یادداشت ظریف در نیویورک تایمز به مناسبت 11 سپتامبر

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با انتشار یادداشتی در روزنامه نیویورک‌تایمز سه روز پس از سالروز 11 سپتامبر به بررسی وضعیت منطقه و گسترش گروه‌های تروریستی پرداخته است.

متن کامل یادداشت وزیر امور خارجه را می‌خوانید:

محمد جواد ظریف - تهران - این روزها شرکتهای روابط عمومی و تبلیغاتی غرب که ابایی از دریافت دلارهای نفتی ندارند، فرصت بی‌سابقه‌ای برای رسیدن به درآمدهای هنگفت یافته‌اند. جدیدترین پروژه تبلیغاتی آنها این است که ما را متقاعد سازند که جبهه‌النصره، شاخه القاعده در سوریه، دیگر وجود ندارد و همانگونه که یکی از سخنگویان جبهه النصره در شبکه CNN، اعلام کرده است این گروهِ تغییر نام داده، از تروریست‌های القاعده جدا شده و «معتدل» شده است!

این‌گونه تعصب و کوته‌فکری جاهلیت را به عنوان چشم‌انداز روشنی برای قرن 21 عرضه می‌دارند. لیکن مشکل مشتریان ثروتمند این مؤسسات تبلیغاتی، که غالبا سعودی‌هایی هستند که جبهه النصره را حمایت گسترده مالی می‌کنند، این است که اسناد موجود در خصوص سیاست‌های ویرانگر آنان قابل اصلاح، دستکاری و حذف نیست. چنانچه تاکنون ابهامی وجود داشت، صحنه‌های پخش شده از گردن زدن یک پسر بچه 12 ساله توسط این باصطلاح «معتدلین» نمایش دلهره آوری از واقعیت موجود است.

از حمله تروریستی 11 سپتامبر سال 2001 تاکنون، وهابیت جنگ‌طلب چند بار تغییر چهره داده اما در ایدئولوژی و مشی بنیادی آن تغییری حاصل نشده – خواه این گروه طالبان باشد یا شاخه‌های بازتولیدشده القاعده و یا عناصر به اصطلاح دولت اسلامی، که نه دولت است و نه اسلامی. میلیون‌ها نفر که قساوت‌های جبهه‌النصره را تجربه کرده‌اند، داستان ساختگی جدایی جبهه النصره از القاعده را باور نخواهند کرد. سوابق نشان می‌دهد که تلاش برای تطهیر جبهه‌النصره با این هدف صورت می‌گیرد تا ارسال دلارهای نفتی به گروه‌های افراطی در سوریه که تا قبل از این با شیوه‌های پنهان صورت می‌گرفت، در آینده به‌طور علنی و آشکار انجام پذیرد و حتی برخی دولت‌های غربی را وسوسه کند تا از این باصطلاح «معتدلین» حمایت کنند. حضور غالب النصره در اتحاد فعلی مخالفین دولت سوریه درحلب، واقعیتی است که تمام این تبلیغات را مردود می‌سازد.

تلاش عربستان سعودی برای متقاعد کردن ولی نعمتان غربی‌اش به حمایت از سیاست‌های کوته‌بینانه‌اش برمبنایی باطل استوار شده که فروبردن جهان عرب در آشوب بیشتر به نحوی به جمهوری اسلامی ایران ضربه می‌زند. این توهم که بی‌ثباتی منطقه به «مهار» ایران کمک خواهدکرد و یا دشمنی ادعایی بین شیعه و سنی به درگیری در منطقه دامن زده است، با این واقعیت در تضادی آشکار است که هولناک‌ترین خونریزی‌ها در منطقه ما به دلیل کشتار برادران عرب و سنی توسط وهابی‌ها شکل گرفته است.

درحالیکه افراطیون با حمایت اربابان ثروتمند خود به کشتار مسیحیان، یهودیان، یزیدیها، شیعیان و سایر «مرتدین» مشغولند، ولی در واقع این اعراب سنی کشورهای منطقه هستند که بیشترین خسارات را از سوی این تفکر صادراتی نفرت تحمل کرده‌اند. در واقع امروز نه اختلاف موهوم تاریخی میان شیعیان و اهل سنت، بلکه مقابله وهابیت و شریعت راستین اسلام در جریان است؛ مقابله‌ای که نتایج و آثار عمیقی در منطقه و دیگر نقاط جهان بر جای خواهد گذاشت.

تردیدی نیست که حمله به عراق به سردمداری امریکا در سال 2003 درگیری‌هایی را که امروز شاهد آن هستیم براه انداخت و تشدید کرد؛ لیکن عامل عمده خشونت، ایدئولوژی نفرت افکن وهابیت و مورد حمایت عربستان سعودی بوده است، گرچه این امر تا واقعه 11 سپتامبر 2001 از انظار غربی‌ها مغفول مانده بود.

شاهزادگان ریاض مستأصلانه می‌کوشند تا منطقه را به شرایط دوران حکومت صدام حسین در عراق بازگردانند؛ شرایطی که در آن یک سرکوبگر ظالم دست نشانده، با حمایت مالی اعراب منطقه و غربی‌های خوش‌خیال با تهدید موهوم ایرانی مقابله می‌کرد. اما آنها با یک مشکل اساسی روبرو هستند: صدام مدتهاست که مرده و ساعت زمان را نمی‌توان به عقب کشید. هرچه زودتر حاکمان سعودی با این واقعیت کنار بیایند، به نفع همه خواهد بود. واقعیات جدید منطقه ما حتی می‌تواند پذیرای ریاض باشد، چنانچه سعودی‌ها مشی فعلی خود را تغییر دهند.

منظور از تغییر چیست؟ طی سه دهه گذشته ریاض دهها میلیارد دلار برای صدور وهابیت از طریق هزاران مسجد و مدرسه دینی در سراسر جهان هزینه کرده است. از آسیا تا افریقا و از اروپا تا امریکا این عقیده منحرف ویرانی عظیمی بر جای گذشته است. همانگونه که یکی از افراطیون سابق در کوزوو به نیویورک تایمز گفت، «سعودی‌ها با پول‌هایشان اسلام را در این منطقه (بالکان) کاملا تغییر داده‌اند.»

وهابیت گرچه بخش بسیار ناچیزی از مسلمانان را جذب کرده، لیکن آثار بسیار ویران کننده‌ای برجای گذاشته است. تقریباً تمام گروه‌های تروریستی که از نام اسلام سوءاستفاده می‌کنند (از القاعده و انشعابات آن در سوریه تا بوکوحرام در نیجریه) متاثر از این فرقه مرگبار بوده‌اند.

سعودیها تاکنون توانسته‌اند با استفاده از «برگ ایران» متحدان خود را به همراهی با نابخردی خود در سوریه و یمن ترغیب کنند. این وضعیت بدون تردید تغییر خواهد کرد؛ چرا که امروز حمایت مستمر ریاض از افراطی‌گری جنگ‌طلب بطلان ادعای سعودی به‌عنوان نیروی ثبات آفرین را به اثبات رسانده است.

جهان دیگر نمی‌تواند نظاره‌گر کشتار نه تنها مسیحیان، یهودیان و شیعیان بلکه سنی‌ها توسط وهابی‌ها باشد. در شرایطی که آشوب بخش‌های زیادی از خاورمیانه را فراگرفته، این خطر بزرگ وجود دارد که چند نقطه با ثبات باقی مانده نیز در درگیری بین وهابیت و اهل سنت دچار بی‌ثباتی شوند.

لازم است اقدامی هماهنگ در سازمان ملل متحد با هدف قطع حمایت مالی از ایدئولوژی‌های مبتنی بر نفرت و افراط صورت گرفته و جامعه جهانی در رسیدگی به موضوع کانالهای ارسال پول و اسلحه به تروریستها فعالتر عمل کند. در سال 2013 رئیس‌جمهوری ایران، دکتر حسن روحانی، پیشنهاد جهان عاری از خشونت و افراطی‌گری را ارائه کرد. ضروری است ملل متحد برآن اساس به برقراری گفت‌وگوی گسترده‌تر بین ادیان و مذاهب به‌منظور مقابله با این عصبیت خطرناک قرون وسطایی اقدام کند.

حملات اخیر در شهرهای نیس، پاریس و بروکسل باید دنیای غرب را متقاعد ساخته باشد که تهدید سمی وهابیت را نباید مورد غفلت قرار داد. بعد از سالی که هر هفته‌اش مملو از اخبار فاجعه بار بود، لازم است جامعه جهانی دست به اقدامی فراتر از ابراز انزجار، ناراحتی و تسلیت بزند. آنچه امروز بدان نیازمندیم، اقدام عملی علیه افراطی‌گری است.

گرچه بیشتر خشونت‌های اعمال شده با سوء استفاده از نام اسلام ریشه در وهابیت دارد، لیکن به هیچ عنوان پیشنهاد نمی‌کنم که عربستان سعودی نمی‌تواند بخشی از راه‌حل باشد. کاملا برعکس، ما از حاکمان سعودی می‌خواهیم تبلیغات مبتنی بر اتهام و هراس را رها کرده و با سایر اعضای جامعه جهانی در از بین بردن آفت تروریسم و خشونت که همه ما را تهدید می‌کند همکاری کنند.