پیروزی زندگی دیجیتال بر چالش‌های دوران سالمندی

با افزایش جمعیت سالمندان در سراسر جهان، نیاز به ارائه خدمات بهداشتی و توانبخشی مناسب برای این گروه سنی بیش از پیش احساس می‌شود. 

تکنولوژی امروزه به یکی از ابزار‌های کلیدی در بهبود کیفیت زندگی سالمندان تبدیل شده است. از توانبخشی جسمی گرفته تا حمایت‌های شناختی و روانی، فناوری‌های نوین می‌توانند به سالمندان کمک کنند تا زندگی مستقل‌تر و سالم‌تری داشته باشند. به عنوان مثال، ربات‌های توانبخشی، دستگاه‌های پوشیدنی و سیستم‌های واقعیت مجازی از جمله ابزار‌هایی هستند که در این زمینه استفاده می‌شوند.

وحید راشدی؛ عضو هیأت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، مدیر مرکز رشد تجهیزات پزشکی توانبخشی در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا با بیان اینکه در حوزه توانبخشی جسمی، ربات‌ها می‌توانند به سالمندان در انجام حرکات فیزیکی کمک کنند، گفت: ربات‌های کمکی برای راه رفتن یا بازو‌های رباتیکی برای تمرینات ورزشی این گروه سنی به عنوان تسهیل کننده عمل می‌کند. 

وی افزود: دستگاه‌های پوشیدنی مانند ساعت‌های هوشمند، فعالیت‌های روزانه سالمندان را رصد کرده و داده‌هایی مانند تعداد قدم‌ها، ضربان قلب و کیفیت خواب را ثبت می‌کنند. این اطلاعات به پزشکان کمک می‌کند تا برنامه‌های توانبخشی را بهینه کنند. واقعیت مجازی هم با ایجاد محیط‌های مجازی، به سالمندان امکان می‌دهد تمرینات تعادلی و حرکتی را در فضایی ایمن و جذاب انجام دهند.

برنامه‌های تمرین مغز راهی برای مقابله با کاهش شناختی در سالمندان

مدیر مرکز رشد تجهیزات پزشکی توانبخشی در خصوص نقش تکنولوژی در حوزه توانبخشی شناختی گفت: با افزایش سن، خطر ابتلا به اختلالات شناختی مانند دمانس و آلزایمر افزایش می‌یابد. برنامه‌های تمرین مغز که شامل بازی‌ها و تمرینات تقویت حافظه هستند، می‌توانند سرعت معضل کاهش شناختی را کم می‌کند.

وی ادامه داد: هوش مصنوعی نیز با تحلیل داده‌های رفتاری و شناختی، می‌تواند الگو‌های کاهش شناختی را شناسایی کرده و مداخلات زودهنگام را پیشنهاد دهد. علاوه بر این، فناوری‌هایی مانند تحریک مغناطیسی مغز نیز در حال بررسی هستند تا به بهبود عملکرد شناختی سالمندان کمک کنند.

راشدی با اشاره به اینکه تکنولوژی تنها به بهبود جسم و ذهن محدود نمی‌شود، بلکه می‌تواند به سلامت روانی و اجتماعی سالمندان نیز کمک کند. عنوان کرد: انزوا و تنهایی از مشکلات شایع در میان سالمندان است و می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری بر سلامت روان آنها داشته باشد.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: یکی از چالش‌های اصلی، مشکلات دسترسی است. بسیاری از سالمندان با فناوری‌های جدید آشنا نیستند و ممکن است در استفاده از آنها دچار مشکل شوند. بنابراین، آموزش و پشتیبانی مناسب برای این گروه ضروری است. 

وی افزود: برخی از فناوری‌های پیشرفته مانند ربات‌های توانبخشی یا دستگاه‌های تحریک مغزی، هزینه‌های بالایی دارند و ممکن است برای همه افراد قابل دسترس نباشند. همچنین، مسائل اخلاقی و حریم خصوصی نیز مطرح است، زیرا استفاده از دستگاه‌های پوشیدنی و سیستم‌های نظارتی ممکن است نگرانی‌هایی در مورد امنیت داده‌ها ایجاد کند.

راشدی در پایان عنوان کرد: آینده بسیار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. با پیشرفت فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی پیشرفته و رباتیک اجتماعی، پتانسیل زیادی برای بهبود کیفیت زندگی سالمندان وجود دارد. توسعه فناوری‌های مقرون به صرفه و کاربرپسند می‌تواند دسترسی به این ابزار‌ها را برای جمعیت بیشتری فراهم کند. به نظر من، در آینده نزدیک، تکنولوژی به یکی از ارکان اصلی مراقبت از سالمندان تبدیل خواهد شد.