کودکان در فضای مجازی «کاربر خطاکار» نیستند، بزهدیدگان بالقوهاند
به گزارش خبرگزاری آنا، در آیین رونمایی از کتاب «بزهدیدگی کودکان در فضای مجازی» اثر رضاعلی محسنی، اکبر نصراللهی، رئیس دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، با تأکید بر ضرورت نگاه مسئولانه به حضور کودکان در جهان دیجیتال، نسبت به ابعاد پنهان و تدریجی بزهدیدگی کودکان در فضای مجازی هشدار داد.
نصراللهی با بیان اینکه «فضای مجازی را نمیتوان از کودکان گرفت، اما میتوان آن را برای کودکان امنتر کرد»، تصریح کرد: کودکان امروز پیش از آنکه خواندن و نوشتن را بهطور کامل بیاموزند، وارد فضای مجازی میشوند و این فضا برای آنان صرفاً ابزار سرگرمی یا آموزش نیست، بلکه بهتدریج به زیستجهان کودک تبدیل شده است؛ زیستجهانی که اگر بدون قاعده و مراقبت رها شود، بستری برای آسیب خواهد بود.
وی با تأکید بر اینکه بزهدیدگی کودکان در فضای مجازی صرفاً به جرایم آشکار محدود نمیشود، افزود: بخش قابلتوجهی از این بزهدیدگیها خاموش، تدریجی و نامرئیاند؛ از نقض حریم خصوصی و فشارهای روانی گرفته تا تحقیر، تهدید و دستکاری عاطفی؛ آسیبهایی که گاه خانوادهها و نهادهای مسئول دیر متوجه وقوع آنها میشوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به نابرابری کودک در فضای مجازی گفت: کودک در این فضا با نابرابری قدرت، نابرابری دانش و نابرابری حمایت مواجه است؛ در یکسو الگوریتمها، پلتفرمها و کاربران حرفهای قرار دارند و در سوی دیگر، کودکی که هنوز ابزار تشخیص، دفاع و مطالبهگری را نیاموخته است. در چنین شرایطی، بزهدیدگی نه یک استثنا، بلکه یک احتمال جدی و دائمی است.
نصراللهی با انتقاد از رویکردهای صرفاً محدودکننده خاطرنشان کرد: مقابله با آسیبهای فضای مجازی صرفاً با فیلتر، ممنوعیت یا توصیههای اخلاقی محقق نمیشود و پیشگیری مؤثر نیازمند سیاستگذاری هوشمند، آموزش نظاممند سواد رسانهای، توانمندسازی خانوادهها و افزایش مسئولیتپذیری رسانهها و پلتفرمهای دیجیتال است.
وی در پایان، کتاب «بزهدیدگی کودکان در فضای مجازی» را اثری راهبردی توصیف کرد و ضمن قدردانی از نویسنده کتاب، تأکید کرد: اینگونه آثار صرفاً برای قفسههای کتابخانه نوشته نمیشوند، بلکه میتوانند نقشه راهی عملی برای قانونگذاران، نظام آموزشی، رسانهها و همه کنشگران اجتماعی دغدغهمند در حوزه کودک باشند.
انتهای پیام/
