انتقاد از سپرده شدن منزل غلامحسین بنان به‌دست بسازبفروش‌ها

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در برنامه این هفته انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند فیلم مستند «برسد به دست آقای بنان» ساخته زهره محقق به روی پرده رفت و در ادامه نشست نقد و بررسی فیلم با حضور زهره محقق و امیر فرض‌اللهی منتقد سینمایی برگزار شد.

در ابتدای این نشست پدرام اکبری ضمن اشاره به عمر طولانی موسیقی ایران گفت: «امکان پرداختن به تمام دقایق زندگی استاد غلامحسین بنان در یک فیلم وجود ندارد، اما کارگردان جوان فیلم با شیوه بیان خاص خود کوشیده است زوایایی از زندگی این شخصیت برجسته موسیقی ایران را به نمایش بگذارد. یکی از نقاط ضعف این فیلم شاید این باشد که داده‌های دقیقی در خصوص سطح و حجم آثار بنان عرضه نمی‌کند، اگرچه این چیزی از ارزش‌های فیلم نمی‌کاهد. وی سپس سروده‌ای از فریدون مشیری که در سوگ غلامحسین بنان سروده شده بود را برای حاضران در سالن قرائت کرد.»

در ادامه برنامه فروغ بهمن‌پور به نمایندگی از پریدخت آور (بنان) همسر زنده‌یاد غلامحسین بنان که به‌دلیل کسالت در این برنامه غیبت داشت پیام او را برای حاضران قرائت کرد.

وی در پیام خود ضمن تشکر از مردمی که هیچ‌گاه او را تنها نگذاشته‌اند، از کوشش‌های خود برای روشن نگه‌داشتن چراغ خانه بنان و حفظ آثار او گفت. در این پیام، پریدخت آور هم‌چنین از اینکه توسط سازمان اوقاف مجبور به تخلیه خانه بنان شده است و از سپرده شدن آن به‌ دست بساز بفروشان گلایه کرده و از مدیرانی که تنها در ظاهر ادعا دارند و در عمل کاری انجام نمی‌دهند انتقاد کرد.

پس از آن زهره محقق کارگردان فیلم ضمن تبریک یکصد و چهارمین سالروز تولد بنان گفت: «فیلمی که امروز به تماشای آن نشستید، فیلمی بود که به‌عنوان کار پایان‌نامه خود ساختم و تجربه اول من محسوب می‌شود. من در ابتدا هیچ‌گونه علاقه و آشنایی‌ای با استاد بنان نداشتم و برحسب اتفاق زمانی که در رادیو کار می‌کردم ناچار به ساخت برنامه‌ای در مورد وی شدم. جای تاسف دارد که جوانی مثل من در سن 21 سالگی با یکی از قله‌های موسیقی ایران آشنایی نداشته باشد. ساخت این برنامه رادیویی باعث آشنایی من با غلامحسین بنان شد و در ادامه جسارت کردم و دست به ساخت این فیلم زدم. از ایرادات فیلم خود آگاهم و از این بابت عذر می‌خواهم.»

در ادامه امیر فرض‌اللهی ضمن تبریک به کارگردان فیلم جهت پرداختن به چنین سوژه‌ای عنوان کرد: «باید به همت این جوان تبریک گفت و کسانی را سرزنش کرد که به وظایف خود در شناساندن اساتیدی هم‌چون بنان عمل نمی‌کنند. از یک کار پایان‌نامه که تجربه اول کارگردان بی‌ادعای فیلم محسوب می‌شود نمی‌توان توقع آرمانی داشت، اما می‌توان در راستای کمک به بهبود آن انتقاداتی مطرح کرد. در حوزه مستند باید اطلاعات موجود در اثر به‌صورت تدریجی و با ضرباهنگ متناسب با زمان فیلم به مخاطب ارائه شود. این فیلم با ترکیبی از موتیوها خیلی خوب شروع می‌شود و انتخاب روایت فیلم از زاویه دید اول شخص مفرد نیز ایده بسیار خوب و فراموش‌شده‌ای در مستندسازی ما است که کارگردان دوباره آن‌را زنده کرده است. اما در ادامه و پس از گذشت یک‌سوم فیلم، کار به کندی پیش می‌رود و این می‌تواند برای تماشاگر خسته‌کننده باشد و شاید مدت زمان فیلم هم اندکی طولانی باشد. طنز به‌کار گرفته شده در فیلم هم اگرچه در بسیاری از موارد دلنشین است اما در اندک مواردی جای تامل بیشتری دارد و شاید نیاز به بازنگری داشته باشد.»

این منتقد سینمایی ادامه داد: «به نظر من بزرگ‌ترین نقیصه فیلم عدم حضور حداقل دو کارشناس شناخته شده موسیقی است که بتوانند سره را از ناسره تشخیص داده و جایگاه رفیع بنان را نشان دهند. با این روشنگری‌ها و چالش دیالکتیکی که می‌توانست در فیلم اتفاق بیفتد، عیار این اثر مستند بالاتر می‌رفت. کارگردان فیلم احتمالا به تنهایی نمی‌تواند به پیچیدگی‌های هنر بنان آگاهی پیدا کند و همین امر ضرورت حضور کارشناسان و منتقدان عرصه موسیقی در فیلم را بیشتر نشان می‌دهد. ایراداتی هم در صداگذاری فیلم و هم‌چنین به‌کارگیری آوازهای استاد بنان در این فیلم وجود دارد که می‌تواند مورد بازنگری کارگردان فیلم قرار بگیرد.»

زهره محقق در پاسخ به گفته‌های فرض‌اللهی اظهار کرد: «بالا بودن زمان فیلم را می‌پذیرم و دلیل کوتاه نکردن آن این است که اثر دیگری در مورد بنان ساخته نشده است و ترجیح دادم از اطلاعات موجود در فیلم کاسته نشود. در مورد عدم حضور کارشناسان موسیقی هم عقیده‌ام بر این بود که فیلم شکلی تخصصی نداشته باشد که صرفا اهالی موسیقی را به خود جذب کند، بلکه در وهله نخست قصدم جذب مخاطب جوان و ارائه زبانی قابل‌فهم برای او بود. به‌عنوان کسی که هنوز در ابتدای مسیر یادگیری هستم، از نقد شدن ابایی ندارم و امیدوارم در آثار بعدی بتوانم نقیصه‌های کارم را جبران کنم.»