ارتقای کیفیت و اثربخشی تولیدات علمی، سیاست اصلی دولت است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا به نقل از روابط عمومی وزارت علوم، دکتر وحید احمدی بر اهمیت پیگیری رشد کمی و کیفی تولیدات علمی، تاکید کرد و گفت: «ما نیازمندیم در کنار افزایش کمی، موضوع کیفیت و اثربخشی علم در تولید ثروت و ارزش افزوده در اقتصاد کشور را در کنار یکدیگر دنبال کنیم.»

او به تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی بر اثرگذاری علم بر توسعه اقتصادی کشور و زندگی مردم اشاره کرد و گفت: «این موضوعی است که در حال حاضر از جمله اساسی‌ترین سیاست‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.»

دبیر کل شورای عالی عتف افزود: «در صورتی که تولیدات علمی حوزه علوم انسانی و مجلات این بخش همگام با سایر علوم ارتقا یابد و به این مجموعه وارد شود، تعداد آماری مقالات نیز افزایش چشمگیرتری خواهد داشت و تلاش وزارت علوم نیز همین است.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم ورود به دنیای ثبت اختراع و تولید فناوری و عرضه آنها برای رفع معضلات اجتماعی مردم و ورود علم و تحقیقات به صحنه صنعت و تولید فناوری را مورد توجه دولت یازدهم و عملکرد دولت در این بخش را موفق دانست و گفت: «البته همانطور که رهبر معظم انقلاب نیز اشاره داشتند، این امر نیازمند تلاش بیشتر است.»

احمدی افزود: «همان‌طور که مقام معظم رهبری هم اشاره کردند، هم بخش کمی و همچنین حوزه ورود علم به صحنه تولید فناوری، دانش فنی و بهبود اقتصاد کشور و هم ارتباط صنعت و دانشگاه باید بهبود پیدا کند.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم به اجرای برنامه‌هایی در زمینه ایجاد ارتباط بین دانشگاه و بخش صنعت اشاره کرد و گفت: «درحال حاضر با وزارتخانه‌های بزرگ کشور که نقش آنها در اقتصاد کشور پررنگ است، مانند وزارت نفت، صنعت و معدن، نیرو و دفاع قرارداد و تفاهمنامه امضا شده است.»

او همچنین انعقاد قرارداد 9 دانشگاه کشور با وزارت نفت به ارزش 10هزار میلیارد ریال را از قراردادهای مهم بخش صنعت و دانشگاه دانست و گفت: «توسعه و تحقیقات و فناوری حوزه بالادستی و ازدیاد برداشت نفت از میادین و پایگاه های نفتی هدف اصلی این تفاهم‌نامه است که با همکاری دانشگاه‌ها شروع شد و شرکای خارجی نیز برای انجام این پروژه‌های بزرگ در سطوح داخلی و حتی بین‌المللی تعیین شده‌اند.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم افزود: «همچنین در بخش پایین دست نفتی نیز در حوزه گاز و پتروشیمی و پالایش و پخش، بین 12 مرکز دانشگاهی و مرکز پژوهشی با شرکت‌های حوزه وزارت نفت قراردادی به ارزش 5هزارمیلیارد ریال (500میلیارد تومان) منعقد شده که در حال انجام و پیگیری است.»

احمدی در ادامه گفت: «ضمن این که دانشگاه‌ها در حال همکاری با مجموعه وزارت دفاع برای انجام بیش از هزار و 100 پروژه در مقیاس‌های مختلف به ارزش 2هزار میلیارد ریال هستند و خیلی از این پروژه‌ها تمام شده و به نتیجه رسیده است.»

او گفت: «با وزارت نیرو در حوزه انرژی و توسعه حوزه‌های مختلف قرارداد و تفاهم‌نامه امضا شده و بحث حمایت از پایان‌نامه‌ها و پروژه‌های مشترک برای صنعت نیز همین حالت است. بنابراین تلاش ما این بوده که این ارتباط باعث شود پروژه‌ها وارد دانشگاه شوند و دانشگاه هم منتفع از صنعت شود. همچنین دانشگاه‌ها ماموریت‌گرا شوند و صنعت به توسعه تحقیقات کمک کند. البته به این صورت که بازار را تحریک کنیم تا مشتاق قرارداد با دانشگاه باشد.»

او ادامه داد: «خوشبختانه در سال گذشته، قانون معافیت مالیاتی با همکاری مجلس شورای اسلامی و دستگاه‌های ذیربط تصویب شد که در مراکز و شرکت‌ها و دستگاه‌هایی که با دانشگاه‌ها قرارداد تحقیقاتی می‌بندند، معافیت مالیاتی تا 10درصد خواهند داشت که این اقدام باعث می‌شود که بخش تقاضا انگیزه داشته باشد.»

احمدی گفت: «همینطور در حوزه شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه پارک‌ها که خوشبختانه در سال 94 در نمایشگاه هفته پژوهش و فناوری که حدود 3 هزار و 500 دستاورد عرضه شده بود، در طول نمایشگاه قراردادهایی به ارزش 430میلیارد ریال (43 میلیاردتومان) بین متقاضیان و عرضه‌کنندگان فناوری منعقد شد، این در حالی است درسال 93، ارزش این قراردادها حدود 250میلیارد ریال بود و این موضوع از گرایش جدی عرضه فناوری و ایجاد زمینه برای سطح همکاری‌ها حکایت دارد.»

او خبر داد در حوزه محصولات دانش‌بنیان نیز بیش از 100 میلیون دلار صادرات به خارج از کشور وجود داشته است. معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم به حمایت‌های انجام شده و رشد این شرکت‌ها اشاره کرد و گفت: «تعداد این شرکت‌ها و فناوری‌ها در هسته‌های فناوری پارک‌ها، حدود 4400 شرکت است که نسبت به دو سال قبل افزایش تقریبا دو برابری داشته‌ایم.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تلاش وزارت علوم در حوزه فناوری و همچنین توسعه شرکت‌های دانش بنیان و فناور را در از بین بردن خلا موجود در چرخه تبدیل علم به فناوری و ثروت و تکمیل این چرخه دانست و گفت: «قطعا ما نیاز بیشتری داریم که این شتاب به خصوص در حوزه فناوری و به ویژه در زمینه تاثیرگذاری علم در اقتصاد و تقاضا و زندگی روزمره مردم بیشتر شود.»

او افزود: «یکی از برنامه‌های مادر حال حاضر ارتقای نشریات علمی است و مقالات حوزه علوم انساتی در داخل خیلی زیاد است و بیش از 50درصد مقالات داخلی یعنی از حدود 1200 مجله بیش از 600 مجله در حوزه علوم انسانی است.»

احمدی تاکید کرد وزارت علوم تلاش می‌کند برای ارتقای بین‌المللی مقالات و مجلات حوزه علوم انسانی برای نمایه شدن در پایگاه‌های معتبر علمی برنامه‌ریزی و پیگیری کند. او گفت: «این امر باعث می‌شود تعداد مقالات ما افزایش پیدا کند اما در این میان یک نکته وجود دارد، و آن اینکه اگر به دنبال این باشیم که تنها تعداد مقالات را به لحاظ کمی زیاد کنیم، از یک سو، همه محققان به جای رفتن به دنبال طرح‌های تحقیقاتی و ثبت اختراع، تنها به دنبال افزایش تعداد مقالات خواهند رفت. از سوی دیگر نیز هنگامی که محققان و استادان به سمت ثبت اختراع و طرح تحقیقاتی می‌روند، دیگر وقت پژوهش و ارائه مقاله ندارند.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم گفت: «در حال حاضر، هنگامی که استادان طرح تحقیقاتی ارائه می کنند، تا 15 امتیاز دریافت می‌کنند و این درحالی است که این وقت زیادی می‌گیرد و همچنین ممکن است این طرح‌ها خروجی مقاله نداشته باشد.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یادآوری کرد مطابق برنامه نقشه جامع علمی کشور، ایران باید به لحاظ تعداد ارائه مقاله و کیفیت، مرجعیت منطقه را داشته باشد و سهم فناوری و تولید دانش فنی و نقش علم و تحقیقات در تولید ناخالص داخلی کشور(GDP) به 50درصد افزایش یابد. او گفت: «به عبارتی تا 1404 باید 50درصد تولید ناخالص داخلی از محصولات و خدمات اقتصاد دانش‌بنیان باشد و در حوزه علم نیز در دنیا باید جزو کشورهای مطرح و تاثیرگذار باشیم.»

او رتبه علمی ایران را در حال حاضر در دنیا 16 اعلام کرد و خبر داد نسبت به سه سال قبل که رتبه کشور 18 بوده است دو پله ارتقا یافته‌ایم. او افزود: «در حال حاضر به لحاظ تولید و ارائه مقاله و همچنین کیفیت و میزان ارجاع مقالات در منطقه خاورمیانه همچنان مقام نخست و در کشورهای جنبش عدم تعهد بعد از هند، دوم هستیم.»

احمدی افزود: «در حوزه دانشگاه‌ها نیز خوشبختانه وضعیت در سه سال اخیر مناسب بوده به طوری که بر اساس رتبه‌بندی پایگاه لایدن که دانشگاه‌های دنیا را ارزیابی می‌کند، نام 14 دانشگاه کشورمان جزو دانشگاه های برتر آمده است و براساس اعلام پایگاه تایمز و کیو اس، هشت دانشگاه کشورمان در فهرست دانشگاه‌های برتر آمده‌اند که در گذشته این چنین نبود.»

معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: «این وضعیت نشان می‌دهد که خوشبختانه جهت‌گیری ما مناسب بوده است و دانشگاه‌ها به لحاظ کیفیت و کمیت، تلاش خوبی دارند.»

او اعلام کرد در حوزه ارجاع مقالات نیز رتبه ایران در دنیا 22 است و دانشگاه‌ها با رکود مواجه نیستند. احمدی گفت: «ارتباطات علمی با دنیای بیرون یا همان دیپلماسی علمی نیز به عنوان یکی از معیارهای اساسی توسعه علمی برای کشورها مطرح است و همکاری علمی دانشگاه‌ها با دانشگاه‌های خارجی رشد مناسبی دارد و در منطقه نیز نسبت به کشورهای خاورمیانه وضعیت بهتری داریم.»

دکتر احمدی در پایان گفـت: «در مجموع با شرایطی که کشور با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی با آن مواجه بوده است، روند پیشرفت علمی کشور مناسب بوده است، اما تمرکز بیشتر و افزایش چاپ مقالات علمی کشور در مجلات برتر، برای دستیابی به رشد به خصوص رشد کیفی مورد نظر است.»