چهارشنبه‌سوری؛ از جشن و چالش‌های ایمنی تا نقش دانشگاهیان
خبرگزاری آنا- مهدی صفرزاده، چهارشنبه‌سوری، یکی از جشن‌های باستانی و نمادین ایران بوده که در آن مردم با روشن کردن آتش و استفاده صحیح از مواد آتش‌زا به استقبال سال جدید می‌روند. این مراسم به‌عنوان جشن فرهنگی و اجتماعی هرساله با شور و هیجان زیادی برگزار می‌شود؛ اما در سال‌های اخیر، استفاده نادرست از مواد محترقه و آتش‌زا و خطرات ناشی از آن باعث بروز حوادث ناگوار شده است.
تاریخچه و اهمیت فرهنگی چهارشنبه‌سوری
چهارشنبه‌سوری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سنت‌های ایرانی، همیشه در تقویم ملی جایگاهی ویژه داشته است، این جشن که در آستانه نوروز برگزار می‌شود، نماد وداع با سال قدیم و خوش‌آمدگویی به سال جدید است. در این روز، مردم به‌ویژه در برخی از مناطق کشور، آتش می‌افروزند از روی آن می‌پرند و به‌نوعی غم‌ها را از خود دور می‌کنند.
این جشن در هر خانواده و هر محله ایرانی به‌عنوان فرصتی برای تجدید قوا و ایجاد همبستگی اجتماعی، اهمیت زیادی دارد؛ اما این مراسم در کنار جنبه‌های شاد و فرهنگی‌اش با چالش‌هایی مانند خطرات آتش‌سوزی و آسیب‌های جسمی مواجه شده است.
چالش‌ها و تهدیدات ایمنی
استفاده از مواد محترقه و آتش‌بازی در چهارشنبه‌سوری در سال‌های اخیر، آسیب‌های زیادی به همراه داشته است، بسیاری از نوجوانان و جوانان بدون رعایت نکات ایمنی به استفاده از مواد آتش‌زا اقدام می‌کنند که باعث سوختگی، قطع عضو، آسیب‌های چشمی و حتی مرگ می‌شود. این تهدیدات ایمنی، به‌ویژه در شرایطی که برخی افراد ناآگاهانه در این جشن شرکت می‌کنند، افزایش یافته است.
نقش دانشگاهیان در فرهنگ‌سازی ایمنی
دانشگاه‌ها و نهاد‌های علمی می‌توانند نقش مهمی در کاهش خطرات چهارشنبه‌سوری ایفا کنند. دانشگاهیان با استفاده از ظرفیت‌های علمی و آموزشی خود می‌توانند در راستای ارتقای آگاهی عمومی و فرهنگ‌سازی ایمنی در این روز خاص گام بردارند. برگزاری کارگاه‌ها و سمینار‌های آموزشی در زمینه ایمنی چهارشنبه‌سوری، انتشار مقالات و گزارش‌های علمی در رسانه‌ها و حتی طراحی کمپین‌های آگاهی دهی می‌تواند به کاهش حوادث کمک کند.
استفاده از ابزار‌های آموزشی، مانند رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های آنلاین، می‌تواند دانشجویان، استادان و پژوهشگران را به یکدیگر متصل کرده و در راستای ترویج فرهنگ ایمنی و آگاهی‌رسانی درباره خطرات چهارشنبه‌سوری گام بردارند. علاوه بر این دانشگاه‌ها می‌توانند در زمینه تولید محتوای آموزشی مانند ویدئو‌های کوتاه، اینفوگرافیک‌ها و بروشورها، فعالیت‌های گسترده‌تری داشته باشند.
مسئولیت اجتماعی دانشگاهیان در حفاظت از فرهنگ و ایمنی
دانشگاه‌ها نه تنها به‌عنوان مراکز علمی؛ بلکه به‌عنوان نهاد‌های تأثیرگذار در جامعه، مسئولیت دارند که از خطرات این نوع جشن‌ها جلوگیری کرده و فرهنگ‌سازی صحیحی را در میان دانشجویان و جامعه به‌طور کلی انجام دهند. دانشجویان به‌عنوان آگاه‌ترین و فعال‌ترین گروه‌های اجتماعی، می‌توانند با همکاری دانشگاه‌ها و گروه‌های علمی در کاهش حوادث و ترویج مسئولیت‌پذیری در برابر ایمنی مشارکت کنند.
نتیجه‌گیری
چهارشنبه‌سوری باید در کنار شادمانی‌ها و جشن‌های خود با رعایت اصول ایمنی برگزار شود تا هیچ فردی دچار آسیب و حادثه نشود. دانشگاهیان با آگاهی‌بخشی و استفاده از ظرفیت‌های علمی خود می‌توانند تأثیر زیادی در ترویج این فرهنگ ایمنی داشته باشند و در عین حال نقش خود را در حفظ و گسترش ارزش‌های فرهنگی این سنت ایرانی ایفا کنند. با مشارکت همگان، ازجمله استادان، دانشجویان و رسانه‌ها، می‌توان جشن چهارشنبه‌سوری را به‌گونه‌ای برگزار کرد که همگی از آن لذت برده و ایمنی و سلامت عمومی به خطر نیفتد.
مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی همدان
انتهای پیام/
