گفتگو با امیررضا بازرگان | دانشگاه آزاد واحد سیرجان، قطب علمی و صنعتی منطقه با چشمانداز جشن استقلال مالی
به گزارش خبرگزاری آنا، در عرصهای که دانشگاهها اغلب در چارچوب آموزشی و دانشمحور سنتی محدود میشوند، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان در سالهای اخیر مسیری متفاوت پیش گرفته است؛ مسیری که آن را از یک مؤسسه آموزشی صرف به قلب تپنده توسعه منطقه تبدیل کرده است. با تکیه بر گفتمانی نوین از دانشگاه نسل جدید — دانشگاهی مسئلهمحور، کارآفرین و پیونددهنده علم و صنعت — این واحد دانشگاهی نه تنها دانشجویان را برای بازار کار آماده میکند، بلکه در قلب چالشهای اقتصادی، انرژی، فرهنگی و اجتماعی شهرستان سیرجان ایستاده و راهحلهای عملی ارائه میدهد.
سیرجان، شهری صنعتی و معدنی در جنوب کشور، با فعالیتهای گسترده معادن، کارخانهها و واحدهای تولیدی، همواره نیازمند نیروی متخصص، دانش کاربردی و ارتباط هوشمند میان دانشگاه و صنعت بوده است. در این بستر، دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان با راهاندازی مراکز تحقیقاتی کاربردی، سرایهای نوآوری، کارگاههای مهندسی معکوس و امضای قراردادهای همکاری با بزرگترین شرکتهای منطقه، نه تنها به یکی از ارکان اصلی توسعه محلی تبدیل شده، بلکه الگویی زنده از خودکفایی مالی دانشگاهی و دانشبنیانیِ مأموریتمحور شده است.
نکتهای که این دانشگاه را از بسیاری از نهادهای آموزشی دیگر متمایز میکند، حرکت هدفمند آن به سوی استقلال مالی و کاهش وابستگی به درآمدهای شهریه است. طی سه سال اخیر، دانشگاه آزاد سیرجان توانسته است درآمدهای غیرشهریهای خود را چنان افزایش دهد که امروز بیش از ۷۰ درصد از کل درآمدهایش از این مسیر تأمین شود؛ واحدی که پیش از این زیانده بود، امروز نه تنها تمام بدهیهایش را پرداخت کرده، بلکه بدون هیچ گونه کمک مالی از نهادهای دولتی یا استانی، بهطور کامل خودکفا عمل میکند. این مسیر نه تنها پایداری مالی دانشگاه را تضمین میکند، بلکه آزادی عمل بیشتری برای طراحی برنامههای آموزشی و پژوهشی متناسب با نیازهای واقعی جامعه فراهم میآورد.
ویژهبرنامه از نزدیک در خبرگزاری آنا، این بار به دنبال بررسی مسیر تحول چشمگیر دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان است؛ دانشگاهی که در کمتر از چند سال، از واحدی زیانده به پیشروی درآمدزای غیرشهریهای، از مرکزی آموزشی به موتور محرکه علم-صنعت-جامعه تبدیل شده، و امروز، نه تنها بدهی ندارد، بلکه با سرمایهگذاری در نیروگاه خورشیدی و فناوریهای نوین، آیندهای پایدار برای خود و منطقهاش میسازد.
از نخستین مرکز آموزش عالی سیرجان تا رشد روزافزون دانشگاه آزاد اسلامی
امیررضا بازرگان، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان با معرفی این واحد دانشگاهی گفت: دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان بهعنوان نخستین و بزرگترین مرکز آموزش عالی این شهرستان در اسفندماه ۱۳۶۸ تأسیس شد و اکنون در سال ۱۴۰۴ بیش از پنج هزار و پانصد دانشجو در مقاطع مختلف از کاردانی تا دکتری در آن مشغول تحصیل هستند.
وی افزود: این واحد دانشگاهی هماکنون دارای ۷۶ عضو هیئت علمی و بیش از ۱۰۰ کارمند است که امور آموزشی و اداری دانشجویان را برعهده دارند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان بیان کرد: دانشگاههای آزاد اسلامی از ظرفیتها و منابع بسیار خوبی برخوردارند. این دانشگاه طی سالیان مختلف، از زمان تأسیس در سال ۱۳۶۱ تاکنون، فراز و فرودهایی را تجربه کرده است؛ اما خوشبختانه در سالهای اخیر شاهد رشد روزافزون در پذیرش دانشجو و نقشآفرینی مسئلهمحور دانشگاههای آزاد اسلامی در حل نیازهای جامعه بودهایم. وی افزود: پیشرفت دانشگاه آزاد اسلامی را مرهون سرمایهای میدانم که حضرت امام خمینی (ره) برای تأسیس این نهاد علمی اهدا کردند. یقین دارم هرچقدر به جلو میرویم، مسیر پیشرفت دانشگاه هم هموارتر خواهد شد و امروز بهویژه با حضور دکتر رنجبر در رأس مجموعه، انشاءالله شاهد تحولات چشمگیرتری خواهیم بود.
استقلال مالی دانشگاه آزاد سیرجان و رشد درآمدهای غیرشهریهای
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان به درآمدهای غیرشهریهای این واحد دانشگاهی اشاره کرد و گفت: طی چند سال اخیر نسبت درآمدهای غیرشهریهای به درآمدهای شهریهای افزایش یافته و واحدی که زمانی زیانده بود و درآمد شهریهای کمی داشت، امروز به یک واحد درآمدزا تبدیل شده است. طی سه سال اخیر نیز شاهد رشد چشمگیر درآمدهای غیرشهریهای بودهایم.
وی افزود: هماکنون دانشگاه آزاد سیرجان بهطور کامل از نظر مالی مستقل است و طی سه سال اخیر هیچ کمک مالی از استان، سازمان یا هیچ نهاد دیگری دریافت نکرده است. همچنین موفق شدیم تمام بدهیهای واحد را پرداخت کنیم و به اولین واحدی تبدیل شویم که هیچ بدهی به کارمندان، اعضای هیئت علمی، شهرستان یا بخشهای دیگر ندارد.
بازرگان ادامه داد: در سال مالی گذشته حدود ۷۱ میلیارد تومان درآمد غیرشهریهای داشتهایم که معادل تقریبا ۷۰ درصد کل درآمدهای دانشگاه بوده است. پیشبینی میکنیم با ادامه فعالیتها، تلاش اساتید و کارکنان و با درایت و راهنماییهای دکتر رنجبر، طی دو سال آینده کاملاً بینیاز از درآمدهای شهریهای خواهیم شد.
دانشگاه آزاد سیرجان؛ تأثیرگذار در ابعاد علمی، فرهنگی و اجتماعی شهرستان
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان به فعالیتهای علمی، پژوهشی و فرهنگی این واحد دانشگاهی اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف ما در شهرستان و منطقه، تأثیرگذاری در ابعاد علمی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی بوده است و توانستهایم دانشگاه را به نسل جدید تبدیل کنیم. در این مسیر، اقدامات قابل توجهی در حوزههای فرهنگی، اجتماعی و علمی داشتهایم و تعامل بسیار خوبی با نهادهای خصوصی و دولتی شهرستان برقرار کردهایم.
وی افزود: با راهاندازی مرکز آموزشهای تخصصی کوتاهمدت دانشگاه در سال گذشته، بیش از ۱۷۵ هزار نفر در دورههای آموزش عمومی و تخصصی برای شرکتهای صنعتی و معدنی و همچنین عموم مردم شرکت کردند. اگر از مسئولان شهرستان پرسیده شود، بدون شک دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان را بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین نهادهای فرهنگی، اجتماعی و علمی منطقه معرفی خواهند کرد.
دانشگاه آزاد سیرجان در خط مقدم رفع چالشهای انرژی منطقه
بازرگان با اشاره به چالشهای منطقه گفت: یکی از مهمترین مشکلات شهرستان، در حوزه انرژی است. با توجه به فعالیت گسترده صنایع و معادن، تأمین آب و برق با توجه به خشکسالیهای اخیر و شرایط اقلیمی شهرستان سیرجان به یک چالش حیاتی تبدیل شده است.
وی افزود: دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان برای رفع این مشکلات مرکز تحقیقات انرژیهای نو را تأسیس کرده است تا چالشهای مرتبط با این حوزه را رصد و بررسی کند. همچنین با توجه به کمبود برق در منطقه، دانشگاه اقدام به احداث یک نیروگاه خورشیدی ۲۱ مگاواتی کرده که پس از اخذ مجوزهای لازم، کلنگزنی خواهد شد و ظرف کمتر از یک سال آینده برق تولیدی خود را به شبکه برق کشور تزریق خواهد کرد.
رئیس دانشگاه آزاد سیرجان تاکید کرد: این اقدام نه تنها میتواند یکی از چالشهای مهم منطقه را رفع کند، بلکه درآمدی پایدار برای دانشگاه نیز ایجاد خواهد کرد.
دانشگاه آزاد سیرجان؛ پیوند مؤثر علم و صنعت در قلب منطقه معدنی
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان با اشاره به فعالیتهای این واحد دانشگاهی در حوزه ارتباط با صنعت گفت: در بیانیه گام دوم انقلاب، رهبر معظم انقلاب تأکید کردهاند که دانشگاهها باید به حل مسائل پیرامونی خود بپردازند. این نگاه در سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی نیز در قالب ده بسته کاری تبیین شده است.
وی افزود: دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان با توجه به ظرفیتهای این شهر ـ که یکی از قطبهای صنعتی و معدنی کشور است ـ ارتباط مؤثری با صنایع برقرار کرده و برای حل مسائل آنها وارد میدان شده است. با بهرهگیری از تجهیزات مازاد بر نیاز آموزشی، کارگاه مهندسی معکوس را در مجتمع قدیم آزمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه راهاندازی کردیم و توانستیم اعتماد بخش صنعت را به این مجموعه جلب کنیم.
بازرگان ادامه داد: با استفاده از توان علمی اساتید برجسته و مهارت دانشجویان، قراردادهای مهمی با صنایع و معادن منطقه منعقد شده است. این قراردادها شامل نیازسنجی، طراحی و ساخت قطعات تخصصی ـ بهویژه قطعاتی که تأمین آنها در شرایط تحریم دشوار بوده ـ و همچنین بهینهسازی فرآیندهای تولید و اورهال تجهیزات است. این اقدامات علاوه بر کمک مؤثر به صنایع، موجب افزایش درآمدهای غیرشهریهای دانشگاه نیز شده، بهگونهای که امروز دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان بهعنوان موتور محرک علمی و صنعتی منطقه شناخته میشود.
وی با اشاره به همکاریهای گسترده با مجموعههای صنعتی اضافه کرد: تعدادی زیادی از دانشجویان در کارگاه مهندسی معکوس مشغول فعالیت هستند و در قالب طرح پویش در شرکتهای صنعتی و معدنی دوره میگذرانند؛ موضوعی که در برخی موارد به جذب همین دانشجویان در صنایع انجام شده است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به توسعه فعالیتهای فناورانه گفت: هوش مصنوعی امروز در بخشهای مختلف صنعتی و حتی زندگی روزمره مردم نقشآفرینی میکند. دانشگاه آزاد سیرجان نیز در این حوزه پیشگام بوده و با ایجاد مرکز تحقیقات هوش مصنوعی، عرصه همکاریهای جدیدی با صنایع گشوده است. این مرکز در حوزه هوشمندسازی خطوط تولید شرکتهای صنعتی و معدنی فعالیتهای موفقی داشته و اخیراً نیز قراردادهایی با نهادهای نظامی و امنیتی برای توسعه سامانههای هوشمند منعقد کردهایم.
وی با اشاره به چالش بهرهوری در صنایع منطقه توضیح داد: یکی از مسائل جدی صنایع و معادن سیرجان، موضوع بهرهوری است. در این راستا با همکاری شرکت صنعتی و معدنی ماهان، مرکز تحقیقات مشترکی ایجاد کردهایم که مأموریت آن نیازسنجی، احصای چالشها، بهینهسازی فرآیندها و حتی ساخت تجهیزات مورد نیاز صنایع است.
بازرگان افزود: در مجموع سه مرکز تحقیقاتی متناسب با چالشهای اصلی شهرستان سیرجان ایجاد کردهایم تا با استفاده از توان اساتید و متخصصان، گامهای مؤثری در جهت رفع این مسائل برداشته شود.
رئیس دانشگاه آزاد سیرجان همچنین به توسعه فعالیتهای فناورانه این واحد اشاره کرد و گفت: در حوزه تولید قطعات فولادی و بهینهسازی تجهیزات، سرای نوآوری فولاد، زنجیره تأمین و صنایع وابسته را راهاندازی کردهایم. هماکنون شرکتهای دانشبنیان و فناور متعددی در این سرا فعالیت میکنند و کارگاه مهندسی معکوس دانشگاه نیز بهصورت دو شیفت با انعقاد قراردادهای متعدد با صنایع فعال است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: این سطح از فعالیتها موجب شده دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان در فهرست تأمینکنندگان مورد تأیید شرکتهای بزرگ صنعتی منطقه، از جمله مجتمع مس سرچشمه و شرکت معدنی و صنعتی گلگهر قرار گیرد و قراردادهای مهمی با این مجموعهها منعقد کند.
پایاننامههای مسئلهمحور برای حل چالشهای شهرستان سیرجان
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان با تأکید بر اهمیت مهارتافزایی در میان دانشجویان گفت: گروههای آموزشی دانشگاه موظف شدهاند جلسات مستمری با صنایع و نهادهای خصوصی و دولتی برگزار کنند تا نیازهای واقعی بازار کار شناسایی شود. بر همین اساس، با نظر شرکتهای بزرگِ مقصد اشتغال دانشجویان، تغییراتی در سرفصل دروس ایجاد کردهایم تا آموزشها مهارتمحورتر شود.
وی افزود: همچنین با بررسی نیازهای شهرستان و مشکلات دستگاههای مختلف از جمله دادگستری سیرجان، فهرستی از مسائل و موضوعات اولویتدار استخراج شد که در اختیار دانشجویان کارشناسی ارشد، دکتری و اساتید راهنما قرار گرفته است تا پایاننامهها بهصورت هدفمند در جهت حل مشکلات منطقه هدایت شوند.
بازرگان از همکاریهای گسترده دانشگاه با مجموعههای قضایی شهرستان خبر داد و گفت: تفاهمنامههای مؤثری با دادگستری و دادسرای سیرجان در حوزههایی مانند کاهش جرم، پیشگیری از خودکشی و افزایش انگیزه جوانان منعقد کردهایم و گروههای آموزشی دانشگاه در این برنامهها فعالانه حضور دارند.
وی با تأکید بر نقش اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: دانشگاه آزاد یک دانشگاه مردمی است و درِ واحد سیرجان به روی همه اقشار، شرکتهای بزرگ و کوچک و نهادهای مختلف باز است. یکی از مسئولیتهای مهم ما بهرهگیری از توان اساتید گروههای علوم انسانی، بهویژه روانشناسی و حقوق، برای خدمت به مردم منطقه است.
رئیس دانشگاه آزاد سیرجان ادامه داد: در محلههای مختلف، گروههای آموزشی دانشگاه با حضور دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری برنامههای مشاورهای و آموزشی ارائه میکنند. این خدمات در پایگاهها و مساجد گوناگون برای پاسخگویی به مسائل حقوقی و روانشناختی مردم اجرا میشود تا بتوانیم به وظیفه اجتماعی دانشگاه عمل کرده و انتظارات جامعه از دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان را برآورده کنیم.
حرکت دانشگاه بهسوی خودکفایی مالی و دانشگاه نسل جدید
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان در جمعبندی سخنان خود با اشاره به اهداف و دستاوردهای این واحد دانشگاهی گفت:
هدف ما در دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان این است که دانشگاه را به مرکزی برای تولید ثروت از علم تبدیل کنیم و عملکرد مالی، علمی، پژوهشی و فرهنگی واحد در سالهای اخیر نشان میدهد که در این مسیر به موفقیت رسیدهایم.
وی با اشاره به رشد مستمر این واحد افزود: در چهار سال گذشته هر سال دو رتبه در شاخصهای تحول علمی، پژوهشی و فرهنگی ارتقا یافتهایم و اکنون در جایگاه دوم کشور قرار داریم. همچنین در حوزه آزمایشگاهها و کارگاهها، در میان حدود ۴۰۰ واحد دانشگاه آزاد، بر اساس رتبهبندی اخیر در جایگاه نخست بهرهوری و عملکرد قرار گرفتهایم.
بازرگان ادامه داد: در حوزه درآمدهای غیرشهریهای نیز پیشتاز هستیم و با روند فعلی، کمتر از دو سال دیگر جشن خودکفایی مالی و عدم وابستگی به شهریه را برگزار خواهیم کرد. رویکرد ما حرکت بهسوی یک دانشگاه حل مسئله و تبدیل شدن به دانشگاه نسل جدید ـ دانشگاه نوآور و کارآفرین ـ است. در همین راستا احداث پردیس پارک علم و فناوری در سیرجان را در دستور کار داریم و قصد داریم فعالیت شرکتهای دانشبنیان مستقر در سرای نوآوری را گسترش دهیم؛ اقدامی که هم در برندسازی دانشگاه و هم در افزایش درآمدهای پایدار مؤثر خواهد بود.
رئیس دانشگاه آزاد سیرجان با اشاره به وضعیت مالی سالهای گذشته گفت: در سال مالی ۹۹–۱۴۰۰ تراز دانشگاه چند میلیارد تومان منفی بود. اما از سال ۱۴۰۱ که مسئولیت واحد را بر عهده گرفتم، روند درآمدها هر سال صعودی بوده و دانشگاه از زیاندهی خارج شده و اکنون یک واحد کاملاً سودده است.
او افزود: در همین دوره زیرساختهای مهمی در حوزه آزمایشگاه، کارگاه، آموزش و رفاه دانشجویان ایجاد شد. همین موضوع باعث شده امروز بسیاری از داوطلبان، دانشگاه آزاد اسلامی سیرجان را بهعنوان انتخاب اول خود برگزینند. آمار پذیرش دانشجو طی سالهای اخیر رشد داشته، در حالی که برخی دانشگاههای اطراف ـ حتی دانشگاههای دولتی و شبهدولتی ـ با ریزش مواجه شدهاند. این روند نشان میدهد که ریلگذاری ما درست بوده است.
وی در پایان ضمن قدردانی از عوامل انسانی مؤثر در پیشرفت واحد گفت: تمام این موفقیتها به لطف خدا و تلاش همکاران پرتلاش، اعضای هیئت علمی توانمند واحد سیرجان و حمایتهای ریاست محترم استان، دکتر منظری توکلی، حاصل شده است. امیدواریم با مدیریت دکتر رنجبر، شاهد اعتلای روزافزون نام دانشگاه آزاد اسلامی در کشور باشیم.
مشروح گفتگوی ویدیویی رئیس دانشگاه آزاد واحد سیرجان از اینجا قابل مشاهده است.
انتهای پیام/
