گفتوگو با حامد افشاری | رویکرد نوین دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس در ایجاد اکوسیستم درآمدزایی پایدار
به گزارش خبرگزاری آنا، در دنیای امروز، دانشگاه تنها مکانی برای انتقال دانش نیست؛ بلکه بستری زنده و پویا است که در آن آموزش، صنعت، فناوری، فرهنگ و اقتصاد دست در دست هم میدهند تا نهتنها دانشجو بسازند، بلکه جامعهسازی را رقم بزنند. دانشگاهی که بتواند همزمان، مربی جوان، مشاور صنعت، حامی کارآفرین، میزبان هنر و فرهنگ و موتور محرکهی توسعهی محلی و ملی باشد، دیگر یک نهاد آموزشی سنتی نیست، بلکه ستون فقراتی برای ساختن آیندهای پایدار و هوشمند محسوب میشود.
در این چارچوب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس — با موقعیت راهبردی در قلب منطقهای صنعتی و پرجمعیت، با بیش از ۲۳ هزار دانشجو، ۱۳۵ رشتهی تحصیلی و هیئت علمی پویا — نشان داده است که میتواند فراتر از مرزهای کلاس درس حرکت کند. از راهاندازی «مدرسه اشتغالآفرینی» تا توسعه «سرای نوآوری جلبک»، از گسترش رشتههای پزشکی و مهارتی تا ایجاد پلی مستمر میان دانشگاه و صنایع بزرگی چون ایرانخودرو و سایپا، این واحد در حال تبدیل شدن به یک اکوسیستم جامع از نوآوری، کارآفرینی و پاسخگویی به نیازهای واقعی جامعه است.
ویژهبرنامه «از نزدیک» خبرگزاری آنا، با گفتوگوی صمیمی با حامد افشاری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، تلاش کرده است تا تصویری زنده، صادقانه و بدون فیلتر از مسیری را به نمایش بگذارد که در آن دانشگاه دیگر فقط مأموریت آموزشی ندارد، بلکه مسئولیت اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را نیز بر دوش میکشد. سخنانی که نهتنها از برنامهها و آمار میگوید، بلکه از عشق به منطقه، وفاداری به راه شهید طهرانچی، تعهد به کیفیسازی آموزش و ایمان به ظرفیتهای پنهان جوانان سرچشمه میگیرد؛ سخنانی که نشان میدهد چگونه یک دانشگاه محلی میتواند با نگاهی جهانی، مسئلهمحور و کاربردی، به قطبی برای خلق ثروت علمی، اشتغال پایدار و توسعهی متوازن تبدیل شود.
افشاری در آغاز سخنان خود گفت: سلام و درود میفرستیم به ارواح طیبه شهدا، امام راحل و بهویژه استاد بزرگوار، شهید دکتر طهرانچی عزیز که به درجه رفیع شهادت نائل آمدند و ناظر بر تمامی رفتار ما هستند. انشاءالله آن شهید بزرگوار، ناجی ما در پیشبرد امور و تحقق سند راهبردی باشند که خودشان تدوین کردند. امیدواریم بتوانیم به اهداف والایی که شهید طهرانچی متصور بودند برسیم و با راهبری آقای رنجبر، همانگونه که خودشان بیان کردند، این مسیر با قوت و قدرت ادامه یابد.
مدیریت یکپارچه واحدهای دانشگاهی
وی افزود: با توجه به اینکه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامیِ اندیشه، ملارد و صفادشت بهصورت یکپارچه ذیل واحد شهرقدس قرار گرفتهاند، راهبری این چهار واحد شهرقدس، ملارد، صفادشت و اندیشه، بر عهده ماست. واحد دانشگاهی شهرقدس در مرز دو استان تهران و البرز واقع شده و خدمات آموزشی و پژوهشی خود را به تمامی مردم این منطقه ارائه میدهد.
ظرفیتها و رشتههای دانشگاه
افشاری در تشریح فعالیتهای واحد شهرقدس گفت: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس با بیش از ۲۳ هزار و ۶۰۰ دانشجو، بزرگترین واحد در میان مجموعههای زیرمجموعه خود بهشمار میرود. در مجموع، بیش از ۳۲ هزار دانشجو در این مجموعه تحصیل میکنند. رشتههای متنوع، حضور استادان برجسته و فضای آموزشی گسترده از ویژگیهای شاخص این واحد است. میتوان گفت دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس، مجموعهای جامع با محیطی سرسبز، دپارتمانهای منظم و ساختمانهایی شکیل است.
وی ادامه داد:«در این واحد دانشگاهی ۲۴۸ عضو هیئت علمی فعالیت دارند و بیش از ۱۳۵ رشته در مقاطع تحصیلی مختلف ارائه میشود. در حوزه علوم انسانی، با توجه به اقدامات ارزش مندی که در دوران ریاست شهید دکتر طهرانچی انجام شد، چندین دانشکده جدید تأسیس شد. در واحد شهرقدس نیز امسال موفق به پایهگذاری پنج دانشکده کلیدی شدهایم؛ شامل دانشکدههای علوم انسانی، فنی و مهندسی، علوم پایه، کشاورزی و سلامت. خوشبختانه در سال تحصیلی جدید، پذیرش دانشجو در این دانشکدهها آغاز خواهد شد.»
افشاری افزود:یکی از برنامههای مهمی که در سال گذشته با جدیت دنبال کردیم، توسعه رشتههای علوم پزشکی و سلامت در واحد شهرقدس بود. با همکاری مدیران استان تهران و تلاش همکاران، موفق شدیم پردیس پزشکی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران را در این واحد راهاندازی کنیم. انشاءالله در سال تحصیلی جدید، واحد شهرقدس میزبان دانشجویان رشتههای پزشکی و پرستاری خواهد بود.
تمرکز بر توسعه رشتههای هنر و مهارت؛ گسترش سراهای نوآوری در شهرقدس
افشاری با اشاره به برنامههای آتی واحد شهرقدس گفت: بر اساس برنامهریزیهای انجامشده، امسال توسعه رشتههای هنر و رسانه در دستور کار ما قرار گرفته است. تلاش داریم با ایجاد بسترهای لازم، این رشتهها را در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس گسترش دهیم. در عین حال، واحد اندیشه را بهصورت ویژه بر رشتههای مهارتی متمرکز کردهایم و بیشتر دانشجویان حوزه مهارتی در این واحد مستقر هستند. واحد صفادشت نیز با محوریت سرای نوآوری جلبک در حال توسعه است و فعالیتهای علمی و فناورانه مرتبط با این حوزه در آن دنبال میشود. افزون بر این، چندین سرای نوآوری دیگر نیز در واحد شهرقدس فعال یا در حال راهاندازی است؛ از جمله سرای نوآوری «قریب»، سرای «کسبوکارهای خانگی و روستایی» و دبیرخانه ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی که در همین واحد پیگیری میشوند.
موقعیت راهبردی شهرقدس؛ مزیتی برای آموزش و اشتغال جوانان
افشاری با اشاره به موقعیت راهبردی واحد شهرقدس گفت: با گسترش جمعیت در غرب استان تهران و افزایش سکونت خانوادهها در شهرهای جدید مانند پرند، اندیشه و پردیس، تراکم بالایی از جمعیت جوان در مناطق شهرقدس، اندیشه، ملارد و صفادشت ایجاد شده است. بسیاری از این خانوادهها در این شهرها سکونت دارند، اما فعالیت شغلیشان در تهران است و این امر فرصت ویژهای برای جذب دانشجویان ایجاد کرده است.
وی افزود: وجود مدارس پرتراکم و چندشیفته نیز نشاندهنده جمعیت قابل توجه دانشآموزی در این مناطق است و پتانسیل ورود به آموزش عالی در آنجا بالاست. از سوی دیگر، نزدیکی واحد شهرقدس و صفادشت به شهرکهای صنعتی بزرگ، امکان پیوند دانشگاه با صنعت را تقویت کرده است.
افشاری ادامه داد: در گذشته خانوادهها ممکن بود فرزندانشان را برای تحصیل به دانشگاههای مرکزیتر بفرستند، اما امروز ترجیح میدهند فرزندانشان در کنار خانواده و در دانشگاهی معتبر در نزدیکی محل سکونت تحصیل کنند. این مزیت جغرافیایی، فرصت ارزشمندی برای واحد شهرقدس فراهم کرده تا نقش مؤثرتری در تربیت نیروی متخصص و توسعه آموزش عالی منطقه ایفا کند.
کیفیسازی آموزش و مهارت؛ محور اصلی دانشگاه آزاد شهرقدس
افشاری با اشاره به رویکرد کیفیسازی واحد شهرقدس گفت: خوشبختانه امروز با شعار کیفیسازی که در سند تحولی دانشگاه آزاد پیشبینی شده است، یکی از مباحث اصلی ما اعمال کیفیسازی در تمامی ابعاد آموزشی و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی شهر قدس است.
وی افزود: بر اساس مطالعات انجامشده، جمعیت دانشجویی در شهرستانهای شهرقدس، ملارد، صفادشت و اندیشه بسیار مناسب است و این مناطق برای تحصیل ترجیح داده میشوند. ما نیز تلاش میکنیم شرایط مطلوبی از لحاظ کیفیت آموزشی و شاخصههای مورد انتظار خانوادهها فراهم کنیم و انتقال مهارتها و تجربیات عملی و نرم برای دانشجویان اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: خوشبختانه رویدادهای آموزشی و فناورانه خوبی را برنامهریزی کردهایم. در هر ترم، چندین رویداد برگزار میکنیم تا دانشجویان با حضور در صنایع منطقه، تجربه عملی کسب کنند. به عنوان مثال، دانشجویان رشته مهندسی مکانیک میتوانند چند جلسه درسی خود را در شرکتهای مرتبط بگذرانند و فعالیتهای عملی و تجربی مرتبط با رشته خود را تجربه کنند.
طرح پویش و مدرسه اشتغالآفرینی؛ پیوند دانشگاه با صنعت و بازار کار
افشاری با اشاره به طرح پویش که واحد شهرقدس در پیش گرفته است، بیان کرد: ما طرح پویش را به خوبی در دانشگاه خود پیگیری میکنیم و برای آن یک واحد ویژه پایهریزی کردهایم. همچنین، مدرسه اشتغالآفرینی در این واحد دانشگاهی فعال است و با شرکتها و صنایع مختلف ارتباط برقرار میکند تا نیازهای آنها در حوزه اشتغال شناسایی و پیگیری کند.
رئیس دانشگاه آزاد شهر قدس افزود: دانشجویانی که علاقهمند هستند، با برنامهریزی این مدرسه وارد ارتباطات عملی و تجربی میشوند و از فرصتها و شبکههای معرفیشده بهرهمند میگردند. بر اساس آمایش این مسائل، ما هم صنایع مناسبی در منطقه داریم و هم افزایش تعداد دانشجویان را در نظر گرفتهایم. پیشبینی ما این است که با برنامهریزیهای انجامشده، واحد شهرقدس بتواند به یکی از دانشگاههای مطرح، هم در سطح دانشگاه آزاد و هم در سطح ملی، تبدیل شود و در همه وجوه، پاسخگوی نیازهای خانوادهها و دانشجویان عزیز باشد.
شهرقدس؛ قطب صنعتی و فرصتهای شغلی برای منطقه
افشاری به پتانسیلهای صنعتی منطقه اشاره کرد و گفت: در منطقه شهرقدس چندین شهرک صنعتی فعال داریم، از جمله شهرک صنعتی قدس، زاگرس، گلبرگ، هفتجوی و شهرک صنعتی صفادشت. این شهرکها میزبان صنایع متعددی هستند که از جمله آنها میتوان به صنعت خوردایش و معادن مرتبط اشاره کرد که جزو صنایع مطرح منطقه محسوب میشوند. با توجه به حضور صنایع بزرگی مانند سایپا و ایران خودرو، صنعت قطعهسازی نیز یکی از صنایع مهم و قوی این منطقه است. علاوه بر این، صنایع غذایی در صفادشت و شهر قدس فعال هستند و صنایع پوشاک نیز در این منطقه در حال رشد و توسعه هستند.
پیوند دانشجویان با صنعت؛ از کارآموزی تا کارآفرینی پایدار
رئیس دانشگاه آزاد واحد شهر قدس به بهرهگیری از پتانسیل دانشجویان واحد دانشگاهی در ارتباط با صنعت اشاره کرد و گفت: در حوزه صنعت خردایش، از ظرفیت دانشجویان رشتههای مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مدیریت و حسابداری استفاده میکنیم. همچنین در واحد دانشگاهی ما مدرسه اشتغال و کارآفرینی فعال است و دفتر ارتباط با صنعت ایجاد شده است که درآن، یک رابط دانشگاهی و یک رابط صنعت مستقر هستند تا ارتباط با صنایع برقرار شده و نیازهای شغلی و پژوهشی احصاء شود.
وی افزود: در واحد دانشگاهی ما دو گروه دانشجو وجود دارد؛ گروه اول، دانشجویان شاغل هستند که برای ادامه تحصیل و ارتقای دانش وارد دانشگاه شدهاند و تعداد قابل توجهی از دانشجویان ما را شامل میشوند. گروه دوم دانشجویانی هستند که با علاقه خاص وارد واحدهای دانشگاهی ما شدهاند تا در همان حوزه تحصیلی خود بتوانند اشتغال داشته باشند. از همان ابتدای تحصیل، زمینه ارتباط این دانشجویان با صنایع فراهم میشود.
افشاری ادامه داد: با توجه به اهمیت صنایع خردایش و قطعهسازی در منطقه، فرصت ارتباط دانشجویان با این صنایع ایجاد شده است. در حوزه صنایع غذایی نیز شرکتهای فعال منطقه و رشته صنایع غذایی تا مقطع دکتری، دانشجویان را تحت پوشش قرار میدهد. در حوزه معماری و شهرسازی، نیازهای منطقه و شهرکهای صنعتی را شناسایی کردهایم. حتی برای دانشجویان مسابقاتی برگزار شده است که در نتیجه آن طراحی سردر شهرک صنعتی توسط دانشجویان رشته معماری و شهرسازی پیگیری میشود. همچنین ارتباطی بین دانشجویان شهرسازی و شهرداری برقرار شده تا نیازهای شهری برطرف شود.
وی در بخش دیگری افزود: در حوزه شیمی نیز چندین طرح پژوهشی توسط گروه شیمی با همکاری صنایع منطقه در حال پیگیری است. امید داریم این ارتباط به صورت پایدار ادامه پیدا کند، چه ما باشیم چه نباشیم. مدرسه اشتغال و کارآفرینی و دفتر ارتباط با صنعت بتوانند به صورت دائم این برنامهها را پیش ببرند. این ارتباطها پاسخ به نیاز واقعی منطقه است و فرصت ارزشمندی برای دانشجویان و صنایع ایجاد کرده است.
کسب تجربه و کارآفرینی؛ پلی برای ورود دانشجویان به صنعت
افشاری در ادامه افزود: من همیشه به دانشجویانم میگویم همانطور که فرد صاحب ثروت میتواند سرمایهگذاری کند و مجدداً کسب درآمد داشته باشد، کسب تجربه نیز نوعی سرمایهگذاری است و به فرد کمک میکند از یک شغل به شغل دیگر حرکت کند. توصیه همیشگی ما به دانشجویان این است که کار را از یک نقطه آغاز کنند و ابتدا به دنبال حقوق بالا نباشند تا با کسب تجربه بتوانند پروژهها و مسئولیتهای بزرگتر را بر عهده بگیرند. صنعت نیز به دنبال جذب افرادی با مهارتهای بالا است.
وی عنوان کرد: امروزه چالشی که با آن مواجهیم مانند بحث «مرغ و تخممرغ» است؛ صنعت میگوید نیرو با تجربه کافی ندارم و از طرفی به نیروی بدون تجربه نیاز ندارم از آن سمت دانشجویان میگویند شغلی در دسترس نداریم. واحد دانشگاهی ما این مشکل را با اجرای طرح پویش حل کرده است. دانشجویان در قالب کارآموزی تجربه ابتدایی کسب میکنند و پس از یک سال، علاقه واقعی آنها برای ادامه مسیر مشخص میشود؛ آیا در همان حوزه فعالیت کنند یا وارد حوزه دیگری شوند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شهر قدس بیان کرد: همچنین در هر ترم رویدادهای فناورانه برگزار میکنیم تا دانشجویانی که استعداد کارآفرینی دارند، شرکتهای استارتاپی و کسبوکارهای نوپا ایجاد کنند و بتوانند دیگران را نیز به اشتغال برسانند، به جای آنکه صرفاً در یک سازمان استخدام شوند. یکی دیگر از برنامههای واحد، ایجاد ارتباط بین اساتید و دانشجویان با صنایع مختلف است که تاکنون منجر به تعریف طرحهای پژوهشی در یک یا دو صنعت شده و در آینده این فعالیتها به نتایج معناداری منجر خواهد شد.
سرای نوآوری و صنایع خلاق؛ مسیر پایدار درآمد غیرشهریهای
افشاری در خصوص برنامه و طرحهای کلان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس گفت: فعالیتهایی تعریف شده که با مشارکت دانشگاه یکی الی دو محصول برای صنعت در حال ایجاد است که میتواند خلق ثروت کند و دانشگاه نیز در آن مشارکت دارد. همچنین بحث سرای نوآوری جلبک را به صورت شبکهای پیگیری و دنبال میکنیم که این فعالیت درآمدزایی پایداری برای واحد شهر قدس ایجاد خواهد کرد.
وی افزود: در حوزهٔ سرای کسبوکارهای خانگی و روستایی، در حال طراحی یک پلتفرم ملی هستیم تا بتوانیم برای فعالیتهای کارآفرینانهٔ دانشجویان — بهویژه در زمینهٔ صنایع خانگی و روستایی — یک هویت برندی شده و استاندارد در سطح کشور ایجاد کنیم. ما مشاهده میکنیم که بسیاری از کارآفرینیها در روستاها و خانهها شکل میگیرند؛ مثلاً افرادی در خانههای خود میوههای خشک تولید میکنند، اما این فعالیتها معمولاً در مقیاس کوچک و بدون رعایت استانداردهای کیفی و بازاریابی مناسب انجام میشوند. هدف ما این است که با آموزش و حمایت فنی، این تولیدکنندگان را به سمت رعایت استانداردهای لازم هدایت کنیم تا محصولاتی با کیفیت بالا تولید شود. سپس، از طریق یک برند مشترک و زیرساختهای بازاریابی، آنها را به بازارهای داخلی و حتی بینالمللی متصل کنیم.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس عنوان کرد: سرای کسبوکارهای خانگی و روستایی واحد شهرقدس این مأموریت را بر عهده دارد و این طرح را بهصورت جدی پیگیری میکند. امیدواریم این رویکرد نهتنها به اشتغالزایی کمک کند، بلکه بهعنوان یک منبع پایدار درآمد غیرشهریهای برای دانشگاه نیز عمل کند. علاوه بر این، در واحد شهرقدس فضاهایی مانند فضاهای همکاری (Co-working Spaces)، فضاهای اشتراکی و آزمایشگاههای فناورانه ایجاد کردهایم تا بستر لازم برای رشد کسبوکارهای نوپا و کسب درآمدهای پایدار فراهم شود. این فضاها بهصورت هدفمند برای توسعهٔ درآمدهای غیرشهریهای طراحی شدهاند و قرار است در آینده نیز بهصورت مستمر و پایدار گسترش یابند.
رئیس دانشگاه آزاد واحد شهرقدس ادامه داد: در حوزهٔ صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی، در حال پیگیری یک پلتفرم تخصصی هستیم که با همکاری و حمایت معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در دست اجراست. این معاونت، حامی اصلی این برنامه محسوب میشود. در همین راستا، دبیرخانهٔ صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی، بازارچهای مجازی به نام «بازارچهٔ آزاد چهارسوق» راهاندازی کرده است. این بازارچه قرار است بهصورت پایدار درآمدزایی داشته باشد و فضایی برای عرضه و فروش محصولات دانشجویی در حوزههای خلاقانه — از جمله هنر، طراحی، رسانه، فناوریهای فرهنگی و سایر فعالیتهای نوآورانه — فراهم کند.
افشاری گفت: همچنین، با همکاری معاونت فرهنگی و سایر معاونتهای دانشگاه، سازوکارهایی در حال طراحی و اجراست تا کارمندان، اساتید و دانشجویان بتوانند از این پلتفرم بهراحتی و با شرایط ویژه، خرید کنند. این رویکرد نهتنها تسهیلگر دسترسی به محصولات خلاقانه است، بلکه یکی از راهبردهای کلیدی ما برای تولید درآمد غیرشهریهای و پایدار در واحد شهرقدس محسوب میشود.
تمرکز بر درآمد پایدار غیرشهریهای؛ هدف ۴۰ درصدی بودجه واحد شهر قدس
افشاری با اشاره به هدف امسال دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس برای رسیدن به درآمد غیرشهریهای گفت: هدفگذاری امسال واحد ما ۴۰ درصد بودجه است. همانطور که بر اساس سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی پیش میرویم، تمام تلاش ما این است که بتوانیم به این ۴۰ درصد از بودجه دانشگاه برسیم و درآمد غیرشهریهای واحد را تأمین کنیم. این کار آسان نیست، اما تمام تلاش ما بر این است که به اهداف قید شده در سند تحول دست یابیم و ۴۰ درصد بودجه واحد دانشگاهی از درآمد غیرشهریهای کسب شود.
تلاش برای همافزایی دانشگاه و جامعه؛ از استعدادهای منطقه تا دستاوردهای ملی
افشاری با اشاره به برنامههای آینده و ظرفیتهای دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس گفت: دانشگاه آزاد یک دانشگاه مردمی است و بسیاری از دانشجویان در حال تحصیل این واحد دانشگاهی از بومیهای منطقه هستند که با مسائل و نظام موضوعاتی شهرستان آشنایی دارند. بسیاری از آنها خانوادههایی دارند که در شورای شهر، صنایع و کارخانهها مسئولیت دارند. ما تلاش میکنیم دانشجویان را فعالانه درگیر کنیم تا دغدغهها و مسائل محیط اطراف خود را احساس کنند و در حل آنها نقش ایفا کنند.
وی افزود: در نظام موضوعاتی پایاننامههای دانشجویان ارشد و رسالههای دکتری، اولویت با مسائل شهرستان و حل مشکلات منطقه است و سپس به سطح استان و ملی گسترش پیدا میکند. به عنوان نمونه، طرحهای ملی مانند سرای نوآوری جلبک و کسبوکارهای خانگی و صنایع خلاق در حال پیگیری است، در حالی که ارتباطات منطقهای ما با شورای شهر و سازمانها نیز برقرار است.
افشاری با اشاره به دستاوردهای ورزشی واحد شهر قدس ادامه داد: ما پذیرای دانشجویان سرشناسی هستیم، از جمله آرین سلیمی، دارنده مدال طلای المپیک در رشته تکواندو وعلی داوودی ملی پوش رشته وزنهبرداری که به تازگی مدال برنز کسب کرده است. مربیان برجستهای مانند آقای ایمانزاده نیز استعدادهای ورزشی را شناسایی و هدایت میکنند.
وی در پایان با قدردانی از خبرگزاری آنا گفت: از زحمات خبرگزاری آنا و تمامی همکارانشان تشکر میکنم. این رسانه دغدغهمند و فعال در سطح کشور، همانند دانشگاه، به تمامی ابعاد علمی و منطقهای توجه دارد. امیدوارم دانشگاه و رسانههای دانشگاه آزاد بتوانند نقش مؤثری در جامعه ایفا کنند و به اهداف عالی سند تحول دست یابند.
برای مشاهده فیلم کامل گفتوگوی، رئیس دانشگاه آزاد واحد شهرقدس اینجا کلیک کنید
انتهای پیام/
