وامهای مسکن تنها ۱.۴ درصد از منابع بانکی را شامل میشوند/ چرا متقاضی وام جعاله در ۵ ماه امسال کم شد؟
به گزارش خبرگزاری آنا؛ بر اساس جدیدترین گزارش بانک مرکزی روند اعطای وام جعاله در سه بخش خرید مسکن نوساز، تعمیر مسکن و خرید مسکن چند سال ساخت با تغییرات کاهشی همراه شده است. در همین راستا طی ۵ ماه گذشته به نظر میرسد که بخش مسکن در ۳ حوزه جعاله (وام تعمیرات)، خرید مسکن نوساز و خرید وام مسکن غیرنوساز در مجموع در این زمان ۴۵.۵ همت از تسهیلات شبکه بانکی را به خود اختصاص داده است که این رقم تنها ۱.۴ درصد کل تسهیلات بانکی کشور در این زمان است.
کاهش ۴۵.۵ هزار میلیارد تومانی تسهیلات مسکن در ۵ ماه، زنگ خطری جدی برای بازار مسکن ایران است. در حالی که این بازار با کمبود شدید عرضه و افزایش سرسامآور قیمتها دست و پنجه نرم میکند، روند اعطای وامهای جعاله، خرید مسکن نوساز و مسکن غیرنوساز با کاهش قابل توجهی روبهرو شده است. این وضعیت، که تنها ۱.۴ درصد از کل تسهیلات بانکی کشور را به خود اختصاص داده، نگرانیها از از دست رفتن کامل کنترل بازار و تشدید رکود در ساخت و ساز را افزایش داده است.
ریشهیابی بحران، کمبود منابع بانکی و ضعف نظارت
کارشناسان، علت اصلی این روند نزولی را در دو عامل کلیدی جستوجو میکنند؛ کمبود منابع مالی در بانکها و ضعف نظارت بر نظام بانکی. محمدحسین رحمانی خلیلی، معاون برنامهریزی و امور استانهای بنیاد مسکن، با تأیید گزارش بانک مرکزی مبنی بر کاهش چشمگیر سهم وامهای مسکن، اصلیترین دلیل را کمبود منابع مالی بانکها عنوان میکند. وی توضیح میدهد که بانکها به دلیل شرایط اقتصادی و مشکلات اعتباری، دیگر توان تخصیص وامهای مسکن به اندازه گذشته را ندارند و حتی برخی از آنها بیش از حد توان خود تسهیلات پرداخت کردهاند که این امر مشکلات جدی برایشان به وجود آورده است.
این کاهش در اعطای تسهیلات، به وضوح نشاندهنده کاهش قدرت خرید و توان مالی مردم برای مشارکت در پروژههای ساخت و ساز است. رحمانی خلیلی همچنین به کاهش آورده مردم در پروژهها به عنوان یکی دیگر از عوامل کندی روند ساخت مسکن اشاره میکند.
دلیل کاهش قابل ملاحظه اعطای وام جعاله مسکن چیست
کاهش چشمگیر اعطای وامهای مسکن در حالی رخ داده که بازار با کمبود شدید عرضه و افزایش سرسامآور قیمتها مواجه است. این وضعیت که تنها ۱.۴ درصد از کل تسهیلات بانکی کشور را به خود اختصاص داده، نگرانیها از تشدید رکود در ساخت و ساز و از دست رفتن کنترل بازار را افزایش داده است. افت شدید اعطای وام در حوزه مسکن، آن هم در شرایطی که ایران با کمبود شدید مسکن و قیمتهای سر به فلک کشیده روبهرو است، عاملی برای نگرانی بیشتر و از دست رفتن کامل کنترل در این بازار محسوب میشود. اما دلیل کاهش قابل ملاحظه اعطای وام جعاله مسکن چیست؟
محمدحسین رحمانی خلیلی، معاون برنامهریزی و امور استانهای بنیاد مسکن، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا با اشاره به گزارش رسمی بانک مرکزی که نشاندهنده کاهش چشمگیر سهم وامهای مسکن در نظام بانکی است، اظهار داشت: اصلیترین دلیل این کاهش، کمبود منابع مالی در بانکهاست. بانکها به دلیل شرایط اقتصادی کشور و مشکلات اعتباری، دیگر توان تخصیص وامهای مسکن را به اندازه گذشته ندارند و حتی برخی از آنها بیش از توان خود تسهیلات دادهاند که خود باعث مشکلات جدی برای آنها شده است.
رحمانی خلیلی افزود: این کاهش در آمار اعطای تسهیلات، شاخص موثری است که به وضوح نشاندهنده کاهش قدرت خرید و توان مالی مردم برای مشارکت در پروژههای ساخت و ساز است. کاهش آورده مردم به ویژه در پروژهها، از دیگر عوامل کندی روند ساخت مسکن محسوب میشود.
با وجود این مشکلات، معاون بنیاد مسکن به تلاشهای این نهاد برای پیشبرد پروژههای مسکن اشاره کرد و گفت: ما در بنیاد مسکن با استفاده از ظرفیتها و ارتباطات خود، به ویژه در شورای بانکها در استانها، سعی میکنیم هرطور شده منابع مورد نیاز را برای اجرای پروژهها تأمین کنیم
رحمانی خلیلی تاکید کرد: بنیاد مسکن بیشتر تمرکز خود را بر ارائه خدمات به محرومین و اقشار کمدرآمد گذاشته است و در همین راستا بخش عمدهای از پیشرفتهای نهضت ملی مسکن و افتتاح پروژههای جدید در کشور، در قالب پروژههای بنیاد مسکن انجام میشود.
وی خاطرنشان کرد: با وجود کاهش تسهیلات و مشکلات اعتباری، بنیاد مسکن به تلاش خود برای تحقق اهداف برنامههای مسکن ادامه میدهد و تلاش میکند پاسخگوی نیازهای اقشار محروم و کمدرآمد باشد.
دست به دست دادن دو عامل مهم پولی برای زمین زدن بخش مسکن
منصور غیبی، کارشناس حوزه مسکن، نیز در همهین رابطه در گفتوگو با خبرنگار آنا، کاهش چشمگیر وامهای مسکنی را مورد بررسی قرار داد و اظهار داشت: وضعیت فعلی نشان میدهد یا مردم تمایلی به دریافت این وامها ندارند یا بانکها توان پرداخت آن را ندارند. در واقع بانکها بهصورت عمدی یا غیرعمدی، نقش خود را در حمایت مالی از بخش مسکن به خوبی ایفا نمیکنند.
غیبی تصریح کرد: بار مالی برنامههای مسکن مهر و مسکن ملی بر دوش نظام بانکی سنگینی میکند، اما در عمل شاهد همکاری و مشارکت موثر بانکها نیستیم. به عبارت دیگر میتوان گفت که بانکها به دلیل سود پایین و ریسک بالا از پرداخت این وامها استقبال نمیکنند.
این کارشناس مسکن با اشاره به ضرورت شفافسازی عملکرد بانکها، تأکید کرد: برای تحقق هدف ساخت چهار میلیون واحد مسکونی، لازم است حمایت مالی از پروژهها هدفمند و تحت نظارت دقیق باشد. بهتر است دولت به جای پراکنده کردن منابع، بخشی از پروژهها را از ابتدا تا انتها حمایت کند و بانکها را موظف نماید که در این زمینه مسئولانه عمل کنند.
غیبی همچنین به مشکلات ساختاری نظام بانکی اشاره کرد و گفت: بانکها در این کشور مانند یک نهاد مستقل عمل میکنند که نه دولت و نه قوای دیگر توان نظارت و کنترل کامل بر آنها را دارند. بانکها به دلخواه خود تصمیم میگیرند که به چه کسانی وام بدهند و کدام بخشنامهها را اجرا کنند. حتی قوانین مصوب مجلس در این حوزه اغلب لازمالاجرا نیست.
وی درباره توان بازپرداخت مردم نیز گفت: علاوه بر کمبود وام، توان مالی مردم برای بازپرداخت آنها به ویژه وامهای جالۀ مسکن پایین است. بازپرداختهای کوتاهمدت و مبلغ بالای اقساط، دریافت وام را برای بسیاری از خانوارها دشوار کرده است.
غیبی در پایان، تأکید کرد که برای رفع مشکلات بازار مسکن، اصلاحات جدی در نظام بانکی و سیاستهای حمایتی دولت ضروری است تا بازار مسکن به سمت رونق واقعی حرکت کند.
انتهای پیام/
