نقش موثر فناوری‌های نوین در توانبخشی جسمی جانبازان و معلولین

معلولیت و جانبازی چالش‌های متعددی را در زندگی افراد ایجاد می‌کند، از محدودیت‌های حرکتی و جسمی تا مشکلات ارتباطی و اجتماعی، اما با پیشرفت فناوری‌های نوین، امکانات بی سابقه‌ای برای بهبود کیفیت زندگی این افراد فراهم شده است. تکنولوژی‌ها نه تنها به افزایش استقلال و خودکفایی معلولین و جانبازان کمک می‌کنند، بلکه فرصت‌های جدیدی را برای مشارکت اجتماعی، تحصیلی و شغلی آنها فراهم می‌کند. 

فناوری‌های نوین و توانبخشی جسمی در خدمت جانبازان

وحید راشدی متخصص سالمند شناسی، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و مدیر مرکز رشد تجهیزات پزشکی توانبخشی در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا با بیان اینکه توانبخشی جسمی یکی از مهمترین جنبه‌های بهبود کیفیت زندگی معلولین و جانبازان است، گفت: فناوری‌های نوین در این زمینه شامل ربات‌های توانبخشی، پروتز‌های هوشمند، و دستگاه‌های پوشیدنی هستند.

وی افزود: ربات‌های توانبخشی به افراد دارای محدودیت‌های حرکتی کمک می‌کنند تا توانایی‌های جسمی خود را بازیابی کنند، به عنوان مثال ربات‌های کمکی برای راه رفتن یا بازو‌های رباتیکی به انجام فعالیت‌های روزانه کمک می‌کنند و می‌توانند تحرک و استقلال افراد را افزایش دهند. 

راشدی ادامه داد: پروتز‌های پیشرفته با استفاده از فناوری‌‎هایی مانند حسگر و هوش مصنوعی، امکان کنترل دقیق‌تر و طبیعی‌تر را فراهم می‌کند. برخی از این پروتز‌ها حتی قادر به انتقال حس لامسه به کاربر هستند. 

مدیر مرکز رشد تجهیزات پزشکی توانبخشی عنوان کرد: دستگاه‌های پوشیدنی مانند اسکلت‌های بیرونی (Exoskeletons) به افراد دارای ناتوانی‌های حرکتی کمک می‌کنند تا دوباره راه بروند یا فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهند.

برقراری راه‌های ارتباطات با تکنولوژی‌ها

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با تاکید بر اینکه معلولین و جانبازان اغلب با چالش‌های ارتباطی مواجه هستند که فناوری‌های نوین در این زمینه نیز راه حل‌های متعددی مانند دستگاه‌های ارتباطی جایگزین و تقویتی (AAC) به افراد دارای مشکلات گفتاری ارائه کرده است که تا با استفاده از نمادها، تصاویر یا متن، ارتباط برقرار کنند. همچنین نرم افزار‌های تبدیل متن به گفتار و گفتار به متن و ربات‌های اجتماعی از نمونه‌های خدمات فناوری‌های نوین است.

راشدی گفت: دسترسی پذیری یکی از مهمترین جنبه‌های بهبود کیفیت زندگی معلولین و جانبازان است. فناوری‌های نوین در این زمینه نیز نقش مهمی ایفا می‌کنند. طراحی فراگیر (Universal Design)، خانه‌های هوشمند (Smart Home) و وسایل نقلیه تطبیقی از نمونه‌های این بخش از فناوری‌ها است.

چالش‌ها و محدودیت‌های فناوری‌های نوین

با وجود مزایای فراوان، استفاده از فناوری‌های نوین در زندگی معلولین و جانبازان با چالش‌هایی مانند هزینه‌های بالا، مشکلات دسترسی و آموزش، مسائل اخلاقی و حریم خصوصی و ناقص بودن همراه است.