رئیس دانشگاه الزهرا: روایت جهش علمی ایران مغفول مانده است

به گزارش خبرگزاری آنا، زهرا ناظم‌بکائی رئیس دانشگاه الزهرا (س) در مراسم گرامیداشت مقام فناوران و پژوهشگران که صبح امروز با حضور سید مهدی ابطحی سرپرست معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در سالن دکتر تورانی دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد، اظهار کرد: دانشگاه برای دستیابی به جایگاه علمی مطلوب، ناگزیر از توجه هم‌زمان به دو مؤلفه اساسی آموزش و پژوهش است.

وی با اشاره به ضرورت بازنگری در آموزش دانشگاهی متناسب با گسترش هوش مصنوعی، افزود: آموزش کارآمد و پژوهش به‌روز و کاربردی، دو رکن اصلی پیشرفت علمی هستند. مقام معظم رهبری نیز برای دانشگاه سه وظیفه اساسی «تولید علم، تولید عالم و جهت‌دهی علم» را ترسیم کرده‌اند، اما در تحقق این مأموریت‌ها با چالش‌هایی روبه‌رو هستیم.

رئیس دانشگاه الزهرا (س) ضعف زیرساخت‌ها، محدودیت حمایت مالی از پژوهشگران، کاهش ارتباطات بین‌المللی و چالش‌های دیپلماسی علمی را از جمله موانع پیش‌روی دانشگاه‌ها برشمرد و ادامه داد: از سوی دیگر، نیازمند آسیب‌شناسی جدی در فرآیند وحدت بزرگ دانشگاهی و ارتقای هم‌افزایی علمی کشور هستیم.

ناظم‌بکائی با اشاره به دستاورد‌های علمی پس از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: در ابتدای انقلاب، کشور تنها ۲۵ دانشگاه با حدود ۱۸۰ هزار دانشجو داشت و نامی از ایران در رتبه‌بندی‌های علمی جهان دیده نمی‌شد، اما امروز پس از گذشت بیش از چهار دهه، نزدیک به ۴۰۰ دانشگاه، حدود سه میلیون دانشجو و نزدیک به ۱۰۰ هزار عضو هیئت علمی در کشور فعالیت می‌کنند.

وی افزود: تمام رشته‌های تحصیلات تکمیلی روز دنیا در کشور دایر است و هزاران دانشمند ایرانی در رتبه‌بندی‌های معتبر جهانی جایگاه دارند. امروز سالانه حدود ۱.۶ میلیون خروجی علمی در پایگاه‌های جهانی ثبت می‌شود که دو درصد آن متعلق به جمهوری اسلامی ایران است.

رئیس دانشگاه الزهرا (س) با انتقاد از ضعف در روایت دستاورد‌های علمی کشور، تصریح کرد: ما نتوانسته‌ایم جهش علمی ایران را به‌درستی و هنرمندانه روایت کنیم؛ دستاورد‌هایی که از سلول‌های بنیادی و دارو‌های خاص تا صنایع دفاعی، فناوری‌های نیروگاهی و علوم پیشرفته را شامل می‌شود. این مسیر، تنها علم نیست، بلکه جهادی علمی در شرایط تحریم و محدودیت امکانات بوده است.

وی تأکید کرد: دانشمندان مخلص کشور با وجود فشار‌ها و حتی مشکلات معیشتی، با ایثار و تعهد به جهاد علمی خود ادامه داده‌اند و وظیفه ماست که این تلاش خاموش، اما اثرگذار را به جامعه معرفی کنیم.

ناظم‌بکائی در ادامه با معرفی ظرفیت‌های دانشگاه الزهرا (س) گفت: این دانشگاه به‌عنوان تنها دانشگاه جامع دختران کشور، نماد آموزش عالی بانوان ایران است و با ۱۲ دانشکده، ۶۰ گروه آموزشی، ۱۸۰ رشته‌گرایش، حدود ۳۸۰ عضو هیئت علمی و بیش از ۴۸ هزار دانش‌آموخته، جایگاه ویژه‌ای در آموزش عالی کشور دارد.

وی افزود: دانشگاه الزهرا (س) دارای مجتمع خوابگاهی با ظرفیت اسکان حدود ۲۵۰۰ دانشجو و مجموعه‌ای کامل از دانشکده‌های علوم پایه، فنی‌_ مهندسی، الهیات، ادبیات، علوم انسانی، هنر و دانشکده نوپای خانواده است و طی سال‌های اخیر توانسته جایگاه خود را در رتبه‌بندی‌های معتبر جهانی ارتقا دهد.

رئیس دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به همکاری‌های گسترده این دانشگاه با معاونت علمی ریاست جمهوری و دستگاه‌های اجرایی کشور، گفت: با وجود محدودیت‌های مالی، در دو سال گذشته اقدامات قابل توجهی در حوزه زیرساخت‌های دانشگاه از جمله تعمیر و تجهیز فضا‌ها و توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات انجام شده است.

وی کمبود فضای آموزشی را مهم‌ترین چالش دانشگاه عنوان کرد و افزود: ساخت مجتمع آزمایشگاهی و تحقیقاتی با ۴۰ درصد پیشرفت، آغاز احداث مجتمع کلاس‌های آموزشی و راه‌اندازی آزمایشگاه مرجع با استفاده از ظرفیت قانون جهش تولید دانش‌بنیان، از مهم‌ترین برنامه‌های در دست اجرای دانشگاه است.

ناظم‌بکائی در پایان با درخواست حمایت وزارت علوم گفت: انتظار داریم معاونت پژوهشی وزارت علوم با اختصاص اعتبار ویژه، دانشگاه الزهرا (س) را در توسعه فعالیت‌های پژوهشی و علمی یاری کند.

اختصاص ۵ میلیون تومان گرنت به تمام اعضای هیات علمی

در ادامه، فخری‌سادات حسینی، معاون پژوهشی دانشگاه الزهرا (س)، با تبریک سال ۱۴۰۳ و آرزوی سلامتی برای اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه، اظهار کرد: تمامی فعالیت‌های پژوهشی همکاران تا پیش از پایان سال ۱۴۰۳ مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و دستاورد‌های این تلاش‌ها در رویداد‌های پیش‌بینی‌شده به نمایش گذاشته خواهد شد.

وی با اشاره به رویکرد جدید معاونت پژوهشی تصریح کرد: در سال جاری، «هفته پژوهش» به «ماه پژوهش» تبدیل شد تا از ابتدای آذر، برنامه‌های پژوهشی به صورت مستمر در دانشگاه رونق گیرد و زمینه پیوند پژوهش با فناوری و همکاری‌های بین‌رشته‌ای و بین‌نهادی فراهم شود.

معاون پژوهشی دانشگاه الزهرا (س) ادامه داد: در یک سال گذشته اقدامات متعددی برای حمایت از پژوهشگران و اعضای هیأت علمی انجام شده که این اقدامات فرصت مناسبی برای همکارانی فراهم کرده است که نیازمند اعتبارات پژوهشی هستند. در همین راستا، تلاش شد دانشگاه بتواند نیاز‌های پژوهشی خود و دستگاه‌های ذی‌ربط را پوشش دهد.

حسینی با اشاره به تداوم طرح‌های پژوهشی افزود: طرح‌ها و خاتمه‌های پژوهشی که از سال ۱۳۹۶ آغاز شده بودند، همچنان حفظ و پیگیری شدند که در مجموع حدود ۱۲ طرح پژوهشی فعال در این بازه وجود داشت. همچنین سه مأموریت و سفر علمی خارج از کشور نیز در سال جاری انجام شد.

وی از اقدامات صورت‌گرفته در حوزه نشریات و انتشارات دانشگاه خبر داد و گفت: یکی از نشریات دانشگاه موفق به کسب جایگاه مطلوب در ارزیابی وزارت علوم شد. در حوزه انتشارات نیز هدف‌گذاری‌های متعددی انجام شده و اقدامات مؤثری به ثمر نشسته است.

معاون پژوهشی دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به دستاورد‌های اقتصادی انتشارات دانشگاه عنوان کرد: انتشارات دانشگاه در سال ۱۴۰۳ با عملکردی قابل توجه، افزایش فروش تقریباً سه‌برابری نسبت به سال گذشته را تجربه کرد که یکی از دستاورد‌های مهم این سال محسوب می‌شود.

وی همچنین از فعال‌سازی مرکز اسناد دانشگاه خبر داد و افزود: در این مرکز اقدامات جدیدی انجام شده و سامانه گفت‌وگوی آنلاین نیز به منظور تسهیل ارتباط و ارائه خدمات پژوهشی راه‌اندازی شده است.

حسینی در پایان با اشاره به بودجه پژوهشی دانشگاه گفت: در سال ۱۴۰۳، بودجه اولیه پژوهش دانشگاه حدود ۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بود که در پایان سال، مجموع هزینه‌کرد در حوزه پژوهش و فناوری به حدود ۱۶ میلیارد تومان رسید؛ موضوعی که نشان‌دهنده اولویت‌دهی دانشگاه به توسعه پژوهش و نوآوری است. با موافقت ریاست دانشگاه الزهرا ۵ میلیون تومان گرنت به تمام اعضای هیات علمی اختصاص می‌یابد.