غرب با تحکیم ساختارهای سلطه اهداف خود را پیش میبرد/ جنگ ۱۲ روزه حافظه تاریخی ایران را بازگرداند
به گزارش خبرگزاری آنا، انجمن بینالمللی علوم اجتماعی ایران، امروز چهارشنبه 28 آبان، نشستی را با عنوان «مقاومت به مثابه امر اجتماعی» برگزار کرد.
در این نشست که در محل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، «حسین کچوییان» استاد دانشگاه، گفت: غرب به دنبال عملی کردن تمام مقاصدش است. تمام بخشهای غرب کارهایی انجام میدهند مثل جوایزی که در نظر میگیرند، از جمله جایزه نوبل که برای سلطه است.
سلطهگرایی با ابزار عوامفریبی
وی افزود: غرب عوام مردم را به میدان آورده است، کار را برای مقاومت مشکل کرده است و پیچیدگی عجیبی به وجود آورده بنابراین رهایی از سلطه به شدت سخت شده است.
کچوییان ادامه داد: غرب در تمام مراحل مختلف سلطه از جمله نظامی و سیاسی ساختارها را تحکیم کرده و همین ساختار است که کار آنها را پیش میبرد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: به افرادی که تحت سلطه قرار گرفتهاند یگر نمیتوانیم بگوییم غربزده بلکه آنها مومنین به غرب هستند.
ساعت دوم جنگ است که نتیجه را معین میکند
در ادامه این نشست، «وحید شالچی» استاد دانشگاه علامه طباطبایی، گفت: در جنگ ۱۲ روزه آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران، دو طرف ضرباتی را به همدیگر وارد کردند، اما این ساعت دوم جنگ است که نتیجه را معین میکند.
وی افزود: ساعت اول، درگیری در این ۱۲ روز بود. این جنگ برای ما که جامعه صلحجویی هستیم، تکان عجیبی وارد کرد و باعث شد شکلهایی از همگرایی به وجود بیاید و تابآوری جامعه ما را افزایش داد.
شالچی ادامه داد: در زمینه استعمار که سالهای طولانی جامعه ما را درگیر کرده بود، دچار فراموشی و نسیان شده بودیم؛ اما جنگ ۱۲ روزه این وضعیت فراموشی را دگرگون کرد.
وی تأکید کرد: جنگ حافظه تاریخی ما را بازگرداند و اشتیاق اپوزیسیون و غربیها برای فراموشی را کور کرد؛ بنابراین آنها به شکل عجیبی دچار ناامیدی شدند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در ساعت دوم جنگ، باید وضعیت را به نفع خود تمام کنیم. آن چیزی که میتواند در این مرحله خون شهیدان ما را حفظ کند، صورتبندی مسئله است تا بدین وسیله امید اجتماعی را در جامعه افزایش دهیم و باعث انسجام شویم. باید فهم خود از دشمن را افزایش دهیم.
روشها برای پیمایش سرمایه اجتماعی مقاومت قدیمی است
«حامد حاجی حیدری» استادیار دانشگاه تهران در ادامه این نشست گفت: مفهوم سرمایه اجتماعی از خود جامعه مهمتر است. ابزارهای علوم اجتماعی در ایران برای پوشش دادن سرمایه اجتماعی ضعیف است.
وی ادامه داد: جریان اخیر مقاومت که از انقلاب هند شروع شد، با انقلاب در چین و کوبا ادامه یافت و تاکنون ادامه پیدا کرده است، وضعیت را در جهان از حالت تکقطبی و دو قطبی به چند قطبی رسانده است.
به گفته حاجی حیدری، این نشاندهنده پیشرفتهای جبهه مقاومت است. بنابراین، وضعیت جبهه مقاومت خوب است، اما متاسفانه در داخل کشور روشها برای پیمایش قدیمی است؛ بنابراین باید روشهای قدیمی در علوم اجتماعی تغییر کند. پیمایشهایی که در ایران در زمینه سرمایه اجتماعی مقاومت صورت میگیرد علمی و واقعی نیست.
مقاومت در حال تبدیل شدن به یک سرمایه ملی است
«حسین میرزایی» استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در ادامه نشست «مقاومت به مثابه امر اجتماعی» گفت: مفهوم مقاومت صرفاً تاکتیکی نیست؛ بلکه یک هنجار اجتماعی متعالی است.
وی ادامه داد: محاسبه سرمایه اجتماعی مقاومت در ایران با اتکا به مواضع رسمی به دست نمیآید. برخی نمیخواهند با این مواضع رسمی پیش بروند. مواضع آکادمیک ما با این مواضع رسمی یکی نیست. بنابراین، در بخش آکادمیک خیلی مواقع سکوت میکنند و مواضع خود را درباره مقاومت اعلام نمیکنند.
میرزایی تصریح کرد: از این جهت است که پیمایشهای سرمایه اجتماعی مقاومت در ایران وضعیت را درست نشان نمیدهد. پیمایشهایی که در ایران نسبت به سرمایه اجتماعی مقاومت صورت میگیرد، علمی نیست و واقعیت را نشان نمیدهد، چون خیلی از افراد مواضع خود را اعلام نمیکنند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: سرمایه اجتماعی مقاومت در ایران به سمتی میرود که در حال تبدیل شدن به یک سرمایه ملی است. سرمایه اجتماعی مقاومت در ایران جهادی است و این نکته در پیمایشها نشان داده نمیشود.
وی در ادامه گفت: فراموش نکنیم جنگ ۱۲ روزه جنگ ایران و اسرائیل نبود، بلکه جنگ ایران با اسرائیل، ناتو و غرب بود به شکلی که آنها همه جوره کمکش کردند.
مفهوم سرمایه اجتماعی نیازمند شاخصسازی است
«صابر جعفری» استاد دانشگاه علامه در ادامه این نشست با ارائه آمارهایی مربوط به قبل و بعد از جنگ ۱۲ روزه گفت: ابرمفهوم سرمایه اجتماعی نیازمند شاخصسازی است؛ مخصوصاً در زمینه سرمایه اجتماعی مقاومت.
وی با بیان اینکه برای سرمایه اجتماعی قائل به سه بعد اعتماد، ارتباطات و مشارکت هستیم، گفت: آمایشهایی که در این زمینه صورت گرفته، مختلف است که یکی از آنها سرمایه اجتماعی مقاومت قبل و بعد از جنگ ۱۲ روزه را به دقت تبیین نموده است. این آمایش ابتدا ۱۰ روز قبل از جنگ صورت گرفت و مجدداً بعد از جنگ ۱۲ روزه تکرار شد.
جعفری ادامه داد: من میخواهم جدای از اعتماد، ارتباطات و مشارکت، مفهوم آگاهی را نیز به این 3 بعد اضافه کنم از این جهت که باید ببینیم مردم میدانند مقاومت به چه معناست؟ لازم است بدانیم خیلی از مردم اخبار سیاسی کشور را دنبال نمیکنند و بسیاری از مردم اخبار فلسطین را پیگیری نمیکنند. عده زیادی از مردم از میان گروههای فلسطینی که مهمترین آنها حماس است، حماس را نیز نمیشناسند.
وی ادامه داد: خیلی از مردم با راه حل دولتی موافق هستند. برخی نیز قائلند به اینکه فلسطینیها خودشان زمینشان را فروختهاند. آمارها در این زمینهها، بعد از جنگ به شدت تغییر کرده است. به این شکل که بسیاری از مردم قائل به این نکته هستند که ولایت فقیه امنیت کشور را افزایش داده است.
جعفری بیان کرد: اعتماد به نظام بعد از جنگ ۱۲ روزه به شدت افزایش یافت؛ این یعنی مشارکت برای امنیت ملی که خیلی با نظریههای مقاومت تناسبی ندارد. باید بر این نکته تاکید نمود که بعد از جنگ اتفاق شگرفی صورت گرفت؛ بنابراین گفتمان مقاومت موفق بوده است.
وی با بیان اینکه گفتمان ملی در بخش برانگیختن احساسات نیز موفق عمل کرده است، افزود: قبل از جنگ اگر میپرسیدیم برای پیشرفت راهی جز مذاکره با آمریکا نداریم درصد قابل توجهی موافق مذاکره بودند، اما این آمار بعد از جنگ بسیار تغییر نمود؛ و موافقان مذاکره تا حد قابل توجهی کم شدند.
جعفری تصریح کرد: اعتماد به آمریکا از این جهت که اگر توافقی صورت بگیرد چقدر این دولت به توافقها پایبند است بعد از جنگ به شدت کاهش یافت. آمار مهم دیگری که بعد از جنگ تغییر قابل توجهی کرد این بود که بعد از جنگ خیلیها راه علاج مشکلات را ارتباط با آمریکا نمیدانند.
اصل مسئله استعمارگران، منفعت اقتصادی است
«سعید زاهد زاهدانی» استاد دانشگاه شیراز در پنل دوم این نشست با نام استعمارزدایی از نظریه اجتماعی گفت: جامعه شناسی علم است و محترم، اما ما از آن استفاده نمیکنیم.
وی با بیان اینکه اصل مسئله استعمارگران در طول تاریخ ایران منفعت اقتصادی بوده است، نه سیاسی با اشاره به منافع سرشار ایران که استعمارگران به دنبال استفاده از آن بودند، خاطرنشان کرد: جامعه شناسی در واقع به غربیها کمک میکند تا بهتر بتوانند از منابع اقتصادی ما استفاده کنند. اما ما با جامعه شناسی بازی میکنیم و رویکرد کاربردی و عملیاتی نداریم.
زاهد بیان کرد: مقاومت مربوط به ایران تنها نیست مقاومت یک جنبش اجتماعی است. یعنی همانطور که ایران مقابل استکبار ایستاد نقطه تقابل مقاومت نیز استکبار جهانی است.
زاهد با تشریح انواع مختلف استعمار تأکید کرد: اولین برخورد غربیها استعمار کهن بود، یعنی دزدیدن منابع، اما به اسم آباد کردن کشورها. بعد تبدیل به استعمار نو شد. استعمار کهن در ایران به وجود نیامد یعنی مواردی مثل جنبش تنباکو که توسط روحانیت شکل گرفت، اجازه استعمار کهن را در ایران نداد.
وی تصریح کرد: در استعمار نو با گماشتن یک دست نشانده میخواستند کار را پیش ببرند که همزمان شد با دوره پهلوی. در این دوره از استعمار تجارت رونق یافت، اما تولید کساد شد. آنها در این دوره صنعت کشور را زمین زدند یعنی با واردات جنس خارجی به تولید و صنعت ضربه اساسی وارد کردند.
زاهد تأکید کرد: این اتفاقات به این دلیل بود که رویکردی که مقام معظم رهبری بر آن تاکید دارند و پافشاری میکنند، وجود نداشت. این رویکرد مهم همان استقلال و روی پای خود ایستادن است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بعد از این دوره نوبت به استعمار فرانو رسید افزود: الگوی اصلی در این دوره از خود اروپا گرفته شد به این شکل که همانطور که آمریکا بر اروپا تسلط یافته بود و هرچه تلاش میکردند دلار زدایی کنند نمیتوانستند، همین الگو را در ایران پیاده کردند. در این نوع استعمار از اقتصاد وابسته به کشورها اجازه رشد نمیدهند. میگویند ما کشورتان را آباد میکنیم، اما سهم ما را بدهید.
وی ادامه داد: در این دوره از استعمار گزاره سنت در مقابل مدرنیته به کمک آنها آمد. این گزاره رویکردی جامعه شناختی است. میگویند میخواهیم شما را مدرن کنیم و با نام توسعه این کار را انجام میدهند. به این شکل که میگویند شما در حال توسعه هستید.
زاهد افزود: انقلابی که در ایران شکل گرفت بر اساس سنت بود و انقلاب تمام کاسه کوزههای آنها را به هم ریخت.
زاهد ادامه داد: بعد از این دوره به سمت پست مدرنیسم رفتند به این شکل که گفتند به شما اجازه مدرن شدن میدهیم، اما قصدشان به نوعی دیگر بود. در این بخش آنها جهانی شدن را مطرح کردند یعنی جهانی عمل کنید.
وی تاکید کرد: در بحث توسعه پایدار که غربیها مطرح میکنند دلشان به حال ما نسوخته است بلکه میخواهند منافع خود را تامین کنند.
جامعهشناسی تاریخی ایران نیازمند استعمارزدایی است
در ادامه، «میثم مهدیار» استاد دانشگاه علامه با انتقاد از برخی نگاهها در حوزه جامعه شناسی تاریخی گفت: کسی که در دانشگاه فرضا کارشناسی ارشد جامعه شناسی میگیرد، دو واحد بیشتر جامعه شناسی تاریخی نمیخواند. به این شکل که میگویند این دورهای که به نام قاجار معروف است دوره تاریکی است قبل از آن نیز به همین شکل سیاه بوده است؛ بنابراین نیازی به مطالعه آن نیست.
مهدیار ادامه داد: با این نگاه تلاش میکنند دانشجویان از تاریخ چیزی ندانند. ما از تاریخ خود بیگانه هستیم و باید از جامعه شناسی تاریخی ما استعمارزدایی صورت بگیرد.
انتهای پیام/
