احمد شهیدیان: این بی‌اخلاقی هنرمند است که گروهی دیگر را بی‌سواد قلمداد می‌کند/ بزرگان سینما هرگز با خبرنگاران بد رفتار نکرده‌اند

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، در ماه‌های اخیر متاسفانه شاهد بی‌حرمتی برخی چهره‌های سیاسی با خبرنگاران بوده‌ایم؛ اما توهین بازیگران سینما و تلویزیون از قشر فرهنگی کشور به جامعه خبری موجب تاسف بود.

به همین دلیل با احمد شهیدیان، استاد ارتباطات و کارشناس رسانه گفتگو کردیم و به ریشه‌یابی این ماجرا پرداخته‌ایم.

احمد شهیدیان با اشاره به اینکه نمی‌توان ادعا کرد که گسترش فضای مجازی به وضعیت خبرنگارها آفت زده است، گفت: فضای مجازی تهدیدی برای حوزه خبرنگاری نیست چرا که در حال حاضر خبرنگارها از این فضای مجازی استفاده می‌کنند و به صورت آنلاین و خیلی سریعتر، اخبارشان را در این دنیایی که به ثانیه‌ها بستگی دارد منتشر می‌کنند.

وی ادامه داد: باید یادمان باشد که هر اتفاق، موضوع و رخدادی دارای نقاط قوت و ضعف است و این باید هنر خبرنگاران ما باشد که از یک محملی که برای انتقال پیامشان است، درست استفاده کنند و نقاط ضعف و تهدید آن را به قوت تبدیل کنند.

این مدرس دانشگاه افزود: در این شرایطی که پیش آمده و اتفاقی که در مورد خبرنگارها افتاده ما دقیقا درگیر یک تناقض رفتاری، عدم انطباق و استفاده درست از ارتباطات انسانی و میان فردی بین خبرنگارها و هنرمندان هستیم. این موضوع فقط در مورد هنرمندان پیش نیامده بلکه گروه‌های مختلفی بودند که خبرنگاران را زیر سوال برده‌اند.

شهیدیان ادامه داد: خبرنگار یک فرد آزاد و مستقل است که می‌تواند همه نوع سوالی را بپرسد. حالا شاید دیدگاه ما در گروه‌های مختلف متفاوت باشد. مثلا در جامعه غربی خبرنگار اجازه دارد حتی تا حریم خصوصی افراد هم نفوذ پیدا کند، اطلاعات بگیرد و آن را ارائه کند اما رعایت اصل اخلاق خیلی مهم است فقط باید به جنبه‌های عمومی پرداخته شود. بیشتر بداخلاقی مربوط به مخاطبین خبرنگاران است که چون نمی‌توانند در شرایطی که خبرنگارها از سماجت خاص خودشان استفاده می‌کنند، پاسخ درستی به خبرنگاران بدهند، دچار بی‌تمرکزی می‌شوند و متاسفانه بداخلاقی‌هایی را ایجاد می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه کار هنرمند و خبرنگار دو اتفاقی است که موازی هم هستند و باید همدیگر را حمایت کنند، گفت: ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که هنرمندان و سلبریتی‌ها به نوعی می‌توانند به خیلی از اتفاقات این جامعه کمک کنند و خبرنگاران ما باید بدانند که چگونه با این قشر برخورد کنند. هنرمندان نیاز به رسانه‌ها و خبرنگارها دارند. بیشتر از همه این هنرمندان هستند که به رسانه نیاز دارند چرا که جایگاه و مسیر مطرح شدن و پیشرفت شدنشان از طریق رسانه‌ها است. در نظر بگیرید اگر هنرمندی در رسانه‌ای نمایش داده نشود و هیچ رسانه‌ای راجع به آن صحبت نکند و فقط در پرده سینما باشد قطعا در بین اهالی بسیار کمی از هنر مطرح خواهد شد تا اینکه به رسانه بیاید و رسانه او را بشناسد و از او سوپراستار بسازد.

این کارشناس رسانه در خصوص سواد اصحاب رسانه بیان کرد: هر کسی که وارد حوزه خبرنگاری می‌شود دارای سواد است. سواد نه به معنای خواندن و نوشتن و آکادمیک؛ بلکه سوادی که از تجربه و استفاده از تجربیات دیگران برمی‌آید. در این شرایط باید ببینیم که اخلاق چه می‌گوید و اخلاق هنرمندان و اخلاق اصحاب رسانه و اخلاقمندی هر دو گروه را مورد بررسی قرار دهیم که باز هم این موضوع کاملا نسبی است و نمی توانیم مطلقا نمی‌توانیم به آن معیار و عدد خاصی دهیم.

وی ادامه داد: این بی‌اخلاقی هنرمند است که به خاطر جایگاهش، گروه دیگری را بی‌سواد قلمداد می‌کند. قطعا نمی توانیم بگوییم که اصحاب رسانه بی‌سوادند همه آن‌ها به اندازه خودشان تجربه و سواد رسانه‌ای دارند وگرنه هرگز به اینجا نمی‌رسیدند. خبرنگاری شغل شریفی است و هر کسی نمی‌تواند به آن قدم بگذارد. شغلی است که اگر کسی وارد آن می‌شود حداقل باید 4 -5 سال به قول بچه‌های تئاتر خاک صحنه بخورد تا بتواند خبرنگار شود.

شهیدیان تاکید کرد: چون این موضوع اخلاقی است، اگر بخواهیم به آن بیشتر از این دامن بزنیم برآیند خوبی نه برای رسانه و نه برای هنرمند نخواهد داشت. به خصوص برای رسانه چون رسانه جایی است که مردم به آن اعتماد می‌کنند. شاید جامعه به یک هنرمند اعتماد نکند؛ اما به خبرنگار اعتماد می‌کند. پس بهتر است ما با همان تکنیک بی‌توجهی، موضوع را نادیده بگیریم که از التهاب بیافتد و وقتی از اوج افتاد بعد به آن بپردازیم که چرا اخلاق حرفه‌ای رعایت نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه اگر هنرمند رسانه‌اش را بشناسد قطعا با زبان تهدید یا با زبان بی ادبی با آن برخورد نمی‌کند، گفت: هنرمند باید جایگاه خود را بداند. شما بزرگان سینمای ایران را ببینید آیا واقعا آقای انتظامی، آقای نصیریان یا آقای مشایخی تا به حال با اصحاب رسانه بد برخورد کرده‌اند؟ هرگز. چرا که آن‌ها هنر و جایگاه رسانه خود را می‌شناسند.

احمد شهیدیان در اشاره به رسانه‌های مجازی اظهار کرد: یکی از اتفاقات رسانه مجازی این است که به سرعت اتفاقات را پخش می‌کند. گاهی پخش کردن این موضوعات خیلی مهم است زیرا افراد می شنوند و تصمیم می‌گیرند که آیا می‌توانند طرفدار یک هنرمند باشند؟ یا با واکنش‌های خودشان آن هنرمند را وادار کنند که اخلاق حرفه ای را رعایت کند؟ زمانیکه این اتفاقات به سرعت در جامعه پخش می‌شود و تبدیل به یکسری اتفاقات منفی در جامعه می‌شود موج منفی بسیار زیادی را در جامعه ایجاد می‌کند. در این شرایط بهتر است که ما باز هم اخلاق حرفه‌ای فضای مجازی را رعایت کنیم و بتوانیم از نقطه تهدیدی که رسانه و این اتفاق بد دچارش شده، یک فرصت و اتفاق خوب رقم بزنیم تا جامعه هنری و رسانه ما اینگونه به التهاب کشیده نشوند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: خبرنگار کسی است که نباید کسی به او توهین کنند. او به دنبال حقیقت است، به دنبال این است که افراد و جامعه را آگاه کند. باید به خبرنگارها احترام بگذاریم. ما خبرنگاران بزرگ و والامقامی داریم که جان خود را برای اطلاع‌رسانی کف دستشان گذاشته‌اند. خیلی وقت‌ها برای آن‌ها اتفاقات بدی افتاده است اما باعث شده که مردم از موضوع اطلاع داشته باشند و آگاهیشان دوچندان شود. ما خبرنگارانی داریم که روزها و شب‌ها از زندگی و خانواده‌شان می‌زنند و برای تولید یکسری از اخبار و اطلاعات در سراسر کشور قدم می‌زنند تا ما آگاهی بیشتری پیدا کنیم. پس باید بیشتر به آن‌ها که مسئولان دانایی و آگاهی هستند احترام بگذرایم و اخلاق را در قبالشان رعایت کنیم.