ادبیات دفاع مقدس باید صدایش را به نسل‌های جوان پس از خود برساند

به گزارش گروه فرهنگی آنا از روابط‌عمومی جایزه، در این نشست حمید حسام عضو شورای سیاستگذاری این جایزه در سخنانی عنوان کرد: بسیاری معتقدند که جشنواره زدگی و فضای اعطاء جوایز ادبی از نوع کتاب سال وجه منفی بیشتری دارد. مهمترین دلیل این موضوع این نکته است که نگاه جشنواره‌ای از یادمان می‌برد که که نباید به یک مراسم دو ساعته و انتخاب چند اثر برگزیده محدود شویم. با این همه جشنواره انتخاب بهترین کتاب سال دفاع مقدس در زمره رویدادهایی بوده است که وقتی منصفانه به آن نگاه می‌کنیم شاهدیم که برگزاری‌اش در یکی دو ساعت مراسم اختتامیه محدود نمی‌شود بلکه ماحصل یک سال تلاش ناشران و نیز بررسی آثار آنهاست که در یک رقابت سالم و در جایگاهی ملی انجام می‌پذیرد.

وی افزود: این جایزه پس از شکل‌گیری؛ در دهه هفتاد به دنبال سازماندهی و شکل‌گیری رفت و در دهه هشتاد با تلفیق دو ژانر ادبیات و تاریخ توانست منجر به خلق مستند داستانی که گونه تازه‌ای از نگارش ادبی بود منجر شود و پس از بود که این جایزه صاحب ترازنامه‌ای شد که توانست معایب و مزایای خود را شناخته و در رفع آن بکوشد.

در ادامه این نشست محسن شاهرضایی سخنگوی این دوره از جشنواره نیز در سخنانی عنوان کرد: شعار این دوره از جایزه پاسداشت ثروت ملی گذاشته شده است که اشاره‌ای است به تعابیر رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه دفاع مقدس.

وی در ادامه به موضوعات این دوره از جشنواره اشاره کرد و گفت: موضوعاتی مانند حوادث سال‌های ابتدایی انقلاب و فعالیت گروهک‌ها و نیز نگاه ویژه به موضوع بیداری اسلامی و مدافعان حرم در کنار توجه ویژه به نوقلمان و نویسندگان جوان مهمترین محورهای و رویکردهای این دوره از جایزه است. همچنین در این دوره دبیرخانه دائمی برای جایزه راه‌اندازی شده و حداقل نشست تخصصی نیز پیش از برگزاری مراسم اختتامیه برگزار خواهد شد.

شاهرضایی آخرین مهلت ارسال اثر به جشنواره به منظور بررسی را نیز خرداد اعلام کرد.

بهروز اثباتی از دیگر اعضای شورای سیاست‌گذاری این جایزه نیز در این مراسم در سخنانی گفت: ادبیات دفاع مقدس هم فرصت است و هم می‌تواند در آینده مبدل به یک تهدید شود. به نظر من لازم است که جشنواره برای تثبیت خود به سرعت به فکر هماهنگی با فن‌آوری‌های جدید بیافتد. فضای مجازی امروزه مفهوم نشر را تغییر داده است و ادبیات دفاع مقدس باید بتواند تکلیف خود را با این مساله روشن کند.

وی ادامه داد: انسان مدرن انسانی تغییر شکل‌یافته است. ما امروزه با نسلی مواجهیم که در حالی از دفاع مقدس می‌نویسد که آن را ندیده و مخاطبش هم بدون شک نسلی هستند که آن روزگار را درک نکرده‌اند. ما با نسلی روبرو شده‌ایم که بزرگترین رسانه‌اش توئیتر است و شکل قالب نگارشی که می‌پسندد تغییر کرده است. باید برای این مخاطب اندیشید و معرفی کتاب به او اقتضائات تازه را در نظر گرفت.

دیگر سخنران این مراسم، سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.

وی در ابتدا عنوان کرد: همانطور که 365 روز سال لیله‌ قدری دارد جامعه نیز برای خود لیله‌ قدری را متصور است که در آن زایش دارد و بهترین دقایق را ترسیم می‌کند. جامعه ایرانی در هشت سال دفاع مقدس، لیالی قدر خودش را سپری کرد؛ روزگاری که لحظه به لحظه‌اش در زمان عادی تفسیر ناشدنی است و باید در فرازمان به آن نگاه کرد. در چهار‌‌راه‌های تاریخی ما، دوران‌های مختلف مقاومت ملی چه در قبل و چه در بعد از اسلام وجود دارد؛ اما هشت سال دفاع مقدس، رنگ و طعم متفاوتی از لحاظ مناطق جغرافیایی ایران یا جنسیت دارد؛ بنابراین این دوران گنجی است که هر آنچه از آن برداشت شود پایان‌ناپذیر است.

صالحی ادامه داد: تحولات جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس در 17 سال ستودنی است. اکنون سبک «دفاع مقدس» در عرصه فرهنگ مکتوب اکنون مطرح است که شامل شاخه‌های متنوعی اعم از ادبی، رمان، مینی‌مال، نمایشنامه، اسناد و خاطرات است. و به همین خاطر اهتمام دوستان در برگزاری 17 دوره از جشنواره نیز ستودنی است. به باور من وقتی گذشته نقظه حرکت ما به سوی آینده باشد منجر به جهش ما می‌شود و به نظرم درباره این جایزه نیز چنین نگاهی لازم است.

رئیس نمایشگاه کتاب تهران افزود: در پیرامون ما اتفاقاتی در حال رخ داد است که توجه به آنها می‌تواند موجب ارتقاء همه جانبه ما شود. شاهد مثال برای این ادعای من تغییرات سریع تکنولوژیکی پیرامون ماست. دفاع مقدس و مروجانش نباید به این پدیده کم توجهی کنند به ویژه اینکه این نگاه در آینده ما نیز تاثیرگزار است.

وی افزود: این مساله بسیار مهم است که چطور با فن‌آوری‌های نوین می‌شود طعم سابق کتاب و مطالعه را حفظ کرد، چطور می‌شود ذائقه‌های نسلی را به آن پیوند داد و چطور می‌شود فرزندانمان را رنگ و طعم مطالعه آشنا کرد.

صالحی تاکید کرد: جهان هر روز در یک انقلاب فن‌آورانه در حال کوچکتر شدن است. اگر می‌خواهیم در حافظه جهانی مبدل به خاطره دور نشویم والگوی ایرانی مسلمان را به دنیا بشناسانیم باید زبان ارتباط جهانی را بیاموزیم. ادبیات دفاع مقدس امروز نیاز دارد تا صدایش را به نسل‌های جوان پس از خود و تمامی آنها که شیفته آن هستند برساند و جشنواره انتخاب بهترین کتاب نیز باید تلاشی در راستای چنین اقدامی باشد.

وی در پایان پیشنهاد داد تا با همکاری وزارت ارشاد نشست هم اندیشی میان داوران هفده دوره از این جایزه و برخی صاحبنظران در زمینه کتاب دفاع مقدس برگزار شود و از دل آن جرقه و راهکارهایی برای برگزاری بهینه جایزه در دوره بعد از آن فراهم شود.