«افسانه سپهر»؛ سفر قهرمان در بستر فناوری بومی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، «افسانه سپهر» به کارگردانی عماد رحمانی تنها پویانمایی ایرانی حاضر در بخش مسابقه سی و هفتمین جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان است.

این اثر محصولی از «کارخانه سرگرمی مهوا» است که با وجود برخی ضعف‌های داستانی، به واسطه فیلمنامه منسجم و شخصیت‌پردازی دقیق، جایگاه قابل توجهی در میان تولیدات کودک و نوجوان یافته است.

انیمیشن به عنوان شاخه‌ای از تولید محتوا، نقشی چندوجهی در تربیت، سرگرمی و فرهنگ‌سازی کودکان و نوجوانان ایفا می‌کند. با این میزان تأثیرگذاری لزوم بروز و ظهور شرکت‌های بزرگ برای تولید و پرداخت در این عرصه بیشتر به چشم می‌آید.

نقش آفرینی شرکت‌ها در تولید انیمیشن باعث می‌شود امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیشرفته در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار گیرد؛ مثلاً موشن کپچر، رندر فارم، استودیو صدا و پس تولید حرفه‌ای. اینها هزینه‌هایی هستند که اگر هر تولیدکننده بخواهد جداگانه فراهم کند، بار زیادی دارد. با زیرساخت‌های موجود، برخی مراحل تولید سریع‌تر و با کیفیت‌تر انجام می‌شود که کمک می‌کند پروژه‌ها مقرون به صرفه‌تر شوند.

تخصص، دانش فنی، تجربه کار حرفه‌ای در کمپانی‌ها به ارتقای کیفیت تصویر، صدا، انیمیشن، طراحی شخصیت و صحنه کمک می‌کند. امکان بهره‌گیری از تیم‌های تخصصی در فیلمنامه، طراحی شخصیت، صداگذاری و ... افزایش می‌یابد.

با شرکت در جشنواره‌ها و رقابت‌های ملی و بین‌المللی، استاندارد‌ها بالاتر می‌رود. تولیدکنندگان می‌بایست کیفیت محتوا، فیلمنامه، شخصیت‌پردازی، تصویرسازی و پیام را در سطحی عرضه کنند که توان رقابت داشته باشد. این رقابت و دیده شدن باعث می‌شود تولیدکنندگان ایده‌های خلاقانه‌تر دنبال کنند و از الگو‌های تکراری و کلیشه‌ای فاصله بگیرند. حضور در جشنواره‌ها و رقابت بین‌المللی به محتوای تولید شده امکان دسترسی به مخاطبان فراتر از مرز‌ها را می‌دهد. این دیده شدن زمینه ارتباطات بین‌المللی، امکان فروش یا به اشتراک‌گذاری محتوا با پلتفرم‌های خارجی و حتی فرصت همکاری مشترک را فراهم می‌کند.

تقویت فرهنگ بومی و هویت ملی

کمپانی‌هایی که به فرهنگ، آداب و رسوم، زبان محلی و اسطوره‌های ملی توجه می‌کنند، کمک می‌کنند کودکان با هویت خود آشنا شوند. انتقال نماد‌ها و داستان‌های بومی در قالب انیمیشن باعث حفظ میراث فرهنگی و ایجاد احساس تعلق در کودکان می‌شود.

ایجاد محتوا‌ی انیمیشن از ابتدا تا انتها نیازمند خلاقیت در داستان‌سرایی، طراحی، تصویرسازی و یا صداست. این فرآیند می‌تواند بستر آموزشی خوبی باشد برای جوانان علاقمند. کمپانی‌ها می‌توانند کارگاه، دوره آموزشی، فرصت کارآموزی و تعامل با دانشجویان و هنرمندان نوظهور ایجاد کنند. تولید محتوایی که به نیاز‌های روانشناختی، لذّت دیدن، نوع دسترسی به رسانه‌ها و سلیقه نسل جدید توجه دارد، باعث رضایت بیشتر مخاطب می‌شود.

با فعال شدن کمپانی‌های حرفه‌ای، بازخورد‌ها جدی‌تر گرفته می‌شود و محتوای تولید شده قابلیت تطبیق بیشتر با مخاطب امروز را خواهد داشت. وقتی کمپانی‌هایی فعال وارد این عرصه می‌شوند، نه فقط هنر، بلکه جنبه کسب و کار آن جدی‌تر گرفته می‌شود؛ این امکان را می‌دهد که تولید محتوا به عنوان یک صنعت پایدار مطرح شود. مزایایی نظیر جذب سرمایه‌گذار، فروش لایسنس، صادرات محتوا، درآمد از طریق پخش داخلی و بین‌المللی و تعامل با رسانه‌های دیجیتال.

حضور انیمیشن «افسانه سپهر» در سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم کودکان و نوجوانان، تنها یک رویداد جشنواره‌ای نیست؛ این حضور، نماد پیوند میان فناوری، تخیل و فرهنگ ایرانی است. اثری که در دل خود هم بازتاب تلاش برای استانداردسازی تولید انیمیشن در کشور را دارد و هم نشان می‌دهد که روایت ایرانی، اگر بر پایه فیلمنامه منسجم و شخصیت‌پردازی درست بنا شود، می‌تواند مخاطب کودک امروز را درگیر خود کند.

کارخانه سرگرمی مهوا با اتکا به استودیو‌های موشن کپچر، صدابرداری و رندر فارم خود، به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند انیمیشنی با استاندارد‌های فنی قابل رقابت تولید کند. اما اهمیت «افسانه سپهر» نه فقط در کیفیت تصویری یا طراحی شخصیت‌ها، بلکه در نحوه پیوند محتوا با فرهنگ ایرانی و ذهن کودک امروزی است.

افسانه سپهر؛ گامی تازه در مسیر صنعتی‌شدن انیمیشن کودک ایرانی

حال با چنین الگویی کمپانی‌های بزرگ می‌توانند آثار انیمیشنی مانند «افسانه سپهر» را تولید کنند. این انیمیشن از ساختار کلاسیک سفر قهرمان برای انسجام فیلمنامه خود استفاده کرده‌است. استفاده از الگوی «سفر قهرمان» یک قالب شناخته شده است که اگر درست اجرا شود، باعث شناخت سریع مخاطب با شخصیت اصلی، دغدغه و ماموریت او می‌شود.

الگویی که ریشه در اسطوره‌ها و کهن‌الگو‌های روایی دارد، اما در قالبی ساده و امروزی بازتعریف شده است. «سپهر»، قهرمان نوجوان داستان، در سفری پرخطر به جست‌وجوی معنا و شجاعت برمی‌خیزد و در مسیرش یوز ایرانی – بابو – همراه و هم‌راز او می‌شود. این رابطه میان کودک و حیوان، نه‌تنها بار عاطفی اثر را تقویت کرده، بلکه روح نمادین و هویت‌محور انیمیشن را شکل داده است.

البته مسیر فیلمنامه‌نویسی در انیمیشن ایران هنوز نیازمند بلوغ است. گرچه «افسانه سپهر» توانسته ساختار کلاسیک و منسجمی ارائه دهد، اما همین انتخاب امن و آزموده‌شده نشان می‌دهد که صنعت انیمیشن ایران هنوز در مرحله تجربه‌گری محافظه‌کارانه است؛ مرحله‌ای که باید با جسارت در روایت، تنوع در مضمون و عمق در شخصیت‌ها ادامه پیدا کند. با این حال، امتیاز بزرگ «افسانه سپهر» در شخصیت‌پردازی شفاف و باورپذیر آن نهفته‌است.

قهرمان و ضدقهرمان‌ها در این اثر با وضوحی تعریف شده‌اند که برای مخاطب کودک و نوجوان قابل درک است؛ روشی که در بسیاری از آثار جهانی موفق کودک نیز دیده می‌شود. مخاطب در برابر قهرمان نوجوان، دشمنان او (همچون شرشره، آلاسکا و پاگنده) و حتی کاراکتر‌های فانتزی، چون آدم‌برفی غول‌پیکر، دقیقاً می‌داند در کدام سوی قصه ایستاده است. همین وضوح موجب ایجاد همدلی واقعی میان مخاطب و قهرمان می‌شود، نه صرفاً یک پیوند ظاهری.

«افسانه سپهر» شاید در نگاه نخست یک انیمیشن کودکانه باشد، اما در لایه‌های عمیق‌تر، نمادی است از جهتی که صنعت انیمیشن ایران می‌تواند در آن حرکت کند: ترکیب تکنولوژی بومی، روایت اصیل ایرانی و نگاه جهانی.