​سریال «برادر» الگوی متفاوتی نسبت به مجموعه‌های ماه رمضان داشت

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در ابتدای نشست تحلیل و بررسی سریال «برادر» غلام عباس فاضلی به عنوان منتقد درباره ویژگی‌های متمایز کننده سریال «برادر» که در شب‌های مبارک رمضان از شبکه پخش می‌شد، صحبت کرد و گفت: با اینکه پیش زمینه خوبی نسبت به سریال‌های تلویزیونی نداشتم، اما این سریال توانست رفته رفته مرا مجذوب خود کند. امروز هم اینجا دور هم جمع شدیم تا درباره این موضوع صحبت کنیم که چرا «برادر» سریال مهمی است. البته تعدادی از مخاطبان و منتقدان ارتباط برقرار کردن با این سریال برایشان سخت بود. این دشواری ارتباط به خاطر تازه بودن نوع سریال است.

وی در این باره ادامه داد: از دورنمای کلی‌تر که به سریال‌های ماه رمضان در طول ۱۵-۱۶ سال اخیر نگاه کنیم، در حوزه سریال‌سازی ماه رمضان با چهار-پنج ژانر مواجه هستیم که شاید بتوانیم از آن به عنوان کهن الگو یاد کنیم. البته سریال برادر جزو هیچ کدام از این ژانر‌ها قرار نمی‌گیرد. یکی از الگو‌ها الگوی برزخ، سفر برزخی و سفر در زمان است. الگوی دیگر هبوط شیطان روی زمین و به هم ریختن مناسبات جامعه و تغییر رفتار، الگوی سوم نهفته شدن گنجی در مسجد و یا مکان‌های اینچنینی و الگوی دیگر انتقاد از خانواده‌های مذهبی که دچار لغزش می‌شوند و الگوی آخر هم کمدی‌سازی است.

فاضلی بعد از معرفی الگوهای مختلف سریال‌های ماه رمضان و تمایز سریال برادر از آن‌ها درباره این سریال توضیح داد: «برادر» از این جهت مهم است که از هیچ کدام از این الگو‌ها پیروی نکرده است. در واقع این سریال جزو معدود آثار نمایشی است که درباره مفاهیم اخلاقی و انسانی صحبت می‌کند. «برادر» می‌خواهد ما را به زمانی ببرد که احترام به بزرگ‌تر، غیرت مرد بودن جزو مفاهیم ارزنده‌ای بود که اکنون فراموش شده است.

در ادامه جواد افشار کارگردان سریال «برادر» درباره نحوه آشنایی با فیلم‌نامه و تصمیم به ساخت آن گفت: فیلم‌نامه این سریال را آقای چگینی برای من فرستاد و من هم آشنایی قبلی با آقای آرش قادری داشتم و می‌دانستم از چه قلم خوبی برخوردارند. بنابراین احساس کردم این سریال خیلی از دغدغه‌ها و مسائل امروزی را که به سلیقه و علاقه من نزدیک است در خود گنجانده است. پس از آن تعدادی نشست‌های پی در پی گذاشتیم.

آرش قادری نویسنده این سریال نیز درباره شکل‌گیری داستان «برادر» توضیح داد: این قصه را من خیلی وقت پیش و با دغدغه‌ای که برایم پیش آمده بودم نوشتم. تا اینکه این اواخر با پیشنهادی به آن دست بردم. همزمان با این موضوع ماجرای برنج و آلودگی آن پیش آمد. با اینکه در ابتدا خیلی برایم جذاب نبود و معتقد بودم فضای دراماتیک ندارد اما بعد از مدتی به این نتیجه رسیدم که چندان هم به قصه من بی‌ربط نیست.

نعمت چگینی نیز تهیه کننده سریال «برادر» درباره پذیرش پیشنهاد ساخت این سریال گفت: دغدغه من این بود که دنبال قصه‌ای جذاب و مربوط به موضوع روز جامعه بروم. مدیر فیلم و سریال شبکه ۲ آقای قادری را به من معرفی کردند. با ایشان که صحبت کردم متوجه شدم فیلمنامه خوبی دارند. در‌‌ همان بحبوحه بود که موضوع قاچاق برنج و برنج‌های آلوده پیش آمد. به این ترتیب برای ساخت آن اقدام کردیم.

سوگل طهماسبی نیز به عنوان بازیگر این سریال درباره حضور خود در «برادر» بیان کرد: قبلا با آقای افشار افتخار همکاری داشتم و با خواندن فیلمنامه نیز متوجه شدم که آن نقش را دوست دارم و توانستم ارتباط خوبی با آن برقرار کنم و سعی کردم قابل قبول بازی کنم و فکر می‌کنم نتیجه خوبی هم صورت گرفت.

چگینی نسبت به وارد کردن موضوع برنج در سریال برادر و اطمینان از موفقیت آن گفت: از روز اول که ایده برنج مطرح شد، این احساس را داشتیم که ممکن است جامعه مخاطب آن را نپذیرد و ما را دچار مشکل کند. اما تحقیقات متعددی کردیم تا مشکلی از این بابت پیش نیاید. البته حمایت‌کننده مالی نیز از قسمت پنجم و ششم با ما وارد همکاری شد. اما به طور کلی موضوع سریال ما حمایت از تولیدات داخلی بود.

فاضلی با اشاره به اینکه اکثر سریال‌های ماه رمضان در قسمت‌های پانزدهم به بعد دچار یک اعصاب خوردی و اوج تلخی می‌شوند و سپس در قسمت‌های پایانی به خوبی و خوشی تمام می‌شود، سریال برادر را از این ویژگی متمایز دانست و از قادری خواست تا در این باره توضیح دهد. قادری گفت: بازی با اعصاب تماشاگر کار سختی نیست. اما من سعی کردم به صورت آگاهانه قصه را به این حیطه نکشانم. مناسباتی که برای من مهم بود در این سریال رعایت شود، ادای احترام بزرگ‌تر بود. همچنین نمی‌خواستم با اعصاب تماشاچی بازی کنم و مایل بودم سریال را به صورت واقعی پیش ببرم. مثلا اینکه در زندگی واقعی حتما همه آدم‌های بد به سزای اعمالشان نمی‌رسند و آدم خوب هم به نتیجه خوب نمی‌رسد. تلاشم این بود که این واقعیت جامعه را به درستی به نمایش بگذارم.

طهماسبی نیز در ادامه به ویژگی چند بعدی بودن نقش خود در این سریال پرداخت و گفت: شخصیت همه ما در زندگی چند بعد دارد. مثلا در خانه نقشی داریم و در محیط کار نقشی دیگر. این نقش هم مانند بقیه نقش‌های واقعی بود. اما نکته‌ای که برای خودم خیلی جالب بود و همه می‌گفتند، رابطه خوب مریم و مسعود به عنوان خواهر و برادر بود که خیلی خوب درامد. متاسفانه ما امروز می‌بینیم که این رابطه دچار یک خلا شده است و رابطه خواهر و برادری به این نحو کمتر دیده می‌شود. این نقش را می‌توان تلنگری دانست به همه تا بلکه این رابطه مستحکمتر شود.

وی افزود: برای شناخت بیشتر نقشم مدتی به ساختمان همشهری رفتم و به حرکات خبرنگار‌ها و سرعتی که در انجام کار‌هایشان داشتند، دقت کردم و از نزدیک در جریان کار خبرنگاری قرار گرفتم. البته ما خیلی هم از فضای خبرنگاری دور نیستیم و هر روز با خبرنگاران متعددی در ارتباط هستیم.

افشار درباره انتخاب بازیگران برای سریال برادر گفت: مهم‌ترین بخش کارگردانی همین انتخاب بازیگر است. خیلی وقت‌ها کلیشه‌ها شما را در انتخاب بازیگر در خود غرق می‌کند. مثلا حسن پورشیرازی دوست داشت که نقش بهرام را که یک نقش منفی بود بازی کند اما من توانستم او را قانع کنم که حاج احمد را که نقشی مثبت بود بازی کند. در واقع من بعد از خواندن فیلمنامه بازیگران را در ذهن خودم می‌چینم و برای آمدن آن بازیگر مورد نظر بسیار پافشاری می‌کنم. فکر می‌کنم سریال برادر در بهترین شکل در انتخاب بازیگران صورت گرفت و خدا را بابت این قضیه شاکرم.

کارگردان سریال «کیمیا» ادامه داد: همیشه بر اساس نقشه یاب فیلمنامه حرکت می‌کنیم. البته قبل از هر سکانس درباره آن با هم صحبت می‌کنیم و آن را به چالش می‌کشیم. بعد از آن تحلیل موقعیت‌ها و نقش‌ها سراغ دیالوگ‌ها می‌رویم. البته تلاشمان این است که سطر به سطر به فیلمنامه وفادار باشیم اما در بعضی جا‌ها با نظر نویسنده برخی دیالوگ‌ها را تغییر می‌دادیم.

در پایان این برنامه به عوامل اجرای سریال «برادر» لوح تقدیر از سوی فرهنگسرای رسانه تقدیم شد و دقایقی از پشت صحنه سریال نیز برای حاضران پخش شد.

فرهنگسرای رسانه و شبکه‌های اجتماعی در نظر دارد از این پس از آثار و تولیدات رسانه‌ای در حوزه اقتصاد مقاومتی و اخلاق مداری حمایت کرده تا جریان‌ساز مطالبه‌گری بین مردم برای ساخت فیلم و سریال‌های بیشتری در این حوزه باشد.