شجاع: زنان فرهیخته در بعضی عرصه‌ها پیشروتر از مردان هستند/ سپهرنیا: خلأ وجود کارگروه تخصصی در حوزه مطالعات زنان احساس می‌شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، دکتر نقی شجاع در نشست بررسی و تبادل‌نظر درباره مسائل و موضوعات رشته مطالعات زنان، بیان کرد: «جایگاه و نقش زنان از صدر اسلام دارای ارزش ویژه‌ای است و امروز نیز در عرصه‌های علمی و دانشگاهی و در علوم پزشکی، نانو و دیگر علوم شاخص هستند.»

عضو شورای راهبردی زنان و مدیرگروه مطالعات زنان واحد رودهن نیز با بیان این مطلب که دانشگاه آزاداسلامی و واحد دانشگاهی رودهن در واقع یکی از اولین پایه‌گذاران رشته مطالعات زنان در کشور است، گفت: «با وجود اینکه دانشگاه آزاداسلامی واحد رودهن یکی از اولین دانشگاه‌های کشور در زمینه جذب دانشجو در رشته مطالعات زنان است اما اکنون، جذب دانشجو در این رشته به حداقل تعداد خود در این دانشگاه و سایر دانشگاه‌های کشور رسیده است.»

دکتر رزیتا سپهرنیا درباره وضعیت رشته مطالعات زنان در زمینه پرورش نخبگان دانشگاهی بیان کرد: «خوشبختانه تعدادی از فارغ‌التحصیلان این رشته، توانسته‌اند در برنامه‌ریزی‌های سیاسی و اجتماعی ورود کرده و در سطوح بالای سازمانی فعالیت کنند؛ بااین‌حال، همچنان به‌دلیل نبود ظرفیت‌سازی و نیازسنجی برای اشتغال به کار فارغ‌التحصیلان رشته مطالعات زنان، تعداد خروجی‌های موفق به نسبت ورودی‌هایی که داشتیم، بسیار اندک است.»

تحقیقات کیفی در حوزه مطالعات زنان 50 درصد رشد داشته است

مدیر گروه مطالعات زنان دانشگاه آزاد رودهن تأکید کرد: «با وجود گذشت بیش از 13-12 سال از راه اندازی رشته مطالعات زنان، همچنان خلأ وجود یک کارگروه تخصصی در حوزه مطالعات زنان احساس می‌شود. در کنار این مساله، شورای هماهنگی مدیران گروه‌ها که می‌تواند زمینه‌های تعامل هرچه بیشتر را بین گروه‌های مختلف مطالعات زنان ایجاد کند.»

سپهرنیا درباره وضعیت تحقیقات در رشته مطالعات زنان گفت: «خوشبختانه در سال‌های اخیر تعداد تحقیقات کیفی در این رشته بیشتر شده است که اکنون، نزدیک به 50 درصد تحقیقات ما در حوزه مطالعات زنان کیفی است.»

وی افزود: «باتوجه به اینکه مسائل زنان را نمی‌توان به استناد به آمار و ارقام و تنها با در نظر گرفتن استانداردهای کمی مورد بررسی قرار داد، نیاز داریم از تحقیقات کیفی بیش از قبل استفاده کنیم تا به این شکل وضعیت زنان در بخش‌های مختلف اجتماعی مورد بررسی موشکافانه قرار گیرد.»

مدیران زن در 9 دانشگاه کشور/ زنان مدیر دانشگاه آزاد اسلامی عملکرد خوبی داشته‌اند

رئیس کمیته علمی و پژوهش شورای راهبردی زنان دانشگاه آزاد اسلامی که عضو مرکز علمی- پژوهشی در حوزه شناسایی زنان توانمند دانشگاهی است، با توجه به مجموعه فعالیت‌های این مرکز، گفت: «با توجه به افزایش کمی و رشد کیفی زنان در مقاطع مختلف علمی و اجتماعی، با این باور که زنان فرهیخته از بهترین و ارزشمندترین سرمایه‌‌های انسانی دانشگاه آزاد اسلامی هستند، شورای راهبردی زنان فرهیخته دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شد تا با بررسی ظرفیت‌های موجود، فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی زنان و شناسایی زنان فرهیخته و توانمند گامی در راستای کمک به ارتقای سطح کیفی فعالیت زنان در سطوح مختلف علمی و دانشگاهی بردارد.»

دکتر زهرا نوری ادامه داد: «در همین‌ راستا، با برگزاری سلسله‌نشست‌ها، کارگاه‌ها و همایش‌هایی به شناسایی نقاط ضعف و قوت رشته مطالعات زنان هم پرداختیم و از نزدیک با دستاوردهای زنان پژوهشگر در این حوزه آشنا شدیم. یکی از فعالیت‌هایی که شورای راهبردی در سال‌های اخیر انجام داده است، شناسایی زنان مستعد و توانمند در واحدهای مختلف دانشگاهی کشور است که به‌واسطه این طرح، ما توانستیم حدود 800 نفر از زنان توانمند و مستعد را در عرصه‌های مختلف علمی و پژوهشی که توانایی مدیریتی داشتند، شناسایی و به دانشگاه آزاد معرفی کنیم.»

نوری اضافه کرد: «با وجود محدودیت‌هایی که وجود داشت، حدود 69 نفر از این افراد به دانشگاه آزاد معرفی شدند که در نهایت 15 نفر از آنها به پست‌های مدیریتی در دانشگاه‌های کشور رسیدند.»

به گفته وی اکنون از 15 نفری که به پست مدیریت در دانشگاه آزاد اسلامی رسیده‌اند، حدود 9 نفر رئیس واحد بوده و مابقی در سایر پست‌های مدیریتی دانشگاه‌ آزاد کشور مشغول به کار هستند.

عضو شورای راهبردی زنان فرهیخته دانشگاه آزاد اسلامی درباره استقبال‌نکردن از مدیریت زنان در دانشگاه‌ کشور گفت: «تا قبل از این طرح، یعنی تا قبل از سال 92، فقط یک زن در فلاورجان، رئیس دانشگاه آزاد آن واحد را بر عهده داشت و آن هم به این دلیل بود که دانشجویان این دانشگاه همه دختر بودند. در واقع، ما در سال‌های گذشته، به‌دلیل سیستم بسته مدیریتی که مردان سهم بیشتری در آن دارند، با مقاومت مردان برای تصدی پست‌های مدیریتی از سوی زنان مواجه بودیم، کمااینکه هنوز هم این شرایط وجود دارد. با وجود این، خوشحال هستیم که فعلا این تعداد از زنان موفق شده‌اند با وجود سختی‌های فراوانی که بر سر راهشان وجود داشته به رئیس واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد برسند اما با توجه به فراوانی تعداد واحدهای دانشگاهی، امیدمان این است تعداد زنانی که توانایی مدیریتی دارند روزبه‌روز در دانشگاه آزاد بیشتر شود.»

نوری با بیان این مطلب که برقراری تعامل هرچه بیشتر با گروه‌های مطالعات زنان واحدهای دانشگاهی یکی از برنامه‌های شورای راهبردی است، تأکید کرد: «از جمله برنامه‌های ما در شورای راهبردی زنان فرهیخته، تلاش برای تغییر سیاست‌گذاری‌ها در حوزه زنان است. ما تلاش کردیم در تدوین برنامه ششم توسعه، تأثیرگذار باشیم و به همین دلیل، بندهایی را برای بهبود وضعیت زنان و رشته‌های دانشگاهی مرتبط با آنان وارد برنامه کردیم. جذب زنان به‌عنوان هیأت‌علمی متعهد و متخصص و توجه به ترکیب جنسیتی فارغ‌التحصیلان از جمله خواسته‌های ما در شورای راهبردی زنان فرهیخته است که امیدواریم در اجرا نیز به آن توجه شود.»

ساختار اجتماعی، عامل زنانه‌شدن آسیب‌ها

جامعه‌شناس و استاد دانشگاه نیز به آسیب‌شناسی مسائل پیش روی زنان ایرانی پرداخت و گفت: «نمی‌توان مسئله زنان را جدا از جامعه دید زیرا نابهنجاری‌ها و تضادهایی که جامعه امروز ایران با آن روبه‌رو است، خواه‌ناخواه زنان را نیز به‌عنوان بخشی از جامعه تحت‌تأثیر قرار خواهد داد اما آنچه زنگ خطر را درباره وضعیت جامعه به صدا درمی‌آورد، رشد برخی از آسیب‌ها در بین زنان است. آسیب‌هایی که اگرچه قابل تفکیک به زن و مرد نیستند اما تا پیش از این، ساختار اجتماعی برای آنان مرزبندی ویژه‌ای قائل بود.»

دکتر افسانه وارسته‌فر ادامه داد: «به‌عنوان یک جامعه‌شناس، زمانی که خبرها و گزارش‌ها را رصد می‌کنیم، از این همه خبری که روزانه درباره وضعیت رشد آسیب‌ها در زنان مخابره می‌شود، بهت‌زده می‌شویم. امروز ما با افزایش تعداد زنان کارتن‌خواب و زباله‌گرد مواجه هستیم، مواردی که شاید تا پیش از این، فقط در مردان انتظار دیدنش را داشتیم حالا به‌دلیل افزایش و دامنه‌دارشدن آسیب‌های اجتماعی در میان زنان رشد یافته است.»