آرای صادره در دستگاه قضایی وحی منزل نیست/ برخی انتقادها به دستگاه قضا بی‌حساب و کتاب است

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، آیت‌الله صادق آملی‌لاریجانی در همایش سراسری هفته قوه‌قضائیه که در سالن اجلاس سران در حال برگزاری است، با بیان اینکه حجم گسترده‌ای از خدمات در دستگاه قضایی انجام می‌شود و گاهی کسرت خدمات باعث می‌شود خدمات که آن‌گونه که باید دیده نشوند، ضمن تشکر از خدمات کارکنان دستگاه قضایی اظهار کرد: سالانه قریب به 15 میلیون پرونده در دستگاه قضایی مورد بررسی قرار می‌گیرد که از این تعداد بیش از 11 میلیون در دادگستری‌ها و حدود 3 میلیون و 300 هزار پرونده در شوراهای حل اختلاف مورد بررسی قرار می‌گیرد که بار این زحمات بر دوش کارکنان قضایی و مدیران ستادی ما است. این آمار علاوه بر خدماتی است که سایر سازمان‌های تابعه از جمله سازمان ثبت اسناد و املاک، پزشکی قانونی، سازمان بازرسی کل کشور و سازمان زندان‌ها و سایر دستگاه‌های مربوطه به قوه‌قضائیه ارائه می‌دهند.

وی با بیان این مطلب که گاهی به زحمات بی‌شائبه همکاران بی‌توجهی می‌شود و باید ما قدر این زحمات را بدانیم، اضافه کرد: مجموعه خدماتی که در دستگاه قضایی انجام می‌شود در اعتماد و اطمینان مردم و امنیت کشور دخیل است، همان‌گونه که رئیس‌مجلس و رئیس‌جمهور اشاره کردند، قوه‌قضائیه در بخش امنیت کشور نقش بسزایی دارد، اگرچه قسمت‌های دیگر نیز در این موضوع دخیلند اما نقش پررنگ و پرارزش‌تر مربوط به دستگاه قضایی است.

رئیس قوه‌قضائیه ادامه داد: آیا اگر قضات در دادسراها و دادگاه‌ها نبودند و برای مبارزه با اشرار، سارقان مسلح، قاچاقچیان موادمخدر و متجاوزین به نوامیس مردم رای‌های عادلانه صادر نمی‌کردند، امنیت مردم سلب نمی‌شد؟

آیت‌الله آملی لاریجانی با بیان اینکه دستگاه قضا در برخورد با مفسدان اقتصادی کارنامه روشنی داشته تصریح کرد: قوه‌قضائیه در پاره‌ای از معضلات بانکی نیز با تدبیر ورود کرد. اگر قرار بود در این مسائل بدون تدبیر قوه‌قضائیه عملی انجام شود، موضوع به یک معضل اجتماعی تبدیل می‌شد. به عنوان مثال، قوه‌قضائیه به بحث ثامن و میزان مشهد ورود کرد و اگر دستگاه قضایی به این پرونده‌ها وارد نشده بود، ما با پرونده‌های کثیری روبه‌رو می‌شدیم که تبعات زیادی را به دنبال داشت.

وی با بیان اینکه برخورد با مفاسد اقتصادی یک وجه از وظایف قوه‌قضائیه است، اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران را بخش دیگری از وظایف قوه‌قضائیه خواند و اضافه کرد: این افراد باید در سایه حمایت قوه‌قضائیه فعالیت کنند. در این زمینه بازرسی کل کشور در بسیاری از موارد جلوی مانع‌تراشی دستگاه‌های اجرایی را گرفته است و موارد متعددی که مانع‌تراشی می‌کردند، جلوی آنها گرفته شده است. سایر قوا باید به مجموعه عظیم خدمات دستگاه قضایی توجه کنند.

نقادی به دستگاه قضا راه سازندگی دستگاه قضایی است

آیت‌الله لاریجانی با تاکید بر این موضوع که ما اذعان داریم در دستگاه قضایی کاستی‌های زیادی وجود دارد که برخی از این کاستی‌ها نیز تحمیلی است، اضافه کرد: قوه‌قضائیه اما با عزمی راسخ با برخی از کاستی‌های تحمیلی برخورد می‌کند. نقادی به دستگاه قضا راه سازندگی دستگاه قضایی است و ما نقد را از دستگاه‌های بیرونی، از میان وکلا، حقوقدانان و استادان دانشگاه می‌پذیریم.

رئیس دستگاه قضا تاکید کرد: آرای قضایی که صادر می‌شود وحی منزل نیست و اشتباهاتی نیز وجود دارد. عقل و تواضع اقتضا می‌کند دستگاه قضا نسبت به نقد سازنده از خود تعامل نشان دهد. البته ما از نقدی که سازنده باشد استقبال می‌کنیم، اما نقد آلوده به مسائل دیگر بحثی جدا دارد.

آیت‌الله لاریجانی بحث اطاله دادرسی را یکی از مهم‌ترین محدودیت‌های قوه‌قضائیه به دلیل کمبود نیروی انسانی دانست و گفت: در یک شعبه بازپرسی یا در یک شعبه دادگاه ماهانه به 150 پرونده رسیدگی می‌شود، شما از قاضی چه انتظاری دارید؟ پرونده‌های زیادی به دیوان عدالت اداری ورود پیدا می‌کنند اما نیروی کافی برای رسیدگی به این پرونده‌ها وجود ندارد. امروز همه گفتند که ما به قوه‌قضائیه کمک می‌کنیم زیرا قوه‌قضائیه نقش بسیار موثری را دارد، اما در عمل این حمایت‌ها واقع نشده یا کمرنگ بوده است یا در حد برطرف کردن نیازهای ما در دستگاه‌ قضا نبوده است. نمی‌خواهم گلایه کنم و بگویم تعمدی در کار است، اما از قاضی که ماهانه به 150 پرونده رسیدگی می‌کند توقع ندارید اطاله دادرسی صورت گیرد؟ یا رایش باید متقن باشد؟ اخیرا در بازدیدی که از دادگاه خانواده داشتیم، قاضی عنوان کرد برای هر پرونده یک ربع زمان می‌گذاریم، آیا به نظر شما برای کاهش طلاق توافقی یک ربع زمان کافی است؟ هرکاری روشی دارد و ما در دستگاه‌ قضا با محدودیت فراوان نیروی انسانی مواجه هستیم.

انتقادهای غیرمنصفانه

آیت‌الله آملی لاریجانی با گلایه از برخی ارزیابی‌ها نسبت به دستگاه قضا ادامه داد: عده‌ای در شب لیالی قدر و در هفته قوه‌قضائیه استدلال‌های نامناسبی نسبت به دستگاه قضا داشتند، اما عده‌ای بی‌حساب و کتاب صحبت می‌کنند، مثلا می‌گویند پرونده‌ها در دستگاه قضا رسیدگی‌اش 10 تا 12 سال طول می‌کشد. آیا واقعا میزان متوسط رسیدگی به پرونده‌ها اینچنین است؟ شما فرض کنید در پرونده‌ای قاتل فراری باشد یا پرونده‌ای مربوط به پرداخت مهریه باشد ما چگونه می‌توانیم این پرونده‌ها را مختومه اعلام کنیم؟

رئیس دستگاه قضا با بیان اینکه ظاهرا گاهی نقش خود را فراموش می‌کنیم، تصریح کرد: عده‌ای که در زمان انقلاب خود سمت‌هایی را برخوردار بودند امروز نقش اپوزیسیون پیدا کردند. ما در دنیا نظامی بودیم که علی‌رغم علاقه قدرتمندان جهان با هدایت امام‌راحل به پیروزی رسیدیم. در هر کشوری کاستی‌هایی وجود دارد. در کشوری مثل ایران که خدشه‌های فراوانی از سوی دشمن به آن وارد شده است، تحریم‌‌های بسیاری اعمال شد و 8 سال جنگ را سپری کردیم و سرمایه‌های کلانی در این جنگ از بین رفته‌اند، می‌خواهید این خدشه‌ها نباشد؟ بعد از 37 سال امروز کسانی که در زمان انقلاب مسئول بوده‌اند زبان انتقاد باز کرده‌اند و نقش اپوزیسیون را ایفا می‌کنند، در حالی‌که خود اشرافی‌گری را راه انداخته‌اند. من نمی‌خواهم از قوه‌قضائیه دفاع متعصبانه کنم، اما باید ببینیم ما در آسمان سیر می‌کنیم یا روی زمین؟ در روی زمین محدودیت‌های زیادی وجود دارد و ما باید با همه محدودیت‌ها فعالیت کنیم. باید دید قوه‌قضائیه با مفسدان برخورد می‌کند یا آنها را تشویق می‌کند؟ اگر قاضی خدای نکرده رشوه بگیرد، باید دید دستگاه قضا با آنها چگونه برخورد خواهد کرد. در سال گذشته بیش از 50 نفر از قضات از خدمات قضایی منفصل شدند. دستگاه قضایی بنای سازش با مفسد ندارد.

اقتدار قوه قضائیه به نفع همه است

رئیس دستگاه قضا با اشاره به درخواست استخدام قضات اضافه کرد: ما حتی نمی‌توانیم یک کارمند معمولی استخدام کنیم. من بارها این خواسته را به رئیس‌جمهور و رئیس مجلس گفته‌ام. اگر قوه‌قضائیه در کشور مقتدر باشد این موضوع به نفع همه است، اما گاهی در مجلس و دولت به این موضوع توجه نمی‌شود. وقتی گفته شد نمی‌توان بودجه قوه‌قضائیه را افزایش داد، ما خواستیم برخی از تعرفه خدمات را افزایش دهیم. اما نمایندگان کمیسیون تلفیق نیز با این موضوع مخالفت کردند، آیا می‌شود این‌گونه خدمت کرد؟

وی با بیان اینکه به کار قاضی نباید به عنوان شغل و انتصاب درآمد نگاه کرد، اضافه کرد: قاضی نباید فکر کند اگر من وکیل بودم فلان میزان درآمد داشتم، شخصی که این‌گونه فکر می‌کند کار قضاوت برای او مناسب نیست. کسی که پایش را به دستگاه قضایی گذاشته است باید بداند که وظیفه‌اش کار جهادی است. کار ما برای ارزیابی‌های دنیوی نیست.

آیت‌الله آملی لاریجانی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: عده‌ای می‌گویند رشوه همه‌جا را گرفته، اما وقتی از آنها می‌خواهیم تا نمونه بیاورند ساکت می‌شوند.

اهمیت سلامت دستگاه قضا

وی با تاکید بر اینکه سلامت دستگاه قضایی مطلب مهمی است اضافه کرد: قبول داریم تخلفاتی صورت می‌گیرد، اما عزم قوه‌قضائیه برای برخورد با متخلفین جزم است. در این زمینه هیچ اغماضی نداریم، اما ساحت دستگاه قضایی باید از تهمت‌ها مبرا باشد. در حکومت حضرت‌علی‌(ع) هم تخلف صورت می‌گرفت، اما برخورد می‌شد.

آملی لاریجانی با بیان اینکه ما ابعاد نظارتی را گسترش داده‌ایم، اضافه کرد: یک آقایی اخیرا گفته اگر می‌خواهید وضع سلامت قوه‌قضائیه را ببینید، افرادی را پنهانی به نهادهای زیرمجموعه این قوه بفرستید. ما دو سال است که این کار را انجام می‌دهیم و نتایج خوبی گرفتیم، اما باید از سیاه‌نمایی بپرهیزیم چرا که بدنه قوه‌قضائیه سالم است و همه را نباید با یک چوب برانیم.

رئیس قوه‌قضائیه بر رعایت اخلاق حرفه‌ای در دستگاه قضا اشاره کرد و گفت: ما باید در بحث اخلاق حرفه‌ای پیشتاز باشیم. اگر پای اخلاق را به دستگاه قضایی بکشانیم، بسیاری از مشکلات حل می‌شود.

وی اضافه کرد: شکایت کردم که فلان قاضی یا بازپرس با مراجعان تندی می‌کند. این کار درست نیست. چرا باید زحمات خود را باطل کنیم، بحث رفتار با مراجعه‌کننده مهم است و نباید کسی را که به ما پناه آورده اینطور از خود برانیم.

رئیس دستگاه قضا با اشاره به گلایه برخی از وکلا تصریح کرد: خیلی وقت‌ها از قول من نقل می‌شود که نسبت به وکلا نظر منفی دارم، اما این حرف شرعا و قانونا اشتباه است. چطور می‌شود نگاهم به یک وکیل خوب و متدین که قانون را مدنظر دارد و می‌تواند به دستگاه قضایی و نظام خدمت کند بدبین باشم.

وی اضافه کرد: برخی وکلا شکایت کردند که قضات رفتار ناصحیح دارند، این موضوع هم باید در چارچوب اخلاق حرفه‌ای دیده شود. ما باید با وکلا تعامل داشته باشیم و شأن و حرمت آنها را نگه داریم.

آملی لاریجانی ادامه داد: از طرف دیگر هم گزارش‌هایی مطرح شده است که برخی از وکلا خود رفتار خلاف شأن نشان داده و در دادگاه و بیرون دادگاه برخی سخنان ناحق را به قوه‌قضائیه نسبت می‌دهند، این امر درست نیست.

آیت‌الله آملی لاریجانی در خصوص آیین دادرسی کیفری اضافه کرد: با تصویب این قانون تاسیسات جدید و زیادی وارد دستگاه قضایی شده و از اول تیرماه که به اجرا درآمد بار سنگینی را بر دوش قوه‌قضائیه گذاشته است.

حقوق‌بشر آمریکای و اروپایی یک دروغ بزرگ است

وی با اشاره به موضوع حقوق‌بشر و هجمه‌های سنگین حقوق‌بشری به ایران اضافه کرد: معتقد هستیم بدون مراجعه به مبانی اصلی نمی‌توانیم تصمیم‌گیری کنیم و ما مبدا حقوق را دینی می‌دانیم. وقتی که حق متعال را پذیرفتیم، اوست که حاکم مطلق است و ما نمی‌توانیم از نظر مبانی آنها را که یک حقوق تنظیم می‌کنند بپذیریم.

رئیس دستگاه قضا با اشاره به موضوع حاد حقوق بشر در دنیا اضافه کرد: حقوق بشر ابزاری است در دست دولت‌های بزرگ و مجامع بین‌المللی تا به کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران که رفتار آنها را نمی‌پسندند فشار بیاورند. در خود آمریکا وضع حقوق بشر چطور است؟‌ در فلسطین و عربستان این حقوق بشر چطور شده است؟ در همین عربستان تاکنون چند انتخابات برگزار شده است؟‌

وی با اشاره به وضع حقوق بشر و بمباران بحرین اضافه کرد: دروغ حقوق‌بشری آمریکایی و اروپایی همین موضوعات است و وقتی آنها از حمله به مردم بحرین و یمن حمایت می‌کنند، تمامی این موارد جنایت جنگی است.

آملی لاریجانی تصریح کرد: از بین بردن زیرساخت‌ها، میراث فرهنگی و کشتارهای بی‌رویه مردم جنایت جنگی است که عربستان آن را انجام می‌دهد.

وی با انتقاد از سازمان ملل در این زمینه تصریح کرد: در این شرایط وقتی گزارش بسیار سبکی از سوی سازمان ملل درخصوص عربستان ارائه می‌شود و همان گزارش را هم با ایجاد فشار خارج می‌کنند، آیا این حقوق بشر است؟

رئیس دستگاه قضا با اشاره به اینکه آنها درباره حقوق زنان در جمهوری اسلامی ایران صحبت می‌کنند، ادامه داد: زنان پا‌به‌پای مردان در جمهوری اسلامی ایران کار می‌کنند و در مدیریت‌ها دخالت دارند. اما در آمریکا اسمش این است که زن آزاد است اما بردگی زنان در ‌آن کشور مشهود است. این مجلات کذایی که فساد جنسی را رواج می‌دهند بردگی زنان در روی زمین است که اسم آن را آزادی زنان و حقوق‌بشر گذاشته‌اند.

آملی لاریجانی در این راستا به حادثه‌ای که در گذشته رخ داده بود اشاره کرد و گفت: شخصی در جمهوری اسلامی ایران از فردی بازجویی می‌کرد که در جریان این بازجویی آن شخص از دنیا رفت، با این موضوع دستگاه قضا به شدت برخورد کرد اما این موضوع یک پرونده ضدحقوق بشری علیه ایران شد، در شرایطی که در خود آمریکا در رسانه‌ها پلیس مردم را روی زمین می‌خوابانند و گردن آنها را می‌شکنند. براساس آماری که ارائه شده است، هر روز یک سیاهپوست در آمریکا کشته می‌شود.

رئیس قوه‌قضائیه با اشاره به ادامه برخورد با موضوع مواد مخدر در کشور عنوان کرد: جمهوری اسلامی در بحث برخورد با موادمخدر (اعدام) ایثار می‌کند و نیروهای امنیتی، انتظامی و قضات نیز در این راه ایثار می‌کنند تا این موادمخدر در دنیا پخش نشود.

آیت‌الله آملی لاریجانی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی براساس تبعیت از ارزش‌های نورانی قرآن پیشتاز حقوق بشر است، اضافه کرد: به رعایت حقوق شهروندان در ایران اهمیت می‌دهیم، اما آنها این ادعای حقوق بشری را باید کنار بگذارند.