی نگاه داشته‌اید و این اثر چه تاثیری در یادآوری وجود این معضل و رفع آن دارد؟
«نیلوفر و نفت» یک تراژدی کمدی است که دو ریخت لحظات شاد و تراژیک را همزمان با هم دارد. سالها قبل که در حال خواندن «بلبل سرگشته» بودم، دوست داشتم که شکل دیگری نوشته می‌شد، بنابراین متن «نیلوفر و نفت» را به نگارش در آوردم. این اثر سرگذشت جوامعی است که به نوعی دچار سرخوردگی، افسردگی و نبود محبت شده‌اند . «نیلوفر و نفت» به واکاوی این دلایل می‌پردازد.
*شیوه اجرایی که برای «نیلوفر و نفت» در نظر گرفته‌اید چگونه است؟
من همواره سعی می‌کنم نمایش ایرانی را تا جایی که می‌توانم مدرن کنم و در فضای مدرن آن را روی صحنه ببرم. در کارهای قبل نیز همینگونه بوده و تا حدودی در کارم از مدیا استفاده می‌کنم که در کنار زبان مدرن نمایشنامه قرار می‌گیرد. داستان «نیلوفر و نفت» نیز در فضای امروز ما می‌گذرد. تلاش دارم در شکل اجرایی موضوع مدرنی را دنبال کنم و در اجراها از نمایش ایرانی استفاده کنم.
تمام آثار من نمایش‌های ایرانی بوده و حتی زمانی که «صعود مقاومت پذیر آرتور و اویی» یا «ننه دلاور» و یا «دایره گچی قفقازی» را کار کردم آنها را بر مبنای نمایش‌های ایرانی و با بهره‌گیری از تکنیک‌های معاصرتری روی صحنه بردم و در مقابل از سوی مخاطب نیز آثار نمایشی به اجرا در آمده با استقبال بسیار خوبی روبه‌رو شد. «نیلوفر و نفت» اثری است که مخاطب با آن ارتباط برقرار می‌کند.
*شما به عنوان کارگردانی فعال همواره آثار درخشانی را روی صحنه برده‌اید، علت اصلی موفقیت در اجرای آثارتان را در چه می‌دانید؟
من معتقدم در حال حاضر باید در تئاتر یا 300 تا 400 میلیون آورده داشته باشید و سالن خصوصی را کرایه کنید و یا گروه خوب کار خوب داشته باشید که البته یک سالن خوب و حرفه‌ای هم، فضای نمایشی‌اش را به گروه خوب اجاره می‌دهد، بنابراین کسانی که این آورده را داشته باشند می‌توانند راحت فعالیت کنند. در این زمینه من چندان مایل نبودم با هنرپیشه‌ای که روی صحنه توانایی ندارد و یا اگر دارد برای پول آمده، کار کنم.
من با حفظ احترام به دیگران که اکثرا به فکر پول‌درآوردن از تئاتر هستند چنین اعتقادی ندارم که می‌توان با حضور این افراد اثری ارزشمند را روی صحنه برد. همواره تمامی آثارم از نمایش‌های مردمی بوده است. عموماً آثارم را به شکل مدرن اجرا می‌کنم، منظورم از مدرن بودن جدید بودن آن است و بخشی از کار مبتنی بر تجربه بو عمل‌گرایی است بنابراین طبیعی است که این آثار برای مخاطب ایرانی کاملاً ملموس باشد.
من در نمایش‌ها درباره مشکلات روز و موضوعاتی چون گرفتاری اقتصادی، مرگ زودرس، فقر و افسردگی صحبت می‌کنم و شادمانه هم بیان می‌کنم اگرچه با اجرای یک اثر ناامیدی را فریاد می‌زنم. من باور دارم که انسان در تلاش و کوشش شکل می‌گیرد و قرار نیست همه چیز به آسانی مهیا باشد چراکه این سختی است که شیرینی زندگی را افزایش می‌دهد.
*باتوجه به این‌که در فرودین سال جاری نمایش «صعود مقاومت پذیر آرتور و اویی» را نیز در سالن حافظ روی صحنه برده‌اید، تمرینات نمایش «نیلوفر و نفت» از چه زمانی آغاز شد و آیا در این مدت زمان توانستید تمرین کافی برای نمایشی جدید داشته باشید؟
از زمان اجرای نمایش «صعود مقاومت پذیر آرتور و اویی» تمرینات را آغاز کردیم و با به پایان رسیدن اجرای آن تمرینات «نیلوفر و نفت» شکل جدی‌تری به خود گرفت. در این نمایش نیز تعداد زیادی از نقش‌آفرینان نمایش «صعود مقاومت پذیر آرتور و اویی» ایفای نقش می‌کنند.
البته این اثر بر خلاف نمایش‌های کم‌پرسوناژی که این روزها روی صحنه است و بیشتر به جای این‌که چشممان تئاتر ببیند گوشمان می‌شنود، بازیگران زیادی دارد که از این میان می‌توان به حضور افرادی چون سروش طاهری، مانلی حسین‌پور، عباس جمشیدی و مهرنوش دادار اشاره کرد.
*در صحبت‌هایتان به مدرن بودن نمایش «نیلوفر و نفت» اشاره کردید، آیا در طراحی های نمایش نیز ردپایی از مدرنیزه شاهد هستیم؟
بر اساس طراحی انجام شده، دکور و لباس بازیگران نمایش اصلا گران نیست چراکه ما سعی داریم هزینه های تولید را پایین آوریم و البته این مدیریت به گونه‌ای است که به نمایش آسیبی نزند و اثری دوست‌داشتنی به تماشاگر ارائه شود. تلاش من اینست که همیشه نمایش‌هایی روی صحنه ببرم که تقریبا توسط دیگر افراد کار نشده است.
*با در نظر گرفتن این‌که تماشاخانه ایرانشهر از سالن‌های نمایشی بسیار حرفه‌ای تئاتر امروز است و هر کارگردانی سعی دارد امکان اجرای نمایش در این سالن را از دست ندهد، سال گذشته از اجرای نمایشتان در ایرانشهر گذشتید. دلیل انصرافتان چه بود؟ هماهنگی ها برای «نیلوفر و نفت» چطور انجام شد؟
سال گذشته قرار بود نمایشی را در تماشاخانه ایرانشهر اجرا کنم اما به دلایلی این امکان فراهم نشد. سال گذشته یک نمایش را برای اجرا آماده کرده بودم که به دلیل این‌که سالن دیگری برای اجرا اجاره شده بود نتوانستم از فرصت اجرا در ایرانشهر بهره‌مند شوم. با درخواست دوباره نوبت اجرا متن دیگری با عنوان «نیلوفر و نفت» را ارائه کردم که در شورای انتخاب مورد بررسی قرار گرفت و پذیرفته شد.
انتهای پیام/
